
YUKSEKOĞRETİM KANUNU
Kanun Numarası : 2547
Kabul Tarihi : 4/11/1981
Yayımlandığı R. Gazete : Tarih : 6/11/1981 Sayı : 17506
Yayımlandığı Dustur : Tertip : 5 Cilt : 21 Sayfa : 3
*
* *
Bu Kanunun yururlukte olmayan hukumleri icin bakınız
"Yururlukteki Bazı Kanunların Mulga Hukumleri Kulliyatı"
Cilt: 2 Sayfa: 1187
*
* *
BİRİNCİ BOLUM
Kanunun Amacı, Kapsamı ve Tanımlar
Amac:
Madde 1 ? Bu kanunun amacı; yuksekoğretimle ilgili amac ve ilkeleri belirlemek ve butun yuksekoğretim kurumlarının ve ust kuruluşlarının teşkilatlanma, işleyiş, gorev, yetki ve sorumlulukları ile eğitimoğretim, araştırma, yayım, oğretim elemanları, oğrenciler ve diğer personel ile ilgili esasları bir butunluk icinde duzenlemektir.
Kapsam:
Madde 2 ? Bu kanun; yuksekoğretim ust kuruluşlarını, butun yuksekoğretim kurumlarını, bağlı birimlerini ve bunlarla ilgili faaliyet ve esasları kapsar.
Turk Silahlı Kuvvetleri ve emniyet teşkilatına bağlı yuksekoğretim kurumlarıyla ilgili hususlar ayrı kanunlarla duzenlenir.
Tanımlar:
Madde 3 ? (Değişik: 17/8/19832880/1 md.)
Bu Kanunda gecen kavram ve terimlerin tanımları aşağıda belirtilmiştir.
a) Yuksekoğretim: Milli eğitim sistemi icinde, ortaoğretime dayalı, en az dort yarı yılı kapsayan her kademedeki eğitimoğretimin tumudur.
b) Ust Kuruluşlar: Yuksekoğretim Kurulu ve Universitelerarası Kuruldur.
c) (Değişik birinci paragraf: 29/6/20014702/1 md.) Yuksekoğretim Kurumları: Universite ile yuksek teknoloji enstituleri ve bunların bunyesinde yer alan fakulteler, enstituler, yuksekokullar, konservatuvarlar, araştırma ve uygulama merkezleri ile bir universite veya yuksek teknoloji enstitusune bağlı meslek yuksekokulları ile bir universite veya yuksek teknoloji enstitusune bağlı olmaksızın ve kazanc amacına yonelik olmamak şartı ile vakıflar tarafından kurulan meslek yuksekokullarıdır.
(Değişik:3/4/19913708/1 md.) Yuksek teknoloji enstitusu, ozellikle teknoloji alanlarında yuksek duzeyde araştırma, eğitimoğretim, uretim, yayın ve danışmanlık yapan, kamu tuzel kişiliğine ve bilimsel ozerkliğe sahip bir yuksekoğretim kurumudur.
d) Universite: Bilimsel ozerkliğe ve kamu tuzelkişiliğine sahip yuksek duzeyde eğitimoğretim, bilimsel araştırma,yayın ve danışmanlık yapan; fakulte, enstitu, yuksekokul ve benzeri kuruluş ve birimlerden oluşan bir yuksekoğretim kurumudur.
e) Fakulte: Yuksek duzeyde eğitimoğretim, bilimsel araştırma ve yayın yapan; kendisine birimler bağlanabilen bir yuksekoğretim kurumudur.
f) Enstitu: Universitelerde ve fakultelerde birden fazla benzer ve ilgili bilim dallarında lisans ustu, eğitimoğretim, bilimsel araştırma ve uygulama yapan bir yuksekoğretim kurumudur.
g) Yuksekokul: Belirli bir mesleğe yonelik eğitim oğretime ağırlık veren bir yuksekoğretim kurumudur.
h) Konservatuvar: Muzik ve sahne sanatlarında sanatcı yetiştiren bir yuksekoğretim kurumudur.
ı) Meslek Yuksekokulu: Belirli mesleklere yonelik ara insangucu yetiştirmeyi amaclayan dort yarı yıllık eğitimoğretim surduren bir yuksekoğretim kurumudur.
j) Uygulama ve Araştırma Merkezi: Yuksekoğretim kurumlarında eğitim oğretimin desteklenmesi amacıyla ceşitli alanların uygulama ihtiyacı ve bazı meslek dallarının hazırlık ve destek faaliyetleri icin eğitimoğretim, uygulama ve araştırmaların surdurulduğu bir yuksekoğretim kurumudur.
k) Bolum: Amac, kapsam ve nitelik yonunden bir butun teşkil eden, birbirini tamamlayan veya birbirine yakın anabilim ve anasanat dallarından oluşan; fakultelerin ve yuksekokulların eğitimoğretim, bilimsel araştırma ve uygulama birimidir. Anabilim dalı ve anasanat dalları bilim ve sanat dallarından oluşur. Yuksekoğretimdeki ceşitli birimlerin ortak derslerini vermek uzere rektorluğe bağlı bolumler de kurulabilir.
l) Oğretim Elemanları: Yuksekoğretim kurumlarında gorevli oğretim uyeleri, oğretim gorevlileri, okutmanlar ile oğretim yardımcılarıdır.
m) Oğretim Uyeleri: Yuksekoğretim kurumlarında gorevli profesor, docent ve yardımcı docentlerdir.
(1) Profesor: En yuksek duzeydeki akademik unvana sahip kişidir.
(2) Docent: Docentlik sınavını başarmış akademik unvana sahip kişidir.
(3) Yardımcı Docent: Doktora calışmalarını başarı ile tamamlamış, tıpta uzmanlık veya belli sanat dallarında yeterlik belge ve yetkisini kazanmış, ilk kademedeki akademik unvana sahip kişidir.
n) Oğretim Gorevlisi: Ders vermek ve uygulama yaptırmakla yukumlu bir oğretim elemanıdır.
o) Okutman: Eğitimoğretim suresince ceşitli oğretim programlarında ortak zorunlu ders olarak belirlenen dersleri okutan veya uygulayan oğretim elemanıdır.
p) Oğretim Yardımcıları: Yuksekoğretim kurumlarında, belirli sureler icin gorevlendirilen, araştırma gorevlileri, uzmanlar, ceviriciler ve eğitimoğretim planlamacılarıdır.
r) On Lisans: Ortaoğretime dayalı, en az dort yarı yıllık bir programı kapsayan ara insangucu yetiştirmeyi amaclayan veya lisans oğretiminin ilk kademesini teşkil eden bir yuksekoğretimdir.
s) Lisans: Ortaoğretime dayalı, en az sekiz yarı yıllık bir programı kapsayan bir yuksekoğretimdir.
t) Lisans Ustu: Yuksek lisans, doktora, tıpta uzmanlık ve sanatta yeterlik eğitimini kapsar ve aşağıdaki kademelere ayrılır.
(1) Yuksek Lisans: (Bilim uzmanlığı, yuksek muhendislik, yuksek mimarlık, master): Bir lisans oğretimine dayalı, eğitimoğretim ve araştırmanın sonuclarını ortaya koymayı amaclayan bir yuksekoğretimdir.
(2) Doktora: Lisansa dayalı en az altı veya yuksek lisans veya eczacılık veya fen fakultesi mezunlarınca Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı tarafından duzenlenen esaslara gore bir laboratuvar dalında kazanılan uzmanlığa dayalı en az dort yarı yıllık programı kapsayan ve orijinal bir araştırmanın sonuclarını ortaya koymayı amaclıyan bir yuksekoğretimdir.
(3) Tıpta Uzmanlık: Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı tarafından duzenlenen esaslara gore yurutulen ve tıp doktorlarına belirli alanlarda ozel yetenek ve yetki sağlamayı amaclayan bir yuksekoğretimdir.
(4) Sanatta Yeterlik: Lisansa dayalı en az altı,yuksek lisansa dayalı en az dort yarı yıllık programı kapsayan ve orijinal bir sanat eserinin ortaya konulmasını, muzik ve sahne sanatlarında ise ustun bir uygulama ve yaratıcılığı amaclayan doktora duzeyinde lisans ustu bir yuksekoğretim eşdeğeridir.
u) Yuksekoğretim Eğitim Turleri: Yuksekoğretimde eğitimoğretim turleri orgun, acık, dışarıdan (ekstern) ve yaygın eğitimdir.
