
Akademik personel hakkında 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 94. maddesinde duzenlenen mustafi sayılmaya ilişkin duzenleme uygulanabilir mi? Akademik personel hakkında 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 94. maddesinde duzenlenen mustafi sayılmaya ilişkin duzenleme uygulanabilir mi?
Danıştay verdiği kararda Universite oğretim uyeleri hakkında 657 sayılı Kanunun ceklime ve cekilmiş sayılmaya ilişkin hukumlerinin uygulanıp uygulanamayacağını tartışmıştır. Karara konu olay da, (X) Universitesi İletişim Fakultesi Halkla İlişkiler ve Tanıtım Bolumunde oğretim uyesi olarak gorev yapan davacının 26.01.2015 ile 06.2.2015 tarihleri arasında mesaiye gelmemesi nedeniyle hakkında disiplin soruşturması acılmış, bu soruşturma sonucu duzenlenen raporda ise; Yuksekoğretim Kurumları Yonetici, Oğretim Elemanı ve Memurları Disiplin Yonetmeliğinde kesintisiz 10 gun sureyle goreve gelmeme eylemi hakkında bir duzenleme bulunmadığı bundan dolayı soruşturma konusu durum hakkında 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 94. maddesinde duzenlenen gorevden cekilmiş sayılması hususunda değerlendirme yapılması gerektiği belirtilmiştir. İdare tarafından da getirilen teklif doğrultusunda davacının 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 94. maddesi uyarınca oğretim uyesinin mustafi sayılmasına karar verilmiştir.
İdare Mahkemesi, 2547 sayılı gerekse 2914 sayılı Kanunların yukarıda belirtilen maddeleri ile genel hukumler ve 657 sayılı Kanununa yapılan atıfların ozluk haklarına ilişkin olması nedeniyle 657 sayılı Kanunun hizmet şekil ve şartlarını duzenleyen IV. kısmın memurluğun sona ermesini duzenleyen 4. bolumde yer alan cekilme muessesinin oğretim uyesi personeli hakkında uygulanamayacağı gerekcesiyle iptal kararı vermiştir.
Danıştay 2. Dairesi ise 2547 sayılı Yuksekoğretim Kanunu'nda gerekse 2914 sayılı Yuksekoğretim Personel Kanunu'nda, oğretim elemanlarının gorevden cekilmiş sayılmasının usul ve esaslarına ilişkin bir duzenlemeye yer verilmemiş olmasına rağmen, 2547 sayılı Yasanın 62. ve 2914 sayılı Yasanın 20. maddelerindeki duzenlemeler karşısında koşullarının varlığı durumunda universite oğretim elemanları hakkında 657 sayılı Yasanın 94. maddesinin uygulanmasına engel bir durum bulunmadığına karar vermiştir.
Danıştay kararında yer alan karşı oyda ise; 2547 ve 2914 sayılı Kanunlara tabi oğretim elemanlarının Kanunda tanımlanmış olan gorevleri ile 657 sayılı Kanuna tabi memurların yuruttukleri kamu hizmetinin farklı niteliklerde olduğu, yasa koyucunun bu farklılığı gozetmek suretiyle, 2547 sayılı Yasada oğretim elemanları acısından goreve devamsızlık hali icin bir idari tasarruf ongormeyerek ilgili Yonetmelik ile disiplin cezasına tabi kıldığı, yonetmelikte disiplin cezasına tekabul eden bir durumun daha ağır sonucları olan idari bir tasarrufa bağlanmasının hukuka ve hakkaniyete uygun olmayacağı, 10 gun kesintisiz olarak goreve gelmemeye ilişkin yaptırım hukmunun Yonetmelikten cıkarılmış olsa da olsa benzer eylemlere ilişkin yaptırımların Yonetmelikte duzenlenmiş olması dolayısıyla 657 sayılı Kanunun Cekilmeye ilişkin hukumlerinin uygulanamayacağı ifade edilmiştir.
T.C.
D A N I Ş T A Y
SEKİZİNCİ DAİRE
Esas No : 2016/8020
Karar No : 2017/9942
Karar Tarihi: 27.12.2017
İstemin Ozeti : İdare Mahkemesinin 30/03/2016 gun ve E:2015/1119, K:2016/555 sayılı kararının hukuka aykırı olduğu one surulerek, 2577 sayılı Kanunun 49. maddesi uyarınca temyizen incelenerek bozulması istemidir.
Savunmanın Ozeti : Savunma verilmemiştir.
