Ev sahiplerinin yuzde 25'in uzerinde kira talebi durumunda kiracıların bunu kabul etmemesi ve odemeleri banka hesabına yapması gerekiyor. 5 yılı dolduran kiracılar icin bu oranın uzerinde artış olacak Kira artışlarını yuzde 25'le sınırlayan duzenleme 4 Temmuz 2024'e kadar uzatılırken ev sahipleri bu oranın uzerinde zam yapamayacak, kiracıları zorla cıkaramayacak, tahliye davaları reddedilecek. Sabit artış oranında fatura dahil, eşyalı ev ayırımı bulunmuyor. Kiracı kira donemi gelince yuzde 25 artış yapacak, ancak beşinci yılını dolduran kiracılar icin bu oranın uzerinde artış olabilecek. Ev sahiplerinin yuzde 25'in uzerinde kira talebi durumunda kiracıların bunu kabul etmemesi ve odemeleri banka hesabına yapması gerekiyor. Kira sınırı, ev sahiplerinin usulsuz uygulamaları başta olmak uzere merak edilen bazı başlıklar şoyle:
1 TEMMUZ'DAN İTİBAREN
Kira artışına yuzde 25 sınırlama getiren duzenleme 1 Temmuz 2023 tarhinden itibaren bir yıl sureyle gecerli olacak. Meclis bayramdan sonra toplandığında yasal duzenleme yapılacak. Yeni yılda kirada yuzde 25 sınırlaması 1 Temmuz 2024 yılına kadar devam edecek. Yasal duzenlemede eşyalı eşyasız ayırımı bulunmuyor. Mevcut tabloda doğalgaz, elektrik, su gibi kalemler arttığı icin yuzde 25 uygulanamaz gorunuyor. Burada da ev sahipleri ile uzlaşma, anlaşma yoluna gidilebilir.
HESABI KAPATAMAZLAR
Bazı ev sahipleri kiranın yatırılmadığını one surmek icin banka hesaplarını kapatıyor. Sozleşmedeki banka hesabının kapatılması durumunda kiracıya yeni hesabın bildirilmesi zorunluluğu bulunuyor. Ev sahibi ısrarla paylaşmazsa kiracı posta hesabı ile odeme yapabilir ya da mahkemeye başvurarak odeme yeri tayin edilmesini isteyebilir. Boyle bir durumda kesinlikle elden ve belgesiz odeme yapılmaması gerekiyor.
10 YILDAN ONCE OLMAZ
Kiraya veren Borclar Kanunu 347. Maddesi gereği kiranın başlangıcından 10 yıl gectikten sonra genel hukumlere gore fesih bildirimiyle sozleşmeyi feshedebilir. Kiraya verenin, kiracıyı ev veya iş yerinden cıkarabilmesi icin 10 yıllık surenin gecmesi gerekir. Ancak, beş yıl sonra taraflar mahkemeye başvurarak yeni kira bedelinin keşif ve bilirkişi incelemesi yoluyla tespitini talep edebilir. Bu noktada kira bedeli hakim tarafından emsal bedellere gore tespit ediliyor.
ARA ZAM TALEP EDİLEMEZ
Kiralık mulklerde yapılan aylık odeme tutarının artışı yılda bir defa olmak uzere gercekleşiyor. Yuzde 25 zammın dışında artış yapılamaz. Bu oranın uzerinde yuksek bir zam uygulanamıyor. Tuketici danışma hattı ALO 175, CİMER, Adalet Bakanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı başta olmak uzere ilgili butun kamu kurum ve kuruluşlarına şikayet edilebilir. Tuketici mahkemelerine başvurulabilir, dava acılabilir.
1 YILLIK SOZLEŞME BİTİNCE CIKARAMAZ
Bir yıllık kira sozleşmesi bitince "sure bitti" diyerek evden, işyerinden cıkarmak mumkun değildir. Ev sahibi kiracıyı 10 yıllık surenin sonunda yasal olarak tahliye edebilir. Bunun icin de sozleşme bitiminin 3 ay oncesinde kiracıya yazılı olarak evi tahliye etmek istediğini bildirmesi gerekiyor.
TADİLAT GEREKCİSİYLE CIKARILAMAZ
Borclar Kanunu uyarınca yeniden inşa ve imar amaclı boşaltılan taşınmazlarda bu işlemler bittikten sonra oncelikle aynı kiracıya teklif goturulur. Ev sahibi taşınmazı başkasına kiraya verirse eski kiracısına son kira yılında odenmiş olan bir yıllık kira bedelinden az olmamak uzerde tazminat odemekle yukumlu oluyor.
EVİN SATILMASI DURUMUNDA
EV satılsa da kiracının eski sozleşmesi gecerliliğini korur. Yeni ev sahibi isterse kiracıya 6 ay sure verir, isterse kira sozleşmesinin bitim tarihinden 1 ay icinde dava acabilir. Evi yeni alanın dava acabilmesi icin burada oturacağını, ihtiyacı olduğunu ispatlaması gerekiyor.
ARABULUCU UYGULAMASI 1 EYLUL'DE BAŞLIYOR
Devam eden kiracı ev sahibi sorunları nedeniyle 1 Eylul'den itibaren arabulucuya gidilmesi zorunlu hale geliyor. Bu tarihte kira kaynaklı ihtilafların tamamı once arabulucuya gitmek zorunda olup daha sonra dava acılabilecek. Bu davada kira bedeli yuzde 25 sınırı uygulanmadan belirlenecek. Kira bedeli belirlenirken TUFE 12 aylık ortalamaya gore değişim oranı, kiralanan konutun emsal bedeli esas alınıyor.
KİRA DESTEĞİ DE VERİLECEK
BUYUKŞEHIRLER başta olmak uzere kiraların cok yuksek olduğu illerde memura il ve ilce bazında kira desteği verilecek. Turk Ceza Kanunu'nda yapılacak duzenlemeyle fahiş kira artışı yapan ev sahiplerine hapis ve para cezası uygulanacak. Konutların yaşı, buyukluğu, niteliğine gore kentlerde bolge bolge değeri belirlenecek. Kira, tahliye davalarında 1 Eylul itibariyle arabulucuya gidilecek. Fahiş kira artışı yapan ev sahiplerine de hapis ve para cezası uygulanacak.
EV SAHİBİ OTURACAKSA CIKARABİLİR AMA!
EV sahibi kendisi oturacaksa cıkarma hakkı bulunuyor. Karşılıklı uzlaşma soz konusu olmazsa ev sahibinin sulh hukuk mahkemesinde "ihtiyac nedeniyle tahliye davası" acması gerekiyor. Davada ihtiyacın gercek olduğunun saptanması bekleniyor. Cocuğunun oturacağını gerekce gosteren ev sahibi daireyi 3 yıl kiraya veremez.
KİRASINI YATIRMAYAN CIKARILABİLİR
Borclar Kanunu'nun ikinci maddesine gore kiracı kira bedelini 30 gun icinde odemek zorunda. Bu sure icinde odeme yapmaması durumunda icra takibi başlatılarak borcluya tebligat gonderilir. Tebligatın ardından bir ay icinde odeme yapılmazsa dava acılarak kiracı tahliye edilebilir.
HAZAL ATEŞ