Yeni Akademik Teşvik Odeneği Yonetmeliği, 31 Aralık 2016 tarihli 3 uncu mukerrer Resmi Gazetede yayımlanarak yururluğe girdi. Peki yeni yonetmelik neleri değiştirdi? Bilindiği uzere, oğretim elemanlarının yıl icerisinde yapmış olduğu bilimsel faaliyetler uzerinden hesaplanan puana karşılık 12 ay boyunca aylıklarına ilave olarak verilen Akademik Teşvik Odeneğine ilişkin bu yıl başvuru doneminin yaklaştığını ve ozellikle yonetmelikte bazı hususların yeniden duzenlenmesi gerektiğini 14 Kasım 2016 tarihli yazımızda gundeme taşımıştık.
Ayrıca, 30 Aralık 2016 tarihli haberimizde, akademik teşvik başvuru doneminin yaklaştığını ve yonetmeliğin halen değiştirilmediğini ifade ettik.
Bunun uzerine, Yeni Akademik Teşvik Odeneği Yonetmeliği, 31 Aralık 2016 tarihinde 3 uncu mukerrer Resmi Gazetede yayımlanarak yururluğe girdi ve eski yonetmelik kaldırıldı.
Bu kapsamda, yonetmelikte getirilen yeni duzenlemeleri tek tek, eski yonetmeliğe gore değişiklik yapılan hukumlerden onemli gorduklerimizi karşılaştırmalı olarak acıklamaya calışacağız :
1- "ALAN ENDEKSLERİ" ile ilgili eski yonetmelikte herhangi bir duzenleme yer almazken, yeni yonetmelikte alan endeksleri, "Universitelerarası Kurul Başkanlığı tarafından hazırlanıp YOK tarafından onaylanan docentlik başvurusu icin kabul edilen" şeklinde tanımlanmıştır.
2- Yeni yonetmelikte "ARAŞTIRMA" kavramının tanımı ile ilgili değişikliğe gidilmiş olup, aşağıdaki tabloda eski ve yonetmelik gosterilmiştir.
ESKİ YONETMELİK
YENİ YONETMELİK
Araştırma : Oğretim elemanının calıştığı kurum tarafından ve araştırmanın ilgili olduğu kurumlarca onceden onaylı, başlangıcı belgelenmiş, calışmanın sonuc raporu aynı kurumlarca tescillenmiş, herhangi bir proje kapsamında yurutulmemiş, en az uc ay sureyle yapılmış eski bilgileri test etmeye, bir problemi cozmeye veya analiz etmeye, bir teoriyi geliştirmeye, yeni bir teori ortaya koymaya, yeni bilgi, uygulama, teknoloji veya yaratıcı eser uretmeye yonelik, surecleri raporlaştırılmış, Yuksekoğretim Kurulu ve yuksekoğretim kurumlan tarafından yurutulen değişim programlarının teşvik kapsamı dışında kalan ve bu Yonetmelikteki diğer faaliyet turlerine girmeyen sistematik calışmalardır.
Araştırma : Proje kapsamında olmamak koşuluyla; yuksekoğretim kurumu ile ulusal/uluslararası kurum ve kuruluşların yazılı mutabakatı veya onayı ile başlatılmış, araştırmacıların kendi kurumu dışında bir universite ya da araştırma kurumunda gorevlendirilmek suretiyle en az uc ay sureyle yeni bilgiler uretilmesi, teknolojik problemlerin cozumlenmesi/analiz edilmesi, yenilikci urun, surec, eser veya tasarımlar geliştirilmesi amacıyla bilimsel esaslara uygun olarak yurutulmuş ve sonuc raporu ilgili kurumların yetkili mercilerince başarılı bulunarak sonuclandırılmış ve bu Yonetmelikteki diğer faaliyet turlerine girmeyen sistematik calışmalardır.
3- Yonetmelikte "HAKEMLİ DERGİ"lerin tanımında duzenlemeye gidilmiş olup, eski yonetmelikte yer alan "en az beş yıl yayımlanma şartı"nda esnekliğe gidilmiştir.
ESKİ YONETMELİK
YENİ YONETMELİK
Hakemli dergi: En az beş yıl sureyle duzenli olarak yayımlanmakta olan hakemli dergiyi ifade eder.
