Yeni Birikişi Yonetmeliği, 3 Ağustos 2017 tarihli Resmi Gazetede yayımlandı Adalet Bakanlığından:
BİLİRKİŞİLİK YONETMELİĞİ
BİRİNCİ BOLUM
Amac, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amac
MADDE 1- (1) Bu Yonetmeliğin amacı; bilirkişiliğe başvuru ve kabul şartları, bilirkişilerin nitelikleri, eğitimi, sicil ve listeye kaydı, gorevlendirilmesi, uymaları gereken temel ve etik ilkeler, calışma esasları, denetimi, sicil ve listeden cıkarılması ile Bilirkişilik Danışma Kurulu, Bilirkişilik Daire Başkanlığı ve bilirkişilik bolge kurullarının calışma usul ve esaslarını duzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2- (1) Bu Yonetmelik adli ve İdari yargı alanında yurutulen her turlu bilirkişilik faaliyetini kapsar.
(2) Kanunlarda bilirkişilik hizmeti verebileceği ongorulen kurumlar ile yargı mercilerinin talebi uzerine bilimsel ve teknik goruş bildiren kamu kurum ve kuruluşları bu Yonetmeliğin kapsamı dışındadır.

Dayanak
MADDE 3- (1) Bu Yonetmelik, 3/11/2016 tarihli ve 6754 sayılı Bilirkişilik Kanununun 18 inci maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4- (1) Bu Yonetmelikte gecen;
a) Bakanlık: Adalet Bakanlığını,

b) Başkan: Bilirkişilik Danışma Kurulu Başkanım,
c) Bilirkişi: Cozumu uzmanlığı, ozel veya teknik bilgiyi gerektiren hallerde oy ve goruşunu sozlu veya yazılı olarak vermesi icin başvurulan gercek veya ozel hukuk tuzel kişisini,
c) Bilirkişi Bilgi Sistemi: Bilirkişilerin internet uzerinden UYAP'a erişim yaparak elektronik ortamda işlem yapabilmelerini sağlayan sistemi,
d) Bilişim sistemi: Bilgisayar, cevre birimleri, iletişim altyapısı ve programlardan oluşan veri işleme, saklama, duzeltme, silme, yok etme ve iletmeye yonelik sistemi,
e) Bolge kurulu: Bilirkişilik bolge kurullarını,

f) Daire Başkanlığı: Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Mudurluğu bunyesinde kurulan Bilirkişilik Daire Başkanlığını,
g) Danışma Kurulu: Bilirkişilik Danışma Kurulunu,
ğ) Elektronik ortam: Bilişim sistemi ve bilişim ağından oluşan toplam ortamı,
h) Genel Mudurluk: Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Mudurluğunu, ı) Kanun: Bilirkişilik Kanununu,
i) Liste: Bilirkişilik siciline kayıtlı kişilerin ad ve soyadlarını, temel ve alt uzmanlık alanlarını ve mesleklerini gosteren ve bolge kurulları tarafından hazırlanan bilirkişi listesini,
j) Sicil: Bilirkişilik sicilini,
k) Tarife: Daire Başkanlığı tarafından yıllık olarak hazırlanan Bilirkişilik Asgari Ucret Tarifesini,
l) Temel eğitim: Kanunlarda yer alan esaslar ve Bakanlık tarafından belirlenen ilkeler kapsamında bilirkişiliğe başvuru oncesinde alınması gereken zorunlu eğitimi,
m) UYAP: Adalet hizmetlerinin elektronik ortamda yurutulmesi amacıyla oluşturulan Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemini,
ifade eder.
İKİNCİ BOLUM
Temel ve Etik İlkeler
Temel ilkeler
MADDE 5- (1) Bilirkişi, gorevini durustluk kuralları cercevesinde bağımsız, tarafsız ve objektif olarak yerine getirir.
(2) Bilirkişi, raporunda cozumu uzmanlığı, ozel veya teknik bilgiyi gerektiren hususlar dışında acıklama yapamaz; hukuki nitelendirme ve değerlendirmelerde bulunamaz.
(3) Genel bilgi veya tecrubeyle ya da hakimlik mesleğinin gerektirdiği hukuki bilgiyle cozumlenmesi mumkun olan konularda bilirkişiye başvurulamaz.
(4) Bilirkişi, kendisine tevdi olunan gorevi bizzat yerine getirmekle yukumlu olup, gorevinin icrasını kısmen yahut tamamen başka bir kimseye devredemez.
(5) Bilirkişi, gorevi sebebiyle kendisine tevdi edilen bilgi ve belgelerin veya oğrendiği sırların gizliliğini sağlamakla ve korumakla yukumludur. Bu yukumluluk, bilirkişilik gorevi sona erdikten sonra da devam eder.
(6) Cozumu uzmanlığı, ozel veya teknik bilgiyi gerektiren sorun acıkca belirtilmeden ve inceleme yaptırılacak konunun kapsamı ile sınırları acıkca gosterilmeden bilirkişi gorevlendirilemez.
(7) Aynı konuda bir kez rapor alınması esastır. Ancak rapordaki eksiklik veya belirsizliğin giderilmesi icin ek rapor istenebilir.
(8) UYAP ile bu Sisteme entegre bilişim sistemleri veya yazılımlar vasıtasıyla ulaşılabilen bilgiler veya cozulebilen sorunlar icin bilirkişiye başvurulamaz.
Etik ilkelerin kapsamı ve etik ilkelere bağlılık
MADDE 6- (1) Sicile ve listeye kaydolan bilirkişiler ile liste dışından gorevlendirilen bilirkişiler, bu Yonetmeliğin 7 ila 14 uncu maddelerindeki ilkelere ve bilirkişilik goreviyle bağdaştığı olcude 13/4/2005 tarihli ve 25785 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Kamu Gorevlileri Etik Davranış İlkeleri ile Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Yonetmelikte duzenlenen etik ilkelere uymakla yukumludurler.
Yetkinlik ve mesleki ozen
MADDE 7- (1) Bilirkişi, adalete hizmet etme bilinciyle, gorevini etkin, zamanında ve verimli bicimde yerine getirmeyi, sunduğu hizmet kalitesini yukseltmeyi hedefler.
(2) Bilirkişi, oy ve goruşunu oluştururken uzmanlık alanına ait teknik terim ve ifadeleri, mumkun olduğu olcude, gorevlendirmeyi yapan merci ve tarafların anlayabileceği bir dil ile acıklar.
Bağımsızlık
MADDE 8- (1) Bilirkişi, gorevlendirmeyi yapan mercie, davanın taraflarına ve kendi işverenine karşı bağımsız olup, gorevini yalnızca uzmanlık alanındaki bilimsel verilere gore yerine getirir.
(2) Bilirkişi, bağımsızlığına zarar verebilecek veya boyle bir izlenim uyandırabilecek her turlu davranış ve ilişkiden uzak durur.
Durustluk ve tarafsızlık
MADDE 9-(l) Bilirkişi, gorevini dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi duşunce, felsefi inanc, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayrım yapmaksızın durustluk ve tarafsızlık ilkeleri doğrultusunda yerine getirir.
(2) Bilirkişi, gorev suresince doğrudan veya dolaylı olarak uyuşmazlığın taraflarından gelen uzman goruşu, danışmanlık, hakemlik ya da buna benzer bir gorevi kabul edemez.
(3) Bilirkişi, yakınlarının veya iş ilişkisinin bulunduğu kişi, kurum veya kuruluşların, tarafı olduğu ya da ilgili bulunduğu davalarda gorevlendirmeyi kabul edemez.
Saygınlık ve guven
MADDE 10- (1) Bilirkişi, gorevinin saygınlığını ve kişilerin adalete olan guvenini zedeleyen veya şupheye duşuren her turlu tavır ve davranıştan kacınır.
(2) Bilirkişi, kendisine tevdi olunan gorevin her turlu kişisel veya ozel menfaatin uzerinde olduğu bilinciyle hareket eder; gorevini layıkıyla yerine getirir.
