Doğum izinlerine ilişkin duzenleme 21.7.2004 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yururluğe girmiştir. Bu konuya ilişkin ayrıntılı acıklamalar daha once sitemizce yapılmıştı. Ayrıca, Devlet Personel Başkanlığı da konuya ilişkin olarak bir Tebliğ yayımlamıştır. Ancak, sitemize gelen sorulara gore, bu tebliğ'de bir sorun acıklığa kavuşturulmamıştır. Acıklığa kavuşturulmayan sorun şu şekildedir: Doğumdan sonra 8 hafta aylıksız izin alan bir memur, tabip raporu ile bu sureyi uzatması halinde, aylıksız izin 8 haftalık sureden sonra mı, yoksa sağlık izni suresinden sonra mı başlayacaktır? 1. Doğum Sebebiyle Verilecek Mazeret İzni
Değişiklikten onceki hali; "Kadın memura doğum yapmasından once 3 hafta ve doğum yaptığı tarihten itibaren 6 hafta muddetle izin verilir. Bu sureden sonra da 6 ay sure ile gunde birbucuk saat sut izni verilir."
Değişiklikten sonraki hali; "Memura doğum yapmasından once 8 hafta ve doğum yaptığı tarihten itibaren 8 hafta olmak uzere toplam 16 hafta sure ile aylıklı izin verilir. Coğul gebelik halinde, doğumdan onceki 8 haftalık sureye 2 hafta sure eklenir. Ancak sağlık durumu uygun olduğu takdirde, tabibin onayı ile memur isterse doğumdan onceki 3 haftaya kadar işyerinde calışabilir. Bu durumda, memurun calıştığı sureler, doğum sonrası surelere eklenir. Yukarıda ongorulen sureler memurun sağlık durumuna gore tabip raporunda belirlenecek miktarda uzatılabilir. Memurlara, bir yaşından kucuk cocuklarını emzirmeleri icin gunde toplam bir bucuk saat sut izni verilir. Sut izninin kullanımında annenin saat secimi hakkı vardır."
2. Doğum Sebebiyle Verilecek Aylıksız İzin
Değişiklikten onceki hali; "Doğum yapan memurlara istekleri halinde en cok on iki aya kadar aylıksız izin verilebilir."
Değişiklikten sonraki hali;"Doğum yapan memurlara istekleri halinde 104 uncu maddenin (A) bendinde belirtilen surelerin bitiminden itibaren 12 aya kadar aylıksız izin verilir."
ACIKLAMA
Burada acıklanması gereken onemli bir husus da 12 aylık surenin ne zaman başlayacağı hususudur. Daha onceki metinde yer alan hukum gereğince yapılan uygulamada, 12 aylık surenin başlangıcı kadın memurun doğum yaptığı tarihten itibaren 6 haftanın bitimiydi.
Yeni yapılan değişiklikle 12 aylık surenin ne zaman başlayacağı acık bir şekilde belirlenmiştir. Buna gore doğum yapan memurlara verilecek 12 aylık aylıksız izin suresi 104 uncu maddenin (A) bendinde belirtilen surelerin bitiminden itibaren başlamaktadır.
Bu durumu bir ornekle acıklamak gerekirse; 10.08.2004 tarihinde doğum yapan bir memur 8 haftalık mazeret izni alacaktır. Doktor raporuyla da 2 hafta sağlık izni verilmesi halinde, 12 aylık aylıksız izin suresi doğum tarihinden itibaren 10 haftalık sureden sonra başlayacaktır. Değişiklik yapılmadan onceki durumda ise 12 aylık sure doğum tarihinden itibaren 6 haftalık mazeret izninden sonra başlamaktaydı. Sağlık raporu alınması dahi bu durumu değiştirmemekteydi. Ornekte vermiş olduğumuz sure usulune uygun olmak şartıyla daha da fazla olabilir.

8 HAFTALIK DOĞUM SONRASI İZNİN RAPOR SURESİ İCİNDE KALMASI
SORU: 29-08-2004 tarihindeki doğum izinleriyle ilgili haberinizden oldukca faydalandık. Oncelikle teşekkur ederiz. Hakikaten yayımlanan kanunda alınan sağlık raporlarıyla ilgili bir acıklama bulunmamakta, bu nedenle izin verme yetkisi bulunan kurum gorevlileri kendi yorumlarıyla bize cevap vermektedirler. Ancak bu yorumların cokta sağlıklı olduğunu soyleyemeyiz. Eşim 04-06-2004 tarihinde sezeryanla doğum yaptı. Doğumdan sonra doktor 2 ay sureli rapor verdi. Ve iki aylık rapor suremizi yaz tatilinde doldurduk. Bu arada doğum izinleri malumunuz olduğu uzre yeniden duzenlendi. Şu an eşim iki aylık doktor raporundan sonra, 8 haftalık aylıklı iznini kullanabilir mi? Yoksa doğumdan sonra aldığı iki aylık rapor icersinde bizim aylıklı izin hakkımız (8 haftalık) yanmış mıdır? Bu durumu ilce ve il milli eğitime sorduk, her iki kurumda 8 haftalık aylıklı izin hakkımızın alınan rapor icersinde kullanılmış kabul edileceğini, dolayısıyla raporun bitiminden itibaren boyle bir izin kullanma hakkımızın bulunmadığını belirttiler. Ancak sizin haberinizden benim anladığım bu hakkımızın devam ettiği yonundedir. Vereceğiniz cevabı delil olarak ta kurum yetkililerine sunacağımdan dolayı bu sorunumuza cevap vermeniz bizleri mutlu edecektir. Teşekkurler?
CEVAP: Yukarıda yapmış olduğumuz yorum aylıksız iznin ne zamandan itibaren başlayacağına ilişkindir. Sizin sorunuz ise 8 haftalık iznin rapor suresi icinde kalması durumunda ne olacağına ilişkindir. Kanun metni (...doğum yaptığı tarihten itibaren 8 hafta olmak uzere...), 8 haftalık sureyi doğumdan sonra başlatmaktadır. Dolaysıyla doğum olayının olması ile birlikte 8 haftalık doğum sonrası izin başlamaktadır. Bu cercevede 8 haftadan daha fazla bir sure rapor almanız halinde, 8 haftalık sure kullanılmış sayılacaktır. Bu konuda eski mevzuat ile şu anki mevzuat arasında bir farklılık bulunmaktadır.