Yasal duzenlemeler sonrasında universitelerde gorev yapan akademik ve idari personelin almış oldukları disiplin cezalarına itiraz yerleri ve usulleri nedir ? Bildiğiniz gibi, Anayasa Mahkemesi 14 Ocak 2015 tarihli ve 2015/6 sayılı kararıyla, yuksekoğretim kurumlarında gorevli oğretim elemanlarına, memurlara ve diğer personele uygulanacak cezaların kanuna gore değil yonetmeliğe gore verilmesinin anayasaya aykırı olduğu gerekcesiyle, 2547 sayılı Yuksekoğretim Kanununun 53 uncu maddesinin (b) fıkrasının ikinci cumlesinin iptaline ve yine iptal hukmunun kararının Resmi Gazete'de yayımlanmasından (07/04/2015 tarihinden yayımlandı) başlayarak dokuz ay sonra yururluğe girmesine karar vermişti.
Bu karardan yaklaşık bir yıl sonra, oğretim elemanları ve idari personelin disiplin işlemleri ile ilgili hususlarda 2547 sayılı Yuksekoğretim Kanununda yapılan kapsamlı duzenlemeler 09 Aralık 2016 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yururluğe girdi.
Bu yazımızda, mezkur yasal duzenleme sonrasında disiplin cezalarına yapılacak itiraz yerleri ve usulleri ile ilgili bir bilgilendirmede bulunacağız.
2547 sayılı Yuksekoğretim Kanununun "Disiplin Cezası Verme Yetkisi" başlıklı 53/C maddesinde; "Disiplin cezası vermeye yetkili amir ve kurullar şunlardır:
a) Uyarma ve kınama cezaları sıralı disiplin amirleri tarafından, rektorler ve bağımsız vakıf meslek yuksekokulu mudurleri hakkında Yuksekoğretim Kurulu Başkanı tarafından verilir.
b) Aylıktan veya ucretten kesme ve kademe ilerlemesinin durdurulması veya birden fazla ucretten kesme cezaları kişinin gorevli olduğu birimdeki disiplin kurulu kararı ile verilir.
c) Universite oğretim mesleğinden cıkarma ve kamu gorevinden cıkarma cezaları atamaya yetkili amirin teklifi uzerine Yuksek Disiplin Kurulu kararıyla verilir.
d) Rektorler, bağımsız vakıf meslek yuksekokulu mudurleri ve dekanlar hakkında aylıktan veya ucretten kesme, kademe ilerlemesinin durdurulması veya birden fazla ucretten kesme, universite oğretim mesleğinden cıkarma ve kamu gorevinden cıkarma cezaları Yuksek Disiplin Kurulu kararıyla verilir.
e) Aylıktan veya ucretten kesme, kademe ilerlemesinin durdurulması veya birden fazla ucretten kesme, universite oğretim mesleğinden ve kamu gorevinden cıkarma cezaları gerektiren fiillerle ilgili olarak oğretim elemanları hakkında Yuksekoğretim Kurulu Başkanı disiplin amiri sıfatıyla doğrudan soruşturma acabilir. Bu kapsamda yapılan soruşturmalar sonucunda verilecek cezalar Yuksek Disiplin Kurulunca verilir. Disiplin cezası vermeye yetkili makamlar, soruşturmada eksiklik olduğunun tespiti halinde eksikliklerin giderilmesi amacıyla dosyayı iade edebilir, soruşturmacı tarafından onerilen disiplin cezasını aynen verebilir, hafifletebilir veya reddedebilir. Teklif edilen cezanın reddedilmesi halinde ilgili disiplin amiri ya da kurulu tarafından ret gerekcesine uygun olarak en gec uc ay icerisinde yeni işlem tesis edilebilir." hukmu yer almaktadır.
Diğer taraftan, "İtiraz" başlıklı 53/F maddesinde ise; "Disiplin cezalarına itiraz edilebilecek amir ve kurullar şunlardır:
a) Uyarma ve kınama cezalarına karşı itiraz ilgilinin gorevli olduğu birimin disiplin kuruluna, dekanlar icin universite disiplin kuruluna, rektorler ve bağımsız vakıf meslek yuksekokulu mudurleri icin Yuksek Disiplin Kuruluna yapılabilir.
b) Aylıktan veya ucretten kesme ve kademe ilerlemesinin durdurulması veya birden fazla ucretten kesme cezasına karşı itiraz ilgilinin gorevli olduğu universite disiplin kuruluna, yuksekoğretim ust kuruluşlarında gorev yapan personel icin Yuksek Disiplin Kuruluna yapılabilir. İtiraz suresi, cezanın tebliğ tarihinden itibaren yedi gundur. İtiraz mercileri, itiraz tarihinden itibaren altmış gun icinde karar verir. İtiraz mercileri itirazı kabul ya da reddedebilir. İtirazın kabul edilmesi halinde ceza tum sonuclarıyla ortadan kalkar, ancak ilgili disiplin amiri veya disiplin kurulu tarafından kabul gerekcesine uygun olarak en gec uc ay icerisinde yeni bir işlem tesis edilebilir." ifadesi bulunmaktadır.
