"Konutlar icin hibe olarak 500 bin lira, dukkanlar icin 250 bin lira nakdi yardımda bulunacağız""Yine afetzede vatandaşlarımızın konutlarının buyukluğune gore 500 bin lira ile 800 bin lira arasında kredi verilecek. Dukkanlar icin ise 250 bin lira ile 500 bin lira arasında kredi vermeye devam edeceğiz"- "Krediler 2 yıl odemesiz, 10 yıl vadeli ve faizsiz olacak" Cevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Ozhaseki, "Yerinde Donuşum Projesi" kapsamında deprem bolgesinde kendi yapısını yerinde inşa edecek afetzedelere, konutlar icin 500 bin lira, iş yerleri icin 250 bin lira hibe verileceğini bildirdi.
Ozhaseki, İller Bankası Macunkoy Tesisleri'nde duzenlenen Yerinde Donuşum Projesi tanıtım toplantısında, 6 Şubat'taki Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen illerin hızla ayağa kaldırılması ve afetzedelerin evlerine kavuşmalarına ilişkin hayata gecirilecek yeni uygulamaların detaylarını acıkladı.
Depremin ardından hasar goren konutların yıkımlarının hızla devam ettiğine işaret eden Ozhaseki, "Şu anda ihalesi yapılmış konut sayısı 180 bin civarında. Bunların bircoğu başladı. Kimisinin kaba inşaatları bitti ve ekim, kasım, aralık ayları gibi onların yavaş yavaş teslimatlarına gececeğiz." dedi.
Bolgede yaptıkları goruşmelerde, vatandaşların şehirlerini ve hatıralarını terk etmek istemediklerini dile getirdiğini aktaran Ozhaseki, "Bizler birtakım prensipler ışığında buralarda yeniden yapılaşmayı, sağlam zeminlerde başlatmak zorundayız. Eğer biz yerinde donuşumu sağlayabilirsek, şehirlerimizde hayat yeniden canlanacak, ic dinamikler harekete gececek, o guzelim şehirlerimiz yeniden ayağa kalkarak, gecmişte olduğu gibi şaşaalı gunlerine yeniden donecek." ifadelerini kullandı.
- Konutlar icin 500 bin lira, iş yerleri icin 250 bin lira hibe verilecek
Ozhaseki, konutların yapımında "fay kırıklarının ve hatlarının bulunduğu yerler, zeminde sıvılaşma olan yerler, dere yataklarında asla yapılaşma olmaması ve mimarlık muhendislik hizmetlerinde sıfır tolerans uygulanmasına" ilişkin 4 kırmızı cizgilerinin bulunduğunu soyledi.
Yerinde donuşumle ilgili inşaat maliyetlerini de hesaplayarak kredi ve hibe bolumleri geliştirdiklerini belirten Ozhaseki, projeye ilişkin şu bilgileri paylaştı:
"Ozellikle vatandaşlarımız bir araya gelerek gerek tek katlı gerekse birden fazla katlı konutlar yapmak istediklerinde ki yarıdan bir fazlasının bir araya gelmesiyle buna izin vereceğiz. Ortak bir hesap acıp, bu hesapta konutlar icin hibe olarak 500 bin lira, dukkanlar icin 250 bin lira nakdi yardımda bulunacağız. Yine afetzede vatandaşlarımızın konutlarının buyukluğune gore 500 bin lira ile 800 bin lira arasında kredi verilecek.
Dukkanlar icin de 250 bin lira ile 500 bin lira arasında kredi vermeye devam edeceğiz. Yani brut 100 metrekarelik bir ev icin 500 bin lira hibe, 500 bin lira kredi vereceğiz. Eğer 150 metrekareye kadar olan bir buyuklukte konut sahibi, evlerini yapmak isterse yerinde donuşum icin 500 bin lira hibe, 700 bin lira kredi vereceğiz. Eğer 150 metreden buyukse evi 500 bin lira yine hibe verilecek, 800 bin lira da kredi vereceğiz. Dukkan ve iş yerleri icin hibenin dışında, dukkanın buyukluğune gore 250 bin lira ile 500 bin lira arasında kredi kullanılabilecek. Bir taraftan hibe vereceğiz, bir taraftan kredi vereceğiz ki bir an once oradaki konutlar yapılsın."

- Krediler 2 yıl odemesiz, toplamda 10 yıl vadeli ve faizsiz olacak
Kredilerin ozelliklerine ilişkin de bilgi veren Ozhaseki, "Krediler 2 yıl odemesiz, 10 yıl vadeli ve faizsiz olacak." dedi.
Bu paraları "hak ediş" karşılığı vereceklerini anlatan Ozhaseki, "İş başlayacak, devam edecek. Biz arkasından hibe ve kredi olarak duşunduğumuz rakamları vermeye devam edeceğiz. Bazen Anadolu'da kendi evini tuzel kişilik, limited, anonim şirket uzerine yaptırıp bir taraftan hem evi hem de dukkanı yıkılmış olan insanlar oluyor. AFAD tarafında tabii ki bunlarla ilgili hak sahipliği ayrı ama biz kentsel donuşum bolumumuzden bunları da karşılayacağız. O konutları yıkılan şirket sahiplerini de hak sahibi etmeye devam edeceğiz. Onları da mağdur etmeyeceğiz." ifadelerini kullandı.