(3) Bilirkişi, gorev almak amacıyla her turlu oneri veya girişimden kacınır.
Gorevi kabul yukumluluğu
MADDE 11- (1) Sicile ve listeye kayıtlı olan bilirkişi kendisine verilen gorevi kabulle yukumludur.
(2) Bilirkişi, gorevlendirildiği konuda uzmanlık bilgisi ve tecrubesinin yeterli olmadığını, konunun kendi uzmanlık alanına girmediğini, varsa gorevi kabulden kacınmasını haklı kılacak mazeretini, gorevlendirmeyi yapan mercie bildirmekle yukumludur.
Menfaat elde etme yasağı
MADDE 12- (1) Bilirkişi, bilirkişilik gorev, unvan ve yetkilerini kullanarak kendisi, yakınları veya ucuncu kişiler lehine menfaat sağlayamaz, hediye alamaz ve aracılıkta bulunamaz.
(2) Bilirkişi, gorevi sırasında elde ettiği resmi veya gizli nitelikteki bilgileri, kendisi, yakınları veya ucuncu kişiler yararına doğrudan veya dolaylı olarak bir menfaat elde etmek icin kullanamaz.
Bildirim yukumluluğu
MADDE 13- (1) Bilirkişi, etik ilkelerle bağdaşmayan veya hukuka aykırı iş ve eylemlerde bulunmasının kendisinden talep edilmesi halinde ya da gorevini yerine getirirken bu tur bir eylem veya işlemden haberdar olduğunda durumu gecikmeksizin gorevlendirmeyi yapan mercie bildirir.
Reklam yasağı
MADDE 14- (1) Bilirkişinin, bilirkişilik gorevi almak icin reklam sayılabilecek her turlu girişim ve eylemde bulunması, internet sitesinde, tabelalarında ve basılı kağıtlarında sicil ve listeye kayıtlı bilirkişi olduğuna dair ibareler kullanması yasaktır.
(2) Bilirkişi; bilirkişilik gorevi almak amacıyla ozel amaclı arama motorlarına, rehberlerine, listelerine, veri tabanlarına ve benzerlerine kayıt olamaz, kayıt edilmesine rıza gosteremez. Ancak, bilirkişilik gorevi alma amacına yonelik olmamak kaydıyla, internet sayfasını ozel amaclı arama motorlarına kayıt edebilir, anahtar kelime olarak da; sadece adı soyadı ve mesleki unvanı ile bulunduğu şehrin adını kullanabilir.
(3) Bilirkişi, internet kullanıcılarını kendi sitesine yonlendirecek şekilde internet kısa yolları kullanılmasına izin veremez ve reklam yapamaz.
UCUNCU BOLUM
Teşkilat
Danışma Kurulunun oluşumu ve uyelerin nitelikleri
MADDE 15- (1) Kanunla verilen gorevleri yerine getirmek uzere Bilirkişilik Danışma Kurulu oluşturulur.
(2) Danışma Kurulu aşağıdaki uyelerden oluşur:
a) Adalet Bakanlığı Musteşarı.
b) Hakimler ve Savcılar Kurulu Genel Sekreteri.
c) Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Muduru, c) Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Muduru.
d) Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulu tarafından Yargıtay ceza ve hukuk dairelerinden secilen birer uye olmak uzere toplam iki kişi.
e) Danıştay Başkanlık Kurulu tarafından Danıştay idari dava daireleri ve vergi dava dairelerinden secilen birer uye olmak uzere toplam iki kişi.
f) Yuksekoğretim Kurulu tarafından universitelerin oğretim uyeleri arasından secilen toplam uc kişi.
g) Hakimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesi tarafından, istekleri bulunan, bolge adliye ve bolge idare mahkemelerinde gorev yapan birer hakim olmak uzere secilen toplam iki kişi.
ğ) Hakimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesi tarafından, istekleri bulunan ve birinci sınıf olan; adli yargı ilk derece hukuk ve ceza mahkemelerinde gorev yapan birer hakim, bir Cumhuriyet savcısı ve idari yargı ilk derece idare ve vergi mahkemelerinde gorev yapan birer hakim olmak uzere secilen toplam beş kişi.
h) Adalet Bakanlığı tarafından Adli Tıp Kurumunda gorev yapanlar arasından secilen bir kişi.
ı) Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından Turkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumunda gorev yapanlar arasından secilen bir kişi.
i) İcişleri Bakanlığı tarafından Jandarma Genel Komutanlığı Jandarma Kriminal Daire Başkanlığında ve Emniyet Genel Mudurluğu Kriminal Daire Başkanlığında gorev yapanlar arasından birer olmak uzere secilen toplam iki kişi.
j) Turkiye Barolar Birliği Yonetim Kurulu tarafından avukatlar arasından secilen bir kişi.
k) Turk Muhendis ve Mimar Odaları Birliği Yonetim Kurulu tarafından muhendis veya mimarlar arasından secilen bir kişi.
l) Turkiye Serbest Muhasebeci Mali Muşavirler ve Yeminli Mali Muşavirler Odaları Birliği Yonetim Kurulu tarafından serbest muhasebeci mali muşavir veya yeminli mali muşavirler arasından secilen bir kişi.
m) Turkiye Odalar ve Borsalar Birliği Yonetim Kurulu tarafından secilen bir kişi.
n) Turkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu Yonetim Kurulu tarafından secilen bir kişi.
o) Turk Tabipleri Birliği Yonetim Kurulu tarafından secilen bir kişi.
Danışma Kurulunun gorevleri
MADDE 16- (1) Danışma Kurulunun gorevleri şunlardır:
a) Bilirkişilik hizmetlerinin yurutulmesinde yaşanan sorunlar hakkında cozum onerilerinde bulunmak.
b) Daire Başkanlığının gorev alanına giren konular hakkında onerilerde bulunmak.
c) Daire Başkanlığının ve bolge kurullarının yıllık faaliyetleri hakkında onerilerde bulunmak.
c) Kanunlarla verilen diğer gorevleri yapmak.
Danışma Kurulunun calışma usul ve esasları
MADDE 17- (1) Danışma Kurulunun Başkanı Adalet Bakanlığı Musteşarıdır. Musteşar gerekli gorduğunde yardımcılarından birini Kurula başkanlık etmek uzere gorevlendirebilir. Başkan, Danışma Kurulunu temsil eder ve toplantı gundemini belirler.
(2) 15 inci maddenin ikinci fıkrasının (a), (b), (e) ve (c) bentlerinde yer alan uyeler dışındaki uyelerin gorev suresi uc yıldır. Gorev suresi dolan uyeler yeniden secilebilir.
(3) Danışma Kurulunun uyeliklerinin olum, emeklilik, istifa, atama ve benzeri nedenlerle boşalması halinde, boşalmayı takip eden on beş gun icinde yeni uyenin secimi yapılır.
(4) Danışma Kurulu toplantılarına, uzman kişiler ile kamu ya da ozel kurum veya kuruluşların temsilcileri davet edilerek goruşleri alınabilir.
(5) Danışma Kurulu, her takvim yılında iki defa toplanır. Başkan gerekli gorduğu hallerde Danışma Kurulunu her zaman toplantıya cağırabilir.
(6) Danışma Kurulunun sekretarya hizmetleri Daire Başkanlığı tarafından yerine getirilir.
(7) Danışma Kurulu, uye tam sayısının salt coğunluğu ile toplanır. Toplantıya katılan uyelerin, gundemle ilgili konular hakkındaki onerileri muzakere edilir ve katılanların salt coğunluğu ile kabul edilenler oneri haline getirilerek Başkan tarafından Daire Başkanlığına gonderilir.
Daire Başkanlığı
MADDE 18- (1) Bilirkişilik hizmetlerinin etkin, duzenli ve verimli bir şekilde yurutulmesini sağlamak amacıyla Kanunla verilen gorevleri yerine getirmek uzere Genel Mudurluk bunyesinde Bilirkişilik Daire Başkanlığı kurulmuştur. Daire Başkanlığı, bir daire başkanı, yeteri kadar tetkik hakimi ve diğer personelden oluşur.
