
İstihdam Fazlası Personel olarak 4046 sayılı Kanunun 22'nci maddesine gore kamu kurum ve kuruluşlarına nakledilen personelin memur maaş artışı karşısındaki durumu(seyyanen zam), harcırah odemelerinde karşılaşılan sorunlar ve fark tazminatı odemesi ile ilgili hususlarda ayrıntılı bilgi icin tıklayınız. İFP'lerin Karşılaştığı Bazı Sorunlar ve Cozumleri
İstihdam Fazlası Personel olarak 4046 sayılı Kanunun 22'nci maddesine gore kamu kurum ve kuruluşlarına nakledilen personelin memur maaş artışı karşısındaki durumu(seyyanen zam), harcırah odemelerinde karşılaşılan sorunlar ve fark tazminatı odemesi ile ilgili hususlarda ayrıntılı bilgi icin tıklayınız.
İstihdam Fazlası Personel icin Forum bolumunde kategori acılmıştır. Goruşlerinizi bu bolumde paylaşabilirsiniz.
İSTİHDAM FAZLASI PERSONELİN KARŞILAŞTIĞI ONEMLİ SORUNLAR VE COZUMLERİ
Ozelleştirme uygulamaları nedeniyle istihdam fazlası olarak başka kurumlara nakledilen;
1- 399 Sayili Kanun Hukmunde Kararnamenin Ek I Sayili Cetvelinde Belirtilen Personelin Ucretleri
4046 sayili Kanunun 22'nci maddesinde, kamu kurum ve kuruluslarina atanan personelin atandiklari tarihteki kadro ve pozisyonlarina ait aylik, ek gosterge, ikramiye, her turlu zam ve tazminat haklarinin veya sozlesme ucretlerinin net tutarinin, nakledildigi kurulus mevzuatina gore hak edecegi aylik, ek gosterge, varsa ikramiye, her turlu zam ve tazminat haklarinin veya sozlesme ucretlerinin (varsa ikramiye dahil) net tutarindan fazla olmasi halinde aradaki fark giderilinceye kadar herhangi bir kesintiye tabi tutulmaksizin tazminat olarak odenecegi belirtilmistir. Belirttigimiz bu unsurlar fark tazminatin hesaplanmasinda dikkate alinacaktir.
Diger taraftan, bu Kanunun 22'nci maddesine 4232 sayili Kanunla eklenen son fikrasinda ise "Ancak bu madde geregince nakledilen personelden (Bu kanuna gore anonim sirket halinde birlestirilen Kuruluslardaki personel dahil) 399 sayili Kanun Hukmunde Kararnamenin eki I sayili cetvelde belirtilen personelin, eski kadrolarina ait aylik, ek gosterge ve her turlu zam ve tazminat (ek tazminat haric) haklari sahislarina bagli olarak atandiklari gorevlerde kaldiklari surece sakli tutulur. 399 sayili Kanun Hukmunde Kararname geregince I sayili cetvele tabi iken bu madde cercevesinde daha once nakil islemi gerceklestirilenler de bu fikra hukmunden yararlanirlar." hukmune yer verilmis olup, bu hukum ile fark tazminati odemesine gerek kalmadigi durumda da ilgililerin atandiklar kadrolardan onceki I sayili cetveldeki kadrolara iliskin haklarindan yararlanmaya devam etmesi ongorulmustur.
Buna gore, 4046 sayili Kanunun 22'nci maddesi geregince kamu kurum ve kuruluslarina atanmasi Basbakanlik Devlet Personel Baskanliginca teklif edilen ve bu teklif uzerine atamasi yapilan personelin atandigi unvana bakilmaksizin atandigi tarihteki eski kadrosuna ait; Aylik gosterge, ek gosterge, makam tazminati ile her turlu zam ve tazminat (ek tazminat dahil) varsa ikramiyesine ait ucreti ile atandigi kurumda hak edecegi ucret arasinda fark bulunmasi halinde bu farkin hicbir kesintiye tabi tutulmasizin fark tazminati olarak odenmesi gerekmektedir. Fark tazminatinin odenmesine gerek kalmadigi durumda ise, eski kadrosuna ait aylik gosterge, ek gosterge, makam tazminati, ozel hizmet tazminati ile diger zam ve tazminatlarin (ek tazminat haric) sahsina bagli olarak odenmeye devam edilmesi gerekmektedir.
