Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, İstanbul Buyukşehir Belediyesini (İBB) barajlara zamanında yeterli su aktarımını yapamamakla eleştirdi. Bunun bir işlete sorunu olduğunu soyleyen Yumaklı, "İstanbul'da gecen yıl Ağustos'ta yuzde 64,8 olan barajlardaki aktif doluluk oranı bu yıl yuzde 33,4'e geriledi." dedi. Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, en onemli gundem maddelerinin tarladan sofraya giden butun sureclerde girdi maliyetlerini duşurmek, verimlilik ve kaliteyi artırmak, tarımı dijitalleştirmek, yonetimi sadeleştirmek olduğunu bildirdi.
Yumaklı, Bakanlıkta medya temsilcileriyle bir araya gelerek, gundeme ilişkin değerlendirmede bulundu.
Turkiye'nin kuresel değişiklerden bağımsız olmadığını belirten Yumaklı, "Hem yeni normal hem de diğer ulkelerden farklı olarak Kahramanmaraş merkezli depremler hemen hemen her sektorde olduğu gibi bizim sektorumuzde de yeni bir vizyon ihtiyacını ortaya cıkardı. Bakanlığımızın vizyonu gectiğimiz yıldan itibaren benim de icinde olduğum proje gruplarında calışıldı. O projelerden bir kısmını hayata gecirdik, bir kısmı ise yakın gelecekte hayata gececek, yenileri de eklenerek elbette. Projelerin tamamının odak noktası ise uretim oldu, olmaya da devam edecek. Tarladan sofraya giden butun sureclerde girdi maliyetlerini duşurmek, verimlilik ve kaliteyi artırmak, tarımı dijitalleştirmek, yonetimi sadeleştirmek bizim en onemli gundem maddelerimiz olacak. Hedefimiz ureticiyi guclendirmek, tuketiciyi korumak." dedi.
Surdurulebilirlik, verimlilik, kayıtlılık ve kaliteye odaklandıklarını vurgulayan Yumaklı, surdurulebilirlik icin de uretim planlanmasının one cıktığını soyledi.
Yumaklı, uretim planlaması icin calışmaların devam ettiğine dikkati cekerek, toprak ve su durumuna gore planlama yapılması gerektiğini anlattı.
- Su Kanunu calışmaları devam ediyor
Yumaklı, Su Kanunu ile ilgili calışmaların devam ettiği bilgisini vererek, Mera Kanunu'nda da değişiklik yapılması icin hazırlıkların surduğunu dile getirdi.
Tarım sigortalarının yaygınlaştırılması gerektiğine işaret eden Yumaklı, ciftci gelirinin istikrarı icin tarım sigortalarının onemli olduğunu bildirdi.
Yumaklı, Kent Tarımı Projesi'ne de değinerek, şoyle konuştu:
"Burada da uretim yerlerini tuketim yerlerine yaklaştırarak ozellikle nakliye ve uzun mesafelerden kaynaklı zayiat kalemlerini azaltmak istiyoruz. Yine verimlilikle alakalı Turkiye'de 100 lokasyonda jeotermal enerjiye dayalı olmak uzere ihtisas organize sanayi bolgeleri kurulacak. Bu yıl tuzel kişilik kazanan bir projemizi ozellikle ben dikkatlerinize sunmak isterim. Bu proje de Balıkesir-Gonen'de 8 bin dekarlık alana kurulacak ve dunyanın en buyuk Jeotermal Isıtmalı Tarıma Dayalı İhtisas Organize Sanayi Bolgesi (TDİOSB) olacak. Elbette projede jeotermalin yanı sıra yine ulkemizin buyuk avantajlarından olan ruzgar-guneş ve biyokutle enerjileri de olmak uzere kullanılacak."

- Barajlardan tarlaya su kayıpları azaltılacak
Uretimin butun sureclerindeki unsurların verimliliğine odaklandıklarını belirten Yumaklı, "Akıllı sulama yatırımlarını, modern sulama sistemlerini geliştirmeyi ve ozellikle de su kayıplarını azaltmayı hedefliyoruz. Su, onumuzdeki donemin en onemli konularından olacak." değerlendirmesinde bulundu.
