Daha once koşemizde yer verdiğimiz yazımız cok buyuk ilgi gordu ve bu konuda yaşanan bazı sıkıntıları da ortaya cıkardı. Memurların bilmesi gereken bazı konular vardır ki iş işten gectikten sonra bunları oğrenmenin maliyeti oldukca fazla olabilmektedir. Bu yazımızda butun memurların sıklıkla sıkıntıya duştuğu mal beyanıyla ilgili sıkıntılı konuları orneklerle acıklamaya calışacağız.
Gorev değişikliği yapanlar mal beyanı vermek zorunda mıdır?
Memurların en fazla merak ettiği konuların başında memurların gorev veya kurum değişikliği yaptıklarında ek mal bildiriminde bulunup bulunmayacakları gelmektedir. Bazı kamu kurumları naklen atanan personellerin veya daha ust gorevlere atananların ek mal bildiriminde bulunmalarını istemektedirler. Ancak, mevzuatta boyle bir zorunluluk bulunmamaktadır.
Ornek: A kurumunda Daire Başkanı olarak gorev yapan bir personel kendi kurumuna veya başka bir kuruma Genel Mudur olarak atanırsa ek mal bildiriminde bulunması gerekir mi?
Mal Bildiriminde Bulunulması Hakkında Yonetmelik hukumleri incelendiğinde boyle bir zorunluluk olmadığı gorulecektir. Bu konuyla ilgili olarak Devlet Personel Başkanlığı 'Genel Mudurluğunuzde gorev yapan personelin gorev ve gorev yeri değişikliklerinde mal bildirimlerinin verilme zamanı ve istifa, nakil, emeklilik vb. nedenlerle gorevlerinden ayrılan personelin mal bildiriminde bulunup bulunmayacağı' sorusuna sadece Yonetmeliği 9 ve 3 uncu maddesinin ilgili fıkralarını yazarak cevap vermiştir.
Goruşte belirtilen maddelere gore, kurum icinden veya kurum dışından ust goreve atananlara veya naklen eş değer kadrolara atananlara ek mal bildirimi verme zorunluluğu yoktur. Yine gorevi sona erenlerin ayrılma tarihini izleyen bir ay icinde beyanname vereceği hukmunun başka kurumlara atananlar hakkında uygulanması da mumkun değildir. Zaten mevzuat boyle bir şey de ongormuyor. Aksi takdirde A kurumundan B kurumuna naklen atanan bir personelin ayrıldığı kuruma beyanda bulunması gibi garip bir durum ortaya cıkacaktır. Kaldı ki ilgilinin genel beyan doneminde vermiş olduğu beyannameler dosyasında bulunmakta olup, bu dosya atandığı kuruma gonderilmektedir.
Sık yapılan hatalardan birisi: Alınan banka kredileri
Bircok memurun disiplin cezasına maruz kaldığı konulardan birisi de aldıkları banka kredilerinden dolayı suresinde verilmeyen ek mal beyanıdır. Cunku, ne zaman ve hangi durumlarda ek mal beyanı verileceği bilinmemekte ve gozden kacırıldığı icin de geleceği karartacak disiplin cezasına maruz kalınabilmektedir.
Ek mal beyanı verilmesi Mal Bildiriminde Bulunulması Hakkında Yonetmelik hukumleri cercevesinde yapılmaktadır. Bu Yonetmeliğin Ek Mal Bildirimi başlıklı 10'uncu maddesine gore beyanname vermek zorunda olan kamu gorevlileri, eşleri velayeti altındaki cocukları ve kendilerinin şahsi mal varlıklarında onemli bir değişiklik olduğunda, değişikliği izleyen bir ay icinde yeni edindikleri mal, hak, gelir, alacak ve borclara munhasır olmak uzere ek mal bildirimi vermek zorundadırlar. Elde ettikleri net aylığın beş katı tutarı 'mahiyet ve miktardaki malın iktisabı ile hak, alacak veya gelir sağlanması veya borclanılması', mal varlığında onemli değişiklik sayılmaktadır.
Burada dikkat edilmesi gereken husus memurlar icin elde ettiği net maaşın 5 katı olan tutarın bilinmesi ve buna gore hareket edilmesidir. Cunku, bazen bu husus karıştırılabilmektedir.
Bu durumu bir ornekle acıklamak gerekirse; VHKİ kadrosunda gorev yapan bir personel net olarak 2.100 TL maaş alıyorsa, 2.100 x 5 = 10.500 TL den fazla mal elde edinmesi ya da borclanması halinde ek mal beyannamesi verme zorunluluğu vardır. Buradan şu ifadeyi rahatlıkla soyleyebiliriz. Memurun net olarak aldığı aylık, ek beyanname verip vermeyeceğini belirleyecektir. Kimi memur 11.000 TL tutarında mal elde ettiği icin ek beyanname vermek zorunda olacak kimi memur ise 60.000 TL mal elde ettiği icin ek beyanname verecektir. Butun kamu gorevlilerinin bu duruma dikkat etmeleri gerekmektedir.
Gayrimenkul ediniminde tutarın onemi var mıdır?
Bize gore genel beyan donemi dışında gayrimenkul ediniminde de mal varlığındaki artış tutarı maaşın 5 katı kadar ise ek mal beyannamesi verilmemelidir. Ancak, bu konuyu farklı yorumlayan kurumlar cıkabilir ve ek mal beyanı verme doneminde olduğu gibi tutarı ne olursa olsun ek mal beyanı verilmeliydi denebilme riski olduğu icin riske girmeden gayrimenkul ediniminde tutara bakmadan suresinde ek mal beyannamesi verilmesini oneririz.
Mal Bildiriminde Bulunulması Hakkında Yonetmeliğin 10 uncu maddesinde yer alan;'8 inci maddede gosterilen mahiyet ve miktardaki malın iktisabı ile hak, alacak veya gelir sağlanması veya borclanılması, mal varlığında onemli değişiklik sayılır.' hukmu dikkatlice incelendiği takdirde bu cumlede yer alan 've' bağlacından dolayı kazanılan malın miktarı ve niteliği birbirine bağlıdır ve aynı derecede onemlidir. Eğer soz konusu cumlede 've' yerine veya sozu kullanılmış olsaydı 'kazanılan malın mahiyeti' veya 'kazanılan malın miktarı' şeklinde ayrı ayrı dikkate almak gerekirdi. Dolayısıyla ek beyan doneminde verilecek beyannamede yer alacak hususlarla genel beyan donemindeki beyannamede yer alması gereken hususların birbirine karıştırılmaması gerekmektedir.
KAPAT [X]
Aylıksız izinde bulunanların mal beyanı karşısındaki durumu
Aylıksız izinde bulunanların genel ve ek mal bildirimi karşısındaki durumu uzerinde durulması gereken onemli bir konudur. Devlet Personel Başkanlığının bu konudaki vermiş olduğu mutalaa ile konu acıklığa kavuşturulmuştur.
Ahmet Unlu'nun yazısının devamını okumak icin tıklayınız.