Burada aciklanmasi gereken onemli bir husus da memur maaslarina yapilan zamlarin bu personele nasil yansitilacagi sorunudur. Bu durumu ornekle aciklamak gerekirse;
I sayili cetvelde gorev yapan Halk Bankasi Izmir Subesinde calisan bir personelin atama teklifi Basbakanlik Devlet Personel Baskanliginca Basbakanlik Merkez teskilatina 25.09.2002 tarihinde yapildi. Basbakanlik bu atama teklifini uygun buldu ve ilgilinin atamasini 02.10.2002 tarihinde yapti ve ilgiliye tebligatin yapildigi(ulastigi) tarihten itibaren 15 gun icerisinde Ankara'da goreve baslamasi bildirildi.
Buna gore ilgilinin atamasi 02.10.2002 tarihinde yapildigi icin 01.10.2002 tarihinde maaslara gelen zamdan ilgili faydalanacaktir. Ilgilinin goreve baslayacagi tarih degil atandigi tarih fark tazminatinin hesaplanmasina esas tarih olacaktir. Atandigi tarihten sonra fark tazminat kapanincaya kadar gelen zamlardan faydalanamayacaktir. Yani atandigi tarihteki eski kadrosuna ait her turlu odeme dahil 1.500.000.000 TL alan birisinin atandigi yeni kadrosunun maasi 1.000.000.000 TL ise her ay 500.000.000 TL fark tazminati olarak ilgiliye odenecektir. Maaslara zam gelmesi halinde ilgilinin yeni kadro maasi 1.250.000.000 TL olmus ise her ay 250.000.000 TL fark tazminati olarak odenecektir. Bu fark tazminat gelen zamlarla kapandiktan sonra ilgili personelin maasina gelen zamlar tamamen yansitilacaktir.
Ornegimize gore bu fark tazminata ilave olarak Basbakanlik personeline odenmekte olan fazla calisma ucreti odenecektir. Sunu da belirtmek gerekir ki ozellestirme nedeniyle atamasi yapilan personelin atandigi kurumun teskilat kanunlari geregince o teskilat personeline odenmekte olan ucretler fark tazminatina ayrica ilave edilecektir. Bu odemeleri yapmayan kurum aleyhine Idari Yargi merciinde dava acilabilir.
Uygulamada Maliye Bakanligina 4046 sayili Kanunun 22'nci maddesi geregince atanan personele Gelir Idaresini Gelistirme Fonundan yapilan ek odemenin fark tazminata ilave olarak odenmedigi gorulmektedir. 25.02.1997 tarihli ve Tutanak No:24018 sayili Sayistay Temyiz Kurulu Kararinda; ? .... Ek odemenin ise, 213 sayili Vergi Usul Kanununa 3418 sayili Kanunla eklenen Ek 13 uncu maddeye gore, Maliye Bakanligi personeline gorevleri nedeniyle ve daha verimli calistirilmalarini saglamak amaciyla yapilan odeme oldugu anlasilmaktadir. Maliye personeline tesvik amaciyla Gelir Idaresini Gelistirme Fonundan yapilan ek odemenin, genel ve katma butcelerden yapilan odemelerden olan tazminat icinde mutalaa edilmesine imkan olmamaktadir?denilmektedir.
Bu nedenle fark tazminata Maliye personeline tesvik amaciyla Gelir Idaresini Gelistirme Fonundan yapilan ek odemenin ilave edilerek odeme yapilmasi gerekmektedir.