(1) Orgun Eğitim: Oğrencilerin, eğitimoğretim suresince ders ve uygulamalara devam etme zorunluluğunda oldukları bir eğitimoğretim turudur.
(2) Acık Eğitim: Oğrencilere radyo, televizyon ve eğitim aracları vasıtasıyla yapılan bir eğitimoğretim turudur.
(3) Dışarıdan Eğitim (Ekstern Eğitim): Yuksekoğretimin belirli dallarında, devam zorunluluğu olmaksızın sadece yarı yıl ici ve sonu sınavlarına katılma zorunluluğu bulunan bir eğitimoğretim turudur. Bu eğitimi izleyen oğrenciler ortak zorunlu dersler ile gerekli gorulen bazı dersleri, ilgili yuksekoğretim kurumlarınca mesai saatleri dışındaki uygun saatlerde duzenlenecek derslerde alırlar.
(4) Yaygın Eğitim: Toplumun her kesimine ve değişik alanlarda bilgi ve beceri kazandırma amacı guden bir eğitimoğretim turudur.
v) (Ek : 29/6/20014702/1 md.) Mesleki ve Teknik Eğitim Bolgesi : Bir veya daha fazla meslek yuksekokulu ile oğretim programları butunluğu ve devamlılığı icinde ilişkilendirilmiş mesleki ve teknik orta oğretim kurumlarından oluşan eğitim bolgesidir.
İKİNCİ BOLUM
Genel Hukumler
Amac:
Madde 4 ? Yuksekoğretimin amacı:
a) Oğrencilerini;
(1) ATATURK İnkılapları ve ilkeleri doğrultusunda ATATURK milliyetciliğine bağlı,
(2) Turk milletinin milli, ahlaki, insani, manevi ve kulturel değerlerini taşıyan, Turk olmanın şeref ve mutluluğunu duyan,
(3) Toplum yararını kişisel cıkarının ustunde tutan, aile, ulke ve millet sevgisi ile dolu,
(4) Turkiye Cumhuriyeti Devletine karşı gorev ve sorumluluklarını bilen ve bunları davranış haline getiren,
(5) Hur ve bilimsel duşunce gucune, geniş bir dunya goruşune sahip, insan haklarına saygılı,
(6) Beden, zihin, ruh, ahlak ve duygu bakımından dengeli ve sağlıklı şekilde gelişmiş,
(7) İlgi ve yetenekleri yonunde yurt kalkınmasına ve ihtiyaclarına cevap verecek, aynı zamanda kendi gecim ve mutluluğunu sağlayacak bir mesleğin bilgi, beceri, davranış ve genel kulturune sahip, vatandaşlar olarak yetiştirmek,
b) Turk Devletinin ulkesi ve milletiyle bolunmez bir butun olarak, refah ve mutluluğunu artırmak amacıyla; ekonomik, sosyal ve kulturel kalkınmasına katkıda bulunacak ve hızlandıracak programlar uygulayarak, cağdaş uygarlığın yapıcı, yaratıcı ve seckin bir ortağı haline gelmesini sağlamak,
c) Yuksekoğretim kurumları olarak yuksek duzeyde bilimsel calışma ve araştırma yapmak, bilgi ve teknoloji uretmek, bilim verilerini yaymak, ulusal alanda gelişme ve kalkınmaya destek olmak, yurt ici ve yurt dışı kurumlarla işbirliği yapmak suretiyle bilim dunyasının seckin bir uyesi haline gelmek, evrensel ve cağdaş gelişmeye katkıda bulunmaktır.
Ana ilkeler:
Madde 5 ? Yuksekoğretim, aşağıdaki "Ana ilkeler" doğrultusunda planlanır, programlanır ve duzenlenir:
a) Oğrencilere, ATATURK inkılapları ve ilkeleri doğrultusunda ATATURK milliyetciliğine bağlı hizmet bilincinin kazandırılması sağlanır.
b) Milli Kulturumuz, orf ve adetlerimize bağlı,kendimize has şekil ve ozellikleri ile evrensel kultur icinde korunarak geliştirilir ve oğrencilere, milli birlik ve beraberliği kuvvetlendirici ruh ve irade gucu kazandırılır.
c) Yuksekoğretim kurumlarının ozellikleri, eğitimoğretim dalları ile
amacları gozetilerek eğitimoğretimde birlik ilkesi sağlanır.
d) Eğitimoğretim plan ve programları, bilimsel ve teknolojik esaslara, ulke ve yore ihtiyaclarına gore kısa ve uzun vadeli olarak hazırlanıp surekli olarak geliştirilir.
e) Yuksekoğretimde imkan ve fırsat eşitliğini sağlayacak onlemler alınır.
f) (Değişik: 3/4/19913708/2 md.) Universiteler ile yuksek teknoloji enstituleri ve bunlar icindeki fakulte, enstitu ve yuksekokullar, kalkınma plan ve programlarının ilke ve hedefleri doğrultusunda ve yuksekoğretim planlaması cercevesinde Yuksekoğretim Kurulunun goruşu veya onerisi uzerine kanunla kurulur.
g) Meslek elemanı yetiştiren bakanlıklara bağlı yuksekokullar, Yuksekoğretim Kurulunun tespit edeceği esaslara gore Bakanlar Kurulu kararı ile kurulur.
h) Yuksekoğretim kurumlarının geliştirilmesi, verimlerinin artırılması, genişletilmesi ve butun yurda yaygınlaştırılması amacına yonelik olarak yenilerinin acılması, oğretim elemanlarının yurt icinde ve dışında yetiştirilmeleri ve gorevlendirilmeleri, uretiminsangucueğitim unsurları arasında dengenin sağlanması, yuksekoğretime ayrılan kaynakların ve ihtisas gucunun dağılımı, milli eğitim politikası ve kalkınma planları ilke ve hedefleri doğrultusunda ulke, cevre ve uygulama alanı ihtiyaclarının karşılanması, orgun, yaygın, surekli ve acık eğitimoğretimi de kapsayacak şekilde planlanır ve gercekleştirilir.
ı) (Değişik : 29/5/19913747/1 md.) Yuksekoğretim kurumlarında, Ataturk İlkeleri ve İnkılap Tarihi, Turk dili, yabancı dil zorunlu derslerdendir. Ayrıca, zorunlu olmamak koşuluyla beden eğitimi veya guzel sanat dallarındaki derslerden birisi okutulur. Butun bu dersler en az iki yarı yıl olarak programlanır ve uygulanır.
UCUNCU BOLUM
Ust Kuruluşlar
Yuksekoğretim Kurulu:
Madde 6 ? (Değişik: 2/12/1987KHK301/1 md.)
a. Yuksekoğretim Kurulu, tum yuksek oğretimi duzenleyen ve yuksekoğretim kurumlarının faaliyetlerine yon veren, bu kanunla kendisine verilen gorev ve yetkiler cercevesinde ozerkliğe ve kamu tuzel kişiliğine sahip, bir kuruluştur. Yuksekoğretim Kuruluna; Yuksekoğretim Denetleme Kurulu, Oğrenci Secme ve Yerleştirme Merkezi ile gerekli planlama, araştırma, geliştirme, değerlendirme, butce, yatırım ve koordinasyon faaliyetleri ile ilgili birimler bağlıdır.
b.Yuksekoğretim Kurulu;
(1) Cumhurbaşkanı tarafından, rektorluk ve oğretim uyeliğinde başarılı hizmet yapmış profesorlere oncelik vermek suretiyle secilen yedi,
(2) (Değişik: 23/12/1988KHK351/13 md.) Bakanlar Kurulunca temayuz etmiş ust duzeydeki Devlet gorevlileri veya emeklileri arasından, (hakim ve savcı sınıfından olanlar icin Bakanlığın ve kendilerinin muvafakatı alınmak kaydıyla) secilen yedi,
(3) (Mulga: 14/7/2004 ? 5218/2 md.)