Yumaklı, ulkenin "su stresi" altında olduğuna işaret ederek, şunları soyledi:
"Dolayısıyla su kaynaklarımızı verimli kullanmak adına Emine Erdoğan Hanımefendi'nin himayelerinde Su Verimliliği Seferberliği Eylem Planı'nı hayata gecirdik. Bu uygulamaya kararlılıkla devam edeceğiz. Sadece bu kampanyanın başlangıcından sonra malumunuz deprem olayı yaşadık, dolayısıyla bir miktar sekteye uğradı, şimdi yeniden kaldığımız yerden daha guclu devam edeceğiz."
Tarım sayımı icin hazırlıkları tamamladıklarını vurgulayan Yumaklı, kısa zamanda uzun suredir yapılmamış tarım sayımını gundeme getireceklerini bildirdi.

- Tarımda teknoloji kullanımı artacak
Tarımın butun unsurlarında teknolojiyi kullanmayı hedeflediklerine dikkati ceken Yumaklı, rekolte tahminini de insansız hava araclarından (İHA) alınan goruntulerin işlenmesi ve yapay zeka teknolojisiyle yapacakları bilgisini verdi.
Yumaklı, orman yangınlarıyla mucadelede İHA kullanan iki ulkeden birisinin Turkiye olduğuna işaret ederek, bu yıl 8 Ağustos'a kadar meydana gelen 1212 orman yangınından 418'inin İHA'lar tarafından ilk anda tespit edildiğini dile getirdi.
Turkiye genelinde son 20 yılda 6,5 milyar fidanın toprakla buluştuğunu belirten Yumaklı, şunları kaydetti:
"Son 5 yıldır her yıl ortalama 600 milyon fidanı toprakla buluşturmak uzere bir gayretimiz var. Gectiğimiz yıl bu 600 milyonu artık biz taban olarak belirledik, bu hedefin uzerine cıkmak arkadaşların gorevi. Gecen yıl dikilen fidan sayısı 650 milyon. Amacımız orman yangınlarıyla değil her yıl toprakla buluşturduğumuz fidanlarla anılmak. Umarım bu da en kısa zamanda başardığımız bir unsur olur."

Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Turkiye'de zeytinde rekolte duşukluğu olmadığını, aksine bu yıl beklentinin de uzerinde olacağını belirterek, "Onumuzdeki yıl icin de rekoltede biz herhangi bir değişiklik beklemiyoruz." dedi.
Yumaklı, Bakanlıkta medya temsilcileriyle bir araya gelerek, gundeme ilişkin değerlendirmede bulundu.
Kuresel iklim değişikliğinin tarıma etkisinin sorulması uzerine Yumaklı, tarım kesimiyle alakalı sulama sistemlerinin hızla değişmesi gerektiğini soyledi. Yumaklı, iklim değişikliğine uyum sağlayabilen tohumlar geliştirme calışmalarının devam ettiğini bildirdi.
Şehirlerin su kayıp ve kacaklarıyla ilgili de ciddi bir calışmaları bulunduğunu ifade eden Yumaklı, bu konuda masa başı calışmaların bittiğini, artık sahada faaliyetlerin devam ettiğini dile getirdi.
Yumaklı, sorular uzerine Toprak Mahsulleri Ofisinin (TMO) Kocaeli'deki silosunda meydana gelen patlamaya ilişkin son durumu anlattı. Turkiye'nin 8 yerinde limanlarda siloları olduğu bilgisini veren Yumaklı, "Bunların bakımları duzenli şekilde yapılır ama bu boyutta acıkcası bizim de tahmin etmediğimiz bir şey oldu. Bu cok onemli bir olay, dolayısıyla her yonunu araştırıyoruz teknik olarak. Aynı zamanda savcılıklar da araştırıyor. İlk etapta gorduğumuz bunun teknik bir olay olduğu. 60 silonun 13'unde gercekleşti. Elbette bunun teknik inceleme sonucu cıktığında daha detaylı, daha sağlıklı, doyurucu bilgi vermek mumkun." diye konuştu.
