21 Kasım 2008
Resmî Gazete Sayı : 27061
YONETMELİK
Sosyal Guvenlik Kurumundan:
SOSYAL SİGORTA İŞLEMLERİ YONETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YONETMELİK

MADDE 1 ? 28/8/2008 tarihli ve 26981 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Sosyal Sigorta İşlemleri Yonetmeliğinin 30 uncu maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
?b) Yapılan işin ozel veya kamu sektorune ait daimi veya gecici olduğunu belirleyen "Mahiyet Kodu" ile ilgili haneye; kamu sektorune bağlı devamlı işyerleri icin "1", ozel sektore bağlı devamlı işyerleri icin "2", kamu sektorune bağlı gecici işyerleri icin "3", ozel sektore bağlı gecici işyerleri icin "4" rakamı yazılır.?
MADDE 2 ? Aynı Yonetmeliğin 36 ncı maddesinin ucuncu fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

?(3) Ozel nitelikteki inşaat işyerleri ile ihale konusu işyerleri haric olmak uzere, kapanma, terk veya tasfiye olmadığı hÂlde, işyerinde en az iki yıl sure ile sigortalı calıştırılmadığı, işverenler tarafından bildirilen veya Kurumca tespit edilen işyeri dosyaları, sigortalı calıştırılmaya son verilen tarih itibarıyla unitece Kanun kapsamından cıkarılır.?
MADDE 3 ? Aynı Yonetmeliğin 73 uncu maddesinin dorduncu fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
?(4) Bu maddenin birinci ve ikinci fıkralarında belirtilen nedenlerle odeme gunu one alınanlar ile durum değişikliği veya olum hÂlinde sigortalı ve hak sahiplerine durum değişikliği veya olum tarihine ait Kanunda belirtilen odeme doneminde peşin odenen gelir ve aylıklar geri alınmaz.?
MADDE 4 ? Aynı Yonetmeliğin 78 inci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin (6) numaralı alt bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
?6) Bu bendin (3), (4) ve (5) numaralı alt bentlerinde belirtilen cocukların aynı zamanda Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (e) bentlerine tabi olarak iş kazası ve meslek hastalığı, analık ile hastalık sigortasına gore calışmaları haric Kanun kapsamında veya yabancı bir ulke mevzuatı kapsamında calışmadığı veya kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık almadığı,?

MADDE 5 ? Aynı Yonetmeliğin 83 uncu maddesinin ikinci fıkrası yururlukten kaldırılmıştır.
MADDE 6 ? Aynı Yonetmeliğin 104 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
?MADDE 104 ? (1) Kanunun 4 uncu maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamındaki sigortalıların prime esas kazancları aşağıdaki şekilde belirlenir.
a) Aylık prime esas kazanc, Kanunun 82 nci maddesine gore belirlenen prime esas gunluk kazanc alt sınırı ile ust sınırı arasında kalmak şartıyla, kendileri tarafından beyan edilecek gunluk kazancın otuz katıdır. Sigortalının prime esas kazancıyla ilgili beyanı, beyanın yapıldığı tarihteki aydan başlanılarak dikkate alınır ve yapılmış olan bu beyan değiştirilmediği surece sonraki aylar icin de yapılmış sayılır. Yapılan beyana istinaden ust uste oniki aydan fazla prim odemesinde bulunulmaması hÂlinde, bu oniki aylık surenin sonundan itibaren beyanın gecerliliği ortadan kalkar. Beyanda bulunmayan, beyanının gecerliliği ortadan kalkan veya beyanları Kanunun 82 nci maddesine gore belirlenen prime esas gunluk kazanc alt sınırının otuz katının altında kalan sigortalının aylık prime esas kazancı, prime esas gunluk kazanc alt sınırının otuz katıdır.
b) Sigortalının, sigortalılığının başladığı ay icinde iş kazasına uğraması veya meslek hastalığı nedeniyle iş goremezliğinin başlaması hÂlinde, iş kazasının olduğu veya meslek hastalığı nedeniyle iş goremezliğin başladığı tarihten once beyanda bulunmamış ise, sigortalılığının başladığı ayda yapacağı beyanı; odeyeceği prim yonunden takip eden aydan başlanılarak dikkate alınır, iş kazası veya meslek hastalığı hÂlinde verilecek odeneklerin veya bağlanacak gelirin hesabında esas alınmaz. Bu durumda iş kazası veya meslek hastalığı hÂlinde verilecek odeneklerin veya bağlanacak gelirin hesabında aynı veya emsal sigortalının gunluk kazancı esas alınır.

