2005 yılında yapılan duzenlemeyle, 4/B'li sozleşmeli personele iş sonu tazminatı alma hakkı tanınmıştır. Ancak 2005 yılından onceki sureler icin bu yonde bir hakka yer verilmemiştir. Bu nedenle, 2005 oncesi hizmetler icin iş sonu tazminatı alınmamaktadır. SORU: Merhaba, 18.12.198915.10.1992 tarihleri arasında 657 Sayılı Kanunun 4/B Maddesine gore sozleşmeli oğretmen olarak calıştıktan sonra 15.10.1992 tarihinde kadrolu oğretmen olarak atandım. Kadroya atanırken sozleşmeli yıllarım icin tazminat odenmedi. 15.08.2017 tarihinde emekliliğe ayrıldım. Kıdem tazminatımın hesaplanmasında yukarıda sozu gecen sozleşmeli yıllarım dikkate alınmadı. Bu mağduriyetimin giderilmesi icin ne yapmam gerekir. Şimdiden teşekkur ederim. Saygılarımla
CEVAP:
İş sonu tazminatı nedir:
İş sonu tazminatı 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu Madde 4 ( B ) kapsamında sozleşmeli olarak calışanların gorevlerinin bitirilmesi veya bitmesi durumunda, gorev yaptıkları hizmetlere karşılık bazı şartları taşımaları kaydıyla odenen toplu bir tutar olarak ifade edilebilir.

İş sonu tazminatı kapsamındakiler kimlerdir, sosyal guvenlik statuleri nedir:
657 sayılı Kanun Madde 4 ( B ) bendi kapsamında sayılanlardır. Sosyal guvenlik statuleri bakımından 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4 uncu maddesinin 1 inci fıkrasının ( a ) bendi kapsamında sigortalı sayılırlar, yani işci statusunde sosyal guvenlik sistemine dahil olurlar.
İş sonu tazminatı ne zaman esneklik kazandırılarak odenebilir hale getirilmiştir:
2005 yılından once sozleşmeli personele iş sonu tazminatı odenmemekteydi. 2005 yılında 5335 sayılı Kanun Madde 28 hukmu ile 657 sayılı Kanun Madde 4 ( B ) hukmune iş sonu tazminatı miktarının belirlenmesi yetkisi Bakanlar Kuruluna verilmiş, Bakanla Kurulu da bu yetkisini kullanarak 6.6.1978 Tarih ve 7/15754 Sayılı Bakanlar Kurulu Karan ile yururluğe konulan Sozleşmeli Personel Calıştırılmasına İlişkin Esaslar ın 7 nci maddesini değiştirmiş ve daha once olmayan aşağıda belirtilen odeme hallerini belirlemiştir.
İş sonu tazminatı hangi hallerde odenir;

Oncelikle Kurumunda fiilen, askerlik ve doğum dışında kesintisiz, en az 2 hizmet yılını tamamlanması gerekir.
2 yıl gorev yapanlardan;
- Sosyal Guvenlik Kurumunca surekli tam iş goremezlik geliri, malulluk veya yaşlılık aylığı bağlanması veya toptan odeme yapılması halinde iş sonu tazminatı odenir.
- Hizmetlerine gerek kalmadığı icin sozleşmesinin feshedilmesi veya yenilenmemesi durumunda iş sonu tazminatı odenir.
-İlgilinin Esasların ek 6 ncı maddenin ikinci fıkrası uyarınca sozleşmeyi feshetmesi halinde iş sonu tazminatı odenir.

KAPAT [X]
- İlgilinin işe alınma acısından gerekli olan niteliklerden herhangi birini sonradan kaybetmesi halinde iş sonu tazminatı odenir.
- İlgilinin olumu halinde iş sonu tazminatı odenir.
- İş sonu tazminatı odenmesinde başka şart aranmaz, yani iş kanununda kıdem tazminatı odenmesinde aranılan şartlar aranmaz.
İş sonu tazminatı nasıl hesaplanır:
İş sonu tazminatında emsal Devlet Memuru esas alınır. Emsalde işcilere odenen kıdem tazminatı sistemi uygulanmaz.

