Ticaret Bakanlığı'nın arka arkaya aldığı onlemler, bayilere yonelik soruşturmayla kesilen 185 milyon lira ceza, ikinci el arac satışlarındaki fırsatcılığı ve fiyat manipulasyonlarını bitirdi. İlan sitelerinde fahiş fiyatlarla satılan arac sayısı 20 binden, once 7 binlere ardından 1.759'a kadar duşerek yuzde 91 oranında azaldı. Ticaret Bakanlığı otomobil piyasasında aldığı onlemlerle vatandaşların hakkını koruyarak fırsatcılığın onune gecti. 6 ay ve 6 bin km uygulamasıyla başlayan duzenlemeler, bayi ve galerilerin denetimleri ile devam ederken son olarak bireysel satışlara kadar uzandı. Bakanlığın kararlı tutumuyla piyasadaki kopuk fiyatlar gerilerken, arac bulunurluğu artışa gecti.
6 AY VE 6 BİN KİLOMETREDE 126 BAYİ VE GALERİYE CEZA
Bakanlığın yoğun şikayetler uzerine ilk olarak devreye aldığı 6 ay ve 6 bin km uygulamasında şu ana kadar binlerce yetkili bayi ve galeriye denetim yapıldı. Devreye alındığı gunden bugune piyasada etkili olan uygulamanın denetim tarihi 1 Ocak 2024'e kadar uzatılırken, bu kapsamda 126 yetkili bayi ve galeriye toplamda 51 milyon 920 bin 782 lira ceza uygulandı.
STOKCU BAYİYE ONLEME
Bakanlığın attığı ikinci adım ise yetkili bayilerin stokculuk, elden para alma, aksesuar dayatması, liste fiyatının uzerinde satış ve takasa zorlama gibi yontemlerine karşı lisans iptali duzenlemesi oldu. Yapılan duzenlemeyle bu suclardan birini işleyen bayinin 1 yıl sureyle ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti yapması icin gereken lisanslar iptal edildi. Duzenlemenin ardından Haziran, Temmuz ve Ağustos'ta toplam 639 yetkili bayi denetlenerek 14 yetkili bayiye stokculuk nedeniyle toplam 66 milyon 879 bin lira idari para cezası uygulandı.
AYKIRI İLANA SIKI DENETİM
Son olarak yapılan mevzuat değişikliği ile ikinci el motorlu kara taşıtlarının, uretici veya distributor tarafından tavsiye edilen guncel satış fiyatının uzerinde bir fiyattan ilan yoluyla pazarlanması 1 Ocak 2024 tarihine kadar yasaklandı. 15 Temmuz itibarıyla yururluğe giren duzenleme kapsamında, tum gercek ve tuzel kişiler ilan verilmesi aşamasında arac satış platformları tarafından uyarıldı. Bu uyarıya rağmen soz konusu yasağa aykırı verilen ilanlar ile ilan verenlere ilişkin bilgiler bakanlığa iletilerek takibi yapıldı. Bu kapsamda, 27 Temmuz 2023 itibarıyla, aykırı ilan girişinde bulunduğu tespit edilen 248 gercek ve tuzel kişiye toplam 66 milyon 692 bin 450 lira idari para cezası uygulandı.
Fahiş fiyatlı ilanlar 3 haftada silindi
İlan kısıtlaması duzenlemesinin yururluğe girmesinden once 20 binin uzerinde olan fahiş fiyatlı sıfır arac satışları Bakanlık onlemleri sayesinde 15 Temmuz 2023 tarihinden bugune once yuzde 64'luk duşuşle 7 bine arından yuzde 91,61 oranında azalarak 1.759'a duştuğu goruldu. Duşuşte 300 bin liralık ceza etkili oldu.
2. el piyasası normalleşiyor
İkinci el arac pazarı ise son uc aydır 1 milyon adetlerin uzerinde seyrederken yapılan duzenlemelerin etkisiyle yuzde 20 duşerek 800 bin bandına indi. 1 milyon lira ve uzeri olan araclarda sıfır fiyatının uzerine fahiş fiyat olarak istenen 50-100 bin lira aralığındaki kopuk erimeye başladı. Son ceyrekte şişkin fiyatlar tamamen normale donecek.
İhracatın lideri otomotiv sektoru
Turk otomotiv sanayisi yılın ilk yarısında 905 bin 666 adet toplam arac uretimi yaptı. İc pazar satışları ise rekor ustune rekor kırarak ilk 7 ayda 668 bin 828 adede ulaştı. Yine aynı donemde otomotiv sanayi ihracatı ise lokomotif vazifesi gorerek 20,1 milyar dolarla ilk sırada yerini aldı. İkinci el pazarı ise ilk 7 ayda toplamda 7 milyona ulaştı.
Şuayip Alabay