Turkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Nisan ayında uretici ile market arasındaki fiyat farkının yuzde 573,6 ile en fazla limonda gorulduğunu, ureticide 2,5 lira olan limonun markette 16 lira 84 kuruşa satıldığını kaydetti. TZOB Genel Başkanı Bayraktar, Nisan ayında uretici ile market arasındaki fiyat farklılıklarını ve girdi fiyatlarında yaşanan değişimler ve ciftcilerin Bağ-Kur sorunu hakkında değerlendirmelerde bulundu. Bayraktar, ciftcilerin Bağ-Kur sorunu hakkında Calışma ve Sosyal Guvenlik Bakanı Vedat Bilgin'e bizzat ilettiğini belirterek, "Diğer sigortalılar 20 yıl prim odemesi yaparak emekli olabiliyorken, ureticilerimiz 9 bin gun yani 25 yıl prim odeyerek emeklilik hakkı kazanıyor. Bu hakkaniyetsizlik giderilmeli, prim odeme gun sayısı duşurulmelidir. Ayrıca ciftcilerimizin halen odemekte oldukları prim borcları cok yuksek olduğundan, uyelerimiz odeme zorluğu cekiyorlar. SGK primleri daha makul ve odenebilir seviyeye cekilmelidir. Muafiyet belgesi ile gelirinin duşuk olduğunu belgeleyerek prim odemesini durduran ciftcilerimizin muafiyette gecen sureleri borclandırılmalıdır. Tarım Bağ-Kur primi durdurulan ciftcilerimiz yapılandırma ile ihya kapsamına alınmalıdır. Ureticilerimizin emeklilik başvuruları sırasında ortaya cıkan usul eksikliklerinden dolayı Ziraat Odalarına uygulanan idari para cezalarına af getirilmelidir. Ciftcilerimizin bu konudaki kayıplarının telafisi sağlanmalıdır" diye konuştu.
Nisan ayında en fazla fiyat farkı limonda
Nisan ayında uretici ile market arasındaki fiyat farkının yuzde 573,6 ile en fazla limonda gorulduğunu ifade eden Bayraktar, şunları kaydetti:
"Limondaki fiyat artışını yuzde 261,2 ile elma, yuzde 209,8 ile kuru uzum, yuzde 181 ile kuru incir, yuzde 179,1 ile ıspanak, yuzde 177,5 ile patlıcan, yuzde 175,8 ile sivri biber, yuzde 175,7 ile maydanoz, yuzde 152,9 ile kırmızı mercimek takip etti. Limon 6,7 kat, elma 3,6 kat, kuru uzum 3,1 kat, kuru incir, ıspanak, patlıcan, sivri biber ve maydanoz 2,8 kat, kırmızı mercimek ve marul 2,5 kat, salatalık 2,4 kat fazlaya markette satıldı. Ureticide 2 lira 50 kuruş olan limon 16 lira 84 kuruşa, 5 lira olan elma 18 lira 6 kuruşa, 25 lira olan kuru uzum 77 lira 46 kuruşa, 55 lira olan kuru incir 154 lira 55 kuruşa, 6 lira 17 kuruş olan ıspanak 17 lira 22 kuruşa, 9 lira 50 kuruş olan patlıcan, 26 lira 36 kuruşa, 10 lira 13 kuruş olan sivri biber 27 lira 94 kuruşa tuketiciye satıldı."