Hakemli dergi: Yılda en az bir kez olmak uzere, son uc yıldır duzenli olarak yayımlanmakta olan hakemli dergiyi ifade eder.
4- Yonetmelikte "ODUL"un tanımında duzenlemeye gidilmiştir. Yeni yonetmeliğe gore, odul veren kurum ve kuruluşların heyetlerinde araştırmacının alanından uzmanların da bulunması gerektiği ifade edilmiştir.
ESKİ YONETMELİK
YENİ YONETMELİK
Odul: Oğretim elemanının, kadrosunun bulunduğu kuram tarafından verilenler haric olmak uzere akademik faaliyet alanında gercekleştirdiği faaliyetlere karşılık olarak verilmiş akademik ve sanatsal odulleri ifade eder.
Odul: Oğretim elemanının, kadrosunun bulunduğu kurum tarafından verilenler haric olmak uzere akademik faaliyet alanında gercekleştirdiği faaliyetlere karşılık olarak, alanında faaliyet gosteren meslek organizasyonları ile kamu veya ozel kuruluşlar tarafından, uyeleri arasında araştırmacının alanından uzmanların da bulunduğu bir kurulun değerlendirmesi sonucunda verilen ulusal veya uluslararası duzeyde akademik ve sanatsal odulleri ifade eder.
5- Yonetmelikte "PROJE" tanımında duzenlemeye gidilmiştir. Eski yonetmelikte yer alan "sosyal problemlerin cozumlenmesi icin" ifadesi madde metninden kaldırılmıştır. Buna gore sadece teknolojik problemlerin cozumlenmesine yonelik yapılan projeler akademik teşvikte dikkate alınacaktır.
ESKİ YONETMELİK
YENİ YONETMELİK
Proje : Konusu, amacı, kapsamı, suresi, ozel şartları ve butcesi belirlenmiş; yeni bilgiler uretilmesi ve bilimsel yorumlarının yapılması veya teknolojik/sosyal problemlerin cozumlenmesi icin bilimsel esaslara uygun olarak gercekleştirilen ve sonuc raporu ilgili kurumlarca kabul edilmiş calışmaları ifade eder.
Bilimsel değerlendirme sureci sonucunda ulusal veya uluslararası kurumlarca onaylanarak butce desteği sağlanmış olup, yeni bilgiler uretilmesi, bilimsel yorumların yapılması veya teknolojik problemlerin cozumlenmesi icin bilimsel esaslara uygun olarak yurutulmuş ve sonuc raporu yetkili mercilerce başarılı bulunarak kapatılmış araştırma calışmalarını ifade eder.
6- Yonetmelikte "TASARIM" tanımında duzenlemeye gidilmiştir. Yeni yonetmeliğe gore bir calışmanın tasarım olarak akademik teşvikte dikkate alınabilmesi icin "oğretim elemanının akademik faaliyet alanında" olması şartı getirilmiştir.
ESKİ YONETMELİK
YENİ YONETMELİK
Tasarım : Bir sanat eserinin, yapının veya teknik urunun ilk taslağı, cizim ve dizayn halini
Tasarım : Oğretim elemanının akademik faaliyet alanında bir yapının, teknik veya endustriyel urunun ilk taslağı, cizim ve dizayn halini
7- Yonetmelikte "ULUSAL YAYINEVİ" tanımında yer alan yıl şartı ile ilgili duzenlemeye gidilmiş olup, akademik teşvike esas faaliyetlere değerlendirebilmek icin bir ulusal yayınevinin en az 5 yıl faaliyette olması ve 20 kitap yayımlama şartı getirilmiştir.
ESKİ YONETMELİK
YENİ YONETMELİK
Ulusal yayınevi: En az uc yıl ulusal duzeyde duzenli faaliyet yuruten, yayınları Turkiye'deki yuksekoğretim kuramlarının kutuphanelerinde kataloglanan ve daha once aynı alanda farklı yazarlara ait en az beş kitap yayımlamış yayınevini ifade eder.
Ulusal yayınevi: En az beş yıl ulusal duzeyde duzenli faaliyet yuruten ve daha once aynı alanda farklı yazarlara ait en az yirmi kitap yayımlamış yayınevini ifade eder.