Daire Başkanlığının gorevleri
MADDE 19- (1) Daire Başkanlığının gorevleri şunlardır:
a) Bilirkişilik hizmetlerine ilişkin temel ve alt uzmanlık alanları ile temel ve alt uzmanlık alanlarına gore bilirkişilerin sahip olması gereken nitelikleri ve bilirkişilerin aylık bakacağı iş sayısını; ilgili kurum ve kuruluşların goruşleri ile bu alandaki calışmaları dikkate alarak tespit etmek.
b) Bilirkişilerin, gorevlerini yuruturken uymaları gereken etik ilkeleri belirlemek.
e) Temel ve alt uzmanlık alanlarına gore bilirkişilerin uyacağı rehber ilkeleri ve hazırlayacağı raporların standardını belirlemek.
c) Bilirkişilik temel eğitimine ilişkin usul ve esaslar ile eğitim verecek eğitim ve oğretim kurumlan ve diğer kurumlarm niteliklerini belirlemek, gerektiğinde guncellemek, bunlara izin vermek, bu kurum ve kuruluşları listelemek ve elektronik ortamda yayımlamak.
d) Alanlarındaki uzmanlıkları ve bilimsel yeterliliklerini dikkate alarak bilirkişilik temel eğitiminden veya listeye kaydolmaktan muaf tutulacaklara ilişkin usul ve esasları belirlemek, gerektiğinde guncellemek, bu kişilerin listesini oluşturmak ve yayımlamak.
e) Bilirkişilerin denetimine ve performansına ilişkin usul ve esasları belirlemek.
f) Bilirkişiliğe kabule ilişkin usul ve esasları belirlemek.
g) Bilirkişilik Asgari Ucret Tarifesini belirlemek ve her yıl guncellemek.
ğ) Bilirkişi olarak hizmet verecek ozel hukuk tuzel kişilerinin ve bu tuzel kişilik bunyesinde bilirkişi olarak calışacak kişilerin taşıması gereken nitelikleri belirlemek.
h) Bilirkişi olarak hizmet verecek ozel hukuk tuzel kişilerinin temel ve alt uzmanlık alanları ile yetki cevrelerini; ilgili kurum ve kuruluşların goruşleri, bu alandaki calışmaları dikkate alarak belirlemek.
ı) Bilirkişiliğe kabul şartları bakımından Kanunun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinde aranan asgari calışma suresini, temel ve alt uzmanlık alanlarına gore artırmak.
i) Bolge kurulları tarafından gonderilen yıllık faaliyet raporlarını değerlendirerek takip eden takvim yılı icinde faaliyet raporu ile faaliyet planını hazırlamak ve yayımlamak.
j) Gorev alanına giren konularda bilim komisyonları veya calışma grupları oluşturmak.
k) Danışma Kurulunun sekretarya hizmetini yurutmek.
l) Bilirkişilikle ilgili uygulamaları izlemek, sorunları tespit etmek ve bu sorunlara cozum onerileri geliştirmek.
m) Bilirkişilik alanında her turlu istatistiki veriyi Bakanlık Adli Sicil ve İstatistik Genel Mudurluğu ve Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı ile işbirliği icinde toplamak ve bu alana ilişkin planlamaları yapmak.
n) Bilirkişilik sicilini ve listesini tutmak.
o) Bilirkişilikle ilgili yayınlar ile bilimsel calışmaları teşvik etmek ve desteklemek.
o) Bilirkişiliğe ilişkin ulusal ve uluslararası kongre, sempozyum ve panel gibi bilimsel organizasyonlar duzenlemek veya desteklemek.
p) Gorev alanıyla ilgili kamu veya ozel kurum ya da kuruluşlar ile işbirliği yapmak.
r) Bilirkişilik listelerinden cıkarılanlar ile bilirkişilik yapmaktan yasaklananların listesini tutmak ve elektronik ortamda yayımlamak.
s) Kanunlarla verilen diğer gorevleri yapmak.
(2) Daire Başkanlığı, birinci fıkranın (a), (b), (c), (e), (f), (ğ) ve (h) bentlerinde sayılan gorevlere ilişkin olarak gerektiğinde guncellemeleri yapar, elektronik ortamda yayımlar ve bolge kurullarına gonderir.
Bolge kurulunun oluşumu ve uyelerin nitelikleri
MADDE 20- (1) Her bolge adliye mahkemesinin kurulu bulunduğu yerde bir bilirkişilik bolge kurulu oluşturulur.
(2) Bolge kurulu aşağıdaki uyelerden oluşur:
a) Hakimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesi tarafından istekleri bulunan ve bolge kurulunun bulunduğu yer bolge adliye mahkemesi uyeleri arasından secilecek bir kişi.
b) Hakimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesi tarafından bolge kurulunun bulunduğu il merkezi adli yargı ilk derece hukuk ve ceza mahkemelerinde gorev yapan birer hakim ve bir Cumhuriyet savcısı ile idari yargı ilk derece idare ve vergi mahkemelerinde gorev yapan birer hakim olmak uzere secilen toplam beş kişi.
(3) Bolge adliye mahkemesi uyeleri arasından Hakimler ve Savcılar Kurulu Birinci Dairesi tarafından secilen uye, bolge kurulunun başkamdir.
Bolge kurulunun gorevleri
MADDE 21- (1) Bolge kurulunun gorevleri şunlardır:
a) Bilirkişilik hizmetlerinin ilgili mevzuata ve belirlenen ilkelere uygun olarak yerine getirilmesini sağlamak.
b) Bilirkişiliğe kabule ve bilirkişilerin sicile ve listeye kaydedilmesine karar vermek.
c) Sicile kayıtlı bilirkişilerin temel ve alt uzmanlık alanlarına gore bolge listesini oluşturmak.
c) Bilirkişilerin sicil ve bolge listesinden cıkarılmasına karar vermek.
d) İlgili mevzuat ve Bakanlığın duzenleyici işlemleri ile belirlediği ilkeler cercevesinde bilirkişilerin denetimini yapmak ve performansını olcmek.
e) Ozel hukuk tuzel kişilerinin bilirkişilik faaliyetinde bulunmalarına izin vermek, izinlerini iptal etmek, bilirkişiliğe ilişkin faaliyet ve raporlarını denetlemek.
f) Kanunlarla verilen diğer gorevleri yapmak.
Bolge kurulu başkanının gorevleri
MADDE 22- (1) Bolge kurulu başkanının gorevleri şunlardır:
a) Bolge kurulunun uyumlu, verimli ve duzenli calışmasını sağlamak.
b) Bolge kurulu kararlarını uygulamak.
c) Bolge kurulu toplantılarının gundemini resen veya bolge kurulunun en az iki uyesinin imzalı onerisi uzerine belirlemek, toplantı gundemini en az iki gun once bolge kurulu uyelerine gondermek ve toplantılarına başkanlık etmek.
c) Bilirkişiliğe kabul edilenlerin sicil ve listeye kayıt işlemlerini yurutmek, Daire Başkanlığınca belirlenen şekle uygun olarak duzenlenen bilirkişilik yetki belgesini vermek.
d) Sicil ve listeden cıkarılmasına veya bilirkişilik yapmaktan yasaklanmasına karar verilen bilirkişilere, bu kararları yazı işleri muduru vasıtasıyla tebliğ etmek veya ettirmek ve soz konusu kararlara karşı yapılan itirazlar ile diğer işlemleri yurutmek.
e) Bilirkişilik temel ilkeleri ile etik ilkelerini ihlal ettiği iddia edilen bilirkişiler hakkında başvuru uzerine veya resen gerekli inceleme ve araştırmayı yapmak veya gorevlendireceği bolge kurulu uyelerinden birine yaptırmak.
f) Bilirkişilere veya bilirkişilik icin başvuru yapanlara ilişkin ihtiyac duyulan bilgi ve belgeleri ilgili kurum veya kuruluşlardan istemek, gerektiğinde ilgilileri telefon, kısa mesaj, elektronik posta veya tebligat yoluyla davet etmek, dinlemek ve beyanlarını tutanak altına almak.
g) Bolge kurulu yazı işleri mudurluğu personelini uc ayda bir denetlemek.
