
Turkiye, 10 gun sonra, 5 yıl boyunca gorev yapacak cumhurbaşkanı ile yeni parlamento uyelerini sececek- 4 cumhurbaşkanı adayı ile 24 siyasi parti ve 151 bağımsız milletvekili adayının yarışacağı secimlerde, 64 milyon 113 bin 941 secmen oy kullanacak- Yurt dışı temsilciliklerde oy verme işlemi 9 Mayıs'ta sona erecek, gumruk kapılarında ise 14 Mayıs saat 17.00'ye kadar surecek- Deprem bolgesindeki secmenin guvenli şekilde oy kullanması icin konteyner alanlar oluşturuldu- Once cumhurbaşkanı secimine ait oy pusulalarının sayım ve dokumu yapılacak, zarftan cıkan oy pusulalarında bir secim turune ait olanın gecersiz olması, diğerinin gecersiz sayılmasını gerektirmeyecek Turkiye, 14 Mayıs 2023 Pazar gunu birlikte yapılacak Cumhurbaşkanı ve 28. Donem Milletvekili Genel Secimleri icin sandığa gitmeye hazırlanıyor.
Turkiye, 10 gun sonra, 5 yıl boyunca gorev yapacak cumhurbaşkanı ile yeni parlamento uyelerini sececek.
Secimde, pusuladaki sıralamaya gore, Recep Tayyip Erdoğan, Muharrem İnce, Kemal Kılıcdaroğlu ve Sinan Oğan cumhurbaşkanı adayı olarak yarışacak. Milletvekili Genel Secimine ise 24 siyasi parti ile Turkiye genelinde 151 bağımsız milletvekili adayı girecek.
Turkiye genelinde 973 ilce, 1094 ilce secim kurulunda, 191 bin 884 sandık kurulacak. Yurt ici ve dışında toplam 64 milyon 113 bin 941 secmen oy kullanacak.
Yurt icinde 4 milyon 904 bin 672 secmen ilk kez oy verecek. Cezaevinde tutuklu ve taksirli suclardan hukumlu secmen sayısı ise 53 bin 172.
Secimler, 6 Şubat'ta yaşanan Kahramanmaraş merkezli 11 ili etkileyen depremler nedeniyle yeni onlemler altında yurutulecek.
Depremlerden etkilenen illerden taşınan secmenler, adres kayıtlarını aldırdıkları yerlerde oylarını kullanacak, oylar o secim cevresi icin sayılacak.
Deprem bolgesinden yaklaşık 133 bin secmen diğer illere kayıtlarını aldırdı. Depremden etkilenen illerde secimin sağlıklı yapılabilmesi icin Yuksek Secim Kurulu (YSK) tarafından yurutulen calışmalar tamamlandı, buradaki secmenlerin guvenli şekilde oy kullanması icin konteyner alanlar oluşturuldu.
AA muhabirinin derlediği bilgilere gore, secimin merak edilen soruları ve yanıtları şoyle:
1Turkiye genelinde oy verme saatleri nedir?
Tum yurtta oy verme saatleri 08.00-17.00 olarak uygulanacak. Oy vermenin bitiş saati geldiği halde sandık başında oylarını vermek uzere bekleyen secmenler varsa, sandık kurulu başkanı secmenleri saydıktan ve kimliklerini aldıktan sonra sırayla oylarını kullanmalarına izin verecek. Saat 17.00'den sonra gelen secmen oy kullanamayacak.
2Nufus cuzdanı bulunmayan secmen oy kullanabilecek mi?
Sandık başına gelen secmen, Turkiye Cumhuriyeti kimlik numarasını taşıyan nufus cuzdanı, resmi dairelerce verilen soğuk damgalı kimlik kartı, pasaport, evlenme cuzdanı, askerlik belgesi, surucu belgesi, hakim ve savcılar ile yuksek yargı organı mensuplarına verilen mesleki kimlik kartı, avukat, noter ve askeri kimlik kartı gibi, "kimliğini tereddutsuz ortaya koyan" resimli, resmi nitelikteki belgelerden birini başkana verecek ve secmen sıra numarasını soyleyecek. Bu belgelerden birini vermeyen secmen oy kullanamayacak.
3Oy verirken secmen bilgi kağıdı bulunması şart mı?
Secmenin nerede oy kullanacağını gosteren secmen bilgi kağıdının getirilmesi zorunlu değil. Secmen bilgi kağıdı gelmeyenler, nerede, hangi sandıkta oy kullanacağını YSK'nın internet sitesinden de oğrenip oyunu kullanabilecek.
4Yanlış oy kullandığını soyleyen secmene yeni pusula verilir mi?
Secimde, secmene iki oy pusulası verilecek. Cumhurbaşkanı ve Milletvekili secimlerine ilişkin iki oy pusulası tek zarfa konulacak. Yanlış oy kullandığını duşunen ve yeni pusula isteyen secmene yenisi verilmeyecek.
5Yurt dışında 9 Mayıs'a kadar oy veremeyen secmen bir daha oy kullanamaz mı?
Yurt dışı secmen kutuğune kayıtlı 3 milyon 416 bin 98 secmen icin 73 ulkedeki 156 yurt dışı temsilciliğinde sandık kurulları oluşturuldu. Bu temsilciliklerde oy verme işlemi, 9 Mayıs'ta sona erecek. Bu tarihe kadar oy kullanamayan yurt dışı secim kutuğune kayıtlı secmenler, 46 gumruk kapısında, 14 Mayıs 2023 Pazar gunu saat 17.00'ye kadar oy verebilecek. Gumruklerde 24 saat oy verme işlemi devam edecek.