2- 399 Sayılı Kanun Hukmunde Kararnamenin Ek II Sayılı Cetvelinde Belirtilen Personel ile Kapsam Dışı Personelin Ucretleri
II sayılı cetvele tabi personel ile kapsam dışı personelin ucretlerinde de I sayılı cetvele tabi personelin ucretlerinde gecerli olan yukarıda belirttiğimiz hususlar bir farkla aynen gecerlidir. Bu personeller icin şahsa bağlı hak kavramı yoktur. Bunun dışında yukarıda belirtilenler aynen gecerlidir.
3- Ozelleştirme Nedeniyle Nakledilen Personelin Harcırah Odemesi
4046 sayılı Kanununun 22'nci maddesi gereğince diğer kamu kurum ve kuruluşlarına nakledilen personele odenecek harcırahlarla ilgili olarak cok ciddi problemler yaşanmaktadır. Bu problemlerden oncelikle harcırahı hangi kurumun odeyeceği hususunu acıklayalım.
6245 sayılı Harcırah Kanununun 9'uncu maddesinin (a) fıkrasında, ilk defa bir memuriyete tayin olunanlara tayinleri sırasında mutemekkin oldukları mahalden, (b) fıkrasında, naklen veya tahvilen başka bir mahalle gonderilenlere, bu tayinleri sırasında mezunen başka bir mahalde bulunsalar dahi eski memuriyet mahallerinden itibaren daimi vazife harcırahı verileceği, aynı Kanunun 10'uncu maddesinin 1'inci fıkrasında yurt icinde veya dışındaki daimi bir vazifeye yeniden veya naklen tayin olunanlara yeni vazife mahallerine kadar yol masrafı, yevmiye, aile masrafı ve yer değiştirme masrafının birlikte verileceği ongorulmuştur. Bu Kanunun 59'uncu maddesinde ise, ?Harcırah memur ve hizmetlinin gidişinde ve ailenin nakil sırasında peşin olarak verilir. Harcırahın tam miktarının onceden tayin ve tespitinin mumkun olmadığı hallerde yetecek miktarda para avans olarak verilir.Harcırahını kati olarak veya avans suretiyle alanlardan zati sebepler yuzunden daimi veya muvakkat vazife mahallerine 15 gun icinde hareket etmeyenler ile 10 uncu maddenin 2 nci bendi kapsamına girenlerden 56 ncı maddede belirtilen sure icinde ikamet edecekleri yere taşınmayanlar, aldıkları parayı derhal iade etmeye mecburdurlar.
Aile icin harcırah itasında ilgililerin verecekleri beyan kağıtları esas tutulur. Bu beyan kağıdında harcırahın tahakkuk ettirilebilmesi icin luzumlu malumat gosterilir.
Daimi memuriyetle bir yere gonderilenler gidecekleri mahalle varış tarihinden ve muvakkat vazife ile gonderilenler de memuriyetleri mahalline donuş tarihlerinden itibaren bir ay zarfında harcırah beyannamelerini, evrakı muspiteleri ile birlikte dairesi amirine tevdi ederler. Memurun kendisinden evvel veya sonra hareket eden ailesi icin avans para verildiği takdirde bu bir aylık muddet, ailenin evvel gitmesi halinde memur veya hizmetlinin yeni vazifesi mahalline varış tarihinden ve sonra gitmesi halinde de bunların memur veya hizmetli nezdine muvasalatları tarihinden itibaren hesap olunur.
Beyannameyi alan daire amirleri bunu vize ettikten sonra taşrada mahallin en buyuk malmemuruna ve merkezde de alakadar mali mercie vermekle mukelleftirler.
Vakı masraf verilen avans paradan ziyade ise fazlası tesviye ve az ise farkı re'sen istirdat olunur.
Evrakı muspite tedariki mumkun olmıyan hallerde bu imkansızlığın sebepleri ile vakı masrafın hesabı alakadar tarafından mensup olduğu daire amirine yazılı olarak bildirilir. İmkansızlık sebepleri dairesince varit ve muhik gorulduğu ve masrafın hesabında bir fazlalık bulunmadığı neticesine varıldığı takdirde avans bu hesaba gore mahsup olunur.