(4) (İptal:Ana. Mah.'nin 14/5/1997 tarih ve E. 1997/21, K. 1997/48 sayılı Kararı ile)
(5) Universitelerarası Kurulca, Kurul uyesi olmayan profesor oğretim uyelerinden secilen yedi, kişiden oluşur.
(2), (3), (...) (1) ve (5) inci bentlere gore secilenlerin uyelikleri Cumhurbaşkanının onayı ile kesinleşir. Bu bentlerde belirtilenlerin secimleri biray icinde, Cumhurbaşkanı tarafından onaylanmayanların yerine yeni adayların secimleri ise iki hafta icinde yapılmadığı takdirde, Cumhurbaşkanınca doğrudan atama yapılır.
Kamu kurum ve kuruluşlarında gorevli olanlardan uyeliğe secilenlerin kurumlarıyla ilişkileri devam eder.
Kurul uyeliğinin suresi dort yıldır. Dort yıllık gorev suresi biten uyeler ile herhangi bir sebeple Kuruldan ayrılanların yerine yeniden dort yıl sureyle secim ve atama yapılır. Sureleri sona eren uyelerin Kurula yeniden secilmeleri mumkundur.
c. Yuksekoğretim Kurulu Organları;Genel Kurul, Başkan ve Yurutme Kurulu'ndan ibarettir.
Yuksekoğretim Genel Kurulu, yukarıdaki (b) fıkrasında yazılı kişilerden oluşur. Genel Kurul her yarı yılda en az uc defa toplanır. Başkanın cağrısı veya uyelerin en az ucte birinin yazılı isteği uzerine olağanustu toplantılar yapılabilir.
Cumhurbaşkanı, Kurul uyeleri arasından dort yıl sureyle bir Başkan secer. Kanun ve yonetmelik hukumleriyle Yuksekoğretim Genel Kurulu ve Yurutme Kurulu kararlarının uygulanmasından sorumlu olan Başkan, Kurulu temsil eder, secimi Kurula verilen akademik personelin ve diğer kişilerin atamalarını yapar.
Milli Eğitim Genclik ve Spor Bakanı, gerekli gorduğu hallerde, Kurula katılır ve başkanlık eder.
Yurutme Kurulu, Başkan dahil dokuz kişiden oluşur.Yurutme Kuruluna katılacak olan ve Genel Kurul uyeleri arasından secilecek iki başkan vekilinden biri Kurul Başkanınca; diğeri ise Genel Kurul tarafından secilir. Genel Kurulca Yurutme Kuruluna katılacak diğer altı uyenin ikisi 6 ıncı maddenin (b) fıkrasının (1) inci bendinde;ikisi aynı fıkranın (2), (3) (...)(2) uncu bendlerinde; ikisi ise aynı fıkranın (5) inci bendinde belirtilen uyeler arasından secilir. (Ek: 23/12/1988KHK351/13 md.) Hakim ve savcı sınıfından olan uye,Yurutme Kurulu uyeliğine secilemez.
Başkan,Yuksekoğretim Genel Kurulu ile Yurutme Kurulu'na başkanlık eder. Başkanın yokluğunda,Başkanın gorevlendirdiği başkan vekillerinden biri Başkana vekalet eder.
Genel Kurul, Yuksekoğretim Kanunu ile kendisine verilen gorevlerden,Yuksekoğretimin planlanması, duzenlenmesi, yonetilmesi ve denetlenmesi, yonetmeliklerin hazırlanması, yuksekoğretim ust kuruluşlarıyla,universitelerce hazırlanan butcelerin tetkik ve onaylanması ile rektorluklere aday gosterme dışında kalan yetki ve gorevlerinden uygun gorduğu bolumleri Yurutme Kuruluna devredebilir.
??????????
(1) Bu fıkrada yeralan "(4)" rakamı, Anayasa Mahkemesinin 14/5/1997 tarih ve E. 1997/21, K. 1997/48 sayılı Kararıyla iptal edilmiş olup, metinden cıkarılmıştır. (Bkz: 2/8/1997-23068)
(2) Bu fıkrada yeralan "ve (4)" bağlacıyla rakamı, Anayasa Mahkemesinin 14/5/1997 tarih ve E.1997/21, K.1997/48 sayılı kararıyla iptal edilmiş olup, metinden cıkarılmıştır. (Bkz: 2/8/1997-23068)
Yuksekoğretim Genel Kurulu'nun toplantı nisabı ondort, Yurutme Kurulu'nun toplantı nisabı ise altıdır.Genel Kurul ile Yurutme Kurulu'nda kararlar toplantıya katılanların oy cokluğu ile alınır. Oylamalarda eşitlik olması halinde, Başkanın oyu iki sayılır.
d. Yurutme Kurulu'nun Başkan ve Uyelerinin ucretleri 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa gore en yuksek Devlet memuruna odenen aylık (ek gosterge, yan odeme ve her ceşit tazminatlar dahil) iki katını gecmemek uzere Bakanlar Kurulu'nca tesbit edilir. Yurutme Kurulunda gorev alanlara ayrıca kamu kurumlarınca ucret odenmez. Emekli olanların ise emekli aylıklarının odenmesine devam olunur. Yurutme Kurulu'nda gorev alan kamu personelinin her turlu ozluk hakları saklı kalır ve aylıksız izinli sayılırlar.
Yuksekoğretim Genel Kurulunun Yurutme Kurulu dışında kalan uyelerine odenecek toplantıya katılma ucreti (huzur hakkı), her toplantı icin devlet memur aylıkları kat sayısının (4000) rakamı ile carpımı sonucunda bulunacak meblağdır. Ancak, bir yılda onikiden fazla toplantıya katılma ucreti (huzur hakkı) odenemez.
e. Yurutme Kurulu uyeleri surekli gorev yaparlar. Kurul Başkanı ve Yurutme Kurulu uyeleri; kamu yararına calışan dernek ve kurumlar ile vakıflar ve bunların kurmuş olduğu kurum ve kuruluşlarda herhangi bir ucret almadan gorev yapma ve Bakanlar Kurulunca verilecek gecici gorevler dışında herhangi bir kamu kuruluşunda ve ozel kuruluşlarda calışamazlar.
Bakanlar Kurulunca gorevlendirme dışında herhangi bir nedenle bir yıl icinde yıllık izin, hastalık ve mazeret izinleri haric bir ay hizmete devam etmeyen Yurutme Kurulu uyeleri gorevlerinden ayrılmış sayılırlar.
f. Yuksekoğretim Kurulunun,asli gorevleri ile ilişkileri kesilmeyen uyeleri haric, diğer uyeleri,secim ve goreve devamlarında, kanunlarda ongorulen yaş haddine tabi değildirler.
Yuksekoğretim Kurulunun gorevleri:
Madde 7 ? (Değişik: 17/8/19832880/3 md.)