Bakan Yumaklı, toplamda bolgedeki depoların kapasitesinin 90 bin ton olduğunu belirterek şu değerlendirmede bulundu:
"Mevcutta icinde olan urun 75 bin ton. Olayın gercekleşmesi de silodan bir kamyona urun sevk edilirken, yani o konveyorler kullanılırken meydana gelmiş. Etkilenen urun miktarı 15 bin ton, toplamda 22 milyon tonluk bir hububat veya buğday uretiminin olduğunu duşunursek, buradaki rakamın olaydan bağımsız soyluyorum, cok buyuk bir onemi yok. Arz guvenliğini tehdit edici bir durum yok, bunu soyleyebilirim."
- Zeytinyağı rekoltesi
Zeytinyağıyla ilgili ozellikle İspanya'da ve İtalya'da rekolte duşukluklerinin, orada meydana gelen bir hastalıktan kaynaklandığı bilgisini aldıklarını dile getiren Yumaklı, şoyle devam etti:
"Doğal olarak rekolte duşukluklerini kapatmak adına Turkiye'deki urunlere cok yoğun bir talepleri oldu. Tabii buna Ticaret Bakanlığı ile eşgudum icinde calışıyoruz. İlk başta belli oranda biliyorsunuz bir fon getirildi ama o da talebi herhangi bir şekilde engellemediği gibi icerideki uretimin tamamen neredeyse yurt dışına kaymasına sebep olacak bir tehlike gorulduğu icin Ticaret Bakanlığımız tarafından bir dış ticaret tedbiri alındı. Aslında bakarsanız buradaki husus şu, elbette ki biz urettiğimiz urunleri ihrac edeceğiz ama bunları katma değerli bir şekilde ihrac etmek onemli. Yani siz urununuzu alıp, bidonlara koyup ya da buyuk kutulara koyup ihrac edip, 'Bunu 3 dolara sattık.' diye sevinirken sizin urununuzu kendi markasının icine koyup 7-8 dolara satan bir durum varsa bunu hepimizin durup duşunmesi gerekir. Bu da ayrıca Ticaret Bakanlığı ile bizim konuştuğumuz bir konu."
Yumaklı, Turkiye'deki uretime ilişkin de "Turkiye'de zeytinde rekolte duşukluğu yok, aksine bu yıl beklentinin de uzerinde ancak elbette ki iklim değişikliklerinin etkisini anbean takip ediyoruz. Onumuzdeki yıl icin de rekoltede biz herhangi bir değişiklik beklemiyoruz." dedi.
Urunlerin tarladan sofraya kadar her aşamasıyla ilgilendiklerini vurgulayan Yumaklı, maliyeti duşurmek adına gecen yıl başlatılan gubre ve mazot desteği uygulamasına dikkati cekti. Yumaklı, gecen sene mazot ve gubre desteğini uretim donemine cektiklerini, bu sayede girdi maliyetlerini duşurmeyi hedeflediklerini ifade etti.
- Arz Guvenliği Dairesi piyasayı "monitor ediyor"
Tarıma dayalı OSB'lerin kurulmasının da urun fiyatlarını etkileyeceğini belirten Yumaklı, bunun hem şehirlere uygun fiyata urun girmesini hem de ihracata katkı sağlayacağını bildirdi.
Yumaklı, Arz Guvenliği Dairesi kurduklarını dile getirerek şunları soyledi:
"Piyasayı monitor ediyor, başka işi yok. Ticaret Bakanlığı ile veri alışverişini yapıyoruz. Arkadaşlarımız var, duzenli olarak sadece uretimle alakalı bilgileri vermekle kalmıyor, aynı zamanda piyasadan alınan butun haberleri birbirimizle paylaşıyoruz. Bunun cok onemini gorduk. Bunlardan bir tanesi de zeytinyağıdır acıkcası. Biz normal dinamiklerle hareket etmiş olsaydık, belki de ulkemizin kazanabileceğinden cok daha az bir bedeli elde edip cok daha yuksek miktarda urunu de gondermiş olacaktık ama şu anda Ticaret Bakanlığımızın koymuş olduğu o dış ticaret tedbiriyle daha katma değerli bir şekilde satmak, markalı bir şekilde satmak cesaretlendiriliyor ve ona doğru yonlendiriliyor."