Alındıkları tarihten itibaren tahakkuk ettirilecek faizleri de dahil olmak uzere birinci fıkra gereğince derhal iade edilmiyen paralarla harcırahlarını avans olarak alıp da bu zimmetlerinin mahsubu icin muktazi evrakı ucuncu fıkrada yazılı muddetler zarfında teslim etmiyenlerin bu borcları bu evrakı verdikleri zaman harcırah istihkakları ayrıca tahakkuk ettirilip odenmek uzere aylık, ucret veya kabili haciz sair istihkaklarının yarısı bu borcları tamamen kapanıncaya kadar ve hukum alınmaya hacet kalmaksızın re'sen istirdat olunmak suretiyle tahsil olunur.
Harcırah itası ve avansların mahsubu muamelelerinde aksi sabit oluncaya kadar memurun beyanına itibar olunur.?hukmu yer almaktadır.
Ayrıca, 4046 sayılı Kanunun değişik 22'nci maddesinin birinci fıkrasında, ?Ozelleştirme programına alınan, ozelleştirilen, faaliyeti durdurulan, kucultulen, kapatılan veya tasfiye edilen kuruluşlarda calışan 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi personel ile sozleşmeli personel (kapsamdışı personel dahil) diğer kamu kurum ve/veya kuruluşlarına, 217 sayılı Kanun Hukmunde Kararnamenin 8 inci maddesinin (f) bendinde yer alan hukumlerde dikkate alınarak aşağıdaki şekilde nakledilirler;? ikinci fıkrasında ise, ?...Kamu kurum ve/veya kuruluşlarına atanacak personelin bu maddenin (a) ve (b) bendlerinde belirtilen durumlarda atamalarının yapılıp, eski kurumları ile ilişkilerinin kesileceği tarihe kadar gececek suredeki aylık ucret, sosyal hak ve yardımlar ile her turlu ozluk hakları Ozelleştirme Fonundan odenir...? hukmu yer almaktadır.
Diğer taraftan, 15.11.2000 tarih ve 4603 sayılı Turkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası, Turkiye Halk Bankası Anonim Şirketi ve Turkiye Emlak Bankası Anonim Şirketi Hakkında Kanunun 1 inci maddesinin 5 nci bendinde, bu Bankalar hakkında 6245 sayılı Harcırah Kanunu hukumlerinin uygulanmayacağı, 2 nci maddesinin 3 uncu bendinde, bu kanunun yayımlandığı tarihte Bankalarda calışan personelin aylık, ozluk ve sosyal guvenlik yonunden tabi oldukları mevzuatın uygulanmasına devam olunacağı, Kanunun yururluk tarihinden itibaren istihdam edilecek personelin ozel hukuk hukumlerine gore istihdam edileceği, ozel hukuk hukumlerine gore istihdam edilecek personelin ucret ve mali haklarının bankaların genel kurulunca tespit edileceği hukumlerine yer verilmiştir.
Bu nedenle, yukarıda belirtilen Bankalardan veya diğer kurumlardan 4046 sayılı Kanunun 22'nci maddesine gore diğer kamu kurum ve kuruluşlarına atanan personelin harcırahının yeni atandığı kamu kurum ve kuruluşu tarafından odenmesi gerekmektedir.
Burada acıklanması gereken onemli bir konu da harcırahın mebdei yani harcırahın hesaplanmasına esas alınacak mahaldir. 6245 sayılı Kanunun Daimi vazife harcırahının mebdeini acıklayan 9'uncu maddesinde; ? Daimi vazife harcırahı:
a) İlk defa bir memuriyete tayin olunanlara tayinleri sırasında mutemekkin oldukları mahalden;
b) Naklen veya tahvilen başka bir mahalle gonderilenlere, bu tayinleri sırasında mezunen başka bir mahalde bulunsalar dahi, eski memuriyetleri mahallinden;
c) Muvakkat vazife ile veya vekaleten bir yerde bulundukları esnada asli vazife mahalli değişenlere eski memuriyetleri mahallinden;
İtibaren verilir.?hukmu yer almaktadır.