Yuksekoğretim Kurulunun gorevleri;
a) Yuksekoğretim kurumlarının bu Kanunda belirlenen amac, hedef ve ilkeler doğrultusunda kurulması, geliştirilmesi, eğitimoğretim faaliyetlerinin gercekleştirilmesi ve yuksekoğretim alanlarının ihtiyac duyduğu oğretim elemanlarının yurt icinde ve yurt dışında yetiştirilmesi icin kısa ve uzun vadeli planlar hazırlamak, universitelere tahsis edilen kaynakların, bu plan ve programlar cercevesinde etkili bir bicimde kullanılmasını gozetim ve denetim altında bulundurmak,
b) Yuksekoğretim kurumları arasında bu Kanunda belirlenen amac, ilke ve hedefler doğrultusunda birleştirici, butunleştirici, surekli, ahenkli ve geliştirici işbirliği ve koordinasyonu sağlamak,
c) Universite calışmalarının en verimli duzeyde surdurulmesi icin buyumenin sınırlarını tespit etmek ve yaz oğretimi, gece oğretimi, ikili oğretim gibi tedbirler almak,
d) Devlet kalkınma planlarının ilke ve hedefleri doğrultusunda ve yuksekoğretim planlaması cercevesi icinde;
(1) Yeni universite kurulmasına ve gerektiğinde birleştirilmesine ilişkin onerilerini veya goruşlerini Milli Eğitim Bakanlığına sunmak,
(2) Bir universite icinde fakulte, enstitu ve yuksekokul acılmasına, birleştirilmesi veya kapatılması ile ilgili olarak doğrudan veya universitelerden gelecek onerilere dayalı kararlar almak ve gereği icin Milli Eğitim Bakanlığına sunmak,
Yuksekoğretim kurumları icinde bolum, anabilim ve anasanat dalları ile uygulama ve araştırma merkezi acılması, birleştirilmesi veya kapatılması; konservatuvar, meslek yuksekokulu veya destek, hazırlık okul veya birimleri kurulması ile ilgili olarak doğrudan veya universitelerden gelecek oneriler uzerine karar vermek,
Eğitimoğretimin aksaması sonucunu doğuracak olaylar dolayısıyla oğrenime ara verilmesine veya tekrar başlatılmasına ilişkin olarak universitelerden gelecek onerilere gore veya doğrudan karar verip uygulatmak,
(3) Bakanlıklar tarafından kurulacak yuksekoğretim kurumlarının kuruluş, amac ve esaslarını inceleyerek goruşlerini ilgili makama sunmak,
e) Yuksekoğretim kurumlarında eğitimoğretim programlarının asgari ders saatlerini ve surelerini,oğrencilerin yatay ve dikey gecişleriyle ve yuksekokul mezunlarının bir ust duzeyde oğrenim yapmalarına ilişkin esasları Universitelerarası Kurulun da goruşlerini alarak tespit etmek,
f) Universitelerin ihtiyaclarını, eğitimoğretim programlarını,bilim dallarının niteliklerini, araştırma faaliyetlerini, uygulama alanlarını, bina, arac, gerec ve benzeri imkanlar ve oğrenci sayılarını ve diğer ilgili hususları dikkate alarak; universitelerin profesor, docent ve yardımcı docent kadrolarını dengeli bir oranda tespit etmek,
g) Her yıl universitelerin verecekleri faaliyet raporlarını inceleyerek değerlendirmek;
ustun başarı gosterenlerle, yeterli gorulmeyenleri tespit etmek ve gerekli onlemleri almak,
h) Universitelerin her eğitimoğretim programına kabul edeceği oğrenci sayısı onerilerini inceleyerek kapasitelerini tespit etmek; insangucu planlaması, kurumların kapasiteleri ve oğrencilerin ilgi ve yetenekleri doğrultusunda ortaoğretimdeki yonlendirme esaslarını da dikkate alarak oğrencilerin secilmesi ve kabul edilmesi ile ilgili esasları tespit etmek,
ı) Yuksekoğretim kurumlarında ve bu kurumlara girişte imkan ve fırsat eşitliği sağlayacak onlemleri almak,
j) Her eğitimoğretim programında oğrencilerden alınacak harca ait ilgili yuksekoğretim kurumlarının onerilerini inceleyerek karara bağlamak,
k) Yuksekoğretim ust kuruluşları ile universitelerce hazırlanan butceleri tetkik ve onayladıktan sonra Milli Eğitim Bakanlığına sunmak,
l) Rektorlerin disiplin işlemlerini kovuşturmak ve karara bağlamak, oğretim elemanlarından bu Kanunda ongorulen gorevleri yerine getirmekte yetersizliği gorulenler ile bu Kanunla belirlenen yuksekoğretimin amac, ana ilkeleri ve ongorduğu duzene aykırı harekette bulunanları rektorun onerisi uzerine veya doğrudan, normal usulune gore, yuksekoğretim kurumları ile ilişkilerini kesmek veya denenmek uzere başka bir yuksekoğretim kurumuna atamak,
m) Ceşitli bilim ve sanat alanlarında bilimsel milli komiteler ve calışma grupları kurmak,
n) Gerektiğinde yeni kurulan veya gelişmekte olan universitelere gelişmiş universitelerin eğitimoğretim ve eleman yetiştirme alanlarında yapacağı katkıyı gercekleştirmek icin gelişmiş universiteleri gorevlendirmek ve bu konudaki uygulama esaslarını tespit etmek,
o) Vakıflar tarafından kurulacak yuksekoğretim kurumlarının bu Kanun hukumlerine gore acılması hususundaki goruş ve onerilerini Milli Eğitim Bakanlığına sunmak, bu kurumlara ilişkin gerekli duzenlemeleri yapmak ve bunları gozetmek, denetlemek,
p) Yurt dışındaki yuksekoğretim kurumlarından alınmış on lisans, lisans ve lisans ustu diplomaların denkliğini tespit etmek,
r) Bu Kanunla kendisine verilen diğer gorevleri yapmaktır.
Yuksekoğretim Denetleme Kurulu:
Madde 8 ?
a. Yuksekoğretim Denetleme Kurulu, Yuksekoğretim Kurulu adına universiteleri, bağlı birimlerini, oğretim elemanlarını ve bunların faaliyetlerini gozetim ve denetim altında bulunduran, Yuksekoğretim Kuruluna bağlı bir kuruluştur.
b. Kuruluş ve İşleyişi:
Yuksekoğretim Denetleme Kurulu:
(1) Yuksekoğretim Kurulu tarafından onerilecek beş profesor uyeden,
(2) Yargıtay, Danıştay ve Sayıştay tarafından gosterilecek ucer aday arasından Yuksekoğretim Kurulu tarafından secilip onerilecek birer uyeden,
(3) Genelkurmay Başkanlığı ve Milli Eğitim Bakanlığınca secilecek birer uyeden,
oluşur.
Bu suretle tespit edilen Yuksekoğretim Denetleme Kurulu uyelerinin atanmaları, cari usullere gore yapılır.
Yuksekoğretim Denetleme Kurul Başkanı, bu kurul uyeleri arasından Yuksekoğretim Kurulu Başkanı tarafından atanır.
Genelkurmay Başkanlığınca secilen uyenin gorev suresi iki, diğerlerinin ise altı yıldır. Genelkurmay Başkanlığınca secilen uye, diğer ozluk hakları saklı kalmak kaydı ile maaşsız izinli sayılır. Diğer uyelerin kurumları ile ilişikleri kesilir, Kurul uyelerinin yaş haddi oğretim uyelerinde olduğu gibidir.
Genelkurmay Başkanlığınca secilenin dışındaki uyelerin ucte biri her iki yılda bir yenilenir. Sureleri sona eren uyelerin yeniden secilmeleri mumkundur. Herhangi bir nedenle uyeliğin normal sureden once sona ermesi halinde, eski uyenin kalan suresini tamamlamak uzere aynı statude yenisi secilir.
Kurul uyelerinin ucretleri, Yuksekoğretim Kurulu uyelerine odenen ucreti gecmeyecek şekilde Bakanlar Kurulunca tespit edilir. Emekli olarak secilenlerin emekli maaşlarının odenmesine devam edilir.
Yuksekoğretim Denetleme Kurulu uyeleri, Bakanlar Kurulu ve Yuksekoğretim Kurulu tarafından verilen istisnai gecici gorevler dışında hic bir kamu kuruluşu veya ozel kuruluşta ucretli ve ucretsiz calışamazlar.Uyelerden gecici gorevlendirme dışında herhangi bir nedenle bir yıl icinde, yıllık izin haric, toplam uc ay hizmete devam etmeyenler kuruldan ayrılmış sayılır.
(Ek: 17/8/19832880/4 md.) Yuksekoğretim Denetleme Kurulu uyelerinden gorev sureleri sona ereceklerin yerine secimler Eylul ayında yapılır ve atanan uyeler secimi izleyen Ocak ayı başında goreve başlarlar.
Yuksekoğretim Denetleme Kurulunun gorevleri:
Madde 9 ? (Değişik: 17/8/19832880/5 md.)
Yuksekoğretim Denetleme Kurulunun gorevleri;
a) Yuksekoğretim kurumlarında, eğitimoğretim ve diğer faaliyetlerin bu Kanunda belirtilen amaca ve ana ilkelere uygunluğunu Yuksekoğretim Kurulunca hazırlanacak esaslara gore ve onun adına denetlemek,
b) Yuksekoğretim Kurulu Başkanı tarafından bu Kanunun 53 uncu maddesine gore istenen soruşturmaları yapmak,
c) Yuksekoğretim Kurulu tarafından bu Kanuna gore verilecek diğer gorevleri yapmaktır.