ğ) Bolge kurulunun diğer kurum ve kuruluşlarla iş birliği halinde calışmasını sağlamak.
h) Bilirkişi raporlarını belirlenen esaslar dahilinde arşivlemek.
ı) Yıllık faaliyet raporunu hazırlayarak takip eden yılın Ocak ayı sonuna kadar Daire Başkanlığına sunmak.
i) Kanunlarla verilen diğer gorevleri yapmak.
(2) Bolge kurulu başkanı munhasıran Kanun ve bu Yonetmelikte belirtilen gorevleri yerine getirir; bolge kurulu başkanına başka bir gorev verilemez.
Bolge kurulunun calışma usul ve esasları
MADDE 23- (1) Bolge kurulu, ayda bir toplanır. Bolge kurulu başkanı, kurulu her zaman toplantıya cağırabilir.
(2) Bolge kurulu başkanının izinli veya mazeretli olması halinde mesleki olarak en kıdemli uye bolge kurulu başkanının gorevlerini yerine getirir.
(3) Bolge kurulu uyeliklerinin olum, emeklilik, istifa, atama ve benzeri nedenlerle boşalması halinde, boşalmayı takip eden on beş gun icinde yenisinin secimi yapılır.
Bolge kurulu toplantı gundemi
MADDE 24- (1) Toplantı gundemi, toplantıdan en az iki gun once UYAP ortamında uyelere dağıtılır.
(2) Gundem, bolge kurulu başkanı tarafından işin onemine, ivedi veya sureli oluşuna gore belirlenir. Ayrıca kurul uyelerinden en az ikisinin imzasıyla verilecek oneriler gundeme alınır.
(3) Gundemde, toplantının yapılacağı gun, saat ve yer ile goruşulecek işler ve sırası
yer alır.
(4) Gundemde olup tamamlanmayan işler, bir sonraki gundemin kendi bolumunde ilk sırada yer alır.
(5) Gundemin duzenlenip uyelere dağıtılmasından sonra ortaya cıkan ivedi ve sureli işlerin gundeme alınması, işlerden birinin sırasından once veya sonra goruşulmesi, ertelenmesi ya da gundemden cıkarılması bolge kurulu başkanı veya en az iki uye tarafından istenebilir. Değişiklik talepleri hakkında, gundeme gecilmeden once oylama yapılarak karar verilir.
Goruşme usulu
MADDE 25- (1) Bolge kurulu toplantısında işler, gundemdeki sıraya gore incelenir ve karara bağlanır.
Oylama ve karar
MADDE 26- (1) Konular uzerinde goruşmeler tamamlandıktan sonra oylamaya başlanır.
(2) Oylama acık yapılır.
(3) Usule ilişkin konular oncelikle oylanır. Usul konularında azınlıkta kalanlar, esas hakkındaki oylamaya katılmak zorundadır.
(4) Bolge kurulu başkanı, oncelikle mesleki kıdem sırasına gore en kıdemsiz uyeden başlayarak oyları toplar ve son olarak kendi oyunu acıklar. Oylamalarda cekimser oy kullanılamaz.
(5) Bolge kurulu uye tam sayısının salt coğunluğu ile toplanır ve uye tam sayısının salt coğunluğu ile karar alır.
(6) Bolge kurulu kararları, UYAP ortamında uyeler ve bolge kurulu başkanı tarafından imzalanıp karar kaydına işlenir.
Kararda bulunacak hususlar
MADDE 27- (1) Kararda aşağıdaki hususlar yer alır:
a) Karar tarihi.
b) Karar numarası.
c) Kararı veren bolge kurulu ile karara katılan, varsa karşı oy kullanan başkan, uyeler ve zabıt katibinin adı ve soyadı, sicil numaraları ile imzaları.
c) İlgili gercek kişi ise adı ve soyadı, Turkiye Cumhuriyeti kimlik veya yabancılar icin pasaport veya yabancı kimlik numarası, sicil numarası; tuzel kişi ise ticaret unvanı, MERSİS numarası ve adresleri.
d) Konunun, varsa iddia ve savunmanın ozeti.
e) Kararın ve varsa karşı oyun gerekcesi ile sonucu.
f) Karara karşı başvuru yolu, suresi ve merci.
(2) Bolge kurulu kararları en gec on beş gun icinde yazılır ve yazıldığı tarihten itibaren bir hafta icinde ilgilisine tebliğe cıkarılır.
İtiraz ve dava hakkı
MADDE 28- (1) Bolge kurulu kararlarına karşı, kararın tebliğ veya ilan tarihinden itibaren otuz gun icinde kararı veren bolge kuruluna itiraz edilir. İtiraz uzerine bolge kurulu tarafından verilen karar yeniden değerlendirilerek itirazın kabulune ya da reddine karar verilir ve karar itiraz edene tebliğ edilir.
(2) Bolge kurulunun itiraz uzerine verdiği kararlara karşı yetkili idare mahkemesinde dava acılabilir.
Bolge kurulu yazı işleri mudurluğu
MADDE 29- (1) Bolge kurulunun sekretarya hizmetlerini yerine getirmek uzere bolge adliye mahkemesinde bir bilirkişilik bolge kurulu yazı işleri mudurluğu kurulur.
(2) Bolge kurulu yazı işleri mudurluğune, bolge adliye mahkemesi adalet komisyonu tarafından bir mudur ve yeteri kadar memur gorevlendirilir.
(3) Gorevlendirilen yazı işleri muduru ve memurlar, munhasıran Kanun ve bu Yonetmelikte belirtilen gorevleri yerine getirir; bu personele başka bir gorev verilemez.
DORDUNCU BOLUM
Eğitim
Temel eğitim
MADDE 30- (1) Bilirkişilik temel eğitimi, beş yıllık mesleki kıdem kazanmış kişiler tarafından alınan ve bilirkişilik faaliyetinin yurutulmesi ile ilgili temel, teorik ve pratik bilgileri iceren eğitimi ifade eder.
(2) Temel eğitim, on sekiz saati teorik ve altı saati uygulamalı olmak uzere en az yirmi dort ders saatinden oluşur.
(3) Eğitim kuruluşları, Daire Başkanlığının uygun goruşu ile temel eğitim ders saatini arttırabilirler.
(4) Teorik eğitim; yargılama hukukunun genel ilkeleri, bilirkişilik mevzuat hukumleri, bilirkişinin taşıması gereken nitelikler, bilirkişinin yetkileri ve yukumlulukleri, uyması gereken temel ve etik ilkeler, ispat faaliyeti ve bilirkişi incelemesinin usul ve esasları, teknik konu-hukuki konu ayrımına ilişkin usul ve esaslar ile rapor yazım usul ve tekniğini kapsar.
(5) Uygulama eğitimi; Bilirkişi Bilgi Sisteminin kullanılması, katılımcıların bireysel veya heyet halinde sistematik teknikleri kullanma becerilerini geliştirmelerini sağlayacak ornek bir olaya ilişkin bilirkişi raporu duzenleme ile uygulama gozetimi faaliyetlerini icerir.
(6) Teorik eğitim ve uygulama eğitiminin iceriği, yontemi ile usul ve esasları bu alanlardaki ihtiyaca gore Daire Başkanlığınca guncellenebilir.
(7) Temel eğitime katılmak zorunludur. Eğitim kuruluşlarınca, katılımcıların derslere devam durumunu gosteren cizelge duzenlenir ve derslerin 1/12'sine devam etmeyenlerin eğitim programıyla ilişiği kesilir.
(8) Bilirkişilere, bilirkişilik eğitim izni verilen kuruluşlarca teorik ve uygulamalı, toplam altı saatten az olmamak uzere uc yılda bir defa yenileme eğitimi verilir. Bilirkişiler yenileme eğitimine sicile kaydedildiği tarihten itibaren ucuncu yılın icinde katılmak zorundadır. Yenileme eğitimine katılmayan bilirkişiler bu eğitimi almadıkca yeniden bilirkişilik yapmak icin başvuruda bulunamaz.