c) Sigortalı aynı zamanda işveren ise birinci fıkranın (a) bendine gore belirlenen aylık prime esas kazancı, calıştırdığı sigortalıların prime esas gunluk kazancının en yukseğinin otuz katından az olamaz. Aylık prime esas kazancı, calıştırdığı sigortalının otuz gunluk prime esas kazancından duşuk olduğu tespit edilen sigortalıların aylık prime esas kazancları, tespit edilen kazanc duzeyine cıkartılarak aradaki farkın primi, Kanunun 89 uncu maddesi hukumlerine gore gecikme cezası ve gecikme zammı uygulanmak suretiyle tahsil edilir.
c) Kanunun 4 uncu maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılmayı gerektirecek birden fazla durumun soz konusu olması hÂlinde, bu fıkranın (a) ve (c) bentlerinde belirtilen esaslara gore tek beyanda bulunulur.
d) Kanunun 4 uncu maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılmayı gerektirecek birden fazla durumun soz konusu olması hÂlinde, kısa vadeli sigorta kollarına ilişkin sigorta primi tehlike sınıf ve derecesi en yuksek olan işyeri uzerinden hesaplanır. Aynı ay icinde faaliyetini sonlandırıp yine aynı ay icinde yeniden faaliyete başlayan sigortalıların kısa vadeli sigorta kollarına ilişkin sigorta primi, son faaliyet konusu işine gore hesap ve tahsil olunur.
e) Kanunun 4 uncu maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılanlardan, koy muhtarları ile tarım işlerinde kendi adına ve hesabına bağımsız calışanların prime esas kazanclarının belirlenmesinde; Kanunun yururluğe girdiği yıldan başlamak uzere, 80 inci maddesine gore belirlenen gunluk kazancın 15 katı dikkate alınır. Bu oran 30 katı gecmemek uzere her yıl 1 puan artırılarak uygulanır.?
MADDE 7 ? Aynı Yonetmeliğin 109 uncu maddesinin birinci ve altıncı fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
?(1) İşverenler, bir ay icinde Kanunun 4 uncu ve 5 inci maddelerine tabi calıştırdığı sigortalıların, sosyal guvenlik destek primine tabi sigortalıların, 4857 sayılı İş Kanununun 7 nci maddesine gore iş gorme edimini yerine getirmek uzere başka işverene gecici olarak devrettiği sigortalıların ve 5434 sayılı Kanuna gore iştirakci olup Kanunun yururluğe girdiği tarihten sonra Kanunun 4 uncu maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı sayılanların,
a) Sosyal guvenlik sicil numaralarını (T.C. Kimlik Numaralarını),
b) Ad ve soyadları ile ikinci soyadı almış olan sigortalıların ilk soyadlarını,
c) Prim odeme gun sayılarını,
c) Prime esas kazanc tutarlarını,
d) İşe başlama ve işten cıkış tarihlerini,
e) Ayın bazı gunlerinde calışmamış olmaları hÂlinde, eksik calışma nedenlerini,
f) Ay icinde işten ayrılmış olmaları hÂlinde, işten cıkış nedenlerini,
g) Sigorta primi, işsizlik sigortası primi ve sosyal guvenlik destek primlerini,
ğ) Varsa 3568 sayılı Kanuna tabi olan meslek mensubunun adı ve soyadı ile bunların meslekî oda kayıt numarasını,
h) İşverenin kamu idaresi olması hÂlinde tahakkuk veya tediye gorevlisinin adı ve soyadını,
ı) Kurumca belirlenen diğer bilgilerini,
taşıyan ve calıştırılan sigortalının durumuna uygun olan orneği Ek:9, Ek:9-A ve Ek:9/A-1'de bulunan aylık prim ve hizmet belgesi ile yine orneği Ek:9-B, Ek:9/B-1'de bulunan aylık fiilî hizmet suresi zammı prim belgesini, Kurumca cıkarılacak tebliğde belirtilen sure icinde Kuruma vermekle; sigortalıyı calıştırmaya son verdiği durumda, sigortalı calıştırmaya son verilen tarihten itibaren 15 gun icinde durumu ilgili uniteye bildirmekle yukumludur. Kanunun 4 uncu maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi gereğince sigortalı olan ve sigortalı calıştıran işverenler ile işveren şirketin ortaklarının da bu belge ile Kuruma bildirilmesi hususunda Kurum yetkilidir. Kurum, elektronik imza uygulamasına gecildiğinde bu fıkranın (ğ) ve (h) bentlerinde belirtilen kişiler ile işverenlerin veya vekilinin elektronik imzalarını isteyebilir.?