Oğrenci Secme ve Yerleştirme Merkezi:
Madde 10 ? (Değişik: 17/8/19832880/6 md.)
Kuruluş, işleyiş ve gorevleri:
Oğrenci Secme ve Yerleştirme Merkezi, Yuksekoğretim Kurulunun tespit ettiği esaslar cercevesinde yuksekoğretim kurumlarına oğrenci alınması amacıyla sınavları hazırlayan ve yapan,oğrenci isteklerini de gozonunde tutarak Yuksekoğretim Kurulunun tespit ettiği esaslara gore değerlendiren,oğrenci adaylarının yuksekoğretim kurumlarına yerleştirilmesini sağlayan ve bu faaliyetlerle ilgili araştırmaları ve diğer hizmetleri yapan Yuksekoğretim Kuruluna bağlı bir kuruluştur.
Oğrenci Secme ve Yerleştirme Merkezi, yuksekoğretim kurumlarının isteği uzerine yuksekoğretim kurumlarına anket, docentlik sınavları dahil her duzeyde sınav ve değerlendirme ile oğrenci kayıt işlemlerini ve Yuksekoğretim Kurulunca verilecek diğer işleri yapar.
(Değişik: 21/2/20014629/4 md.) Merkez, bu hizmetleri ucret veya bedel karşılığı yapar. Toplanan ucret veya bedeller Yuksekoğretim Kurulu Oğrenci Secme ve Yerleştirme Merkezinde oluşturulan doner sermaye işletmesinde toplanır.
(Ek: 21/2/20014629/4 md.) Doner sermaye işletmesinin ilk sermayesi bir trilyon liradır. Doner sermayeden elde edilen gelir fazlası her yılın sonunda doner sermaye işletmesinin sermayesine eklenebileceği gibi ertesi yılın doner sermaye gelirine de eklenebilir.
(Ek: 21/2/20014629/4 md.) Doner sermaye işletmesi, 1050 sayılı Muhasebi Umumiye ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hukumlerine tabi değildir.
(Ek: 21/2/20014629/4 md.) Doner sermaye faaliyetlerinin gerektirdiği giderler ile Oğrenci Secme ve Yerleştirme Merkezi icin gerekli her turlu harcamalar doner sermayeden yapılır. Doner sermaye işletmesinin faaliyet alanı, calışma usul ve esasları, muhasebe usulleri ve diğer mali hususlar Maliye Bakanlığının uygun goruşu alınarak Yuksekoğretim Kurulu tarafından cıkarılacak bir yonetmelik ile duzenlenir,
(Ek: 21/2/20014629/4 md.) Oğrenci Secme ve Yerleştirme Merkezinde gorevli personele (işciler haric) Maliye Bakanlığının uygun goruşu uzerine OSYM Başkanı tarafından personelin kurum calışmalarına katkısı, sorumluluğu, kadro unvanı ve derecesi gibi kriterlere gore belirlenecek miktarda aylık maktu fazla mesai ucreti doner sermaye gelirlerinden odenebilir.
Universitelerarası Kurul:
Madde 11 ?
a. Kuruluş ve işleyişi: Universitelerarası Kurul, universite rektorleri, Genelkurmay Başkanlığının Silahlı Kuvvetlerden dort yıl icin sececeği bir profesor ile her universite senatosunun o universiteden dort yıl icin sececeği birer profesorden oluşur.
Rektorler, Universitelerarası Kurula, bir yıl sure ile,universitelerin Cumhuriyet donemindeki kuruluş tarihlerine gore, sıra ile, başkanlık yaparlar.
Kurul, calışmalarını kolaylaştırmak ve universitelerarasında ve uluslararası yuksekoğretim kurumları ile işbirliğini duzenlemek amacı ile surekli ve gecici birimler ve komisyonlar kurabilir. Bu birim ve komisyonların teşkil ve calışma esasları Universitelerarası Kurulca belirlenir.
Kurul, en az yılda iki defa, aksi kararlaştırılmadıkca başkanın bağlı olduğu universitenin bulunduğu şehirde toplanır ve kurul gundemi onceden Milli Eğitim Bakanlığına, Yuksekoğretim Kuruluna ve kurul uyelerine gonderilir.
Milli Eğitim Bakanı ve Yuksekoğretim Kurul Başkanı gerekli gorduğu hallerde Kurulun toplantılarına katılabilir.
b. Gorevleri
Universitelerarası Kurul akademik bir organ olup aşağıdaki gorevleri yapar:
(1) Yuksekoğretim planlaması cercevesinde,universitelerin eğitimoğretim, bilimsel araştırma ve yayım faaliyetlerini koordine etmek, uygulamaları değerlendirmek, Yuksekoğretim Kuruluna ve universitelere onerilerde bulunmak,
(2) Teşkilat ve kadro yonunden ve Yuksekoğretim Kurulu kararları doğrultusunda universitelerin oğretim uyesi ihtiyacını karşılayacak onlemleri teklif etmek,
(3) Universitelerin tumunu ilgilendiren eğitimoğretim,bilimsel araştırma ve yayım faaliyetleri ile ilgili yonetmelikleri hazırlamak veya goruş bildirmek,
(4) Aynı veya benzer nitelikteki fakultelerin ya da universitelere veya fakultelere bağlı diğer yuksekoğretim kurumlarının eğitimoğretimine ilişkinilkeler ve sureler arasında uyum sağlamak,
(5) Doktora ile ilgili esasları tespit etmek ve yurt dışında yapılan doktoraları, docentlik ve profesorluk unvanlarını değerlendirmek,
(6) Docentlik sınavlarını duzenlemek ve ilgili yonetmelik gereğince docent adaylarının yayın ve araştırmalarının değerlendirilmesi ve docentlik sınavı ile ilgili esasları tespit etmek ve jurileri secmek,
(7) Bu kanunla kendisine verilen diğer gorevleri yapmaktır.
DORDUNCU BOLUM
Yuksekoğretim Kurumları (1)
Yuksekoğretim Kurumlarının gorevleri:
Madde 12 ? Bu kanundaki amac ve ana ilkelere uygun olarak yuksekoğretim kurumlarının gorevleri;
a.Cağdaş uygarlık ve eğitimoğretim esaslarına dayanan bir duzen icinde, toplumun ihtiyacları ve kalkınma planları ilke ve hedeflerine uygun ve ortaoğretime dayalı ceşitli duzeylerde eğitimoğretim, bilimsel araştırma, yayım ve danışmanlık yapmak,
??????????
(1) Vakıfların yuksekoğretim kurumları kurabilmelerine, bu kurumların işleyişine, gorev, yetki ve sorumluluklarına dair esaslarla ilgili olarak ek 215 inci maddelere bakınız.
b. Kendi ihtisas gucu ve maddi kaynaklarını rasyonel, verimli ve ekonomik şekilde kullanarak, milli eğitim politikası ve kalkınma planları ilke ve hedefleri ile Yuksekoğretim Kurulu tarafından yapılan plan ve programlar doğrultusunda, ulkenin ihtiyacı olan dallarda ve sayıda insangucu yetiştirmek,
c. Turk toplumunun yaşam duzeyini yukseltici ve kamu oyunu aydınlatıcı bilim verilerini soz, yazı ve diğer araclarla yaymak,
d. Orgun, yaygın, surekli ve acık eğitim yoluyla toplumun ozellikle sanayileşme ve tarımda modernleşme alanlarında eğitilmesini sağlamak,
e. Ulkenin bilimsel, kulturel, sosyal ve ekonomik yonlerden ilerlemesini ve gelişmesini ilgilendiren sorunlarını, diğer kuruluşlarla işbirliği yaparak, kamu kuruluşlarına onerilerde bulunmak suretiyle oğretim ve araştırma konusu yapmak, sonuclarını toplumun yararına sunmak ve kamu kuruluşlarınca istenecek inceleme ve araştırmaları sonuclandırarak duşuncelerini ve onerilerini bildirmek,
f. Eğitimoğretim ve seferberliği icinde, orgun, yaygın, surekli ve acık eğitim hizmetini ustlenen kurumlara katkıda bulunacak onlemleri almak,
g. Yorelerindeki tarım ve sanayinin gelişmesine ve ihtiyaclarına uygun meslek elemanlarının yetişmesine ve bilgilerinin gelişmesine katkıda bulunmak, sanayi, tarım ve sağlık hizmetleri ile diğer hizmetlerde modernleşmeyi, uretimde artışı sağlayacak calışma ve programlar yapmak, uygulamak ve yapılanlara katılmak, bununla ilgili kurumlarla işbirliği yapmak ve cevre sorunlarına cozum getirici onerilerde bulunmak,
h. Eğitim teknolojisini uretmek, geliştirmek, kullanmak, yaygınlaştırmak,
ı. Yuksekoğretimin uygulamalı yapılmasına ait eğitimoğretim esaslarını geliştirmek, doner sermaye işletmelerini kurmak, verimli calıştırmak ve bu faaliyetlerin geliştirilmesine ilişkin gerekli duzenlemeleri yapmaktır.
