1999 oncesi hizmeti olanlar icin emeklilik yaşının belirlenmesinde goreve başlama tarihleri, yani işci, esnaf, memur olarak başlama tarihleri dikkate alınmaz. Tek dikkate alınan husus, 23/05/2002 tarihine kadar olan toplam hizmet suresidir.
Soru : Bizler 2000 yılında Polis memuru olarak mesleğe başladık. 18 ay askerliği meslekten once yaptık. 2003 yılında 18 aylık askerlik borclanmasını odedik. Eski kanuna gore benim sigorta başlangıcım 18 ay geriye gidiyordu fakat 2016 yılında darbe girişiminden sonra K.H. Kararnameyle 18 aylık askerlik başlangıcı geri cekilmez diyerek kanun cıkartmışlar. Emeklilikte 7 yıl ileri tarihe attı, lutfen bunu gundeme getirir misiniz?
Detaylar:
Askerlik donemi emeklilik yaşının belirlenmesinde memurluk hizmetinin başlangıcı sayılır mı?
Memurların emeklilik yaş gruplarının belirlenmesinde goreve başlama tarihleri, yani işci, esnaf, memur olarak başlama tarihleri dikkate alınmaz.
Memurların emeklilik yaş gruplarında, yani ozellikle kademelendirilmiş yaş gruplarının belirlenmesinde 23/05/2002 tarihine kadar olan toplam hizmet suresine bakılır. Bu tarihten once gecen ve borclanma yapılmış askerlik sureleri de bu tarihteki toplam hizmete dahil edilir.
Dolayısıyla, hem askere gidiş tarihi, hem de sigortalı başlangıc tarihi memurların emeklilik yaş gruplarını belirlemez. Mutlaka 23/05/2002 tarihi itibariyle memurluk, işcilik, esnaflık ve bu tarihten once gecmiş olan ve ne zaman borclanılırsa borclanılsın borclanma yapılan hizmet sureleri toplamı esas alınır.
Ozetle;

Birincisi 8 Eylul 1999 tarihinden once ister işci, ister esnaf, ister memur olarak en az 1 gun, 2 gun, 3 gun, 1 ay, 2 ay, 5 ay gibi veya daha fazla olacak şekilde SGK primleri yatırılmış calışmaları olanların (Yedek subaylık, vekil oğretmenlik, vekil imamlık gibi hizmetleri olanlar dahil),
İkincisi 8 Eylul 1999 oncesi hicbir şekilde calışması olmayıp 8 Eylul 1999 tarihi ile 23/05/2002 tarihleri arasında işci, esnaf, memur olarak calışmaya başlayanların,
Ucuncusu de memurların emeklilik yaş hesabının yapıldığı kesin tarih olan 23/05/2002 tarihinden once hicbir şekilde calışma sureleri olmayan ve bu tarihten sonra ilk kez calışmaya başlayanların,
Belirtilen tarihlerden once gecen askerlik surelerinin borclanılması halinde emeklilik yaşları nasıl etkilenecektir?
Birinci olarak; 8 Eylul 1999 tarihinden once ister işci, ister esnaf, ister memur olarak en az 1 gun, 2 gun, 3 gun, 1 ay, 2 ay, 5 ay gibi veya daha fazla olacak şekilde SGK primleri yatırılmış calışmaları olanlar:

Bu durumda olanlar hakkında 5434 sayılı Kanun Gecici Madde 205 hukmu uygulanır.
8 Eylul 1999 tarihinden once calışma sureleri olanların ister bu tarihten once ister bu tarihten sonra 23/05/2002 tarihine kadar yapmış oldukları oğrenim surelerini borclanması halinde emeklilik yaş grubunun tespitinde 5434 sayılı Kanun Gecici Madde 205 hukmu uygulanır. Şayet bu hukum uygulanıp 23/05/2002 tarihindeki toplam hizmet suresi borclanılacak sureler de ve yıpranma sureleri de dahil olmak uzere en az 3 yıl olması halinde emeklilik yaş grupları 58 e, daha fazla olması halinde de toplam hizmetle orantılı olarak daha erken yaşlara ulaşılması sağlanabilmektedir.
Ayrıca, bu durumda olanların emeklilik yaş hesaplaması 5434 Gecici 205 hukmune gore yapıldığından yıpranma payları uygulanarak tespit edilen emeklilik yaşlarından yıpranma paylarının tamamı indirilir ve bu şekilde de daha once emeklilik yaşlarını tamamlama acısından avantaj sağlarlar.
İkincisi 8 Eylul 1999 oncesi hicbir şekilde calışması olmayıp 8 Eylul 1999 tarihi ile 23/05/2002 tarihleri arasında işci, esnaf, memur olarak calışmaya başlayanlar;
Bu durumda olanlar hakkında 5434 sayılı Kanun Madde 39 hukmu uygulanır.

