
Diyarbakır'da, 6 Şubat'ta meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremlerde yıkılan ve 48 kişinin hayatını kaybettiği Sozel Apartmanı ile ilgili hazırlanan bilirkişi raporunda, binanın "projelerde 6 katlı olarak belirtilmesine rağmen, mimari ve betonarme projelerine aykırı olarak bodrum ve terasla birlikte 12 katlı inşa edildiği" bilgisine yer verildi. Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığının, kentte depremde yıkılan binalardaki kusurların tespitine ilişkin başlattığı soruşturma "Deprem Soruşturma Burosu"nda gorevli bir cumhuriyet başsavcı vekili ve uc savcı tarafından surduruluyor.
Fırat Universitesi Muhendislik Fakultesi İnşaat Bolumunce oluşturulan bilirkişi heyetinin hazırladığı raporun yanı sıra savcılığın kapsamlı bir rapor icin talebi uzerine İzmir Dokuz Eylul Universitesi Rektorluğunce gorevlendirilerek kente gelen 6 kişilik bilirkişi heyeti, merkez Yenişehir ilcesindeki Sozel Apartmanı'na ilişkin incelemelerini tamamladı.
Deprem sonrası alanda yapılan calışmalar, yapıdan alınan numunelerin laboratuvar sonucları, soz konusu yapının arşiv kayıtları ile projelerin incelenmesi sonucu hazırlanan kapsamlı rapor, soruşturma dosyasına eklendi.
Raporda, 48 kişinin hayatını kaybettiği Sozel Apartmanı'nın 1994 tarihli yapı ruhsatlarına gore, deprem bolgelerinde yapılacak yapılar hakkındaki yonetmelik olan 1975 hukumlerine tabi olduğu, belediye arşiv dosyasında binaya ait 1994 tarihli yapı ruhsatı ekinde mimari, statik betonarme ve tesisat projelerinin bulunduğu belirtildi.
Yapı ruhsatına gore binanın tek bodrumlu olarak inşa edildiği belirtilen raporda, şunlar kaydedildi:
"Bina yapı ruhsatı ile ruhsat ekindeki mimari ve betonarme projelerde bina kat sayısı bodrum+zemin+4 normal kat olmak uzere toplam 6 katlı olarak belirtilmesine karşın dava dosyasında yer alan binanın yıkılmadan onceki durumunu gosteren fotoğrafa gore binanın onaylı mimari ve betonarme projelerine aykırı olarak bodrum+zemin+9 kat+teras katı şeklinde toplam 12 kat olarak inşa edilmiştir. Belediye arşiv dosyasında fenni mesul ve yapı muteahhidinin isimlerinin gectiği, yapı ruhsatı alımı aşamasında soz konusu inşaat icin herhangi bir teknik eleman veya şantiye şefi ataması ve taahhutnamesine rastlanmamıştır."
Belediye arşiv dosyasında, yapı kullanım izin belgesinin bulunmadığı kaydedilen raporda, bodrum kat seviyesinde yapılan incelemede, temelde taşıma kapasitesi ve farklı oturmaya bağlı hasar gozlenmediği, belediye onaylı 1994 tarihli betonarme proje dikkate alındığında beton karot numunelerinin projedeki beton sınıfını sağlamadığı ifade edildi.
- "Binanın projelerine uygun olarak inşa edilmediği belirlenmiştir"
Raporda, şu bilgilere yer verildi:
"Belediye onaylı 1994 tarihli betonarme proje dikkate alındığında betonarme donatılarının projedeki donatı sınıfını sağladığı ve bodrum kattaki kolonlarda herhangi bir kesilme olmadığı kanaatine varılmıştır. Zemin ve 1. kat seviyesindeki dershane kısmında kolon kesmeye dair herhangi bir bulguya rastlanmamıştır. Bina enkazında bodrum kat seviyesinde yapılan incelemede belediye onaylı betonarme projesine gore yapılması gereken SP1 betonarme perde kolonu yerinde bulunmamıştır. Bina enkazında bodrum kat seviyesinde yapılan incelemede su deposu olduğu duşunulen bir bolge olduğu ancak bu su deposunun binanın onaylı mimari ve betonarme projelerinde yer almadığı tespit edilmiştir. Binanın onaylı mimari ve statik betonarme projelerine uygun olarak inşa edilmediği belirlenmiştir."
- Yapı kullanım izin belgesi duzenlenmeden iskana acılmış
Raporun sonuc bolumunde, şu değerlendirmede bulunuldu:
"Sozel Apartmanı'nın, belediye arşiv dosyasındaki onaylı projelere aykırı olarak inşa edilmiş olması, malzeme ozelliklerindeki yetersizlikler, uygulama ve işcilik hataları, fenni mesuliyet kapsamında yapım denetimindeki yetersizlik nedeniyle yıkılmış olduğu goruşune varılmıştır. Binanın, yapı ruhsatının gerekli ekleri olan mimari ve statik betonarme projelerine aykırı olarak inşa edilmesine musaade edilmesi, binanın imar durumuna uygunluğunun kontrol edilmemesi, binanın yapı kullanım izin belgesi duzenlenmeden iskana acılması nedenleriyle ilgili belediye ve varsa diğer kurum yetkililerinin, binanın ruhsat eki projelere uygun olarak yapılmaması, mevcut beton ozelliklerinin onaylı statik betonarme projede ongorulen beton sınıfını sağlamaması nedeniyle bina fenni mesulunun ve bina muteahhidinin sorumlu olduğu goruş ve kanaatine varılmıştır."