Universite Organları
Rektor:
Madde 13 ?
a) (Değişik birinci paragraf: 1/7/19923826/1 md.) Devlet Universitelerinde rektor, profesor akademik unvanına sahip kişiler arasından gorevdeki rektorun cağrısı ile toplanacak universite oğretim uyeleri tarafından secilecek adaylar arasından Cumhurbaşkanınca atanır. Rektorun gorev suresi 4 yıldır. Suresi sona erenler aynı yontemle yeniden atanabilirler. Ancak iki donemden fazla rektorluk yapılamaz. Rektor, universite veya yuksek teknoloji enstitusu tuzelkişiliğini temsil eder. Rektor adayı secimleri gizli oyla yapılır. Oy veren her oğretim uyesi oy pusulasına yalnız bir isim yazabilir. Birinci toplantıda oğretim uyelerinin en az yarısının hazır bulunması şarttır. Bu sağlanamadığı takdirde toplantı 48 saat ertelenir ve nisap aranmaksızın secime gecilir. Bu toplantıda en cok oy alan 6 kişi aday olarak secilmiş sayılır, bunlardan Yuksekoğretim Kurulunun sececeği 3 kişi atanmak uzere Cumhurbaşkanına sunulur. Vakıflarca kurulan universitelerde rektor adaylarının secimi ve rektorun atanması ilgili mutevelli heyet tarafından yapılır.
Rektorlerin yaş haddi 67 yaştır. Ancak rektor olarak atanmış olanlarda gorev sureleri bitinceye kadar yaş haddi aranmaz.
Rektor, calışmalarında kendisine yardım etmek uzere, universitenin aylıklı profesorleri arasından en cok uc kişiyi rektor yardımcısı olarak secer. (Ek: 2 /1/1990KHK398/1 md.; Aynen Kabul: 7/3/19903614/1 md.) Ancak, merkezi acıkoğretim yapmakla gorevli universitelerde, gerekli hallerde rektor tarafından beş rektor yardımcısı secilebilir.
Rektor yardımcıları, rektor tarafından beş yıl icin atanır.
Rektor, gorevi başında olmadığı zaman yardımcılarından birisini yerine vekil bırakır. Rektor gorevi başından iki haftadan fazla uzaklaştığında Yuksekoğretim Kuruluna bilgi verir. Goreve vekalet altı aydan fazla surerse yeni bir rektor atanır.
b) Gorev, yetki ve sorumlulukları:
(1) Universite kurullarına başkanlık etmek, yuksekoğretim ust kuruluşlarının kararlarını uygulamak, universite kurullarının onerilerini inceleyerek karara bağlamak ve universiteye bağlı kuruluşlar arasında duzenli calışmayı sağlamak,
(2) Her eğitimoğretim yılı sonunda ve gerektiğinde universitenin eğitim oğretim, bilimsel araştırma ve yayım faaliyetleri hakkında Universitelerarası Kurula bilgi vermek,
(3) Universitenin yatırım programlarını, butcesini ve kadro ihtiyaclarını, bağlı birimlerinin ve universite yonetim kurulu ile senatonun goruş ve onerilerini aldıktan sonra hazırlamak ve Yuksekoğretim Kuruluna sunmak,
(4) Gerekli gorduğu hallerde universiteyi oluşturan kuruluş ve birimlerde gorevli oğretim elemanlarının ve diğer personelin gorev yerlerini değiştirmek veya bunlara yeni gorevler vermek,
(5) Universitenin birimleri ve her duzeydeki personeli uzerinde genel gozetim ve denetim gorevini yapmak,
(6) Bu kanun ile kendisine verilen diğer gorevleri yapmaktır.
Universitenin ve bağlı birimlerinin oğretim kapasitesinin rasyonel bir şekilde kullanılmasında ve geliştirilmesinde, oğrencilere gerekli sosyal hizmetlerin sağlanmasında, gerektiği zaman guvenlik onlemlerinin alınmasında, eğitimoğretim, bilimsel araştırma ve yayım faaliyetlerinin devlet kalkınma plan, ilke ve hedefleri doğrultusunda planlanıp yurutulmesinde, bilimsel ve idari gozetim ve denetimin yapılmasında ve bu gorevlerin alt birimlere aktarılmasında, takip ve kontrol edilmesinde ve sonuclarının alınmasında birinci derecede yetkili ve sorumludur.
Senato:
Madde 14 ?
a. Kuruluş ve işleyişi: Senato,rektorun başkanlığında, rektor yardımcıları, dekanlar ve her fakulteden fakulte kurullarınca uc yıl icin secilecek birer oğretim uyesi ile rektorluğe bağlı enstitu ve yuksekokul mudurlerinden teşekkul eder.
Senato, her eğitimoğretim yılı başında ve sonunda olmak uzere yılda en az iki defa toplanır.
Rektor gerekli gorduğu hallerde senatoyu toplantıya cağırır.
b. Gorevleri: Senato,universitenin akademik organı olup aşağıdaki gorevleri yapar:
(1) Universitenin eğitimoğretim, bilimsel araştırma ve yayım faaliyetlerinin esasları hakkında karar almak,
(2) Universitenin butununu ilgilendiren kanun ve yonetmelik taslaklarını hazırlamak veya goruş bildirmek,
(3) Rektorun onayından sonra Resmi Gazete'de yayınlanarak yururluğe girecek olan universite veya universitenin birimleri ile ilgili yonetmelikleri hazırlamak,
(4) Universitenin yıllık eğitimoğretim programını ve takvimini inceleyerek karara bağlamak,
(5) Bir sınava bağlı olmayan fahri akademik unvanlar vermek ve fakulte kurullarının bu konudaki onerilerini karara bağlamak,
(6) Fakulte kurulları ile rektorluğe bağlı enstitu ve yuksekokul kurullarının kararlarına yapılacak itirazları inceleyerek karara bağlamak,
(7) Universite yonetim kuruluna uye secmek,
(8) Bu kanunla kendisine verilen diğer gorevleri yapmaktır.
Universite Yonetim Kurulu:
Madde 15 ?
a. Kuruluş ve işleyişi: Universite yonetim kurulu; rektorun başkanlığında dekanlardan, universiteye bağlı değişik oğretim birim ve alanlarını temsil edecek şekilde senatoca dort yıl icin secilecek uc profesorden oluşur.
Rektor gerektiğinde yonetim kurulunu toplantıya cağırır.
Rektor yardımcıları oy hakkı olmaksızın yonetim kurulu toplantılarına katılabilirler.
b. Gorevleri: Universite yonetim kurulu idari faaliyetlerde rektore yardımcı bir organ olup aşağıdaki gorevleri yapar:
(1) Yuksekoğretim ust kuruluşları ile senato kararlarının uygulanmasında, belirlenen plan ve programlar doğrultusunda rektore yardım etmek,
(2) Faaliyet plan ve programlarının uygulanmasını sağlamak; universiteye bağlı birimlerin onerilerini dikkate alarak yatırım programını, butce tasarısı taslağını incelemek ve kendi onerileri ile birlikte rektorluğe ,vakıf universitelerinde ise mutevelli heyetine sunmak,(1)
(3) Universite yonetimi ile ilgili rektorun getireceği konularda karar almak,
(4) Fakulte, enstitu ve yuksekokul yonetim kurullarının kararlarına yapılacak itirazları inceleyerek kesin karara bağlamak,
(5) Bu kanun ile verilen diğer gorevleri yapmaktır.