Ozhaseki, şunları kaydetti:
"Gerek il merkezlerinde yani Hatay'da, Adıyaman'da, Kahramanmaraş'ta, Malatya'da gerekse depremin en cok hasar verdiği İskenderun, Kırıkhan, Defne, Samandağ, Pazarcık, Golbaşı, Onikişubat gibi ilcelerimizde, tam 22 yerde imar ofisleri kuruyoruz. Yapım ve Donuşum Ofisi olarak adlandırdığımız bu ofislerde gorevli arkadaşlarımız bulunduğu gibi aynı zamanda o ilde eğer buyukşehir varsa buyukşehrin imar dairesi başkanlığı, ilce belediyeleri gorev alacak. Yani 'biz yaptık oldu yetki bizde, bundan sonra kimse karışamaz' gibi bir mantıkla değil. Oradaki arkadaşlarımızla birlikte hareket etmeye devam edeceğiz."

Ozhaseki, muracaatların yoğun olduğu yerlerde yeni ofislerin acılabileceğini de sozlerine ekledi.
- "Tip projeler hazırlayacağız"
Ozhaseki, aynı binadaki hak sahiplerinin anlaşmalarına ilişkin olarak da şoyle konuştu:
"Bir apartmanda oturan vatandaş icinde kac kişiyse bir araya geldiklerinde yarıyı gecen oranda anlaştıklarında ve bir muteahhide bu işi vermek istediklerinde, tip sozleşmelerini hazırlayacağız. Yani vatandaş hukuki olarak, belki ileride kendi aleyhine doğabilecek birtakım durumları duşunemezse diye tip projeler hazırlayacağız. Boylece vatandaşlar, yereldeki muteahhitlerle cok rahat anlaşabilecekler. Peki iş devam ederken muteahhit sıkıntıya girip ayrılırsa ne olacak? Devreye biz TOKİ olarak gireceğiz, evlerini biz tamamlayacağız. Her turlu guvence icerisinde vatandaş orada anlaşmalarını yapabilecek."
Bakan Ozhaseki, projenin ozellikle maliyet acısından fayda sağlayacağına, şehirlerin ekonomik hayatının canlandırılacağına, yeni istihdam alanlarının oluşturulacağına, şehirlere donuşlerin olacağına, yoresel sivil mimari tasarım ceşitliliğinin artacağına dikkati cekti.

Yerel muhendis, mimar ve muteahhitlerin de bu surecte devreye gireceğini vurgulayan Ozhaseki, "Bakanlık olarak, butun imar inşaat faaliyetlerinde ruhsat aşamasından bitim aşamasına kadar, meskene kadar vatandaş icine oturuncaya kadar her turlu safhada, elindeki imkanları net olarak sıfır tolerans prensibiyle kullanıp sonuna kadar denetlemeye ve işin başında durmaya devam edeceğiz." şeklinde konuştu.
Konutların yerinde donuşumu icin herkesin desteğine ihtiyacları olduğunun altını cizen Ozhaseki, ofislere gelip, goruşmeleri konusunda vatandaşlara cağrıda bulundu.
- Her turlu harctan muaf olunacak
Gazetecilerin sorularını da yanıtlayan Bakan Ozhaseki, kredinin nasıl kullandırılacağına ilişkin soru uzerine, "Vatandaş burada her turlu harctan muaf olacak. Eğer bir binada birkac kişi varsa, mesela 5 katlı bir binada 10 kişi oturuyorsa, evleri yıkılmışsa onlar kendi aralarında anlaştıklarında bir muteahhitlik grubuna muvafakat verecek. Muvafakat verilen kişiyi muhatap alıp, daha sonrasında inşaat yapıldıkca kredi ve hibe miktarını odemeye devam edeceğiz." diye konuştu.
Ozhaseki, odemelerin bolumler halinde, iş yapıldıkca verileceğini belirterek, şunları soyledi:
"Ortak hesaba vereceğiz parayı. Ola ki bina icerisinde bir kişi itiraz etti ve katılmadı, iki kişi 'ben istemiyorum' dedi. Diğer insanları bekletmeye de hakkı yok onun. Yani bir binada 20-25 kişi varken bir kişinin itiraz etmesiyle onu durduramayız. O zaman o kişinin de muvafakatı var gibi kabul edip ortak hesabı onun adına da yatıracağız. İnşaat bitene kadar biz bu miktarı kullandıracağız. Sonrasında ise kredi miktarını senetlere bolup kendilerinden alacağız. 2 sene odemesiz, 10 yıl vadeli olacak ve faiz de olmayacak. Bunu biz Maliye Bakanımızla, İcişleri Bakanımızla, Cumhurbaşkanı Yardımcımız Cevdet Bey'in başkanlığında yapılan toplantılarda netleştirdik. Bunun teknik calışmaları devam ediyor, nasıl odeneceği, nereden hususu biraz da devletin işi. Vatandaş rahat olsun, devlet bu tur hibeler ve kredilerle kendi evini yapıp oturabilmelerini istiyor."