(9) Temel eğitime ilişkin usul ve esaslar genelge ile belirlenir.
Temel eğitimden muaf tutulacaklar
MADDE 31- (1) Alanlarındaki uzmanlıkları ve bilimsel yeterlilikleri dikkate alınarak, bilirkişilik temel eğitiminden ve listeye kaydolmaktan muaf tutulacaklara ilişkin usul ve esasların belirlenmesine dair genelgeye gore oluşturulan listede yer alan kişiler temel eğitimden muaftır.
(2) 6/12/2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununa gore yetkilendirilen gayrimenkul değerleme uzmanları icin, 4/11/1983 tarihli ve 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 15 inci maddesi gereğince sadece kamulaştırma alt uzmanlık alanında gorev yapmak kaydıyla, bilirkişiliğe kabul şartları bakımından temel eğitim alma şartı aranmaz.
Temel eğitim katılım belgesi
MADDE 32- (1) Eğitim kuruluşları, eğitimlerini tamamlayan katılımcılara cn gec on beş gun icinde temel eğitimi tamamladıklarına dair bir belge verir.
Eğitim kuruluşlarına izin verilmesi
MADDE 33- (1) Bilirkişilik temel eğitimi Daire Başkanlığınca izin verilmek kaydıyla; universiteler, Turkiye Adalet Akademisi, Adli Tıp Kurumu, Turkiye Barolar Birliği ve barolar, Turk Muhendis ve Mimar Odaları Birliği ve bağlı odalar, Turkiye Serbest Muhasebeci Mali Muşavirler ve Yeminli Mali Muşavirler Odaları Birliği ve bağlı odalar, Turkiye Odalar ve Borsalar Birliği, Turkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu ve esnaf ve sanatkarlar odaları birlikleri ile Turk Tabipleri Birliği ve bağlı odalar tarafından verilebilir. İzin verilen eğitim kuruluşlarının listesi Daire Başkanlığınca elektronik ortamda yayımlanır.
(2) İzin icin yazılı olarak başvurulur. Başvuruda; eğitimin iceriği ve surelerini kapsar şekilde eğitim programı, eğiticilerin sayısı, unvanları, uzmanlıkları, yeterlilikleri ile eğitim verilecek mekanlar hakkında gerekceli ve yeterli bilgiler verilir.
(3) Başvuruda sunulan bilgi ve belgelerin incelenmesi sonucunda aranan şartları taşıdığı tespit edilen eğitim kuruluşuna en cok uc yıl icin gecerli olmak uzere izin verilir.
(4) Daire Başkanlığınca altmış gun icinde yapılacak inceleme sonucunda başvuran kuruluşun aranılan nitelikleri taşımadığının tespiti halinde talep reddedilir ve ilgilisine tebliğ edilir.
İzin suresinin uzatılması
MADDE 34- (1) Eğitim kuruluşu, izin suresinin bitiminden en az dort ay once bu surenin uzatılması icin yazılı olarak başvurmak zorundadır.
(2) Daire Başkanlığınca, eğitim kuruluşunun 35 inci maddeye gore sunduğu faaliyet raporları ile yapılan denetime ilişkin raporların incelenmesi sonucunda, eğitimin belirlenen şartlar ve icerikte başarılı bir şekilde devam ettiğinin ve 36 ncı maddede duzenlenen eğitim izninin iptalini gerektirir hallerin bulunmadığının anlaşılması halinde, verilen izin uc yıla kadar uzatılabilir.
(3) İzin suresinin uzatılmasına ilişkin talep, Daire Başkanlığınca altmış gun icinde incelenerek karara bağlanır ve karar ilgilisine tebliğ edilir.
(4) İzin suresi uzatılmayan eğitim kuruluşu listeden cıkarılır. Bu eğitim kuruluşuna ait belgeler dosyasında saklanır.
Daire Başkanlığına bilgi verme yukumluluğu
MADDE 35- (1) Eğitim kuruluşları, Daire Başkanlığına her yıl Ocak ayında bir onceki yıl icinde gercekleştirdikleri eğitim programı sayısı, eğitime katılan ve eğitimi tamamlayan kişi sayısı, eğitim alan kişilerin uzmanlık alanları ile meslekleri, eğitim veren kişiler, eğitim verilen yerler ile istenilen diğer hususları icerir bir rapor sunar.
(2) Rapor sunmayan eğitim kuruluşuna yazılı ihtarda bulunularak on beş gun icinde raporun sunulmaması halinde, eğitim izninin iptal edileceği hususu belirtilir.
Eğitim kuruluşuna verilen iznin iptali
MADDE 36- (1) Aşağıdaki hallerde eğitim kuruluşuna verilen izin Daire Başkanlığınca iptal edilir:
a) İzin şartlarından birinin ortadan kalktığının veya mevcut olmadığının sonradan anlaşılması.
b) Belirlenen usul ve esaslara uygun eğitim verilmediğinin tespiti.
c) Temel eğitim katılım belgesi duzenlenmesinde sahtecilik yapılması.
c) 35 inci maddedeki rapor verme yukumluluğunun yapılan ihtara rağmen yerine getirilmemesi.
d) Eğitim kuruluşunun iznin iptali icin yazılı talepte bulunması.
(2) İzni iptal edilen eğitim kuruluşu listeden cıkarılır. Bu eğitim kuruluşuna ait belgeler dosyasında saklanır.
Eğitim kuruluşunun denetimi
MADDE 37- (1) Eğitim kuruluşları Daire Başkanlığının gozetimi ve denetimi altındadır.
(2) Eğitim kuruluşları, Daire Başkanlığı tarafından bizzat veya bolge kurulları marifetiyle; bilirkişilik temel eğitiminin verilip verilmediği, verilen eğitimin iceriği, kim tarafından ve nerede verildiği, sınıf mevcutları ve eğitim başvurusu icin sunulan bilgi ve belgeler ile belirlenen diğer hususlar yonunden her zaman denetlenebilir.
BEŞİNCİ BOLUM
Bilirkişiliğe Başvuru ve Sicile Kayıt
Bilirkişiliğe başvuru ve kabul şartları
MADDE 38-(l) Bilirkişilik başvurusunda bulunacak gercek kişilerde aşağıdaki nitelikler aranır:
a) 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Turk Ceza Kanununun 53 uncu maddesinde belirtilen sureler gecmiş olsa bile; kasten işlenen bir suctan dolayı bir yıldan fazla sureyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile devletin guvenliğine karşı suclar, Anayasal duzene ve bu duzenin işleyişine karşı suclar ile zimmet, irtikap, ruşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, guveni kotuye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suctan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kacakcılık, gerceğe aykırı bilirkişilik veya tercumanlık yapma, yalan tanıklık ve yalan yere yemin suclarından mahkum olmamak.
b) Teror orgutleriyle iltisaklı veya irtibatlı olmamak.
c) Daha once kendi isteği dışında sicilden ve listeden cıkarılmamış veya bilirkişilik yapmaktan yasaklanmamış olmak.
c) Disiplin yonunden meslekten veya memuriyetten cıkarılmamış ya da sanat icrasından veya mesleki faaliyetten gecici ya da surekli olarak yasaklanmamış olmak.
d) Başka bir bolge kurulunun listesine kayıtlı olmamak.
e) Bilirkişilik temel eğitimini başarıyla tamamlamak.
f) Bilirkişilik yapacağı uzmanlık alanında en az beş yıl fiilen calışmış olmak ya da Daire Başkanlığınca daha fazla calışma suresi belirlenmiş ise bu sure kadar fiilen calışmış olmak.
g) Meslek mensubu olarak gorev yapabilmek icin ilgili mevzuat gereği aranan şartları haiz olmak ve mesleğini yapabilmek icin gerekli olan uzmanlık alanını gosteren diploma, mesleki yeterlilik belgesi, uzmanlık belgesi, ustalık belgesi veya benzeri belgeye sahip olmak.