Fakulte Organları
Dekan:
Madde 16 ?
a. (Değişik: 14/4/19822653/2 md.) Atanması: Fakultenin ve birimlerinin temsilcisi olan dekan, rektorun onereceği, universite icinden veya dışından uc profesor arasından Yuksekoğretim Kurulunca uc yıl sure ile secilir ve normal usul ile atanır. Suresi biten dekan yeniden atanabilir.
Dekan kendisine calışmalarında yardımcı olmak uzere fakultenin aylıklı oğretim uyeleri arasından en cok iki kişiyi dekan yardımcısı olarak secer. (Ek: 2/1/1990KHK398/2 md.; Değiştirilerek Kabul: 7/3/19903614/2 md.) Ancak merkezi acıkoğretim yapmakla gorevli universitelerde,gerekli hallerde acıkoğretim yapmakla gorevli fakultenin dekanı tarafından dort dekan yardımcısı secilebilir.
Dekan yardımcıları, dekanca en cok uc yıl icin atanır.
Dekana, gorevi başında olmadığı zaman yardımcılarından biri vekalet eder. Goreve vekalet altı aydan fazla surerse yeni bir dekan atanır.
b. Gorev, yetki ve sorumlulukları:
(1) Fakulte kurullarına başkanlık etmek, fakulte kurullarının kararlarını uygulamak ve fakulte birimleri arasında duzenli calışmayı sağlamak,
(2) Her oğretim yılı sonunda ve istendiğinde fakultenin genel durumu ve işleyişi hakkında rektore rapor vermek,
(3) Fakultenin odenek ve kadro ihtiyaclarını gerekcesi ile birlikte rektorluğe bildirmek, fakulte butcesi ile ilgili oneriyi fakulte yonetim kurulunun da goruşunu aldıktan sonra rektorluğe sunmak,
(4) Fakultenin birimleri ve her duzeydeki personeli uzerinde genel gozetim ve denetim gorevini yapmak,
(5) Bu kanun ile kendisine verilen diğer gorevleri yapmaktır.
Fakultenin ve bağlı birimlerinin oğretim kapasitesinin rasyonel bir şekilde kullanılmasında ve geliştirilmesinde gerektiği zaman guvenlik onlemlerinin alınmasında, oğrencilere gerekli sosyal hizmetlerin sağlanmasında, eğitimoğretim, bilimsel araştırma ve yayını faaliyetlerinin duzenli bir şekilde yurutulmesinde, butun faaliyetlerin gozetim ve denetiminin yapılmasında, takip ve kontrol edilmesinde ve sonuclarının alınmasında rektore karşı birinci derecede sorumludur.
________________________
(1) 1/3/2006 tarihli ve 5467 sayılı Kanunun 3 uncu maddesiyle; bu bentte yer alan "sunmak" ibaresinden once gelmek uzere ",vakıf universitelerinde ise mutevelli heyetine" ibaresi eklenmiş ve metne işlenmiştir.
Fakulte Kurulu:
Madde 17 ?
a. Kuruluş ve işleyişi: Fakulte kurulu,dekanın başkanlığında fakulteye bağlı bolumlerin başkanları ile varsa fakulteye bağlı enstitu ve yuksekokul mudurlerinden ve uc yıl icin fakultedeki profesorlerin kendi aralarından sececekleri uc, docentlerin kendi aralarından sececekleri iki, yardımcı docentlerin kendi aralarından sececekleri bir oğretim uyesinden oluşur.
Fakulte kurulu normal olarak her yarı yıl başında ve sonunda toplanır.
Dekan gerekli gorduğu hallerde fakulte kurulunu toplantıya cağırır.
b. Gorevleri: Fakulte kurulu akademik bir organ olup aşağıdaki gorevleri yapar:
(1) Fakultenin, eğitimoğretim, bilimsel araştırma ve yayım faaliyetleri ve bu faaliyetlerle ilgili esasları, plan, program ve eğitimoğretim takvimini kararlaştırmak,
(2) Fakulte yonetim kuruluna uye secmek,
(3) Bu kanunla verilen diğer gorevleri yapmaktır.
Fakulte Yonetim Kurulu:
Madde 18 ?
a. Kuruluş ve işleyişi: Fakulte yonetim kurulu, dekanın başkanlığında fakulte kurulunun uc yıl icin sececeği uc profesor, iki docent ve bir yardımcı docentten oluşur.
Fakulte yonetim kurulu dekanın cağırısı uzerine toplanır.
Yonetim kurulu gerekli gorduğu hallerde gecici calışma grupları, eğitimoğretim koordinatorlukleri kurabilir ve bunların gorevlerini duzenler.
b. Gorevleri: Fakulte yonetim kurulu, idari faaliyetlerde dekana yardımcı bir organ olup aşağıdaki gorevleri yapar:
(1) Fakulte kurulunun kararları ile tespit ettiği esasların uygulanmasında dekana yardım etmek,
(2) Fakultenin eğitimoğretim, plan ve programları ile takvimin uygulanmasını sağlamak,
(3) Fakultenin yatırım, program ve butce tasarısını hazırlamak,
(4) Dekanın fakulte yonetimi ile ilgili getireceği butun işlerde karar almak,
(5) Oğrencilerin kabulu, ders intibakları ve cıkarılmaları ile eğitimoğretim ve sınavlara ait işlemleri hakkında karar vermek,
(6) Bu kanunla verilen diğer gorevleri yapmaktır.
Enstituler
Organlar:
Madde 19 ?
a. Enstitunun organları, enstitu muduru, enstitu kurulu ve enstitu yonetim kuruludur.
b. Enstitu muduru, uc yıl icin ilgili fakulte dekanının onerisi uzerine rektor tarafından atanır. Rektorluğe bağlı enstitulerde bu atama doğrudan rektor tarafından yapılır. Suresi biten mudur tekrar atanabilir.
Mudurun, enstitude gorevli aylıklı oğretim elemanları arasından uc yıl icin atayacağı en cok iki yardımcısı bulunur.
Mudure vekalet etme veya mudurluğun boşalması hallerinde yapılacak işlem, dekanlarda olduğu gibidir.
Enstitu muduru, bu kanun ile dekanlara verilmiş olan gorevleri enstitu bakımından yerine getirir.
c. Enstitu kurulu, mudurun başkanlığında, mudur yardımcıları ve enstituyu oluşturan ana bilim dalı başkanlarından oluşur.
d. Enstitu yonetim kurulu, mudurun başkanlığında, mudur yardımcıları, mudurce gosterilecek altı aday arasından enstitu kurulu tarafından uc yıl icin secilecek uc oğretim uyesinden oluşur.
e. Enstitu kurulu ve enstitu yonetim kurulu, bu kanunla fakulte kurulu ve fakulte yonetim kuruluna verilmiş gorevleri enstitu bakımından yerine getirirler.
Yuksekokullar
Organlar:
Madde 20 ?
a. Yuksekokulların organları, yuksekokul muduru, yuksekokul kurulu ve yuksekokul yonetim kuruludur.
b. Yuksekokul muduru, uc yıl icin ilgili fakulte dekanının onerisi uzerine rektor tarafından atanır. Rektorluğe bağlı yuksekokullarda bu atama doğrudan rektor tarafından yapılır. Suresi biten mudur tekrar atanabilir.
Mudurun okulda gorevli aylıklı oğretim elemanları arasından uc yıl icin atayacağı en cok iki yardımcısı bulunur.
Mudure vekalet etme veya mudurluğun boşalması hallerinde yapılacak işlem, dekanlarda olduğu gibidir.
Yuksekokul muduru, bu kanun ile dekanlara verilmiş olan gorevleri yuksekokul bakımından yerine getirir.
c. Yuksek okul kurulu, mudurun başkanlığında, mudur yardımcıları ve okulu oluşturan bolum veya ana bilim dalı başkanlarından oluşur.
d. Yuksekokul yonetim kurulu; mudurun başkanlığında, mudur yardımcıları ile mudurce gosterilecek altı aday arasından yuksekokul kurulu tarafından uc yıl icin secilecek uc oğretim uyesinden oluşur.
e. Yuksekokul kurulu ve yuksekokul yonetim kurulu, bu kanunla fakulte kurulu ve fakulte yonetim kuruluna verilmiş gorevleri yuksekokul bakımından yerine getirirler.