Odeme kapsamında belirtilen hallerden dolayıhizmet sozleşmesi sona erenlere, gorev yapmakta olduğu pozisyon unvanı itibariyle, Devlet Memurları Kanununa gore girebilecekleri hizmet sınıfındaki aynı veya benzeri kadro unvanı esas alınarak hizmet yılı ve oğrenim durumu aynı olan emsali personele 5434 sayılı Turkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu hukumlerine gore bir hizmet yılı icin odenecek azami emeklilik ikramiyesi tutarını gecmemek uzere, kurumunda calışılan her tam hizmet yılı icin ayrılış tarihindeki hizmet sozleşmesinde yazılı aylık brut ucret tutarında iş sonu tazminatı odenir.
Bir yıldan artan sureler icin de, tam yıl icin hesaplanan miktardan o sureye isabet eden tutar kadar odeme yapılır.
Hesaplamaya, daha once iş sonu tazminatı, ikramiye ve kıdem tazminatı ile benzeri odemelerde değerlendirilmiş sureler varsa dikkate alınmaz.
İş sonu tazminatı odemesinde dikkate alınmış sureler kıdem tazminatı ile 5434 sayılı Turkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu hukumleri uyarınca odenecek ikramiye hesabında değerlendirilmez.
Olum halinde, yukarıdaki fıkra uyarınca hesaplanacak tutar, olenin kanuni mirascılarına odenir.
2005 yılından once iş sonu tazminatı alamayanların durumu:
2005 yılından once Sozleşmeli Personel Calıştırılmasına İlişkin Esaslarda;
"Sozleşme ile calıştırılacak personele sozleşme ucreti dışında herhangi bir ad altında odeme yapılamaz ve sozleşmelere bu yolda hukum konulmaz."
"Bu statude calışanların sozleşme koşullarına uymaması nedeniyle Kurum tarafından;
sozleşme esasları dışında herhangi bir nedenle calışanlar tarafından; sozleşmenin feshedilmesi durumunda, iş sonu odentisi verilmez."
Şeklinde hukumler bulunurdu. Bu hukumler 2005 yılından itibaren kaldırılmıştır.
2005 yılından once, iş sonu tazminatı odenmesinde sozleşme hukumlerine uyulmaması durumunda Kurum tarafından sozleşmenin feshedilmesi durumunda veya calışanlar tarafından da sozleşmenin tek taraflı feshedilmesi durumunda iş sonu tazminatı odenmezken, 2005 yılında yapılan değişiklikle tek taraflı olsa da yukarıda belirtilen şekillerde sozleşmenin feshedilmesi durumunda iş sonu tazminatı odenebilir hale gelmiştir.
Ancak, Esaslarda daha once bu şekilde olup da iş sonu tazminatı alamayanlarında bu haklarını almalarına yonelik bir hukum tespit edilememiştir.
Bu bağlamda değerlendirmemiz:
Gorev yaptığınız tarihlerde iş sonu tazminatı verilmesi şartları arasında sozleşmeli durumdan kadrolu oğretmen kadrosuna gecirilmesi durumunda iş sonu tazminatının odenip odenmeyeceğine ilişkin bir kuralın olmadığını anlamaktayız.
Değerlendirmemiz olarak, Sosyal Guvenlik Kurumunun sozleşmeli olarak gecirilen surenize emekli ikramiyesi odememesi doğru gorulmekle birlikte, hem Kurumunuzun hem de sizin tasarrufunda olmayan bir işlemle kadrolu oğretmenliğe gecmeniz nedeniyle karşılığı odenmeyen bu surenin de emekli ikramiyesinde değerlendirilmesi gerektiğini duşunmekteyiz.
Bu bağlamda Sosyal Guvenlik Kurumuna muracaat edip alacağınız cevaba gore durumunuzu kendinizin değerlendirmesi (dava acılıp acılmayacağı hakkında) uygun olur duşuncesindeyiz.