
Finansmana erişim zorluğunu aşmak isteyen konut geliştiricileri, bankalarla proje finansmanı icin goruşmelere hız verdi. Konut kredisinde yuzde 3'e kadar cıkan faizin 0.5 ile 0.8 puana kadar olan kısmını ustlenen ve garantorluk anlaşmaları imzalayan sektor, faiz yukune omuz vererek sert duşen satışların canlanmasına cozum yolu arıyor. Kredi musluklarının kısılması, fahiş fiyat artışları ve faizlerinin yuzde 3'lere kadar tırmanması konut satışlarına sert duşuş olarak yansırken, sektor de harekete gecti.
Gayrimenkul yatırımcısının karşılaştığı finansmana erişim zorluğunu aşmak ve nakit akışını yonetmek isteyen konut geliştiricileri, bankalarla projelere uzun vadeli uygun koşullarla finansman icin goruşmelere başladı.
Konut kredisinde yuzde 3'u aşan faizin 0.5 ile 0.8 puan arasındaki kısmını ustlenmeye başlayan, garantorluk anlaşmaları imzalayan sektor, faiz yukune omuz vererek sert duşen satışların canlanması icin cozum yolu arıyor. Yuksek enflasyon ve faizin onemli sorun haline geldiğine işaret eden sektor temsilcileri, satışlardaki duşuşe dikkat cekti.
Turkiye İstatistik Kurumu (TUİK) verilerinden yapılan belirlemelere gore, bu yıl haziranda toplam satışlar aylık yuzde 44,4, ipoteklide yuzde 66,8'lik oranla sert duştu. Boylelikle gecen yılın ocak-haziran arasındaki satış performansını bir turlu yakalayamayan konuttaki duşuş, hazirana da taşındı ve aylık 83 bin 636'ya geriledi. Bir onceki yılın aynı ayında 150 bini aşmıştı. İpoteklide ise 40 bin 610'den 13 bin 463'e indi. Finansman tarafında ise konut kredisi faizi yıllık ağırlıklı ortalama yuzde 33.9 seviyesinde.
0,5 puanlık indirim taksiti 8 bin TL duşuruyor
Bankalara gore değişmekle birlikte aylık oranlar yuzde 2,49 -3,85 aralığında. Ancak kamu bankaları 250 bin TL ust limitte kredi kullandırırken, bazı bankalar da en cok 3 milyon liraya kadar finansman sağlıyor. Tutar arttıkca faiz de yukseliyor. Ekspertiz değeri 5 milyon lira olan bir evde 2 milyon lira tutarında, 120 ay konut kredisi kullanıldığında ortalama 0,50 puanlık indirim, aylık taksitleri 8 bin 618 lira duşuruyor.
Boylelikle 52 bin 546 liralık taksit 43 bin 928 liraya, toplam geri odeme de 6,3 milyondan 5,2 milyon liraya iniyor. Son donemde maliyet artışları, enflasyon ve kredi faizlerinin yukselmesiyle alımların gerilediğine işaret eden sektor temsilcileri, kişiye ozel ozel odeme planlarının yanı sıra, bankalarla da ozel calışmalar yaparak, tuketicinin ihtiyaclarına destek olmayı amacladıklarının altını cizerek, "Finansal cozum uretme calışmaları sektore nefes aldıracaktır" değerlendirmesinde bulundu.
Bankalarla garantorluk anlaşmaları imzaladık
Ozyurtlar Holding Yonetim Kurulu Başkanı Tamer Ozyurt: "Urettiğimiz projelerde son zamanlarda maliyet artışları, enflasyon ve kredi faizlerin yukselmesi nedeni ile alımlar geriledi. Satışlarımızın yuzde 60'ı kredili olması ve faizlerin bu kadar yuksek seyretmesi sebebi ile satışlarımızda ciddi yavaşlama oldu.
Devam eden projelerimizde cozumumuz, kendi bunyemizde kredi sağlamak ve vadeleri uzatmak oldu. Calıştığımız bankalarda da ozel calışmalar yaparak garantorluk anlaşmaları imzaladık. Tuketiciye destek olmayı amaclıyoruz. Yatırımcılara kişiye ozel calışma planları yapıyoruz. Bizim ve bizim gibi sektor markalarının finansal cozum uretme calışmaları sektore nefes aldıracaktır."