8- Yuksekoğretim kurumlarında Akademik Teşvik Odeneği işlemlerini yurutmekle gorevli komisyonun adı ve yapısı yeni yonetmelikte değiştirilmiştir. Yeni adı "Akademik Teşvik Duzenleme, Denetleme ve İtiraz Komisyonu" olarak belirlenmiştir. Senato tarafından secilen uyelerin gorev suresi 3 yıldan 2 yıla duşurulmuştur. Ayrıca, komisyon başkanlığı gorevi daha once uyelerin kendi arasında yapacağı secimle belirlenirken, yeni duzenleme sonrasında Rektor tarafından gorevlendirilen Rektor Yardımcısı Komisyon Başkanı olacaktır.
ESKİ YONETMELİK
YENİ YONETMELİK
Akademik Teşvik Komisyonu
MADDE 4- (1) Bu Yonetmelikte belirtilen gorevleri yerine getirmek uzere yuksekoğretim kurumlan bunyesinde en az uc uyeden oluşan akademik teşvik komisyonu kurulur. Komisyon, en yuksek akademik teşvik puanına sahip olan oğretim uyelerinden ilgili yuksekoğretim kurumundaki her bir docentlik temel alanından en az bir kişi olmak uzere rektorun her bir uyelik icin onereceği uc aday arasından senato tarafından secilen uyelerden oluşur. Komisyon ilk toplantısında kendi uyeleri arasından bir başkan secer.
(2) Komisyon uyeleri uc yıl icin secilir. Suresi biten uye yeniden secilebilir. Uyeliğin herhangi bir sebeple boşalması halinde kalan sureyi tamamlamak uzere birinci fıkrada yer alan usulle yeni uye secilir.
(3) Komisyon, başkan dahil uye tamsayısının salt coğunluğu ile toplanır ve toplantıya katılanların salt coğunluğu ile karar verir. Oyların eşit olması halinde komisyon başkanının oyu yonunde karar alınmış sayılır. Uyeler cekimser oy kullanamaz.
(4) Komisyon, akademik teşvik, başvuru takviminin hazırlanmasından ve yurutulmesinden sorumludur.
(5) Komisyon, faaliyetlerin belgelendirilmesinde ve faaliyet turleri icerisinde sınıflandırılmasında oluşan tereddutleri gidermeye yetkilidir.
Akademik Teşvik Duzenleme, Denetleme ve İtiraz Komisyonu
MADDE 4- (1) Bu Yonetmelikte kendisine verilen gorevleri yerine getirmek uzere yuksekoğretim kurumlan bunyesinde yuksek akademik teşvik puanına sahip oğretim uyelerinden her bir docentlik temel alanından en az bir kişi olmak uzere rektorun her bir uyelik icin onereceği uc aday arasından senato tarafından secilen uyelerden oluşan Akademik Teşvik Duzenleme, Denetleme ve İtiraz Komisyonu kurulur. Akademik Teşvik Duzenleme, Denetleme ve İtiraz Komisyonunun başkanlığını rektor tarafından gorevlendirilen rektor yardımcısı yurutur. Bu komisyon başkan haric en az dort uyeden oluşmak koşuluyla iki yıl sureyle secilir. Suresi biten uye yeniden secilebilir. Uyeliğin herhangi bir sebeple boşalması halinde kalan sureyi tamamlamak uzere aynı usulle yeni uye secilir.
(2) Akademik Teşvik Duzenleme, Denetleme ve İtiraz Komisyonu, başvurular başlamadan once uygulama usul ve ilkelerinin belirlenerek duyurulmasından, akademik teşvik başvuru takviminin hazırlanmasından, yurutulmesinden ve odeme yapılacak yılın 15 Şubat tarihine kadar surecin tamamlanmasından sorumludur.
(3) Akademik Teşvik Duzenleme, Denetleme ve İtiraz Komisyonu, faaliyetlerin belgelendirilmesinde ve faaliyet turleri icerisinde sınıflandırılmasında oluşan tereddutlerin giderilmesinde nihai karar merciidir.