Ote yandan, "Disiplin Kurullarının Teşekkulu" başlıklı 53/E maddesinin altıncı ve yedinci fıkralarında ise; "...Soruşturmada gorev alanlar disiplin kurullarındaki oylamalara, disiplin kurulunda gorev alanlar ile disiplin cezası verenler bu cezalara itirazların goruşulduğu kurullardaki oylamalara katılamazlar. Herhangi bir sebeple disiplin kurullarının teşekkul edememesi halinde eksik uyelikler eşdeğer unvana sahip oğretim uyeleri arasından senato tarafından belirlenen uyelerce tamamlanır." denilmektedir.
Yukarıda yer verilen mevzuat hukumleri birlikte değerlendirildiğinde universitede gorevli akademik ve idari personelin verilebilecek cezayı vermeye yetkili kurul veya makam ile itiraz makamları aşağıdaki tabloda sunulmuştur.
KAPAT [X]
Yavuz Selim KAPLAN
STATUSU
UNVANI
ALDIĞI CEZA
CEZAYI VERMEYE YETKİLİ KURUL VEYA MAKAM
İTİRAZ MAKAMI
DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR
Akademik
-Rektor
-Bağımsız Vakıf MYO Mudurleri
-Uyarma
-Kınama
Yuksekoğretim Kurulu Başkanı
Yuksek Disiplin Kurulu
Akademik
Rektor
-Aylıktan/Ucretten Kesme
-Kademe İlerlemesinin Durdurulması/Birden Fazla Ucretten Kesme
-Universite Oğretim Mesleğinden Cıkarma
-Kamu Gorevinden Cıkarma
Yuksek Disiplin Kurulu
-
Akademik
Dekan
-Uyarma
-Kınama
Rektor
Universite Disiplin Kuruluna
Akademik
Dekan
-Aylıktan/Ucretten Kesme
-Kademe İlerlemesinin Durdurulması/Birden Fazla Ucretten Kesme
-Universite Oğretim Mesleğinden Cıkarma
-Kamu Gorevinden Cıkarma
Yuksek Disiplin Kurulu
-
Akademik
Profesor
Docent
Doktor Oğretim Uyesi
Oğretim Gorevlisi
Araştırma Gorevlisi
-Uyarma
-Kınama
Gorevli olduğu birimdeki sıralı disiplin amiri
(Orneğin; disiplin cezası verilecek kişi Muhendislik Fakultesinde gorev yapıyorsa ilgili Fakultenin Dekanı)
Birim Disiplin Kurulu
(Orneğin; disiplin cezası alan kişi Muhendislik Fakultesinde gorev yapıyorsa o fakultenin Fakulte Yonetim Kurulu aynı zamanda Birim Disiplin Kuruludur)
*Birim Disiplin Kurullarında Dekan veya Mudur yer alamaz. Bu durumda ilgili disiplin kuruluna kurul uyelerinden en yuksek unvanlı oğretim uyesi, en yuksek unvanlı oğretim uyesinin birden fazla olması halinde en kıdemli uye, oğretim uyesi bulunmaması halinde en kıdemli oğretim gorevlisi başkanlık eder.
*Disiplin kurullarında profesorlerle ilgili hususların goruşulmesinde docent ve doktor oğretim uyeleri, docentlerle ilgili hususların goruşulmesinde doktor oğretim uyeleri ve kendileri ile ilgili hususların goruşulmesinde ilgili uyeler goruşmelere katılamazlar.
Akademik
Profesor
Docent
Doktor Oğretim Uyesi
Oğretim Gorevlisi
Araştırma Gorevlisi
-Aylıktan/Ucretten Kesme
-Kademe İlerlemesinin Durdurulması/Birden Fazla Ucretten Kesme
Birim Disiplin Kurulu
(Orneğin; disiplin cezası alan kişi Muhendislik Fakultesinde gorev yapıyorsa o fakultenin Fakulte Yonetim Kurulu aynı zamanda Birim Disiplin Kuruludur)
Universite Disiplin Kurulu
(İlgili yuksekoğretim kurumunun Universite Yonetim Kurulu)
*Birim Disiplin Kurullarında Dekan veya Mudur yer alamaz. Bu durumda ilgili disiplin kuruluna kurul uyelerinden en yuksek unvanlı oğretim uyesi, en yuksek unvanlı oğretim uyesinin birden fazla olması halinde en kıdemli uye, oğretim uyesi bulunmaması halinde en kıdemli oğretim gorevlisi başkanlık eder.
