Bu yazımızda, devlet memurlarının almış oldukları hastalık raporlarının usul ve fen yonunden incelenmesi ile fenne aykırı raporlarda hakem hastane secimi hakkında bilgilendirmelerde bulunacağız. Devlet memurlarının hastalık raporlarının hangi hallerde, hangi hekimler veya sağlık kurulları tarafından verileceği, raporların sureleri ile hastalık ve refakat iznine ilişkin usul ve esaslar, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 105 nci maddesine dayanılarak hazırlanan "Devlet Memurlarına Verilecek Hastalık Raporları İle Hastalık ve Refakat İznine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yonetmelik"te duzenlenmiştir.
Bu yazımızda, kamu gorevlilerinin usul ve fenne uygun olmadığı halde aldıkları hastalık raporları ve bu raporlara mezkur yonetmelik cercevesinde kurumlarca yapılması gereken işlemlerle ilgili değerlendirmelerde bulunacağız.
Oncelikle raporların "USUL" yonunden uygunluğunda başta kamu calışanları ve kurumlar tarafından dikkate alınması gerekenleri sıralayalım.
A) HASTALIK RAPORLARININ USUL YONUNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ

1- Hastalık Raporlarının Sure Sınırları
"Devlet Memurlarına Verilecek Hastalık Raporları İle Hastalık ve Refakat İznine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yonetmelik"in 6 ncı maddesinde kamu gorevlilerinin hastalıkları sebebiyle alacakları izne ilişkin verilecek raporların usul ve esasları ile sure sınırları detaylı şekilde acıklanmaktadır.
Buna gore;
a) Aylık ve ozluk hakları korunmak şartıyla; kanser, verem ve akıl hastalığı gibi uzun sureli bir tedavi gerektiren hastalıklarda 18 aya kadar izin verilebilir.
b) Diğer hastalık hallerinde ise 12 aya kadar verilebilir.

c) Gorevi sırasında veya gorevinden dolayı bir kazaya veya saldırıya uğrayan veya bir meslek hastalığına tutulan memur iyileşinceye kadar izinli sayılır.
d) Tek hekim raporu ile bir defada en cok 10 gun, bir evvelki raporda doktor tarafından kontrol muayenesi ongorulmuş ise en cok 10 gun daha rapor verilebilir.
e) Bir takvim yılı icerisinde tek hekim tarafından verilecek raporların toplamı 40 gunu gecemez. Bu sure gectikten sonra verilecek hastalık raporları Sağlık Kurulu olarak duzenlenmek zorundadır.
f) Bir takvim yılı icerisinde muhtelif tarihlerde tek hekimler tarafından verilen raporların 40 gunu gecmesi halinde, yine tek hekimden alacakları ilk raporun gecerli olması icin sağlık kurullarınca onaylanmış olması şarttır.
g) Aile hekimleri ile kurumların sağlık birimlerinde gorevli doktorlar tarafından verilecek raporlar tek hekim raporu olarak değerlendirilmektedir.

KAPAT [X]
2) Hastalık İzninin Verilmesi ve Kurumlara Raporun İbrazı
Kamu gorevlilerinin hastalık izinleri, gorev yaptığı kamu kurumunun izin vermeye "yetkili kıldığı birim amirlerince" verilmektedir. Buna gore;
a) Memurun hastalık raporunun duzenlendiği gunu takip eden mesai bitimine kadar elektronik ortamda veya uygun yollarla gorev yaptığı kurumdaki disiplin amirine ulaştırması gerekmektedir.
Burada memurun hastalık hali gozonune alınmış ve raporu elektronik posta, faks vb. diğer teknolojik yollarla ulaştırması istenmiştir. Bağlı olduğunuz amirinizle olan ikili ilişkinize gore raporun ekran goruntusunun Whatsapp gibi uygulamalar aracılığıyla ulaştırılmasında sakınca olmadığını duşunuyoruz.
Ayrıca, hastalık izninin bitimi goreve başlandığında raporun aslının kuruma teslim edilmesi gerekmektedir.

