5434 ve 5510'a tabi olanlar arasında farklılık var mıdır? Kısmi emeklilik, yani yaştan dolayı emeklilik memurlar hakkında da uygulanır ve hem hizmet hem de yaş şartı aranır.
Soru: Memurlarda, 2008 oncesi ve sonrası kısmi emeklilik şartları nedir. İkisinin arasında fark var mıdır.
Detaylar:
Yaş haddi ile emeklilik, memurların azami gorev yapabilecekleri surenin belirli bir yaş belirlenerek, bu yaş dolumundan sonra gorev yapamayacaklarının tespit edilmesidir.
Memurların azami calışabilecekleri yaş hadleri 5434 sayılı Kanun Madde 40 hukmunde belirlenmiştir. Bu hukumde belirlenmiş olan yaş hadleri hem 5434 hem de 5510'a tabi memurlar icin uygulanmaktadır. 5434 sayılı Kanun Madde 40 hukmunde yaş hadleri belirlenmiş olanlar dışında kalanlar, yani zorunlu emeklilik yaş hadleri belirlenmemiş olanların azami memurlukta gorev yapabilecekleri sure 65 yaşını doldurdukları sure ile sınırlı olmakta, 65 yaşını doldurmuş olanlar re'sen emekli edilmektedirler.
Bunun dışında 15 hizmet yılı ile belirli yaşı dolduranların da emeklilik hakları bulunmaktadır.
15 tam hizmet yılından nasıl emeklilik hakkı kazanılır?
5434'e tabi olanlar:
5434 e gore emeklilik şartları arasında 61 yaş + 15 yıl hizmet şartını yerine getirilmesi halinde de emekli aylığı bağlanması işlemi bulunmaktadır. Bu husus 5434 sayılı Kanun Madde 39 hukmunde belirlenmiştir.

Ayrıca, 5434 sayılı Kanun Madde 40 hukmu gereği zorunlu emeklilik yaş hadleri ile 65 yaşının dolması nedeniyle resen emekli edilme halinde de 15 tam hizmet yılı var ise yine emekli aylığı bağlanması mumkun olmaktadır.
5510'a tabi olanlar;
15 tam hizmetleri olanların isteklerine gore emekli aylığı bağlanma şartları nelerdir?
15 yıl hizmet (5400 gun) uzerinden emekli olma şartlarında 5510 sayılı Kanun Madde 28 hukmu uygulanmaktadır. Bu hukumde, bu maddede belirlenmiş olan emeklilik yaş hadlerine 65 yaşını gecmemek uzere uc yıl eklenmek ve adlarına en az 5400 gun SGK primleri odenmiş olmak şartıyla yaşlılık aylığından yararlanma hususu da bulunmaktadır.
Bu durumda, 15 yıl hizmet uzerinden emekliliği kazanacak olan kadın ve erkek memurların durumları şu şekilde olmaktadır.
Kadın memur
Erkek Memur
5400 gun hizmet suresini dolduracağı tarih aralığı
Emeklilik Yaşı
Emeklilik Yaşı
SGK primleri odenmiş hizmet toplamı
01.05.200831.12.2035
61
63
15 yıl (En az 5400 gun)
01.01.203631.12.2037
62
64
15 yıl (En az 5400 gun)
01.01.203831.12.2039
63
65
15 yıl (En az 5400 gun)
01.01.204031.12.2041
64
65
15 yıl (En az 5400 gun)
01.01.204231.12.2043
65
65
15 yıl (En az 5400 gun)
01.01.204431.12.2045
65
65
15 yıl (En az 5400 gun)
01.01.204631/12/2047
65
65
15 yıl (En az 5400 gun)
01.01.2048 den sonra
65
65
15 yıl (En az 5400 gun)
15 tam hizmetleri olanların erken yaşlanma nedeniyle emeklilikleri nasıl olmaktadır?

5510 sayılı Kanunun 28 inci maddesinde; "55 yaşını dolduran ve erken yaşlanmış olduğu tespit edilen sigortalılar, yaş dışındaki diğer şartları taşımaları halinde yaşlılık aylığından yararlanırlar." hukmune yer verilmiştir.
5510 sayılı Kanun'a tabi memurlar icin erken yaşlanma nedeniyle emeklilik hakları da bulunmaktadır. Erken yaşlanma, yani yapmış oldukları gorevler nedeniyle daha erken bunyesel zayıflığa uğrama, calışma gucunun azalması vb. gibi durumlar olmaktadır ve erken yaşlanmanın tespiti Sosyal Guvenlik Kurumu Sağlık Kurulunca yapılmaktadır.
Bunun icin mutlaka 55 yaşını doldurmaları gerekir. Bu durumda olanlardan kadın ve erkek icin yine en az 15 yıl (5400 gun) hizmetlerinin olması gerekmektedir.
15 tam hizmetleri olanların yaş haddi nedeniyle emeklilik nasıldır?
Yapmış oldukları gorevlerin azami calışma suresinin belirlendiği, yani azami calışılabilecek olan yaş hadlerinin belirlendiği gorevlerde bulunanlar ile 65 yaşını doldurmuş olanların, 5434 sayılı Kanun Madde 40 hukmu uyarınca zorunlu olarak gorevleriyle ilişiklerinin kesilmesi durumunda bu kişilere emekli aylığı bağlanması icin mutlara hizmetlerinin en az 5400 gun (15 yıl) olması gerekmektedir.

5510 sayılı Kanunun 44 uncu maddesinde; "Bu Kanun hukumlerinin uygulanmasında bu Kanunun 4 uncu maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı sayılan bazı kamu gorevlilerine yaşlılık aylığı bağlanmasına ilişkin aşağıdaki hukumler uygulanır:
a) 5434 sayılı Turkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun 40 ıncı maddesi gereğince yaş haddinden emekliye ayrılanlara 5400 gun prim odeme gun sayısı olması halinde,. yaşlılık aylığı bağlanır." hukmune yer verilmiştir.
5434 ve 5510 arasındaki kısmi emeklilik, yani yaştan dolayı emeklilik arasındaki fark;
5434 sayılı Kanunda 6165 yaşın dolumu + en az 15 tam hizmetleri olduğunda emekli aylığı bağlanması hakkı olmaktadır. Bu kanunda 15 tam hizmetlerinin ne zaman tamamlanıp tamamlanmadığına bakılmamakta, sadece 65 yaşın dolumundan once tamamlanması yeterli olmaktadır.
5510 sayılı Kanunda ise yine 61 yaşın veya 65 yaşın dolumu + en az 15 tam hizmetleri olduğunda emekli aylığı bağlanması hakkı olmakla birlikte, ayrıca 5434 de olmayan 15 tam hizmetlerinin tamamlanma zamanına gore emeklilik yaşları artırılmaktadır.
Yani, yukarıda tabloda gosterdiğimiz şekilde 15 hizmet yılının tamamlanma tarihine gore emeklilik yaşları 65 yaşın dolumunu gecmemek uzere değişmektedir.