Danıştay Tetkik Hakimi : Kamer SARIYILDIZ
KAPAT [X]
Duşuncesi : İstemin kabulu ile Mahkeme kararının bozulması gerektiği duşunulmektedir.
TURK MİLLETİ ADINA
Hukum veren Danıştay Sekizinci Dairesince dosyanın tekemmul ettiği anlaşıldığından yurutmenin durdurulması istemi hakkında karar verilmeyerek işin gereği goruşuldu:
Dava, (X) Universitesi İletişim Fakultesi Halkla İlişkiler ve Tanıtım Bolumunde oğretim uyesi olarak gorev yapan davacının davalı idarece mustafi sayılmasına dair işlemin iptali ile odenmemiş maaşının yasal faiziyle ve ozluk haklarının tazminine karar verilmesi istemiyle acılmıştır.
İdare Mahkemesince davacıya isnat edilen eylemin yukarıda yer verilen disiplin mevzuatında (cıkarılarak) yer almadığı, gerek 2547 sayılı gerekse 2914 sayılı Kanunların yukarıda belirtilen maddeleri ile genel hukumler ve 657 sayılı Kanununa yapılan atıflar ozluk haklarına ilişkin olması nedeniyle de 657 sayılı Kanunun hizmet şekil ve şartlarını duzenleyen IV. kısmın memurluğun sona ermesini duzenleyen 4. bolumde yer alan cekilme muessesinin oğretim uyesi personeli ve davacı acısından ozluk hakları kapsamında değerlendirilmesine olanak bulunmadığı gerekcesiyle işlemin iptaline karar verilmiştir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun "Cekilme" başlıklı 94. maddesinin 1. fıkrasında, Devlet memurunun bağlı olduğu kuruma yazılı olarak muracaat etmek suretiyle memurluktan cekilme isteğinde bulunabileceği, mezuniyetsiz veya kurumlarınca kabul edilen mazereti olmaksızın gorevin terk edilmesi ve bu terkin kesintisiz 10 gun devam etmesi halinde, yazılı muracaat şartı aranmaksızın, cekilme isteğinde bulunulmuş sayılacağı kuralına yer verilmiş olup, "cekilme" memurluğu sona erdiren bir durum olarak duzenlenmiştir.
Yuksekoğretim Kurumları Yonetici, Oğretim Elemanı ve Memurları Disiplin Yonetmeliği'nin "Gorevinden Cekilmiş Sayma" başlıklı 10. maddesinin (c) bendinde ise, izinsiz veya kurumca kabul edilen mazereti olmaksızın gorevi kesintisiz 10 gun terk etmek, kısmi statude bulunanlar icin ise kesintisiz 40 saat veya daha fazla goreve devamsızlık gostermek, gorevinden cekilmiş sayma cezasını gerektiren fiil ve haller arasında sayılmış olmakla birlikte soz konusu bu duzenleme 29.1.2014 tarih ve 28897 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan değişiklik ile yururlukten kaldırılmış bulunmaktadır.
Burada, gerek 2547 sayılı Yuksekoğretim Kanunu'nda gerekse 2914 sayılı Yuksekoğretim Personel Kanunu'nda, oğretim elemanlarının gorevden cekilmiş sayılmasının usul ve esaslarına ilişkin bir duzenlemeye yer verilmemiş ise de, 2547 sayılı Yasanın 62. ve 2914 sayılı Yasanın 20. maddelerindeki duzenlemeler karşısında koşullarının varlığı durumunda universite oğretim elemanları hakkında 657 sayılı Yasanın 94. maddesinin uygulanmasına engel bir durum bulunmadığı kanaatine ulaşılmıştır.
Ancak, bir oğretim elemanının gorevden cekilmiş sayılmasının kabul edilebilmesi icin, izinsiz veya kurumca kabul edilen mazereti olmaksızın gorevin terk edilmesi aynı zamanda bu terkin kesintisiz 10 gun devam etmesi gerekmektedir.
Dosyanın incelenmesinden; (X) Universitesi İletişim Fakultesi Halkla İlişkiler ve Tanıtım Bolumunde oğretim uyesi olarak gorev yapan davacının 26.01.2015 ile 06.2.2015 tarihleri arasında mesaiye gelmemesi nedeniyle hakkında yurutulen disiplin soruşturması sonucu duzenlenen raporda, Yuksekoğretim Kurumları Yonetici, Oğretim Elemanı ve Memurları Disiplin Yonetmeliğinde kesintisiz 10 gun sureyle goreve gelmeme eylemi hakkında bir duzenleme bulunmadığından hareketle 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 94. maddesinde duzenlenen gorevden cekilmiş sayılması hususunda değerlendirme yapılması yolunda getirilen teklif doğrultusunda davacının 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 94. maddesi uyarınca mustafi sayılması uzerine bakılmakta olan davanın acıldığı gorulmektedir.
