2914 sayılı Yuksekoğretim Personel Kanununa gore engelleyici bir duzenleme bulunmamasına rağmen Araştırma Gorevlilerine 3 ve ustu kadro dereceleri tahsis edilmiyor! Bildiğiniz gibi, 2914 sayılı Yuksekoğretim Personel Kanunu'nun amacı 2547 sayılı Yuksekoğretim Kanununda yer alan oğretim elemanları tanımına giren personeli sınıflandırmak, aylıklarını ve ek gostergelerini duzenlemek, derece yukseltilmesi ve kademe ilerlemesinin şekil ve şartları ile sosyal haklardan yararlanma, ek ders ucreti, universite, idari gorev ve geliştirme odeneklerinin miktarını tespit etmek, emekli ve yabancı oğretim elemanlarının sozleşmeli olarak calıştırılma usul ve esaslarını belirlemektir.
Bu cercevede, Profesor, Docent, Doktor Oğretim Uyesi, Oğretim Gorevlisi ve Araştırma Gorevlisi kadrolarında bulunan personelin ek gostergeleri ve kadro derece aralıkları mezkur kanuna ekli Ek Gosterge Cetvelinde duzenlenmiştir.
Ote yandan, 06 Mart 2018 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 7100 sayılı Yuksekoğretim Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hukmunde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile yapılan duzenlemeler cercevesinde Yardımcı Docent kadroları kaldırılarak Doktor Oğretim Uyesi; Uzman, Cevirici ve Eğitim Oğretim Planlamacısı kadroları da iptal edilerek Oğretim Gorevlisi olarak değiştirilmiştir.
Yapılan bu duzenlemeler sonucunda, 2914 sayılı Kanuna ekli ek gosterge cetvelinde sadece kadro unvanlarının isimleri değiştirilmiş, kadro derece aralıkları ve ek gostergeler ile ilgili herhangi bir duzenleme yapılmamıştır.
Tablo incelendiğinde, aynı başlık altında yer alan Oğretim Gorevlisi ve Araştırma Gorevlilerinin kadro derecelerinin 1 -7 aralığında olduğu, 1 inci dereceden maaş alanların 3600, 2 nci dereceden maaş alanların 2700, 3-7 arasında maaş alanların ise ek gostergelerinin 2300 olarak gozukmektedir.

Ancak, yıllardan bu yana gelen uygulamada universitelere mulga 78 sayılı Yuksekoğretim Kurumları Oğretim Elemanlarının Kadroları Hakkında Kanun Hukmunde Kararname cercevesinde ihdas edilen Araştırma Gorevlisi kadrolarının derece aralıkları 4-7 arasında olmuştur. Yasal bir engel olmamasına rağmen hicbir universiteye 3 ve uzeri derece Araştırma Gorevlisi kadrosu ihdas edilmediği gibi halihazırda gorev yapmakta olan araştırma gorevlilerine dolu kadro derece değişikliği yolu ile de kadro tahsis edilmemiştir.
Diğer taraftan, 7100 sayılı Kanunla 2547 sayılı Yuksekoğretim Kanununun 36 ncı maddesinde yapılan duzenleme ile birlikte doktorasını tamamlayan araştırma gorevlilerine derse girme hakkı verilmiş olup, haftada oniki saati aşan ders gorevleri icin haftada on saate kadar 2914 sayılı Kanunun 11 inci maddesinde yer alan esaslar cercevesinde oğretim gorevlileri icin belirlenmiş olan ek ders ucreti, gosterge rakamı uzerinden ek ders ucreti ile sınav ucreti odenebilmektedir.
Bu acıdan değerlendirildiğinde, doktorasını tamamlamış araştırma gorevlileri derse girerek ders ucreti ve sınavı ucreti alabildikleri icin oğretim gorevlileri ile eşdeğer sayılmıştır. Fakat, kadro derecesi acısından bakıldığında ise adaletsiz bir değerlendirme yapılmaktadır. Oğretim gorevlileri 1 inci dereceye kadar inebilirken, araştırma gorevlileri 4 uncu derecede bekletilmektedir.
Norm kadro uygulamasının başlaması ile birlikte kadro bulmanın her gecen gun zorlaştığı ulkemizde, araştırma gorevlilerinin en azından 1 inci dereceye kadar inebilmelerine imkan verilmesinde yasal olarak hicbir engel bulunmamaktadır. 2 sayılı Genel Kadro ve Usulu Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi cercevesinde universitelerin dolu kadro derece değişiklik tekliflerinin kabul edilmesiyle hem halihazırda gorev yapan araştırma gorevlilerinin ozluk haklarında iyileştirme hem de 5682 sayılı Pasaport Kanunu cercevesinde yeşil pasaport almalarının onu acılabilir.
Yavuz Selim KAPLAN