Dunyanın her tarafında oğretmenler, insan topluluğunun en fedakar ve muhterem unsurlarıdır.

Bir millet irfan ordusuna malik olmadıkca, savaş meydanlarında ne kadar parlar zaferler elde ederse etsin, o zaferlerin yaşayacak neticeleri vermesi, ancak irfan ordusuyla kaimdir.


Muallimler! Yeni nesli, Cumhuriyetin fedakar muallim ve murebbilerini sizler yetiştireceksiniz. Ve yeni nesil sizin eseriniz olacaktır.


Eğitimdir ki bir milleti ya hur, bağımsız, şanlı, yuksek bir topluluk halinde yaşatır; ya da milleti esaret ve sefalete terk eder.

Milletleri kurtaranlar yalnız ve ancak oğretmenlerdir. Oğretmenden, eğiticiden mahrum bur millet, henuz bir millet adını alma yeteneğini kazanamamıştır.


Oğretmenler! Cumhuriyet sizden, fikri hur, vicdanı hur, irfanı hur nesiller ister.

Bir millet eğitim ordusuna sahip olmadıkca, savaş meydanlarında ne kadar parlak zaferler elde ederse etsin, o zaferlerin kalıcı sonuclar vermesi ancak eğitim ordusuyla mumkundur.

Oğretmenler; Cumhuriyetin fedakar oğretmen ve eğitimcileri, yeni nesli sizler yetiştireceksiniz. Ve yeni nesil sizin eseriniz olacaktır. Eserin kıymeti, sizin beceriniz ve fedakarlığınızın derecesiyle orantılı olacaktır. Cumhuriyet; fikren, ilmen, fennen, bedenen kuvvetli ve yuksek karakterli koruyucular ister. Yeni nesli, bu ozellik ve kabiliyette yetiştirmek sizin elinizdedir... Sizin başarınız Cumhuriyetin başarısı olacaktır.


ATATURK'UN KUTAHYA LİSESİ'NDE OĞRETMENLERE YAPTIĞI KONUŞMA

"Muallime hanımlar ve muallime efendiler, bu irfan yuvası altında hepinizi bir arada gormekten ve hepinizi selamlamaktan cok memnunum.Memleketimizi, toplumumuzu gercek hedefe, gercek mutluluğa ulaştırmak icin iki orduya ihtiyac vardır. Biri vatanın hayatını kurtaran asker ordusu, diğeri memleketin geleceğini yoğuran irfan ordusudur. Bu iki ordunun her ikisi de kıymetlidir, yucedir.
Fakat bu iki ordudan hangisi daha değerlidir, hangisi bir diğerinden ustundur? Şuphesiz boyle bir tercih yapılamaz. Bu iki ordunun ikisi de hayatidir.
Yalnız siz irfan ordusu mensupları, sizlere mensup olduğunuz ordunun değer ve yuceliğini anlatmak icin şunu soyleyeyim ki sizler olen ve olduren birinci orduya, nicin olduğunu oğreten bir orduya mensupsunuz.

Biz iki ordudan birincisine, vatan ciğnemeye gelen duşman karşısında kan akıtan birinci orduya -butun dunya bilir, butun dunya şahit oldu ki- pek mukemmelen sahibiz. Vatanın dort sene once duştuğu buyuk felaketten sonra, yoktan var olan bu ordu, vatanı yok etmeye gelen bu duşmanı kutsal vatan toprağında boğup mahvetti. Yalnız bu orduya sahip olmakla, işimiz bitmiş, gayemiz bu ordunun zaferiyle son bulmuş değildir.

Bir millet, irfan ordusuna sahip olmadıkca savaş meydanlarında ne kadar parlak zaferler elde ederse etsin, o zaferin koklu sonuclar vermesi ancak irfan ordusuyla mumkundur. Bu ikinci ordu olmadan birinci ordunun elde ettiği kazanımlar sonuk kalır. Milletimizi gecek mutluluğa, kurtuluşa ulaştırmak istiyorsak, bizi olumden kurtaran ve hayata goturen bugunku idare şeklimizin sonsuzluğunu istiyorsak, bir an once buyuk, kusursuz, nurlu bir irfan ordusuna sahip olmak zorunluluğunda bulunduğumuzu inkar edemeyiz.

Eski idarelerin en buyuk kotuluklerinden biri de irfan ordusuna layık olduğu onemi vermemeleridir. Eğer onem verilseydi, geleceği emanet ettiğimiz sizlere, gelecek kadar guvenilir bir mevki verilmesi gerekirdi. Henuz uc dort senelik hayata sahip olan milli idaremizde irfan ordusu ile layık olduğu kadar ilgilenilememiştir. Fakat buradaki mecburiyeti milletin munevverleri olan sizler elbette ki daha iyi takdir edersiniz. Butun kuvvetimizi yalnız cephede toplamaya mecbur olduğumuz bu kısa sure icinde tabiatıyla irfan ordusuyla gereğince meşgul olamadık. Lakin Cenab-ı Hakk'a şukurler olsun ki duşman karşısındaki aziz ordumuz icin harcadığımız butun emekler mutlu sonucunu verdi.


Artık bundan sonra aynı kuvvet, aynı faaliyet, aynı istekle irfan ordusu icin calışacak ve birincide olduğu gibi bu ikinci ordudan dahi emeklerimizin, faaliyetlerimizin mutlu ve başarılı sonuclarını aynı parlaklıkta elde edeceğiz.
Arkadaşlar, asker ordusu ile irfan ordusu arasındaki birliktelik ve alakayı belirtmek icin şunu da ifade edeyim, kıymetli bir eserden ordunun ruhu kumanda heyetidir deniliyor. Hakikaten boyledir. Bir ordunun kıymeti kumanda heyetinin kıymeti ile olculur. Siz oğretmenler, sizler de irfan ordusunun kumanda heyetisiniz. Sizin ordunuzun kıymeti de sizlerin kıymetinizle olculecektir. İstiklal mucadelesinde uc dort senedir duşmanı topraklarımızda mahvetmek icin yaptığımız savaşla ordunun ruhu olan kumanda heyeti değerlerinin yuksekliğini nasıl ispat etmişse, bundan sonra yapacağımız yenilikler milletimize bir karanlık gibi coken genel cehaleti mağlup etmek savaşında da irfan ordusunun ruhu olan siz oğretmenlerin aynı yeteneği ortaya koyacağınıza eminim.

Bu konuda size guveniyor ve saygı ile selamlıyorum."

(KUTAHYA LİSESİ - 24 MART 1923)


__________________