?(6) Yabancı ulkelere sefer yapan ulaştırma aracları, aylık prim ve hizmet belgesinin Kuruma verilme suresi icinde Turkiye'ye donmemişse, bu araclarda calıştırılan sigortalıya ait aylık prim ve hizmet belgesi, aracların Turkiye'ye donuşunu takip eden ay icinde, Kurumca cıkarılacak tebliğde belirtilecek surenin sonuna kadar Kuruma verilir. Ancak, aylık prim ve hizmet belgesinin Kuruma verilmesi, bu maddede belirtilen belgenin, Kurumca cıkarılacak tebliğde belirtilecek verilme suresinin sona erdiği tarihten itibaren bir ayı gecemez.?
MADDE 8 ? Aynı Yonetmeliğin 110 uncu maddesinin altıncı fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
?(6) Daha once belge turu veya kanun numarası hatalı secilerek Kuruma verilmiş aylık prim ve hizmet belgelerine ilişkin duzeltme amaclı olarak yasal suresi dışında verilen aylık prim ve hizmet belgelerinin, belgede kayıtlı sigortalılar ve bu sigortalıların prim odeme gun sayısı ile prime esas kazanc tutarı aynı olmak kaydıyla, incelemeye gerek kalmaksızın işleme alınır. Bu amacla verilen aylık prim ve hizmet belgelerine idarî para cezası uygulanmaz.?
MADDE 9 ? Aynı Yonetmeliğin 111 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
?MADDE 111 ? (1) İşverenlerin tutmak zorunda oldukları defterlerle dayanağı belgeler, aylık prim ve hizmet belgesinin, aylık fiilî hizmet suresi zammı prim belgesinin ve yıllık itibari hizmet suresi prim belgesinin dayanağı belgeler niteliğinde sayılır.
(2) Kanunun 102 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinin (4) numaralı alt bendinde belirtilen şekilde tutulmuş defterler gecerli sayılmaz ve anılan alt bentteki gecersizlik hÂllerinin gercekleştiği her bir takvim ayı icin idarî para cezası uygulanır. Kullanılmaya başlanmadan once tasdik ettirilmesi zorunlu olduğu hÂlde tasdiksiz tutulmuş olan defterler ile 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu gereğince bilanco esasına gore defter tutulması gerekirken işletme hesabı esasına gore tutulmuş defterler gecerli sayılmaz ve bu defterlerle ilgili olarak defter ve belgelerin ibraz edilmemesine ilişkin hukumler uygulanır.