Bakan Yumaklı, buğday ihracatına ilişkin değerlendirmede bulunurken de "Siz makarna sektoru olarak Dahilde İşleme Rejimi veya un sektoru olarak Dahilde İşleme Rejimi kapsamında yurt dışından urunu getirip burada işleyip ihrac da edebilirsiniz. Burada hic kimsenin endişe etmesini gerektirecek bir şey yok. Biz depolardaki, hem ozel sektorun hem de kamunun depolarındaki urunlerin miktarını biliyoruz, hasattan gelecek olanları da biliyoruz, fazlalığınızı da tespit etmiş vaziyetteyiz. Bu fazlalığı sadece ihrac ederek olayı kapatacağız. Makarnalık buğday fazlalığımız 1 milyon tonun altında." diye konuştu.
Yumaklı, kent tarımının gıda enflasyonuyla mucadeleye olumlu katkıda bulunacağı, bu kapsamda yapılan tarıma dayalı OSB'lere ve seralara ilginin buyuk olduğunu ifade etti.
- Barajlardaki doluluk oranları ve İstanbul'un su sorunu
Bakan Yumaklı, barajlardaki son duruma ilişkin de bilgi verdi. Barajlardaki aktif doluluk oranlarının Ankara icin yuzde 37,8, İstanbul icin yuzde 36, İzmir icin yuzde 19,9 olduğunu belirten Yumaklı, gecen yıl doluluk oranlarının Ankara icin yuzde 33,4, İstanbul icin yuzde 64,8, İzmir icin de yuzde 24,5 olduğuna işaret etti.
Yumaklı, İstanbul'un kullandığı suyun yuzde 77'sini Melen kaynaklarından elde ettiğini dile getirerek şunları kaydetti:
"Dolayısıyla gectiğimiz donemde İstanbul'un ihtiyacı olan suya farklı kaynaklardan katkı yapma konusunun olmadığını goruyoruz. Bir de tahminimiz odur ki bazı maliyetlerden kurtarmak icin işletme duzeninde olması gereken zamanda, olması gereken suyun barajlara aktarılmaması sebebiyle İstanbul'daki barajlarda doluluk oranının gecen yıla gore 64,8'den yuzde 36'ya duştuğunu goruyoruz. Tamamen işletme konusu. Burada ilgili belediyenin bu konuya ozen gostermesi gerektiğini soyleyebilirim. En kurak periyodun olduğu temmuz-ağustos doneminde Melen ve Yeşilcay'daki regulatorlerden gunluk cekilen ortalama su miktarı 1 milyon 929 bin metrekup olmuş ama kullanım 3 milyon 379 bin metrekup. Yani İstanbul'un su kullanım miktarı belli, bu regulatorlerden cekilen su miktarı belli. Aradaki farkı ben bir daha tekrar edeyim, siz oraya aktarmanız gereken rakamı aktarmayıp surekli havuzunuzdan harcadığınızda ekranlarımıza yansıyan goruntuler meydana geliyor. Burada bizim tahminimiz, enerjiyle alakalı giderleri kısma adına zaman zaman bu regulatorlerden aktarılan suyun durdurulduğu yonunde. Hem su tuketimi arttı hem gecmiş yıllardan daha az yağış geldi hem de cekilebilecek maksimum bu regulatorlerden su cekilmediğinde ortaya bu goruntu cıktı maalesef."
Bakan Yumaklı, Kahramanmaraş merkezli depremlerin urun rekoltesine etkisini değerlendirirken de depremlerin verime major bir etkide bulunmadığını soyledi. Yumaklı, telef olan bazı hayvanlar bulunduğunu bu durumun da bolgeyi etkileyecek duzeyde olmadığını dile getirdi. Yumaklı, bolgede calışmaların devam ettiğini, herhangi bir sorun olmadığını kaydetti.