% 1.99'dan kredi sunuyoruz
Boss4 İnşaat Yonetim Kurulu Başkanı Abdulkadir Akkuş: "İnşaatı devam eden projelerimizde şirket bunyesinde vade suremizi 60 aya kadar uzattık. Bunun dışında garantorluk anlaşmamız olan bankalarla ozel kredi oranı calıştık, 1.99 faiz oranı sunuyoruz. Muşterilerimize kendi imkanları ile alamayacakları oranlar sağlıyoruz. Ayrıca yatırımcılarımızla kişiye ozel odeme planı yapılandırıyoruz."
Kısmi de olsa anlaşma yoluna gideceğiz
Demir İnşaat Yonetim Kurulu Başkanı Hamit Demir, konut kredisinde maliyetlerin cok arttığına işaret etti. Bugun 100 bin lira geliri olan ve aylık 40- 50 bin lira taksit odeyebilecek kişilerin de olduğuna işaret eden Demir, ancak kredilere erişimde sıkıntı yaşandığına dikkat cekerek, "10 milyonluk bir konuta 8 milyonluk kredi olması gerekiyor.
Ancak bugunku şartlarda sınırlı kalıyor konut finansmanı. Bu yılın sonuna doğru bir cozum getirileceğine inanıyorum" diye konuştu. Kredi satış icin finansman noktasında bankalarla goruşmeler yaptıklarını soyleyen Demir, "Kısmi de olsa boyle bir anlaşma yoluna gideceğiz gibi gorunuyor. Faizin yaklaşık yuzde 30'unu biz ustlenmiş olacağız" diye konuştu.
Firmalar alternatif icin calışıyor
İnsay Yapı Yonetim Kurulu Başkanı İhsan Culhalık: "Kredili satışlar, satışlarımızın yuzde 90'ını oluşturuyor. Şu anda kredi faizlerinin yuksek olması nedeniyle satışlarımız ciddi oranda duştu. Faizlerin yuksek olması konut uretiminde yavaşlamasına neden oluyor, satamayınca da inşaat yapmanın anlamı kalmıyor. Yuksek enflasyon ve yuksek faiz en onemli sorun. Firmalar da bu konuya cozum bulmak icin alternatifler oluşturmaya calışılıyor.
Uzun vadede duşuk taksit olması onemli
Ege Yapı Yonetim Kurulu Başkanı İnanc Kabadayı, son donemde kredi sıkılaştırmaları ve makroekonomik oynaklıkların etkisiyle bankaların risk iştahında duşuş yaşandığına vurgu yaptı. Konut satışlarında yaşanan duşuşe işaret eden Kabadayı, "Toplam konut satışlarında ipotekli satışların payının yuzde 16 seviyelerine kadar gerilediğini goruyoruz. Bu oranın ilk etapta yuzde 35'lere daha sonra yuzde 50'lere kadar yukselmesi yatırımcıların uzun vadeli ve duşuk taksitler ile dilediği konuta ulaşması icin onemli" dedi. Bankalarla konut kredisi anlaşmaları yaptıklarını soyleyen Kabadayı, "Bir projeye konut kredi limiti tahsisi firmanın mali yeterliliği ve tecrubesi goz onune alınarak belirleniyor" dedi.
Goruştuk, 2,49'dan kredi kullandırılacak
Karmar AŞ İcra Kurulu Başkanı Emrullah Yedikardeş, şu değerlendirmelerde bulundu: Bankalarla goruşmelerimiz var. Kamu bankaları şu anda yuzde 2.49'dan başlayan kredi oranlarıyla konut kredisi vermeye başlayacaklar. Tuketicinin maaşının yuzde 70'ine kadar kredi kullandırabilecekler. Ancak maalesef yeni evim kampanyası konusunda durum ic acıcı değil. Yuzde 0.69 oranlı kredi kullanımı konusunda muracaat dosyalarımız maalesef bankalarda bekliyor. Umit ediyoruz ki meclisin yetki verdiği, hukumetin duzenlediği ve vatandaşa destek olan bu kampanyayla ilgili olarak bankaların dosyaları hızlı bir şekilde olumlu sonuclandırarak vatandaşa destek, ekonomiye de katkıda bulunurlar.
Hamide HANGUL