9- Universitelerin akademik birimlerine yapılacak akademik teşvik başvurularını incelemek ve ust komisyona gondermek amacıyla eski yonetmeliğe gore "On İnceleme Heyetleri" kuruluyordu. Yeni yonetmeliğe gore bu gorevi yapmak uzere her bolum/anabilim dalı veya anasanat dalı başkanlıkları bunyesinde en az ucer uyeden oluşan "Birim Akademik Teşvik Başvuru ve İnceleme Komisyonu" kurulacaktır. Komisyon uyeleri uc yıl icin ilgili birimin Yonetim Kurulu tarafından secilecektir.
ESKİ YONETMELİK
YENİ YONETMELİK
Akademik teşvik başvurusu ve on inceleme heyeti
KAPAT [X]
MADDE 5- (4) Oğretim elemanlarınca yapılan başvurular her bolum, anabilimdalı veya anasanatdalı başkanlıkları bunyesinde kurulan on inceleme heyeti tarafından incelenir. On inceleme heyeti;
a) Rektorluğe bağlı bolumlerde bolum başkanının başkanlığında olmak uzere en yuksek akademik teşvik puanına sahip olan oğretim elemanları arasından bolum başkanı tarafından secilen,
b) Fakulte, yuksekokul ve meslek yuksekokullarında bolum başkanının başkanlığında olmak uzere en yuksek akademik teşvik puanına sahip olan oğretim elemanları arasından fakultelerde dekanın, yuksekokul ve meslek yuksekokullarında mudurun onerisi uzerine fakulte, yuksekokul ve meslek yuksekokulu kurulu tarafından secilen,
e) Enstitulerde anabilimdalı veya anasanatdalı başkanının başkanlığında olmak uzere en yuksek akademik teşvik puanına sahip olan oğretim elemanları arasından enstitu mudurunun onerisi uzerine enstitu kurulu tarafından secilen, en az iki veya en cok dort uyeden oluşur. Bolum, anabilimdalı veya anasanatdalı başkanlıkları bunyesinde yeterli oğretim elemanı bulunmaması halinde uyeler yakın alanlardaki oğretim elemanlarından tamamlanır.
(5) On inceleme heyeti uyeleri uc yıl icin secilir. Suresi biten uye yeniden secilebilir. Uyeliğin herhangi bir sebeple boşalması halinde kalan sureyi tamamlamak uzere dorduncu fıkrada yer alan usulle yeni uye secilir.
(6) On inceleme heyeti, başkan dahil uye tamsayısının salt coğunluğu ile toplanır ve toplantıya katılanların salt coğunluğu ile karar verir. Oyların eşit olması halinde on inceleme heyeti başkanının oyu yonunde karar alınmış sayılır. Uyeler cekimser oy kullanamaz.
Birim Akademik Teşvik Başvuru ve İnceleme Komisyonu
MADDE 5- (1) Bu Yonetmelikte kendisine verilen gorevleri yerine getirmek uzere yuksekoğretim kurumlarının her bolum, anabilim dalı veya anasanat dalı başkanlıkları bunyesinde en az ucer uyeden oluşan Birim Akademik Teşvik Başvuru ve İnceleme Komisyonu kurulur. Komisyon başkanlığı ilgili bolum/anabilim dalı/anasanat dalı başkanı tarafından yurutulur. Komisyon uyeleri ise ilgili birimin Yonetim Kurulu tarafından, yuksek akademik teşvik puanına sahip olan oğretim elemanları arasından secilerek oluşturulur. Bolum, anabilim dalı veya anasanat dalı başkanlıkları bunyesinde yeterli oğretim elemanı bulunmaması halinde, uyeler yakın alanlardaki oğretim elemanları ile tamamlanır. Komisyon uyeleri iki yıl icin secilir. Suresi biten uye yeniden secilebilir. Uyeliğin herhangi bir sebeple boşalması halinde kalan sureyi tamamlamak uzere aynı usulle yeni uye secilir.
(2) Komisyon, başkan dahil uye tamsayısının salt coğunluğu ile toplanır ve toplantıya katılanların salt coğunluğu ile karar verir. Oyların eşit olması halinde komisyon başkanının oyu yonunde karar alınmış sayılır. Uyeler cekimser oy kullanamaz.