Olayda, davacının 26.01.2015 ile 06.2.2015 tarihleri arasında mesaiye gelmemesi nedeniyle hakkında duzenlenen tutanaklar ile sabit ise de; 657 sayılı Yasa'nın 94. maddesi, izinsiz veya kurumlarınca kabul edilen mazereti olmaksızın gorevin terk edilmesi halini duzenlediğinden uyuşmazlıkta soz konusu koşulların bulunup bulunmadığının incelemesi yapılarak Mahkemece bir karar verilmesi gerekmektedir.
Bu durumda; akademik personel hakkında 2547 sayılı Yuksekoğretim Kanunu ve ilgili mevzuatta duzenleme bulunmaması halinde, 657 sayılı Yasa hukumlerinin uygulanabileceği dikkate alındığında, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nda yer alan duzenlemelerin oğretim uyeleri hakkında uygulanamayacağı gerekcesiyle verilen iptal kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
Acıklanan nedenlerle; İdare Mahkemesinin temyize konu kararının bozulmasına, dosyanın yeniden bir karar verilmek uzere anılan Mahkemeye gonderilmesine, bu kararın tebliğ tarihini izleyen 15 (onbeş) gun icerisinde kararın duzeltilmesi yolu acık olmak uzere, 27.12.2017 tarihinde gerekcede oycokluğu, esasta oybirliği ile karar verildi.
GEREKCEDE KARŞI OY :
2547 sayılı Yuksekoğretim Kanunu'nun 62. maddesinde; "Universite oğretim elemanları ve ust kuruluşlar ile universitelerdeki memur ve diğer gorevlilerin ozluk hakları icin bu kanun, bu kanunda belirtilmeyen hususlar icin Universite Personel Kanunu, Universite Personel Kanununda bulunmayan hususlar icin ise genel hukumler uygulanır." hukmu yer almaktadır.
Anılan Kanunun 65/9. maddesinde ise, oğretim elemanları, memur ve diğer personel ile oğrencilerin disiplin işlemlerinin Yuksekoğretim Kurulu Başkanlığı tarafından cıkarılacak yonetmeliklerle duzenleneceği kurala bağlanmıştır.
Belirtilen madde uyarınca yururluğe konulan ve dava konusu işlemin tesis edildiği tarihte yururlukte bulunan Yuksekoğretim Kurumları Yonetici, Oğretim Elemanı ve Memurları Disiplin Yonetmeliğinin 29.01.2014 tarih ve 28897 sayılı Resmi Gazete ile yururlukten kaldırılan 10/c maddesinde; izinsiz veya kurumca kabul edilen mazereti olmaksızın gorevi kesintisiz 10 gun terk etmek, gorevinden cekilmiş sayma cezasını gerektiren fiil ve haller arasında sayılmıştır.
Aynı Yonetmeliğin "Kademe İlerlemesinin Durdurulması" başlıklı 9. maddesinin b bendinde izinsiz veya kurumlarca kabul edilen ozuru olmaksızın kesintisiz 3-9 gun devamsızlık gosteren personele ilgili cezanın verilebileceği; "Kamu Gorevinden Cıkarma" başlıklı 11. maddesinin c bendinde ise izinsiz veya kurumlarınca kabul edilebilir ozru olmaksızın bir yıl icinde toplam olarak devamlı statude olanlar icin 20 gun goreve gelmemenin yaptırımı duzenleme altına alınmıştır.
2914 sayılı Yuksekoğretim Kanunu'nun 20. maddesinde de, bu Kanunda hukum bulunmayan hallerde 2547 sayılı Kanun ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu kurallarının uygulanacağı belirtilmiştir.
Oğretim elemanlarının atanma usulleri ve sureleri ile yurutecekleri gorevlerinin nitelikleri 2547 sayılı Kanunda, diğer ozluk hakları da 2914 sayılı Kanunda duzenlenirken ilgililerin gorevlerinden cekilme isteğinde bulunma ya da bulunmuş sayılma şeklinde kendi iradelerine bağlı olarak sonlandırmalarına ilişkin acık bir Yasa kuralına yer verilmemiş olup, 2547 sayılı Kanun uyarınca cıkarılan ve yukarıda alıntısı yapılan Yonetmelikte goreve kesintisiz 10 gun kabul edilebilir bir mazereti olmaksızın devamsızlık gosterme hali disiplin hukuku kapsamında bir yaptırıma bağlanmış, ilgili hukum daha sonra 29.01.2014 tarih ve 28897 sayılı Resmi Gazete ile yururlukten kaldırılmıştır.