ğ) Daire Başkanlığının bilirkişilik temel ve alt uzmanlık alanlarına gore belirlediği yeterlilik koşullarını taşımak.
(2) Ozel hukuk tuzel kişilerinde birinci fıkradaki şartları taşıyan ve sicile kayıtlı gercek kişilerin istihdam edilmesi gerekir.
(3) Daha once yaptığı başvurusu, mesleki olarak yeterli nitelikte bulunmadığı gerekcesiyle reddedilenler, bir yıl gecmedikce yeniden bilirkişilik yapmak icin başvuruda bulunamazlar.
(4) Hukuk oğrenimi gormuş kişiler, hukuk alanı dışında ayrı bir uzmanlığa sahip olduğunu ve birinci fıkradaki şartları taşıdığını belgelendirmediği takdirde, sicile ve listeye kaydedilemez.
(5) Sermaye Piyasası Kanununa gore yetkilendirilen gayrimenkul değerleme uzmanları ile taşınmaz geliştirme konusunda yuksek lisans veya doktora yapmış uzmanlar icin, Kamulaştırma Kanununun 15 inci maddesi gereğince sadece kamulaştırma alt uzmanlık alanında gorev yapmak kaydıyla, bilirkişiliğe kabul şartları bakımından fiilen beş yıl gorev yapma şartı aranmaz.
flan
MADDE 39- (1) Bolge kurulu, bilirkişi listelerinin oluşturulması veya ihtiyaca gore guncellenmesi amacıyla, bilirkişi sıfatıyla listeye kaydolmak isteyen ilgililerin yerleşim yerinin veya mesleki faaliyetlerini yuruttuğu yerin bağlı olduğu bolge kuruluna ya da ilk derece mahkemesi adli veya idari yargı adalet komisyonuna muracaat etmeleri hususunda her yıl Daire Başkanlığınca belirlenecek tarihe kadar ilan yapar. Bu hususu, yetki cevresinde gerekli gorduğu kamu kurum ve kuruluşlarına, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına ve ilgili diğer yerlere yazıyla bildirir.
(2) İlan, Daire Başkanlığı, bolge kurulları ile bolge adliye ve bolge idare mahkemelerinin internet sitelerinde yayımlanır.
(3) İlanda, sicile ve listeye başvuru ve kabul şartları icin gerekli belgeler ile başvuru alınacak temel ve alt uzmanlık alanları gosterilir.
Başvuru dilekcesine eklenecek belgeler
MADDE 40-(l) Gercek kişiler, başvuru dilekcesine aşağıdaki belgeleri eklemek zorundadır:
a) Turkiye Cumhuriyeti vatandaşları icin Turkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, yabancılar icin pasaport veya yabancı kimlik numarası ve calışma iznini gosteren belge.
b) Bolge kurulunun yetki cevresinde oturduğu ya da mesleki faaliyetini yuruttuğune dair yazılı beyan.
c) Uzmanlık alanını gosteren diploma, mesleki yeterlilik belgesi, uzmanlık belgesi, ustalık belgesi veya benzeri belgelerin aslı veya onaylı sureti.
c) Mesleğini icra edebilmek icin herhangi bir meslek kuruluşuna kayıtlı olmak zorunda olanlar icin, meslek kuruluşuna uye olduğuna dair son altı ay icinde alınmış oda faaliyet belgesi veya oda kayıt belgesi.
d) Daire Başkanlığı tarafından daha fazla bir sure belirlenmemiş olmak kaydıyla, bilirkişilik yapacağı uzmanlık alanında en az beş yıl fiilen calıştığını gosterir belge.
e) Gorev belgesi veya mesleki faaliyetten veya sanat icrasından gecici ya da surekli olarak yasaklı olmadığına dair kayıtlı olduğu meslek kuruluşu veya calıştığı kurum ya da kuruluştan alacağı belge.
f) Bilirkişilik temel eğitimini tamamladığına dair belge.
g) Banka hesap numarası.
(2) Tuzel kişiler, başvuru dilekcesine aşağıdaki belgeleri eklemek zorundadır: a) Şirketler icin ticaret sicil tasdiknamesi, diğer tuzel kişiler icin halen faaliyetine
devam ettiğini gosterir belge.
b) Tuzel kişi bunyesinde faaliyet gosteren gercek kişi bilirkişileri ve uzmanlık alanlarını gosterir liste.
c) Banka hesap numarası, c) MERSİS numarası.
d) Daire Başkanlığı tarafından gerekli gorulen diğer belgeler.
(3) Bu madde uyarınca istenen belgelerin aslının getirilmesi halinde, belgenin fotokopisi, aslına uygunluğu kontrol edildikten sonra bolge kurulu başkanmm gorevlendirdiği memur tarafından isim ve unvan yazılarak tasdik edilir.
Bilirkişiliğe başvuru usulu
MADDE 41-(1) Başvurular, bolge kurullarına yapılır. Başvuruların nasıl yapılacağına dair usul ve esaslar Daire Başkanlığınca belirlenir.
Başvuruların değerlendirilmesi
MADDE 42-( 1) Başvurular, bolge kurulunca başvuru kaydına işlenir.
(2) Başvuru dilekcesine eklenmesi zorunlu belgelerin eksik olması halinde, başvuru sahibine belgeleri tamamlaması icin on beş gun kesin sure verilir.
(3) Bilirkişilik icin başvuru yapanlara ilişkin ihtiyac duyulan bilgi ve belgeler ilgili kurum veya kuruluşlardan istenebilir, gerektiğinde ilgililer davet edilir ve dinlenir.
(4) Başvurular Daire Başkanlığınca belirlenecek sure icinde bolge kurulu tarafından değerlendirilir. Yapılan değerlendirme sonucu 40 inci maddede belirtilen belgelerin ihtara rağmen tamamlanmamış olması ya da başvuru sahibinin 38 inci maddedeki şartları taşımadığının tespiti halinde talebin reddine karar verilir.
(5) Başvurunun reddine ilişkin karar bolge kurulları, bolge adliye ve bolge idare mahkemelerinin internet sitelerinde yayımlanması suretiyle duyurulur. Bu duyuru tebliğ yerine gecer.
(6) Talepleri uygun gorulenler hakkında 43 ve 44 uncu maddelerde belirtilen işlemler
yapılır.
Sicile ve listeye kayıt
MADDE 43-(l) Bolge kurulu, sicile kayıt bakımından oncelikle başvuranın 38 inci maddedeki koşulları taşıyıp taşımadığını değerlendirir. Kurul, bu koşulları taşıyanlar arasından en liyakatli olanları secerek sicile ve listeye kaydedilmesine karar verir. Kurul liyakati değerlendirirken, başvuranın mesleki tecrubesini, alanında yuksek lisans, doktora, sanatta yeterlilik gibi uzmanlık eğitimini, katıldığı meslek ici eğitimleri veya uzmanlığı gosteren diğer belgeleri de dikkate alır.
(2) Bilirkişiliğe kabul edilen kişilere bolge kurulu tarafından uc yıl sureyle gecerli olmak uzere bilirkişilik yetki belgesi verilir.
Yemin
MADDE 44- (1) Listeye ilk defa kabul edilenler ile listeden kendi isteğiyle cıkarılıp yeniden kabul edilenler, bolge kurulunca veya bolge kurulu bulunmayan yerlerde bulundukları yer ilk derece mahkemesi adli yargı adalet komisyonunca daha once belirlenen ve ilan edilen tarihlerde 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 64 uncu maddesinin beşinci fıkrası ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 271 inci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen usule gore yemin ederler.
(2) Yemin, bolge kurulu başkanı veya gorevlendireceği bolge kurulu uyesi huzurunda
yapılır.
(3) Yemin, bolge kurulunun bulunmadığı yerlerde, bulunulan yer ilk derece mahkemesi adli yargı adalet komisyonu başkanı veya gorevlendireceği uye ya da sulh hukuk hakiminin huzurunda yapılır.
(4) Yeminin icrasından once yemin edecek bilirkişiye, hangi konuda yemin edeceği, yeminin anlam ve onemi anlatılır.