(3) Komisyon, faaliyetlerin belgelendirilmesinde ve faaliyet turleri icerisinde sınıflandırılmasında oluşan tereddutleri gidermeye yetkilidir.
10- Eski yonetmelik hukumlerine gore akademik teşvik işlemlerinde itiraz mercii ilgili universitenin Senatosu olarak belirlenmişti. Yeni duzenlemeye gore, akademik teşvik odeneği başvurusunda hata olduğunu iddia eden oğretim elemanı itirazını "Akademik Teşvik Duzenleme, Denetleme ve İtiraz Komisyonu"na yapacaktır.
ESKİ YONETMELİK
YENİ YONETMELİK
MADDE 5(11) Komisyon kararlarına karşı ilan tarihinden itibaren beş işgunu icinde senatoya itiraz edilebilir.
MADDE 6- (6) Akademik Teşvik Duzenleme, Denetleme ve İtiraz Komisyonu kararlarına karşı duyuru tarihinden itibaren beş işgunu icinde yazılı olarak anılan komisyona itiraz edilebilir. Komisyon, yapılan itirazları, itiraz suresinin bittiği tarihten itibaren en gec beş işgunu icerisinde karara bağlar. Akademik Teşvik Duzenleme, Denetleme ve İtiraz Komisyonunun vereceği kararlar kesindir.
11- Eski yonetmelik hukumleri uyarınca, iceriğinde onemli değişiklikler yapılmamış kitap veya kitap bolumlerinin tekrar baskıları veya ISBN numaraları değişse dahi akademik teşvik puanına etki etmiyordu. Ayrıca tekrar eden sergiler, gosteriler de dikkate alınmıyordu. Ancak, yeni yonetmelikte bu konu ile ilgili duzenlemeye gidilmiştir. Bundan boyle, tekrar eden bilimsel faaliyetler hakkında alt faaliyet oranının %50'si dikkate alınacak.
ESKİ YONETMELİK
YENİ YONETMELİK
MADDE 6(9) İceriğinde onemli değişiklikler yapılmamış kitap ve kitap bolumlerinin tekrar baskıları, başlığı veya ISBN numaraları değişmiş olsa dahi yeniden puanlamada esas alınmaz. Tekrar eden sergiler, gosteriler tekrar puanlanamaz. İceriğinde onemli değişiklikler yapılmamış olan bir tebliğin makale, kitap veya kitap bolumu haline donuşturulmesi durumunda puanlama yapılmaz.
MADDE 7- (8) Tekrar baskısı yapılmış kitap veya kitap bolumleri, aynı yıl icerisinde tekrar eden sergi, konser ve gosterilerin puanlanmasında, mevcut değerlendirme yılındaki faaliyet puanının %50'si uygulanır
12- Akademik teşvik puanı hesaplanırken, birden fazla oğretim elemanıyla gercekleştirilen yayın ve tebliğ faaliyetlerinde puan teşvik oranlarında belirlenmesinde dikkate alınan yuzdelerde artışa gidilmiştir.
ESKİ YONETMELİK
YENİ YONETMELİK
MADDE 7(4) Birden fazla oğretim elemanıyla yayın yapılması veya odul alınması halinde faaliyet turu puan teşvik oranlarının belirlenmesinde:
a) Birinci isim icin %100'u,
b) İkinci isim icin %75'i,
c) Ucuncu isim icin %50'si,
c) Dorduncu ve sonrası (senior ve correspondence author haric) isim icin "oran/kişi sayısı" oram,
d) Senior isim (makaledeki son isim) icin %90'ı (yayının yapıldığı alanda daha once en az on adet uluslararası yayın yapmış olmak şartıyla),
dikkate alınır.
MADDE 8(4) Birden fazla oğretim elemanıyla gercekleştirilen yayın ve tebliğ faaliyetlerinde puan teşvik oranlarının belirlenmesinde:
a) Birinci isim icin %100'u,
b)Yayındaki sorumlu yazar (corresponding author) ve senyor yazar (yayının yapıldığı alanda daha once en az on adet uluslararası yayın yapmış makaledeki son isim) ile tebliği sunan isim icin yazar sırasına bakılmaksızın %100'u,
c) İkinci isim icin %90'ı,
c) Ucuncu isim icin %80'i,
d) Dorduncu isim icin %70'i,
e) Beşinci ve daha sonraki isimler icin %50'si dikkate alınır.