Bu arada, dava konusu işlem 657 sayılı Kanunun 94. maddesi uyarınca tesis edilmiş olduğundan bu hukmun davacı hakkında uygulanıp uygulanmayacağının da irdelenmesi gerekmektedir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun "Memurluğun Sona Ermesi" başlıklı 4. Bolumunde yer verilen "Cekilme" başlıklı 94. maddesinde; Devlet memurunun bağlı olduğu kuruma yazılı olarak muracaat etmek suretiyle memurluktan cekilme isteğinde bulunabileceği; mezuniyetsiz veya kurumlarınca kabul edilen mazereti olmaksızın gorevin terk edilmesi ve bu terkin kesintisiz 10 gun devam etmesi halinde, yazılı muracaat şartı aranmaksızın, cekilme isteğinde bulunulmuş sayılacağı hukum altına alınmıştır.
Yine, aynı Kanunun "Disiplin" başlıklı 7. Bolumunde yer verilen "Disiplin cezalarının ceşitleri ile ceza uygulanacak fiil ve haller" başlıklı 125. maddesinde, ozursuz olarak bir veya iki gun goreve gelmemek aylıktan kesme cezasını; ozursuz ve kesintisiz 3-9 gun goreve gelmemek de kademe ilerlemesinin durdurulması cezasını gerektiren fiil ve haller arasında sayılmıştır.
657 sayılı Kanunda yer alan bu kuralların birlikte değerlendirilmesinden anlaşılacağı uzere; Devlet memurlarının 10 gune kadar olan devamsızlıkları disipline konu bir suc olarak değerlendirilirken, 10 gun devamsızlık halinde ilgilinin memuriyetini kendi iradesiyle sonlandırmış olduğu kabul edilerek idari bir tasarrufta bulunulmaktadır.
Bu kurulların amacı ise, 657 sayılı Kanuna tabi memurların yuruttuğu kamu hizmetinin niteliğinden kaynaklanmaktadır. Devlet memurlarının devamsızlıklarının yuruttuğu hizmete doğrudan etkisinin bulunduğu tartışmasızdır.
2547 ve 2914 sayılı Kanunlara tabi oğretim elemanlarının Kanunda tanımlanmış olan gorevleri ile 657 sayılı Kanuna tabi memurların yuruttukleri kamu hizmetinin farklı niteliklerde olduğu acıktır.
Yasa koyucunun bu farklılığı gozetmek suretiyle, 2547 sayılı Yasada oğretim elemanları acısından goreve devamsızlık hali icin bir idari tasarruf ongormeyerek ilgili Yonetmelik ile disiplin cezasına tabi kıldığı sonucuna ulaşılmaktadır. Kaldı ki, disiplin cezası şeklinde tesis edilecek bir işlem ile idari bir tasarruf niteliği taşıyan işlemin oluşturulma sureci ve ilgili acısından yaratacağı hukuki sonuclar birbirinden farklılık taşımaktadır. Bu bakımdan, yonetmelikte disiplin cezasına tekabul eden bir durumun daha ağır sonucları olan idari bir tasarrufa bağlanmasının hukuka ve hakkaniyete uygun olmayacağı da acıktır.
Bu acıklamalar ışığında, her ne kadar 10 gun kesintisiz olarak goreve gelmemeye ilişkin yaptırım hukmu Yonetmelikten kaldırılmış olsa bile benzer eylemlere ilişkin yaptırımların Yonetmelikte duzenlenmesi karşısında, 2547 sayılı Yasaya tabi araştırma gorevlisi olarak gorev yapan davacı hakkında durumun yukarıda aktarılan Yonetmelik uyarınca yapılacak bir soruşturma ile tespit edilerek, bunun sonucuna gore işlem tesis edilmesi gerekmekte iken, gorevinden cekilmiş sayılması yonunde 657 sayılı Kanunun 94. maddesi uyarınca tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Mahkeme kararının yukarıda belirtilen gerekceler doğrultusunda bozulması gerektiği duşuncesiyle coğunluk kararına katılmıyoruz.