Bolum:
Madde 21 ? Bir fakulte ya da yuksekokulda, aynı veya benzer nitelikte eğitimoğretim yapan birden fazla bolum bulunamaz.
Bolum, bolum başkanı tarafından yonetilir.
Bolum başkanı; bolumun aylıklı profesorleri, bulunmadığı takdirde docentleri, docent de bulunmadığı takdirde yardımcı docentler arasından fakultelerde dekanca, fakulteye bağlı yuksekokullarda mudurun onerisi uzerine dekanca, rektorluğe bağlı yuksekokullarda mudurun onerisi uzerine rektorce uc yıl icin atanır. Suresi biten başkan tekrar atanabilir.
Bolum başkanı, gorevi başında bulunamayacağı sureler icin oğretim uyelerinden birini vekil olarak bırakır.
Herhangi bir nedenle altı aydan fazla ayrılmalarda, kalan sureyi tamamlamak uzere aynı yontemle yeni bir bolum başkanı atanır.
Bolum başkanı, bolumun her duzeyde eğitimoğretim ve araştırmalarından ve bolume ait her turlu faaliyetin duzenli ve verimli bir şekilde yurutulmesinden sorumludur.
BEŞİNCİ BOLUM
Oğretim Elemanları
Oğretim uyelerinin gorevleri:
Madde 22 ?
a. Yuksekoğretim kurumlarında ve bu kanundaki amac ve ilkelere uygun bicimde onlisans, lisans ve lisansustu duzeylerde eğitimoğretim ve uygulamalı calışmalar yapmak ve yaptırmak, proje hazırlıklarını ve seminerleri yonetmek,
b. Yuksekoğretim kurumlarında, bilimsel araştırmalar ve yayımlar yapmak,
c. İlgili birim başkanlığınca duzenlenecek programa gore, belirli gunlerde oğrencileri kabul ederek, onlara gerekli konularda yardım etmek, bu kanundaki amac ve ana ilkeler doğrultusunda yol gostermek ve rehberlik etmek,
d. Yetkili organlarca verilecek gorevleri yerine getirmek,
e. Bu kanunla verilen diğer gorevleri yapmaktır.
Yardımcı Docentliğe atama:
Madde 23 ?
a. Bir universite biriminde acık bulunan yardımcı docentlik, isteklilerin başvurması icin rektorlukce ilan edilir. Fakultelerde ve fakultelere bağlı kuruluşlarda dekan, rektorluğe bağlı enstitu ve yuksekokullarda mudurler; biri o birimin yoneticisi, biri de o universite dışından olmak uzere uc profesor veya docent tespit ederek bunlardan adayların her biri hakkında yazılı mutalaa isterler. Dekan veya ilgili mudur kendi yonetim kurullarının goruşunu de aldıktan sonra onerilerini rektore sunar. Atama, rektor tarafından yapılır.
(Değişik: 12/8/1986KHK 260/1 md.) Yardımcı docentler bir universitede her seferinde ikişer veya ucer yıllık sureler icin en cok 12 yıla kadar atanabilirler. Her atama suresi sonunda gorev kendiliğinden sona erer.
b. Yardımcı docentliğe atanmada aranacak şartlar:
(1) Doktora veya tıpta uzmanlık unvanını veya Universitelerarası Kurulun onerisi uzerine Yuksekoğretim Kurulunca tespit edilecek belli sanat dallarının birinde yeterlik kazanmış olmak,
(2) Fakulte, enstitu veya yuksekokul yonetim kurullarınca, biri o dilin oğretim uyesi olmak uzere secilecek uc kişilik bir juri tarafından; sınava girenin kendi bilim alanında Turkceden yabancı dile, yabancı dilden Turkceye 150200 kelimelik bir ceviriyi kapsayan yabancı dil sınavını başarmak.
c. (Mulga: 12/8/1986KHK 260/7 md.)
Docentlik sınavı:
Madde 24 ?
a. Docentlik sınavı, Universitelerarası Kurulca yılda bir kere acılır.
Aşağıdaki şartları haiz adaylar, Universitelerarası Kurulun tespit edeceği tarihe kadar, Universitelerarası Kurula gerekli belge ve yayınlar ile birlikte başlıca bilim dalı ile uzmanlık ve araştırma konularını da bildirerek başvururlar. Universitelerarası Kurul bilim konularını da dikkate alarak Oğretim Uyeliğine Yukseltilme ve Atama Yonetmeliğine gore uc veya beş kişilik bir juri tespit eder. Bu juri eserleri inceleyip, adayı sozlu veya gerektiğinde ayrıca pratik ve uygulamalı sınava tabi tutar ve bir raporla, başarılı olanlara, ilgili konuyu ve bilim dalını kapsayan bilim alanının docentlik yetkisini verir.
b) (Değişik: 17/8/19832880/9 md.) Docentlik sınavına katılabilmek icin:
(1) Bir lisans diploması aldıktan sonra, doktora veya tıpta uzmanlık unvanını veya Universitelerarası Kurulun onerisi uzerine Yuksekoğretim Kurulunca tespit edilen belli sanat dallarının birinde yeterlik kazanmış olmak,
(2) Orijinal bilimsel araştırma ve yayınlar yapmış olmak,
(3) (Değişik : 22/6/20004584/1 md.) Universitelerarası Kurulca merkezi sistemle hazırlanacak (sosyal, fen, sağlık gibi kendi alanlarındaki) bir yabancı dil imtihanını başarmış olmak,
Gerekir.
Yukarıdaki (3) uncu bent gereğince yapılacak yabancı dil sınavının, adayın bilim dalı ile ilgili olması şartı aranmaz. Bilim alanı bir yabancı dille ilgili olanlar bu sınavı başka bir yabancı dilde vermek zorundadırlar.
Docentliğe atama:
Madde 25 ?
a) (Değişik: 17/8/19832880/10 md.) Bir universite biriminde acık bulunan docentlik kadrosu, rektorlukce, isteklilerin başvurması icin kadroların devamlı veya kısmi statuleri belirtilerek ilan edilir. Muracaat eden adayların durumlarını incelemek uzere rektor tarafından varsa biri ilgili birim yoneticisi, en az biri de o universite dışından olmak uzere uc profesor tespit edilir. Bu profesorler, adaylar hakkında ayrı ayrı mutalaalarını rektore bildirirler. Rektor, bu mutalaalara dayanarak, universite yonetim kurulunun goruşunu de aldıktan sonra atamayı yapar.
b. Docentliğe atamada aşağıdaki şartlar aranır:
(1) Docentlik unvanını almış olmak,
(2) (Mulga: 12/8/1986KHK 260/7 md.)
Profesorluğe yukselme ve atama:
Madde 26 ?
a. Profesorluğe yukseltilmede;
(1) (Değişik: 17/8/19832880/11 md.) Docentlik unvanını aldıktan sonra en az beş yıl, acık bulunan profesorluk kadrosu ile ilgili bilim alanında calışmış olmak,
(2) İlgili bilim alanında uygulamaya yonelik calışmalar ve uluslararası duzeyde orijinal yayınlar yapmış olmak,
(3) Bir profesorluk kadrosuna atanmış olmak,
Gerekir.
Yukarıda (2) nci bentteki yayınlardan birisi başlıca araştırma eseri olarak belirtilir.
b. (Değişik : 29/5/19913747/3 md.) Profesorluk kadrosuna atama,
(1) Acık profesorluk kadrosuna yukarıdaki şartları haiz docentlerle, başka universitelerde en az 2 yıl hizmet etmiş profesorler atanabilirler.
(2) Universitelerde veya yuksek teknoloji enstitulerinde profesorluk kadroları boşaldığında, rektorler boşalan kadroları ve o kadro ile ilgili olarak adaylarda aranacak nitelikleri, kadronun devamlı veya kısmi statude olduğunu da belirterek ilan ederler.
(3) Profesorluk kadrosuna başvuran adayların durumlarını ve bilimsel niteliklerini tespit etmek icin universite veya yuksek teknoloji enstitusu yonetim kurulunca en az ucu başka univers