13- Akademik teşvik puanı hesaplanırken, birden fazla oğretim elemanıyla gercekleştirilen projelerde faaliyet oranlarının belirlenmesinde dikkate alınan yuzdelerde değişikliğe gidilmiştir.
ESKİ YONETMELİK
YENİ YONETMELİK
MADDE 7(5) Birden fazla oğretim elemanının gorev aldıkları proje faaliyet turu puan teşvik oranlarının belirlenmesinde:
a) Yurutucu icin %100'u,
b) Araştırmacı oğretim uyesi icin %75'i,
c)Araştırmacı; araştırma gorevlisi, oğretim gorevlisi, okutman ve uzman icin %100'u,
c) Danışman; kamu kurum ve kuruluşları ile tuzel kişilerin yurutmuş olduğu projelerde
%100'u, yurutucunun gercek kişi olduğu projelerde %50'si, .
dikkate alınır.
MADDE 8(5) Birden fazla oğretim elemanının gorev aldığı proje faaliyet turunde teşvik puanı oranının belirlenmesinde:
a) Yurutucu icin %100'u,
b) Araştırmacı veya danışman oğretim uyesi icin %80'i,
c) Araştırmacı veya danışman; oğretim gorevlisi, araştırma gorevlisi, okutman ve uzman icin %70'i,
dikkate alınır.
14- Gecen yıl en cok sorun yaşanan ATIF'ların hesaplanması ile ilgili onemli bir duzenleme yeni yonetmelikte yer almıştır. Yeni hukme gore; Atıf faaliyet turunun puanlanmasında kişi sayısı dikkate alınmayacak, her bir araştırmacı icin ayrı puanlama yapılacaktır. Aynı esere bir kitabın veya makalenin farklı bolumlerinde/kısımlarında yapılan atıflar yalnızca bir atıf olarak değerlendirilecektir. Ancak, bolum yazarları farklı olan kitaplarda farklı bolumlerde yapılan her bir atıf icin ayrı puan değerlendirmesi yapılır.
15- Faaliyet puanı hesaplanırken kullanılan katsayılarla ilgili herhangi bir değişikliğe gidilmemiştir. Profesor ve docentler icin 1; yardımcı docentler icin 1,5; araştırma gorevlisi, oğretim gorevlisi ve okutman kadrolarında bulunanlar icin 2; uzman, cevirici ve eğitim-oğretim planlamacısı kadrolarında bulunanlar icin 1 olarak uygulanması devam edecektir.
16- Yeni yonetmelikte yapılan onemli duzenlemelerden biri de puan hesaplaması ile ilgilidir. Bundan boyle, puanların ve odemelerin hesaplanmasında oğretim elemanının "teşvik başvurusu yaptığı tarihteki" kadro unvanı esas alınacaktır. Eski yonetmelikte ise, "faaliyetin gercekleştiği tarihteki" kadro unvanı esas alınmaktaydı.
ESKİ YONETMELİK
YENİ YONETMELİK
MADDE7-(8) Puanların hesaplanmasında, oğretim elemanının faaliyetin gercekleştiği tarihteki kadro unvanı esas alınır.
MADDE 8(9) Puanların ve odemelerin hesaplanmasında oğretim elemanının teşvik başvurusu yaptığı tarihteki kadro unvanı esas alınır
Yukarıda yaptığımız acıklamalar yonetmeliğin madde metninde gorduğumuz değişikliklerle ilgilidir. Ayrıca, yonetmeliğinde ekinde yer alan "FAALİYET VE PUAN TABLOSU"nda duzenleme yapılmıştır.
Yeni yonetmeliği incelediğimizde; 7 alt bilimsel faaliyetin kaldırıldığını, 7 yeni alt bilimsel faaliyetin eklendiğini, 9 alt bilimsel faaliyetin oranın yukseltildiğini ve 17 alt bilimsel faaliyetin ise oranlarının duşurulduğunu goruyoruz.
Bilimsel faaliyetlerin oranlarında yapılan değişiklikleri gormek icin TIKLAYINIZ.
Yavuz Selim KAPLAN