Uygulamada yaşanan sorunu ornekle acıklamak gerekirse; İlgili Ziraat Bankası Konya şubesinde gorev yapmakta iken Genel Mudurluk(Genel Mudurluk Ankara'da) emrine alınmıştır. İlgilinin Genel Mudurluk emrine alınması esnasında ilgiliye Konya- Ankara arası daimi vazife harcırahı odenmişse ve ilgili 4046 sayılı Kanunun 22'nci maddesi gereğince Tarım Bakanlığı Konya İl Mudurluğune atanmışsa ilgiliye Ankara- Konya arası daimi vazife harcırahı odenecektir. Burada ilgili kurumların dikkat etmesi gereken onemli bir husus vardır. O da atama onaylarına yazılacak eski gorev mahallerinin neresi olduğuna dikkat edilmesidir. Orneğimizde olduğu gibi Genel Mudurluk emrine alınan ve bu nedenle daimi vazife harcırahı verilen ilgilinin eski gorev yeri atama onayında Ankara yerine Konya yazılırsa ilgili mağdur edilmiş olacaktır. Bu hususlara kurumlarla karşılıklı irtibata gecilerek meydan verilmemeli ve ilgililer mağdur edilmemeli veya mukerrer harcırah odemesine mahal verilmemelidir.
4- Fark Tazminatı Odemesinin ve Şahsa Bağlı Hakların Ortadan Kalkması
Bu durumu ornekle acıklamak gerekirse; Genel Mudur Yardımcısı olarak calışan ilgili 4046 sayılı Kanun gereğince Tarım Bakanlığına APK Uzmanı olarak atandı. İlgili 3 ay sonra Daire Başkanlığına 5 ay sonra da tekrar APK Uzmanı kadrosuna atanmıştır.
Buna gore, ilgili Daire Başkanı kadrosuna atandığı tarihten itibaren 4046 sayılı Kanunun 22'nci maddesine 4232 sayılı Kanunla eklenen son fıkrada yer alan "Ancak bu madde gereğince nakledilen personelden (Bu kanuna gore anonim şirket halinde birleştirilen Kuruluşlardaki personel dahil) 399 sayılı Kanun Hukmunde Kararnamenin eki I sayılı cetvelde belirtilen personelin, eski kadrolarına ait aylık, ek gosterge ve her turlu zam ve tazminat (ek tazminat haric) hakları şahıslarına bağlı olarak atandıkları gorevlerde kaldıkları surece saklı tutulur.?hukmu gereğince hem fark tazminatı odemesi hem de şahsa bağlı hak uygulaması sona erer. İlgilinin tekrar APK Uzmanı Kadrosuna atanması şahsa bağlı hak uygulamasını devam ettirmez. Ancak, 657 sayılı Kanunun 43/B maddesinde yer alan hukumler cercevesinde kazanacağı haklar bu kapsamın dışındadır.
4046 sayili Kanunun 22. maddesi:
?Ozellestirme programina alinan, ozellestirilen, faaliyeti durdurulan, kucultulen, kapatilan veya tasfiye edilen kuruluslarda calisan calisan 657 sayili Devlet Memurlari Kanununa tabi personel ile sozlesmeli personel (kapsam disi personel dahil) diger kamu kurum ve/veya kuruluslarina 217 sayili Kanun Hukmunde Kararnamenin 8 inci maddesinin (f) bendinde yer alan hukumler de dikkate alinarak asagidaki sekilde nakledilirler.