b) 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun ek 8 inci veya ilgili mevzuatı uyarınca kadrosunun bulunduğu kurumdan başka bir kamu kurumunda gecici gorevli olanların hastalık izin onayları, halen gorevli olduğu birimlerce verilmektedir.
c) Kamu gorevlileri tarafından alınan hastalık raporlarının ilgili yonetmelikteki usul ve esaslara uygun olmaması halinde, konu yazılı olarak memura bildirilir. Bu cağrının yapıldığı gunu takip eden gun gorevinin başında olması gerekmektedir. Yonetmelikte bildirimin yazılı veya elektronik ortamda yapılacağına yonelik acık bir duzenleme bulunmamaktadır. Ancak, kamu kurumlarının teyidi mumkun olan yollarla memura bildirim yapmasında yarar vardır.
d) Usule uygun olmayan rapor alan memurun gorevine donmesi yonundeki kurumun bildirimine rağmen ilgilinin gorevine başlamaması halinde hakkında disiplin hukumleri uygulanacaktır. 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa gore, "Ozursuz olarak bir veya iki gun goreve gelmemek" Aylıktan Kesme cezasına, "Ozursuz ve kesintisiz 3-9 gun goreve gelmemek" Kademe İlerlemesinin Durdurulmasına cezasına, 10 gun kesintisiz goreve gelmemek ise Mustafi (gorevden kendi isteğiyle ayrılma) durumuna karşılık gelmektedir.
2- İl Dışında Alınan Raporlarda Memurlar Hata Yapıyor
"Devlet Memurlarına Verilecek Hastalık Raporları İle Hastalık ve Refakat İznine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yonetmelik"in 6 ncı maddesine gore, hastalık izni verilebilmesi icin hastalık raporlarının gecici gorev ve kanuni izinlerinin kullanılması durumu ile acil vakalar haric, memuriyet mahallindeki veya hastanın sevkinin yapıldığı sağlık birimlerinden alınması gerekmektedir.
Ozellikle, bu hukmu bilmeyen bircok memur yonetmeliğe aykırı şekilde rapor almakta ve kurumlarının sozlu veya yazılı uyarılarına maruz kalmaktadır.
Bu kapsamda, ilgili yonetmeliğe gore memuriyet mahalli dışında almış olunan hastalık raporlarının uygun olabilmesi icin kamu personelinin;
a) Gecici gorevli olması,
b) Gorevli olduğu ildeki sağlık hizmeti sunucusu tarafından sevkinin yapılmış olması,
c) Kanuni iznini kullanıyor olması (yıllık, mazeret, evlilik vb.)
d) Sağlık hizmeti sunucusunun acil kliniğinden giriş yapılarak muayene olması
koşullarını taşıması gerekmektedir.
Kişinin sevkli, izinli, gorevli ve sağlık birimlerinin acil servisleri haric olmak uzere, memuriyet mahalli dışına cıkılarak alınan raporlar mezkur yonetmeliğe uygun değildir. Usul dışı alınan bu raporlar izne cevrilemez ve kişi derhal goreve cağrılmalıdır.
Konu hakkında Devlet Personel Başkanlığının vermiş olduğu ornek bir goruş icin TIKLAYINIZ.
B) HASTALIK RAPORLARININ FEN YONUNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ
Hastalık raporları ile ilgili olarak USUL yonunde değerlendirmeler yaptıktan sonra biraz da raporların FENNE uygunluğu konusunda inceleyelim.
Maalesef bazı kamu personeli, birtakım kişisel nedenlerle zaman zaman gercek bir hastalığı olmamasına rağmen sağlık hizmeti sunucularından ceşitli tanılarla fenne uygun olmayan raporlar almaktadırlar.
Burada da zaman zaman kurum yoneticileri tarafından kişinin izninin kalmaması veya bazı kişisel durumlardan dolayı bu raporların es gecildiği durumlar olabilmektedir.
Fakat bazı kesimlerce sanki yasal hakmış gibi bu konu suiistimal edilerek kamu hizmetlerinin aksamasına sebebiyet verilmektedir. Bu kişiler, sık sık fenne uygun olmayan tek hekim veya sağlık kurulu raporları alarak esasen kendilerini ve ayrıca kurum yoneticilerini de zor durumda bırakmaktadırlar.
1- Kurumlar Fenne Uygun Olmayan Raporlara İşlem Başlatmalı !
Bu durumla ilgili olarak, "Devlet Memurlarına Verilecek Hastalık Raporları İle Hastalık ve Refakat İznine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yonetmelik"in 7 nci maddesinin 7 nci fıkrasında şu hukum yer almaktadır :
"Hastalık raporlarının fenne aykırı olduğu konusunda tereddut bulunması halinde, memur iznini kullanıyor sayılmakla birlikte Sağlık Bakanlığınca belirlenen ve memurun bulunduğu yere yakın bir hakem hastaneye sevk edilir ve sonucuna gore işlem yapılır. Hakem hastane sağlık kurulları bu nitelikteki başvuruları oncelikle sonuclandırır."
Bu hukme gore kamu kurumlarınca yapılması gerekenler ise şunlardır :
a) Yonetmeliğe gore kişinin sunmuş olduğu raporun fenne uygun olmadığı konusunda tereddut oluşması halinde bağlı olduğu disiplin amiri tarafından gorev yaptığı yere yakın bir hakem hastaneye resmi yazı ile durum bildirilmelidir.
b) Hakem hasteneye sevkedilen memurun sağlık raporunun değerlendirilmesi ile ilgili başvurusu ilgili sağlık birimleri tarafından oncelikle sonuclandırılması gerekmektedir.
c) Rapor alan memurun hakem hastaneye sevkedilmesi durumunda rapor aldığı gun kadar izinli sayılmaktadır.
2- Kurumlar Hakem Hastaneyi Nasıl Tespit Edecek ?
Sağlık Bakanlığı tarafından Sağlık Raporlarına İtiraz ve Hakem Hastane Seciminde uyulması gereken kriterlerle ilgili olarak 11/07/2016 tarihinde bir Genelge yayımlanmıştır. (Soz konusu genelgeye ulaşmak icin TIKLAYINIZ.)
Bu kapsamda;
a) Bunyesinde raporu veren hekimle aynı branşta olmak kaydı ile akademik olarak ust pozisyonda bulunan hekimlerin olduğu hastanelerin hakem hastane olarak değerlendirilmiştir.
b) Kurumlar, calışanları tarafından verilen raporun FENNE uygun olmadığı konusunda tereddude duşmeleri halinde, resmi yazı ile durumu İl Sağlık Mudurluğune bildirilecektir. İl Sağlık Mudurluğu tarafından raporun birinci, ikinci veya ucuncu basamak sağlık hizmeti sunucusundan verilmesi durumuna gore hakem hastaneyi belirleyeceklerdir. (Sağlık raporlarına itiraz ve Hakem Hastane Secimi Algoritması icin TIKLAYINIZ)
c) Birinci ve ikinci raporlarda karar aynı yonde olursa rapor kesinleşir. Kurum tarafından celişkinin devam etmesi halinde Ulusal Hakem Hastane olarak belirlenen Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesine gonderilmelidir.
Yavuz Selim KAPLAN