(5) Bilirkişi, yemin metnini yuksek sesle tekrar ederek veya okuyarak yeminini eda
eder.
(6) Yemin eda edilirken hazır bulunan herkes ayağa kalkar.
(7) Bilirkişinin, haklı ve kabul edilebilir bir mazereti nedeniyle yemin icin tayin edilen gunde hazır bulunamaması halinde bolge kurulu başkanı tarafından tayin edilecek bir gunde yemini yaptırılır.
(8) Listeye kayıtlı bilirkişilere, gorevlendirildikleri her dava veya işte ayrıca yemin verdirilmez; sadece bilirkişilere onceden etmiş bulundukları yemine bağlı kalmak suretiyle oy ve goruş bildirmek zorunda oldukları hususu hatırlatılır.
(9) Listelerde yer almamış bilirkişiler, gorevlendirildiklerinde kendilerini atamış olan merci huzurunda birinci fıkrada ongorulen bicimde yemin ederler. Yemin tutanağı bilirkişiye imzalatılarak dosyasına konulur.
Bilirkişilik sicili
MADDE 45-(l) Bilirkişilik sicili, Daire Başkanlığı nezdinde bilirkişilere sicil numarası verilmek suretiyle merkezi kayıt şeklinde tutulur.
(2) Bilirkişilik sicilinde aşağıdaki hususlar yer alır:
a) Sicil numarası.
b) Bilirkişi gercek kişi ise adı ve soyadı, son altı ay icinde cekilmiş fotoğrafı, Turkiye Cumhuriyeti kimlik veya yabancı ise pasaport ya da yabancı kimlik numarası.
e) Yerleşim yeri ve iletişim bilgileri.
c) Mesleği, temel ve alt uzmanlık alanı, calıştığı kurum veya kuruluşun adı.
d) Bilirkişi tuzel kişi ise ticaret unvanı, MERSİS numarası, merkezi, iletişim bilgileri, temel ve alt uzmanlık alanı; tuzel kişi bunyesinde calışan bilirkişinin adı ve soyadı, fotoğrafı, Turkiye Cumhuriyeti kimlik veya yabancı ise pasaport ya da yabancı kimlik numarası, yerleşim yeri, iletişim bilgileri, mesleği, temel ve alt uzmanlık alanı.
e) Bilirkişilik temel eğitim tarihi.
t) Bilirkişilik yetki belgesi ve tarihi.
g) Uzmanlığı gosteren belgelerin verildiği yer, tarih ve sayısı, ğ) Mesleki tecrube bilgileri.
h) Meslek ici eğitim bilgileri, ı) Oğrenim bilgileri.
i) Adli sicil ve arşiv kaydı.
j) Kayıtlı bulunduğu bolge kurulu.
k) Yemin tarihi.
l) Meslekten gecici veya surekli yasaklılık bilgileri.
m) Uyarma, listeden gecici veya surekli cıkarılmaya ilişkin yaptırım bilgileri.
n) Hazırlanan rapor sayısı.
o) Hukme esas alman rapor sayısı.
o) Bilirkişinin cevaplaması gereken soruları eksik bırakması ve hatalı cevaplaması nedeniyle alınan ek rapor sayısı.
p) Denetim ve performans bilgileri.
r) Banka hesap numarası.
s) Daire Başkanlığı tarafından gerekli gorulen diğer bilgiler.
(3) Bu kayıtta yer alan bilgilerden rapora ilişkin hususlar gorevlendirmeyi yapan merci tarafından, diğer bilgiler bolge kurulu yazı işleri muduru ve gorevli personel tarafından girilir.
(4) Sicil, Daire Başkanlığı ve bolge kurulları ile hakim ve Cumhuriyet savcılarının erişimine acıktır.
Bilirkişi listesi
MADDE 46-(l) Bilirkişi listesi, bilirkişilik siciline kayıtlı kişilerin ad ve soyadları, temel ve alt uzmanlık alanları, meslekleri ve 24/3/2016 tarihli ve 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu hukumleri gozetilerek Daire Başkanlığınca belirlenecek diğer hususlar gosterilmek suretiyle bolge kurulları tarafından oluşturulan listedir.
(2) Bilirkişilik siciline kayıtlı bilirkişiler yemin etmek suretiyle listeye kaydedilir.
(3) Bilirkişi olarak hizmet verecek ozel hukuk tuzel kişileri bunyesinde bilirkişi olarak calışacak kişiler listeye kaydedilmez.
(4) Liste aleni olup, herkesin erişimine acıktır.
(5) Bilirkişi, yerleşim yeri, gorev veya iş yeri değişikliği nedeni ile başka bir bolge kurulunun bulunduğu listeye nakil suretiyle kayıt olabilir.
Muafiyet listesi
MADDE 47-(l) Muafiyet listesi, Daire Başkanlığınca oluşturulan ve alanlarındaki uzmanlıkları ve bilimsel yeterlilikleri dikkate alınarak, sicile ve listeye kaydolmaktan muaf tutulanların yer aldığı listedir.
Sicil ve listeden cıkarılma
MADDE 48-(l) Bilirkişiler, aşağıdaki şartlardan birinin gercekleşmesi halinde sicilden ve listeden cıkarılır:
a) Bilirkişiliğe kabul şartlarının kaybedilmesi veya sicile kabul tarihinde gerekli şartların bulunmadığının sonradan tespit edilmesi.
b) Kanuni bir sebep olmaksızın bilirkişilik yapmaktan kacınılması veya raporun belirlenen sure icinde mazeretsiz olarak verilmemesi.
c) Bilirkişilik gorevi ve bu gorevin gerektirdiği etik ilkelerle bağdaşmayan, guven duygusunu sarsıcı tutum ve davranışlarda bulunulması.
c) Temel ilkelere aykırı olarak bilirkişilik faaliyetinde bulunulması.
d) Bolge kurulu tarafından yapılacak performans değerlendirmeleri sonucunda yeterli bulunulmaması.
e) Bilirkişilik suresinin dolmasına rağmen suresi icerisinde yenileme talebinde bulunulmaması.
f) Bilirkişinin sicilden ve listeden cıkarılmayı talep etmesi.
(2) Birinci fıkranın (b), (c), (c) ve (d) bentlerinde belirtilen hallerde ihlalin niteliğine gore sicilden ve listeden cıkarma yaptırımı yerine uyarma veya bir yıla kadar gecici sureyle listeden cıkarma yaptırımı uygulanabilir.
ALTINCI BOLUM Bilirkişi Gorevlendirilmesi
Bilirkişi gorevlendirilmesini gerektiren haller
MADDE 49-(l) Cozumu uzmanlığı, ozel veya teknik bilgiyi gerektiren hallerde bilirkişinin goruşune başvurulabilir.
(2) Genel bilgi veya tecrubeyle ya da hakimlik mesleğinin gerektirdiği hukuki bilgiyle cozumlenmesi mumkun olan konularda bilirkişiye başvurulamaz.
Bilirkişi gorevlendirilmesi ve sayısı
MADDE 50-(l) Bilirkişi, resen veya talep uzerine ilgili merci tarafından gorevlendirilebilir.
(2) Bilirkişiler, bolge kurullarınca duzenlenen listelerden secilir. İşin mahiyetine gore gerekcesi acıkca gosterilmek kaydıyla birden fazla bilirkişi gorevlendirilebilir.
(3) Adli ve idari yargıda gorev alacak bilirkişiler, bolge adliye mahkemelerinin yargı cevreleri esas alınmak suretiyle bilirkişilik bolge kurulları tarafından hazırlanan listelerden gorevlendirilir. Ancak kendi bolge listesinde ilgili uzmanlık alanında bilirkişi olmasına rağmen diğer bir bolgedeki bilirkişinin, gorevlendirme yapılan yere daha yakın bir mesafede bulunması durumunda, bu listeden de gorevlendirme yapılabilir.