Nisan ayında fiyatı en fazla artan urun patates
Nisan ayında markette 36 urunun 23'unde fiyat artışı, 13'unde fiyat duşuşu gorulduğunu belirten Bayraktar, "Markette fiyatı en fazla artan urun yuzde 41,9 ile patates oldu. Patatesteki fiyat artışını yuzde 24,9 ile havuc, yuzde 18,7 ile kuru soğan, yuzde 11,5 ile dana eti, yuzde 11,2 ile kuzu eti takip etti. Markette fiyatı en cok azalan urun ise yuzde 26 ile kabak oldu. Kabaktaki fiyat duşuşunu yuzde 19,2 ile yeşil soğan, yuzde 18,4 ile kırmızı mercimek, yuzde 11,7 ile salatalık izledi. Nisan ayında ureticide 28 urununun 14'unde fiyat artışı olurken, 6'sında fiyat duşuşu goruldu. 8 urunde ise fiyat değişimi olmadı. Nisan ayında ureticide fiyatı en cok duşen urun yuzde 42,1 ile sivri biber oldu. Sivri biberdeki fiyat duşuşunu yuzde 40,8 ile salatalık, yuzde 28,5 ile limon, yuze 27,8 ile kabak ve yuzde 26,9 ile patlıcan izledi. Ureticide en fazla fiyat artışı yuzde 122,2 ile patateste goruldu. Patatesteki fiyat artışını yuzde 75 ile havuc, yuzde 37,2 ile kuru soğan, yuzde 27,3 ile marul, yuzde 11,5 ile dana ve kuzu karkas takip etti" dedi.
"Cukurova bolgesinde hasadın yeni başlaması kuru soğan fiyatlarını yukseltti"
Ureticideki fiyat değişimlerinin sebeplerini değerlendiren Bayraktar, İc Anadolu bolgesinde sezonun bitmesi, ureticinin elinde urun kalmaması ve Cukurova bolgesinde hasadın yeni başlaması sebebiyle kuru soğan fiyatlarının yukseldiğini ifade ederek, "Patates urununde geciş donemi olması, Nevşehir ve Niğde illerimizdeki patates arzında sona gelinmesi, Adana bolgesinde ise hasadın yeni başlaması fiyatların yukselmesine sebep oldu. Havucta kışlık hasadın sona ermesi ve depolardaki urun yetersizliğinin yanı sıra yazlık havuc ekiminin yeterli seviyede gercekleşmemesi fiyatları artırdı. Sivri biber, salatalık, kabak ve patlıcandaki fiyat duşuşu havaların ısınmasına bağlı olarak tarla urunlerinin başlamasıyla urun arzında meydana gelen artıştan kaynaklandı. Limona olan talebin azalması fiyatları duşurdu. Marul, ıspanak, yeşil soğan fiyatlarındaki artış havaların yağışlı gitmesi nedeniyle urun arzında yaşanan azalmadan kaynaklanmıştır. Arz ve talepteki değişim et fiyatlarının yukselmesine neden oldu" ifadelerini kullandı.
"Elektrik fiyatları son bir yılda yuzde 18,2 oranında arttı"
Aylık ve yıllık girdi fiyatlarındaki değişimler hakkında da bilgi veren Bayraktar, sozlerine şoyle devam etti:
"Odalarımız aracılığıyla girdi piyasalarından aldığımız fiyat verilerine gore nisan ayında, mart ayına gore, ure gubresi yuzde 7,3, kalsiyum amonyum nitrat gubresi yuzde 5,8, 20.20.0 kompoze gubresi yuzde 3,2, amonyum sulfat gubresi yuzde 1,4 ve DAP gubresi yuzde 0,9 duştu. Gecen yılın nisan ayına gore ise son bir yılda, ure gubresi yuzde 25,3, amonyum sulfat gubresi yuzde 17,7, kalsiyum amonyum nitrat gubresi yuzde 0,8 duşerken, 20.20.0 kompoze gubresi yuzde 13,3, DAP gubresi ise yuzde 10,7 oranında arttı. Mazot fiyatı aylık olarak yuzde 3,7, son bir yıla gore ise yuzde 9,2 oranında duştu. Besi yemi nisan ayında mart ayına gore yuzde 0,4, sut yemi yuzde 0,1, son bir yılda besi yemi yuzde 21,8 ve sut yemi yuzde 22,5 oranında arttı. Elektrik fiyatları son bir yılda yuzde 18,2 oranında arttı. Gubre fiyatlarında son beş aydır ve yıllık bazda duşuş yaşanmaya devam ediyor. Urun maliyetinin artmaması, ureticilerimizin mağdur olmaması, uretime darbe vurulmaması icin tum girdilerde de fiyatların makul seviyelerde tutulması gerekiyor."