Bu kuruluslarin;
a) Ozellestirilmeleri sonucu sermayelerindeki kamu payinin % 50'nin altina dusmesi veya bunlarin muessese, isletme ve isletme birimlerinin satilmasi veya devredilmesi halinde;satis veya devre iliskin sozlesmenin imzalanmasindan,
b) Kucultulmesi, faaliyetlerinin kismen veya tamamen durdurulmasi, sureli veya suresiz olarak kapatilmasi veya tasfiye edilmesi sonucu istihdam yapisinin degismesi halinde bunlarla ilgili islemlerin sonuclanmasindan,
Itibaren onbes gun icerisinde islem sonuclari Idare tarafindan ilgili kurulusa bildirilir.Ilgili kurulus bildirim tarihinden itibaren otuz gun icerisinde memur ve sozlesmeli personelle ilgili bilgileri Devlet Personel Baskanligina gonderir.Bu bilgilerin Devlet Personel Baskanligina bildirilmesinden itibaren en gec kirkbes gun icerisinde bu Baskanligin teklifi uzerine ilgili personel, kamu kurum ve kuruluslarinda durumlarina uygun bos kadro ve pozisyonlara atanirlar.Atamalari yapilan personelin ise baslama surelerine ve ise baslamama halinde yapilacak islemlere iliskin olarak 657 sayili Devlet Memurlari Kanununun 62 ve 63 uncu maddeleri hukumleri uygulanir. 190 sayili Genel Kadro ve Usulu Hakkinda Kanun Hukmunde Kararnameye tabi kuruluslarda personelin durumuna uygun bos kadro bulunmamasi halinde mevcut bos kadrolarda sinif, unvan ve derece degisikligi yapmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir. Bu madde geregince yapilacak kadro degisikliklerinde 190 sayili Kanun Hukmunde Kararnamenin 9 uncu maddesinin son fikrasi hukmu uygulanmaz. Bu fikrada gecen sureler askerlik gorevini yapmakta olanlar icin terhislerini takip eden aybasindan itibaren baslar. Bu fikranin (a) ve (b) bentlerindeki haller gerceklesmemis olmakla birlikte Ozellestirme Programinda bulunan kuruluslardaki ihtiyac fazlasi personelin diger kamu kurum ve kuruluslarina nakillerinde de (sureler haric) bu madde hukumleri uygulanir.
Bu madde geregince diger Kamu kurum ve kuruluslarina yapilacak nakil sebebiyle bosalan kadro ve pozisyonlar, bosaldiklari tarihten itibaren iptal edilmis sayilir.Kamu kurum ve/veya kuruluslarina atanacak personelin bu maddenin (a) ve (b) bentlerinde belirtilen durumlarda atamalarinin yapilip, eski kurumlari ile iliskilerinin kesilecegi tarihe kadar gececek suredeki, aylik ucret, sosyal hak ve yardimlar ile her turlu ozluk haklari Ozellestirme Fonundan odenir ve bunlardan T.C. Emekli Sandigina tabi olanlarin bu sure icinde Sandikla olan ilgileri devam eder. Kamu kurum ve kuruluslarina atanan personelin atandiklari tarihteki kadro ve pozisyonlarina ait aylik, ek gosterge, ikramiye, her turlu zam ve tazminat haklarinin veya sozlesme ucretlerinin net tutarinin, nakledildigi kurulus mevzuatina gore hakedecegi aylik, ek gosterge, varsa ikramiye, her turlu zam ve tazminat haklarinin veya sozlesme ucretinin (varsa ikramiye dahil) net tutarindan fazla olmasi halinde aradaki fark giderilinceye kadar, herhangi bir kesintiye tabi tutulmaksizin tazminat olarak odenir.
Ancak, bu madde geregince nakledilen personelden (Bu Kanuna gore anonim sirket halinde birlestirilen kuruluslardaki personel dahil) 399 sayili Kanun Hukmunde Kararnamenin ek 1 sayili cetvelde belirtilen personelin, eski kadrolarina ait aylik, ek gosterge ve her turlu zam ve tazminat (ek tazminat haric) haklari sahislarina bagli olarak atandiklari gorevlerde kaldiklari surece sakli tutulur. 399 sayili Kanun Hukmunde Kararname geregince I sayili cetvele tabi iken bu madde cercevesinde daha once nakil islemi gerceklestirilenler de bu fikra hukmunden yararlanirlar.? hukmu yer almaktadir.