(4) Bolge kurulunun hazırladığı listede bilgisine başvurulacak uzmanlık alanında bilirkişi bulumnaması halinde, diğer bolge kurullarının listelerinden, burada da bulunmaması halinde listelerin dışından bilirkişiliğe kabul şartlarını haiz kişiler arasından gorevlendirme yapılabilir. Listelerin dışından gorevlendirilen bilirkişiler, bolge kuruluna bildirilir. Liste dışından gorevlendirilen bilirkişinin, bilirkişilik yapma şartlarını taşımadığının bolge kurulu tarafından tespiti halinde, bu kişi UYAP'a kaydedilmez ve durum gorevlendirmeyi yapan mercie bildirilir.
(5) Yuksek mahkemelerin ilk derece mahkemesi olarak baktıkları dava ve işlerde, tum bolge kurulları listelerinde kayıtlı bilirkişiler arasından gorevlendirme yapılabilir.
(6) İnceleme konusunun başka bir bolgede bulunması halinde ya da fiziki evrak gonderilmesi ve mahallinde inceleme yapılmasının gerekmemesi durumunda bolge kurulunun hazırladığı listede bilgisine başvurulacak uzmanlık alanında bilirkişi bulunmaması kaydıyla, bolge listesi esasına uyulmaksızın ilgili bolge kurulu listesinden UYAP vasıtasıyla elektronik ortamda doğrudan bilirkişi gorevlendirilebilir.
Bilirkişinin gorev alanının belirlenmesi ve bilirkişiye bilgi verilmesi
MADDE 51-(1) Gorevlendirilen bilirkişiye, inceleme yaptırılacak konunun kapsamı ve sınırları yazılı olarak bildirilir ve acıkca anlatılır. Bu yazıda aşağıdaki hususlara yer verilir:
a) İnceleme konusunun butun sınırlarıyla ve acıkca belirlenmesi.
b) Bilirkişinin cevaplaması gereken sorular.
c) Takdir edilen bilirkişi ucreti, c) Raporun verilme suresi.
d) Gerceğe aykırı mutalaada bulunması halinde 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Turk Ceza Kanununun 276 ncı maddesi uyarınca cezalandırılacağı.
(2) Bilirkişiye, inceleme konusu ile ilgili belgelerin aslı veya onaylı bir sureti dizi pusulasına bağlanarak imza karşılığı teslim edilir; ayrıca bu husus tutanağa bağlanır. UYAP vasıtasıyla dosyanın incelenmesinin mumkun olduğu hallerde, dosya veya belge fiziki olarak teslim edilmez; bilirkişiye UYAP uzerinden dosya inceleme yetkisi verilir.
Bilirkişinin gorev suresi
MADDE 52-(l) Bilirkişi, gorevlendirmeyi yapan merci tarafından verilen sure icinde raporunu hazırlayarak sunmakla yukumludur. Ancak işin niteliği itibariyle verilen sure icinde raporun hazırlanmasına imkan bulunmazsa, talebi halinde bilirkişiye ek sure verilebilir.
(2) Belirlenen sure icinde raporunu vermeyen bilirkişi gorevden alınıp, yerine başka bir bilirkişi gorevlendirilebilir. Bu durumda, gorevlendirmeyi yapan merci, gorevden alınan bilirkişiden o ana kadar yapmış olduğu işlemler hakkında acıklama yapmasını ve kendisine incelenmek uzere dizi pusulasına bağlanarak teslim edilen dosya ve eklerinin eksiksiz olarak hemen geri verilmesini ister.
(3) Bilirkişi, kendisine verilen asıl veya ek sure dolmasına rağmen mazeretsiz olarak raporunu sunmadığı takdirde, raporunu verinceye kadar kendisine yeni bir bilirkişilik gorevi verilemez. Gorevlendirmeyi yapan merci bu durumu tespit ettiğinde derhal bolge kuruluna bildirimde bulunur.
(4) Gorevden alınan bilirkişinin hukuki ve cezai sorumlulukları saklı kalmak kaydıyla, gorevlendirmeyi yapan merci tarafından, gerekcesi belirtilmek suretiyle kendisine ucret ve masraf adı altında odeme yapılıp yapılmayacağına karar verilir. Ayrıca durum bolge kuruluna bildirilir.
Bilirkişinin bildirim ve cekinme yukumluluğu
MADDE 53- (1) Bilirkişi, kendisine tevdi olunan gorevin, uzmanlığı, ozel veya teknik bilgiyi gerektirmediğini, temel ve alt uzmanlık alanına girmediğini, inceleme konusu iş ve işlemlerin acıklığa kavuşturulması icin alanında uzman başka bir bilirkişi ile işbirliğine ihtiyac duyduğunu veya varsa gorevden cekinmeyi haklı kılacak bir mazeretinin bulunduğunu, gorevin kendisine verilme tarihinden veya cekinmeyi gerektirecek durumun sonradan oğrenilmesi halinde bu tarihten itibaren en gec bir hafta icinde gorevlendirmeyi yapan mercie bildirir.
Bilirkişinin yetkileri
MADDE 54- (1) Bilirkişi, yapacağı on incelemede, incelemeyi gercekleştirebilmesi icin bazı hususların onceden araştırılması ve tespiti ile kendisine teslim edilen dosya ve belgelere ilave olarak başka kayıt ve belgelere ihtiyac duyması halinde bir hafta icinde gorevlendirmeyi yapan merciden talepte bulunur.
(2) Bilirkişi, gorev alanı veya sınırları hakkında tereddude duşerse, bunun giderilmesini, gorevlendirmeyi yapan merciden her zaman talep edebilir.
Bilirkişi raporu
MADDE 55-(l) Bilirkişi raporunda aşağıdaki hususlar yer alır:
a) Gorevlendirmeyi yapan merci.
b) Dosya numarası.
e) Yargılamanın taraflarına ait bilgiler, c) Gorevlendirme tarihi ve suresi.
d) İncelemenin konusu.
e) Kendisinden gozlemlenmesi ve incelenmesi istenen maddi unsurlar.
f) İnceleme yontemi.
g) Bilimsel ve teknik dayanaklar, ğ) Gerekceli sonuc.
h) Raporun duzenlenme tarihi.
ı) Bilirkişi gercek kişi ise adı ve soyadı, unvanı, sicil numarası ve imzası.
i) Bilirkişi tuzel kişi ise ticaret unvanı, kanuni temsilcisinin adı ve soyadı, tuzel kişi adına raporu tanzim eden gercek kişi bilirkişinin adı ve soyadı ile sicil numarası ve imzası.
(2) Birden fazla bilirkişi gorevlendirilen durumlarda, farklı goruşler varsa raporda ayrı ayrı acıklanır. Farklı goruşler ayrı bir rapor halinde de mahkemeye sunulabilir.
(3) Bilirkişi raporuna, incelemeye esas maddi unsurları belgeleyen ve sonucların acıklanmasına yardımcı olan şema, harita, kroki, fotoğraf, tablo ile diğer kayıt ve belgeler de eklenir.
(4) Bilirkişi, raporunda ve sozlu acıklamaları sırasında hukuki nitelendirme ve değerlendirmelerde bulunamaz.
Bilirkişinin oy ve goruşunun değerlendirilmesi
MADDE 56-(l) Bilirkişi raporu, gorevlendirmeyi yapan merci tarafından diğer delillerle birlikte serbestce değerlendirilir.
(2) Gorevlendirmeyi yapan merci, bilirkişi raporundaki eksiklik yahut belirsizliğin tamamlanması veya acıklığa kavuşturulmasını sağlamak icin, bilirkişiden, yeni sorular yoneltmek suretiyle ek rapor isteyebilir.
(3) Bilirkişi raporunda eksik veya anlaşılmaz hususların bulunması halinde; gorevlendirmeyi yapan merci tarafından belirlenen sure icinde bilirkişiden yazılı acıklama istenir. İhtiyac duyulduğu takdirde, bilirkişinin oy ve goruşunu sozlu olarak acıklamasına karar verilirse, acıklamaları tutanağa gecirilir ve bilirkişinin de imzası alınır. Kurul halinde gorevlendirme soz konusu ise