Bir taraftan rezerv alanlardaki inşaatların devam ettiğinin de altını cizen Ozhaseki, "Bulabildiğimiz her yerde bunu devam ettireceğiz zaten. Ama ilk etapta o rezerv alanda yaptığımız konutları bir taraftan yapı yasağı getirdiğimiz yerlerdeki vatandaşlara vermek daha doğru olacak." diye konuştu.
Rezerv alanlarla ilgili daha onceki uygulamada yapılan işin yarısının hibe edilmesi, yarısının da kredi şeklinde donuşumu olduğunu anımsatan Ozhaseki, "Burada da hemen hemen aynı prensibi belirliyoruz. 100 metrekarelik evin bugunku piyasa şartlarında yapılabileceği fiyatı cıkardık. Onun yarısını kredi olarak yarısını da hibe olarak vermeye devam ediyoruz." acıklamasında bulundu.
- Yeni yasal duzenlemeler gundemde
Bolgede nitelikli eleman sorunu yaşandığına ilişkin soru uzerine de Ozhaseki, 75 ilden o illere iş konusunda buyuk rağbet olduğunu soyledi.
Ozhaseki, onumuzdeki gunlerde donuşumle ilgili yeni yasal duzenlemelerin yapılacağını belirterek, "Belki de daha sert, guvenlikci tedbirler ortaya cıkacak. İnşallah onumuzdeki gunlerde herhangi bir sıkıntı olmasın, canlarımız yanmasın diye de alacağımız tedbirleri acıklamaya devam edeceğiz." dedi.
Bolgede yıkılan okulların durumlarına ilişkin soruya karşılık bu konuda ilgili Bakanlıklarla calışmalar yapıldığını anımsatan Ozhaseki, "Gerek rezerv alanlar gerekse yerinde donuşum yaptığımız yerlerle ilgili de projeler geliştiriyoruz. Milli Eğitim Bakanımızla da anlaştık. Onumuzdeki gunlerde de belki başka bir kampanyayı da başlatacağız. Başka bir modeli de orada deneyeceğiz ve birlikte acıklayacağız." diye konuştu
- 15 Temmuz'da muracaatları almaya başlayacağız
Bakan Ozhaseki, yapım ve donuşum ofislerine başvuruların ne zaman olacağına ilişkin soru uzerine, şunları kaydetti:
"Arkadaşlarımızla karar verdik. Yerlerini tespit ettiler. Şimdi icerideki buro malzemeleri vesaire diziliyor. Buyuk ihtimalle 15 Temmuz olarak ongoruyoruz. 15 Temmuz'da hepsinde birden muracaatları almaya başlayacağız veya bilgi almak icin muracaat eden vatandaşlarımızı da bilgilendireceğiz."
- Yerinde Donuşum Projesi kredi ve hibe detayları
Afetzedelerden kendi yapısını yerinde yapmak isteyenlere konutları icin 500 bin lira, işyerleri icin de 250 bin lira hibe verilecek. Vatandaşlar konut buyukluklerine gore 500 bin lira ile 800 bin lira arasında, işyeri buyukluklerine gore de 250 bin lira ile 500 bin lira arasında kredi kullanabilecek
Konut kredileri, brut inşaat alanı 100 metrekareye kadar olan konutlar icin 500 bin lira, brut inşaat alanı 101-150 metrekare olan konutlar icin 700 bin lira, brut inşaat alanı 151 metrekare buyuk olan konutlar kredi tutarı 800 bin lira olacak.
İşyeri kredi tutarları ise, brut inşaat alanı 50 metrekare olan işyerleri icin 250 bin lira, 51-100 metrekare arasında olan işyerleri icin 400 bin lira, 101 metrekareden buyuk olan işyerleri icin kredi tutarı 500 bin lira olarak belirlendi.
Hibe ve krediler de inşaatın ilerleme seviyesi tespit edilerek hak edişlere gore verilecek. Mulkiyeti tuzel kişilere ait olanlar da hibe ve kredi desteğinden faydalanabilecek.
Hibe ve kredi imkanından faydalanmak isteyen hak sahipleri, Hatay'da Antakya, Defne, İskenderun/Belen, Kırıkhan, Samandağ ve Hassa'da, Kahramanmaraş'ta Dulkadiroğlu, Onikişubat, Elbistan, Pazarcık, Turkoğlu ve Afşin'de, Malatya, Yeşilyurt, Battalgazi Doğanşehir'de, Adıyaman'da Merkez, Golbaşı, Besni ve Kahta'da, Gaziantep'te İslahiye ve Nurdağı'nda acılacak 22 Yapım ve Donuşum ofisine muracaat edebilecek.
Ayrıca birden fazla dairesi olup da evli cocukları bu dairelerde oturanlar da hak sahibi sayılacak ve projeden faydalanabilecek.
Butun binaya sahip olan vatandaşlar da bir dairesi icin hibe alabilecek, diğer daireler icin de 3 daireye kadar kredi alabilecek.