(3) İşverenler, işyeri sahipleri, alt işverenler ile sigortalıyı devralanların kanunlar gereğince tutmak zorunda oldukları defterlerle dayanağı belgeler, prim belgelerinin dayanağı belgeler niteliğinde sayılır. Şu kadar ki;
a) Kanunî tasdik suresi gectikten sonra tasdik ettirilmiş olan defterlerin tasdik tarihinden onceki kısmına,
b) İşcilikle ilgili giderlerin işlenmemiş, eksik veya fazla işlenmiş olduğu tespit edilen aylara,
c) Gercek ve fiilî calışmaya dayanmadığı hÂlde, kayıt ve belgelerde ucret tahakkuku veya odemesi bulunan aylara,
c) Sigorta primleri hesabına esas tutulan kazancların kesin olarak tespitine imkÂn vermeyecek şekilde usulsuz, karışık veya noksan tutulmuş aylara,
d) Herhangi bir ay icin sigorta primleri hesabına esas tutulması gereken kazancların ve kazanclarla ilgili odemelerin o ayın dÂhil bulunduğu hesap donemine ait defterlere işlenmemiş olması hÂlinde o aylara,
e) Kanunun 85 inci maddesinin birinci fıkrasında getirilen hukumler doğrultusunda yapılan inceleme sonucunda, işin yurutumu icin gerekli olan sigorta primine esas kazanc tutarının Kuruma noksan bildirilmesi dolayısıyla re'sen tahakkuk yapılan ay veya aylara,
f) Durum tespiti, kamu kurum ve kuruluşları ile 5411 sayılı Kanun kapsamındaki kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelerden calıştığı tespit edilen sigortalıların kaydedilmemiş ucret tediye bordrolarının ait olduğu ay veya aylara,
g) Kamu idareleri ile 5411 sayılı Kanun kapsamındaki kuruluşlardan alınan kayıtlardan tespit edilen ucretin altında ucret tahakkuklarının bulunduğu aylara,
ğ) Tasdikli sayfalarının dolması uzerine, yeni defter tasdiki yerine, belgeli bilgilerin yazım sayfaları kalmayan defterin tasdiksiz sayfalarına kaydedilen ay veya aylara,
ilişkin defter kayıtları gecerli sayılmaz.?
MADDE 10 ? Aynı Yonetmeliğin 115 inci maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki cumle eklenmiş ve anılan maddenin ucuncu fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
?Şu kadar ki, Kanunun 4 uncu maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine tabi olanlar ile bu kapsamda sayılan kişilerden sosyal guvenlik destek primine tabi olanlar, isteğe bağlı sigortalı olanlar ve Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (d) ve (g) bentlerinde sayılanlar her aya ait primlerini takip eden ayın sonuna kadar Kuruma oderler.?
?(3) Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (c) ve (e) bentleri gereğince genel sağlık sigortalılarının primleri, ilgisine gore kamu idareleri ve Turkiye İş Kurumu tarafından, ait olduğu ayı takip eden ayın sonuna kadar Kuruma odenir. Turkiye İş Kurumu tarafından Kuruma odenmesi gereken primlerin anılan Kuruma aktarılacak olan işsizlik sigortası priminden mahsup edilmesine ilişkin esaslar iki kurum arasında yapılacak protokolle duzenlenir.?
MADDE 11 ? Aynı Yonetmeliğin 116 ncı maddesinin dorduncu fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
?(4) Prim borcunun ertelendiği surede zamanaşımı işlemez ve ertelenen kısmına ertelendiği sure icinde gecikme cezası ve gecikme zammı uygulanmaz.?
MADDE 12 ? Aynı Yonetmeliğin 118 inci maddesinin dorduncu fıkrasına aşağıdaki cumle eklenmiştir.
?İnşaatın sınıfı veya grubunun, Bayındırlık ve İskÂn Bakanlığınca yayımlanan listede daha alt bir yapı sınıfı veya grubunda tasnif edilmesi yonunde yapılan değişiklikler, araştırma veya inceleme işlemi sonucu tespit edilen borcun kesinleşmesine kadar dikkate alınır.?
MADDE 13 ? Aynı Yonetmeliğin 119 uncu maddesinin yedinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
?(7) Kurumun denetim ve kontrolle gorevlendirilmiş memurlarınca yapılan incelemede işin yurutumu icin gerekli olduğu saptanan asgari işcilik miktarının Kuruma bildirilmediğinin veya eksik bildirildiğinin tespiti hÂlinde, bildirilmeyen tutar, hangi aylara ait olduğu hususunda bir tespit varsa o aylara; tespit yoksa faaliyette bulunulan son aya mal edilir ve Kanunun 102 nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi ile (e) bendinin (4) numaralı alt bendi de dikkate alınarak gerekli işlem yapılır.?