*Disiplin kurullarında profesorlerle ilgili hususların goruşulmesinde docent ve doktor oğretim uyeleri, docentlerle ilgili hususların goruşulmesinde doktor oğretim uyeleri ve kendileri ile ilgili hususların goruşulmesinde ilgili uyeler goruşmelere katılamazlar.
İdari
Fakulte veya Yuksekokullarda gorevli Memur,
Bilgisayar İşletmeni,
Şef vb. diğer 657 sayılı DMK'ya tabi idari kadrolar
-Uyarma
-Kınama
Sıralı disiplin amiri olarak birim sekreterinin teklifi uzerine ilgili Dekan veya Mudur
Birim Disiplin Kurulu
*Birim Disiplin Kurullarında Dekan veya Mudur yer alamaz. Bu durumda ilgili disiplin kuruluna kurul uyelerinden en yuksek unvanlı oğretim uyesi, en yuksek unvanlı oğretim uyesinin birden fazla olması halinde en kıdemli uye, oğretim uyesi bulunmaması halinde en kıdemli oğretim gorevlisi başkanlık eder.
*Disiplin kurullarında profesorlerle ilgili hususların goruşulmesinde docent ve doktor oğretim uyeleri, docentlerle ilgili hususların goruşulmesinde doktor oğretim uyeleri ve kendileri ile ilgili hususların goruşulmesinde ilgili uyeler goruşmelere katılamazlar.
İdari
Rektorluğe bağlı Daire Başkanlıkları, Koordinatorlukler, Merkez Mudurluklerinde gorevli Memur,
Bilgisayar İşletmeni,
Şef vb. diğer 657 sayılı DMK'ya tabi idari kadrolar
-Uyarma
-Kınama
Sıralı disiplin amiri olarak idari teşkilatın başı olan Genel Sekreter
Universite Disiplin Kurulu
*Disiplin kurullarında profesorlerle ilgili hususların goruşulmesinde docent ve doktor oğretim uyeleri, docentlerle ilgili hususların goruşulmesinde doktor oğretim uyeleri ve kendileri ile ilgili hususların goruşulmesinde ilgili uyeler goruşmelere katılamazlar.
İdari
Fakulte veya Yuksekokullarda gorevli Memur,
Bilgisayar İşletmeni,
Şef vb. diğer 657 sayılı DMK'ya tabi idari kadrolar
-Aylıktan/Ucretten Kesme
-Kademe İlerlemesinin Durdurulması/Birden Fazla Ucretten Kesme
Birim Disiplin Kurulu
Universite Disiplin Kurulu
*Birim Disiplin Kurullarında Dekan veya Mudur yer alamaz. Bu durumda ilgili disiplin kuruluna kurul uyelerinden en yuksek unvanlı oğretim uyesi, en yuksek unvanlı oğretim uyesinin birden fazla olması halinde en kıdemli uye, oğretim uyesi bulunmaması halinde en kıdemli oğretim gorevlisi başkanlık eder.
*Disiplin kurullarında profesorlerle ilgili hususların goruşulmesinde docent ve doktor oğretim uyeleri, docentlerle ilgili hususların goruşulmesinde doktor oğretim uyeleri ve kendileri ile ilgili hususların goruşulmesinde ilgili uyeler goruşmelere katılamazlar.
İdari
Rektorluğe bağlı Daire Başkanlıkları, Koordinatorlukler, Merkez Mudurluklerinde gorevli Memur,
Bilgisayar İşletmeni,
Şef vb. diğer 657 sayılı DMK'ya tabi idari kadrolar
-Aylıktan/Ucretten Kesme
-Kademe İlerlemesinin Durdurulması/Birden Fazla Ucretten Kesme
Universite Disiplin Kurulu
2547 sayılı Kanunun disiplin hukumleri incelendiğinde Rektorluğe bağlı birimlerde gorev yapan idari personelin Aylıktan Kesme ve Kademe İlerlemesinin Durdurulma cezalarının itiraz makamları belirlenmemiştir.
Ancak, 2547 sayılı Kanunun 53/E maddesinde yer alan "...Herhangi bir sebeple disiplin kurullarının teşekkul edememesi halinde eksik uyelikler eşdeğer unvana sahip oğretim uyeleri arasından senato tarafından belirlenen uyelerce tamamlanır." duzenlemesine gore Senato tarafından itirazları değerlendirmek uzere bir kurul oluşturulacaktır. Bu kurul, sadece idari personelin aylıktan kesme ve kademe ilerlemesinin durdurulması cezalarına karşı itirazları karara bağlayacaktır.