Memuriyet oncesi Ziraat ve Halk Bankasında calışılan sureler ozluk haklarını nasıl etkiler? Soru: 17.10.2011 tarihinde goreve başladığım Ziraat Bankasında 10.05.2015 tarihinde askerlik vazifesi icin ucretsiz izine ayrıldım. Askerlik donuşu goreve başlamadan 17.11.2015 tarihinde ... Uzman Yardımcılığını kazandığım ici istifa edip, 19.11.2015 tarihinde .. Uzman Yardımcısı olarak goreve başladım. Ziraat Bankasında calıştığım sureler memurluktaki derece kademe ve izin gun sayısını hesaplanması gibi ozluk haklarımı etkiler mi?
Cevap: Ziraat Bankası 25 Kasım 2000 tarihi oncesinde 233 sayılı Kanun Hukmunde Kararname kapsamında bir kamu iktisadi teşebbusu idi. Personelinin statusu ise 399 sayılı KHK kapsamında duzenlenmiş olup; Bankada memur ve sozleşmeli personel istihdam edilmekteydi.
15 Kasım 2000 tarihli ve 4603 sayılı Kanunun yururluğe girmesiyle Bankanın yapısı değiştirilmiş, KİT statusune son verilmiş, ozel hukuk hukumlerine tabi personel istihdamına gecilmiş, mevcut personelden sozleşme teklif edilmeyenler diğer kamu kurum ve kuruluşlarına Devlet Personel Başkanlığı tarafından nakledilmiştir. Kanunun gecici 1. maddesiyle de Bankada 31.12.2002 tarihinden itibaren ozel hukuk hukumlerine tabi olmayan personel calıştırılamayacağı hukum altına alınmıştır.

Bugun Ziraat Bankası 4603 sayılı Kanuna ve anasozleşme hukumlerine tabi, sermayesinin tamamı Devlete ait, işci statusunde personel istihdam eden kamu bankasıdır. Banka, 4603 sayılı Kanuna tabi olması ve kamu fonu kullanıyor olması itibarıyla mulga 217 sayılı KHK'nin 2. maddesi kapsamına dahil kamu kuruluşudur.
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun Yıllık izin başlıklı 102. maddesinde, "Devlet memurlarının yıllık izin suresi, hizmeti 1 yıldan on yıla kadar (On yıl dahil) olanlar icin yirmi gun, hizmeti on yıldan fazla olanlar icin 30 gundur. Zorunlu hallerde bu surelere gidiş ve donuş icin en cok ikişer gun eklenebilir." denilmektedir. 154 Seri Nolu Devlet Memurları Kanunun Genel Tebliğinde ise, yıllık izin surelerinin hesabında, hangi statude olursa olsun kamu kurum ve kuruluşlarında gecen hizmet sureleri ile kamu kurum ve kuruluşlarında gecmese dahi Devlet memurlarının kazanılmış hak aylıklarında değerlendirilen hizmet surelerinin dikkate alınması gerektiği belirtilmiştir. Yukarıda acıkladığımız uzere 217 sayılı KHK kapsamında kamu kuruluşu olması sebebiyle yıllık izin suresinin tespitinde Bankada calışılan surelerin dikkate alınması gerekmektedir.
Diğer taraftan, Devlet memurlarının memuriyete girmeden ya da memurluktan ayrılarak yapmış olduğu calışmalarının kazanılmış hak aylık derece ve kademesinde değerlendirilmesi icin yasal duzenleme bulunması gerekmektedir. Konuya ilişkin olarak 657 sayılı Kanunun 36. maddesinin C fıkrasında bu neviden hangi hizmetlerin memuriyetten sayılacağı belirlenmiştir. Ayrıca bu genel duzenleme dışında intibaka ilişkin istisnai nitelikte bazı ozel kanun hukumleri de mevcuttur. Uzman yardımcısı kadrosu Genel İdare Hizmetleri Sınıfında yer almakta olup, bu sınıfa girenlerin memuriyet dışında calıştıkları surelerin hizmetten sayılacağına dair hem 657 sayılı Kanun hem de ozel kanunlarda bir hukum yer almadığından Bankada işci statusunde calışılan surelerin derece/kademe intibakınızda değerlendirilmesi mumkun değildir.
Ayrıca soruda yer almamakla birlikte, 657 sayılı Kanunun 68/B maddesine gore ilk dort dereceye atanmak icin gerekli hizmet sureleri belirlenirken 217 sayılı KHK kapsamına dahil kuruluşlarda gecen surelerin de hesaba katılması sebebiyle; Bankada calışılan surelerin tamamı dikkate alınarak 8 yıl dolduğunda 3 veya 4. dereceli, 10 yıl tamamlandığında ise 1 veya 2. dereceli gelir uzmanı kadrosuna atama yapılabilecektir.
Sonuc olarak memuriyet oncesinde Ziraat Bankasında ozel hukuk hukumlerine tabi olarak gecen surelerin;
Memuriyet kazanılmış hak aylık derece ve kademesinin tespitinde dikkate alınamayacağını,
Yıllık izin verilmesine esa alınan 10 yıllık hizmet suresinin hesabında dikkate alınması gerektiğini,
657 sayılı Kanunun 68/B maddesinin uygulanmasında aranan 8 veya 10 yıllık hizmet suresine dahil edileceğini,
değerlendirmekteyiz.

Yukarıdaki değerlendirmelerimizin tamamı Ziraat Bankasıyla aynı hukuki statuye sahip olup, sermayesinin yarısından fazlası devlete ait olan Halk Bankasında calışılan sureler bakımından da gecerlidir.