6Oylar hangi hallerde gecersiz sayılacak?
Oy pusulalarında yırtık, işaret veya yazı olmamasına dikkat edilecek. "TERCİH" veya "EVET" muhru dışında, pusulanın herhangi bir yerine imza atılması veya işaret konulması halinde oy gecersiz sayılacak. Oy pusulalarından başka, zarfa hicbir şey konulmayacak, aksi halde kullanılan oy gecersiz olacak.
"EVET" ya da "TERCİH" muhru basılmayan, birden fazla ittifaka, aynı ittifakta yer almayan parti veya adaya muhur basılması halinde de oylar gecersiz sayılacak.
7- Tek zarfa atılacak iki pusuladan biri gecersiz sayılırsa diğeri de gecersiz sayılacak mı?
Secmenler, cumhurbaşkanına ve milletvekillerine yonelik tercihte bulundukları iki ayrı oy pusulasını aynı zarfa koyarak sandığa atacak. Once cumhurbaşkanı secimine ait oy pusulalarının sayım ve dokumu yapılacak. Zarftan cıkan oy pusulalarında bir secim turune ait olanın gecersiz olması, diğerinin gecersiz sayılmasını gerektirmeyecek.
8Sadece ittifak alanı icine basılan oylar gecerli sayılır mı?
Secmenler, "EVET" ve "TERCİH" muhrunu istedikleri partiye basacak. Muhrun, "siyasi partiye ayrılan alana", "hem bir siyasi partiye ayrılan alana hem de ittifak unvanı bolumune" veya "ittifak unvanı bolumune taşacak şekilde, bir siyasi partiye ayrılan alana" basılması halinde, bu oy pusulaları gecerli kabul edilecek.Sonuclar, sayım dokum cetvelinde o siyasi partinin cetveldeki sutununa işaretlenecek. Pusulada yalnız ittifak alanı icerisine muhrun basıldığı her durumda, bu oy pusulaları da gecerli kabul edilecek ve sayım dokum cetvelinde ittifakın "ortak oyları" sutununa ayrı ayrı işaretlenecek. İttifak icindeki siyasi partinin ortak oylardan gelen payı, partilerin oy oranlarına gore yapılacak hesaplamayla dağıtılacak.
9Sandık kurulları kac kişiden oluşacak?
Secimlerde oyların kullanılması, sayılması ve tutanağa gecirilmesinde 5'i siyasi parti temsilcisi olmak uzere 7 kişilik sandık kurulu gorevli olacak. Secim gunu oy verme suresinin 17.00 itibarıyla dolmasıyla sandık kurulu başkanı tarafından sandıklar acılacak ve oyların sayılmasına başlanacak.
10- Secim sonuclarının guvenliği ve denetlenmesi nasıl sağlanıyor?
YSK, secim sonuclarının, ilcelerden hızlı ve guvenli bir ortamda merkeze aktarılması, sandık sonuc tutanakları ile secim sonuclarının siyasi partilerle eş zamanlı paylaşılması, secimlerin hızlı, sağlıklı, ekonomik, şeffaf ve denetlenebilir bicimde gercekleştirilmesi icin 2007'den bu yana kısa adı SECSİS olan Secim Bilişim Sistemi'ni kullanıyor.
11Oy kullandığım sandığın sonuclarını gorebilir miyim?
Sandık sonucları, sandık kurulu tarafından tutanak altına alınacak, ilce ve il birleştirme tutanakları da siyasi parti temsilcilerinin huzurunda duzenlenecek, birer ornekleri parti temsilcilerine verilecek ve vatandaşların goreceği şekilde de asılacak.
Ardından ilce secim kurullarında SECSİS'e girilen veriler doğrudan YSK'ya ulaşacak, eş zamanlı olarak da siyasi partilerle paylaşılacak. Secim sonuclarının kesinleşmesinden sonra tum sandık sonucları ve ıslak imzalı tutanaklar YSK'nın internet sitesi uzerinden vatandaşların erişimine acılacak.
12Basın yayın kuruluşları secim gecesi sonucları saat kactan itibaren acıklayabilecek?
Secim gunu butun yayınlar, saat 21.00'den sonra serbest olacak, ancak YSK tarafından gerek gorulmesi halinde saat 21.00'den once de yayınların serbest bırakılmasına karar verilebilecek.
13Cumhurbaşkanı secimi ilk oylamada biterse sonuclar ne zaman acıklanır?
Bu durumda YSK, cumhurbaşkanı secimi gecici sonuclarını secim gunu saat 23.59'a kadar ilan edecek.
14Cumhurbaşkanı secimi ikinci oylamaya kalırsa surec ne olacak?
İlk oylamada gecerli oyların salt coğunluğu sağlanmadığı takdirde secim ikinci oylamaya kalacak. İlk secimde en cok oy alan iki aday, 28 Mayıs'ta yapılacak ikinci oylamada yarışacak.
15İkinci oylamada secmenler nerede oy kullanacak?
Cumhurbaşkanı seciminin ikinci oylamaya kalması halinde secmenler, aynı secmen bilgi kağıdı ile ilk secimde oy verdikleri sandık alanlarında oylarını kullanacak.