MADDE 14 ? Aynı Yonetmeliğin 121 inci maddesinin beşinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
?(5) Kanunla getirilen yukumluluklerin yerine getirilmemesi veya gec olarak yerine getirilmesi hÂlinde, Kanunun 102 nci maddesine istinaden ilgililere idarî para cezası verilir. İdarî para cezaları ilgiliye tebliğ ile tahakkuk eder. Tebliğ tarihinden itibaren onbeş gun icinde Kuruma ya da Kurumun ilgili hesaplarına yatırılır veya aynı sure icinde dilekce vermek veya bu dilekceyi taahhutlu olarak gondermek suretiyle işverence ilgili uniteye itiraz edilebilir. İtiraz, takibi durdurur. İtirazlar, ilgili itiraz komisyonunda incelenerek en gec otuz gun icinde karara bağlanır. Kurumca itirazı reddedilenler, kararın kendilerine tebliğ tarihinden itibaren otuz gun icinde yetkili idare mahkemesine başvurabilirler. Bu sure icinde başvurunun yapılmamış olması hÂlinde, idarî para cezası kesinleşir.?
MADDE 15 ? Aynı Yonetmeliğin gecici 7 nci maddesinin beşinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
?(5) Kanunun 4 uncu maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine tabi sigortalılardan tarımsal faaliyetlerde bulunanlar haric, kendi adına ve hesabına bağımsız calışan sigortalılardan, Kanunun yururluk tarihinden once sigortalı olarak kaydı ve tescili yapılmış olanların, 1/10/2008 (dÂhil) il 31/12/2008 (dÂhil) donemine ilişkin olmak uzere, Kanunun 80 inci maddesine gore belirlenen prime esas kazanclarını beyan etmemeleri hÂlinde, odeyecekleri aylık primler, beyanda bulununcaya kadar daha once bulundukları en son gelir basamaklarına karşılık gelen tutarlar uzerinden alınır. Bu sure icinde beyanda bulunulması hÂlinde, beyan ettiği prime esas kazanc uzerinden ilgili ayın prim tahakkuku yapılır. Prim tahakkukuna esas bu tutarlar, Kanunun 82 nci maddesinde belirtilen asgari gunluk kazanc alt sınırına gore hesaplanan aylık prime esas kazanc tutarından az olamaz ve Kanunun 80 inci maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendi hukmu saklıdır.?
MADDE 16 ? Aynı Yonetmeliğin ekinde yer alan; EK:6, EK:6-A, EK:9, EK:9-A ve EK:9/A-1 ekteki şekilde değiştirilmiştir.
MADDE 17 ? Bu Yonetmelik, 2008 yılı Ekim ayı başından gecerli olmak uzere, yayımı tarihinde yururluğe girer.
MADDE 18 ? Bu Yonetmelik hukumlerini Sosyal Guvenlik Kurumu Başkanı yurutur.


Ekleri İcin Tıklayınız
1. EK 6 İŞYERİ BİLDİRGESİ 4-A İCİN
2. EK6-A İŞYERİ BİLDİRGESİ 4-C SİGORTALI CALIŞTIRAN KAMU İDAR
3. EK 6-A ARKA SAYFA 4-C ACIKLAMALAR
4. EK 9 AYLIK PRİM HİZMET BELGESİ ON YUZU 4-A
5. EK 9 AYLIK PRİM HİZMET BELGESİ ARKA YUZU 4-A
6. EK 9 A 4 C AYLIK PRİM VE HİZMET BELGESİ
7. EK 9 A ARKA SAYFA 4-C ACIKLAMALAR
8. EK 9 A-1 4 C AYLIK PRİM VE HİZMET BELGESİ
9. EK 9 A-1 ARKA SAYFA 4-C ACIKLAMALAR