8 Eylul 1999 tarihinden once işci, esnaf, memur olarak hicbir şekilde calışması olmayıp 8 Eylul 1999 ila 23/05/2002 tarihleri arasında memur olarak calışmaya başlayanlar 60 yaşa tabi olurlar.
Bunlardan ister oğrenim sureleri 8 Eylul 1999 tarihinden once olsun ister bu tarih ile 23/05/2002 tarihleri arasında olsun oğrenim surelerini borclanma yapsalar da emeklilik yaşları değişmez. Değiştirmeme nedeni de kişinin 8 Eylul 1999 tarihinden once işci, esnaf, memur olarak hicbir şekilde hizmetinin olmamasıdır.
Bu durumda olanların, 8 Eylul 1999 oncesi hicbir surette calışması olmadığından, yalnızca askerlik suresini borclandıklarında hizmet surelerinin artması sağlanır, ancak kademeli yaş olarak emeklilik yaşları tespit edilmez ve yıpranma payları esas alınarak yaş belirlenmez ve yıpranma paylarının ise 3 yılı gecmemek uzere yarısı emeklilik yaşlarından (erkek memurlar icin 60 yaşlarından) indirilir.
Ucuncusu memurların emeklilik yaş hesabının yapıldığı kesin tarih olan 23/05/2002 tarihinden once hicbir şekilde calışma sureleri olmayan ve bu tarihten sonra ve 2008 yılı Ekim ayından once ilk kez calışmaya başlayanlar;
Bu durumda olanlar hakkında da 5434 sayılı Kanun Madde 39 hukmu uygulanır ve ikinci durumda olanlarda aranılan koşullara tabi olurlar. Yani 8 Eylul 1999 tarihinden once işci, esnaf, memur olarak hicbir şekilde hizmet surelerinin olmaması tamamıyla emeklilik yaş durumlarının erkek memurlarda aranılan 60 yaş ile sabitlenmesini gerektirmektedir.
Aynı şekilde yıpranma payları esas alınarak yaş belirlenmez ve yıpranma paylarının 3 yılı gecmemek uzere yarısı 60 yaşından indirilir.
Sonuc bağlamında değerlendirmemiz; 8 Eylul 1999 oncesi hicbir surette calışması olmayanlar hakkında tamamıyla 5434 sayılı Kanun Madde 39 hukmu uygulanır ve yıpranma paylarının yalnızca 3 yılı gecmemek uzere yarısı emeklilik yaş gruplarından, yani 58 veya 60 yaş grubundan indirilir. Bu durumda olanların 8 Eylul 1999 oncesi, yani bu tarihten once hicbir surette fiili olarak SGK primleri odenmiş calışması bulunmuyor ve sadece askerlik borclanması yapılmışsa, mevcut kanuni duzenlemeler bağlamında durumunda hicbir değişiklik getirmeyeceğini değerlendirmekteyiz.
Ayrıca, Emniyet mensuplarının azami gorev yapabilecekleri yaş hadleri 5434 sayılı Kanun Madde 40 hukmunde belirtilmiştir. Bu hukumde belirtilen yaşları dolduranlar zorunlu olarak emekli edilmektedirler. Yine bu hukumde belirtilen yaş hadleri zorunlu calışma yaş hadleri olduğundan yıpranma sureleri bu yaş hadlerinden indirilmez.
Esasında, bu uygulamanın yeni bir uygulama olmadığını 8 Eylul 1999 tarihinden ve de 23/05/2002 tarihinden bugune kadar yapılan bir uygulama olduğunu, yani KHK lerle sonradan değiştirilmiş bir uygulama olmadığını belirtmek isteriz.
Ancak, mevcut kanun duzenlemeleri kapsamında yapılan bu uygulamanın değiştirilmesinin, yani 8 Eylul 1999 oncesi fiili calışması olmayan ve sadece askerlik, okul suresi gibi borclanma yapılan sureleri olanların da bu tarihten once memurluk statusunu veya fiili olarak calışılmış bir hizmet olarak gorunmesini kazanmasını sağlayacak şekilde yeni bir kanun duzenlemesiyle mumkun olabileceğini değerlendirmekteyiz.