Polislerin tabi olduğu mevzuat konusunda bir dağınıklık bulunmaktadır. Orneğin mali hakları 657 sayılı kanun, disiplini 7068 sayılı kanun, rutbe terfilerini 3201 sayılı Kanunun, gorev, yetki ve sorumluluklarını ise 2559 sayılı Kanun belirlemektedir. Bu yazıda, polislere hangi rutbe ve derecedeki gorevlerin verilebileceği acıklanacaktır. Soru: Emniyette polis memurlarına cok yaygın bir şekilde vekaleten diye amirlik yaptırılmakta bu amirlik gorevlerinden dolayı yer yer idari disiplin cezaları verilmekte, hatta bazen adli soruşturmalar yapılabilmektedir. Sizce bunun hukuki durumu nedir? Cevap: Anayasanın 128. maddesinde, "Memurların ve diğer kamu gorevlilerinin nitelikleri, atanmaları, gorev ve yetkileri, hakları ve yukumlulukleri, aylık ve odenekleri ve diğer ozluk işleri kanunla duzenlenirAncak, mali ve sosyal haklara ilişkin toplu sozleşme hukumleri saklıdır." denilmektedir. Bu kapsamda asli ve surekli bir kamu gorevini ifa eden polislerin hukuki ve mali statulerinin belirlenmesi icin de kanuni duzenleme yapılması zorunludur.
Polislerin tabi olduğu mevzuat konusunda bir dağınıklık bulunmaktadır. 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 1. maddesinde Emniyet Teşkilatı mensuplarının ozel kanunları hukumlerine tabi olduğu ifade edilmiştir. Bununla birlikte 657 sayılı Kanun polisleri butunuyle kapsam dışında tutmamış, hizmet sınıfları arasında Emniyet Hizmetleri Sınıfına yer vermiş ve intibaka ilişkin hukumler getirmiş olup, polis memurları aylık ve ozluk hakları, ozel hizmet tazminatı, ek gosterge ve makam tazminatı odemesi, izin hakları bakımından 657 kapsamında tutulmuştur. Polislerin ek tazminat ve ek odemesi 375 sayılı KHK hukumlerine, disiplin işlemleri 7068 sayılı Kanun hukumlerine, rutbe terfileri, fazla calışma ucreti ve odulleri 3201 sayılı Emniyet Teşkilatı Kanunu hukumlerine tabidir. Gorev, yetki ve sorumluluk bakımından tabi olunan kanun ise 2559 sayılı Polis Vazife ve Salahiyetleri Kanunudur.

3201 sayılı Kanunun 13. maddesinde emniyet hizmetleri sınıfı mensuplarının rutbeleri, meslek dereceleri ve gorev unvanları belirlenmiş, idarenin, her rutbe ve meslek derecesi karşısında gosterilen gorev unvanları arasında personelin gorev yerini değiştirmeye yetkili olduğu ifade edilmiştir. Madde hukmunde yer alan tabloya gore, polis memurundan emniyet amirine kadar olan rutbelerin meslek dereceleri ve gorev unvanlarına aşağıda yer verilmiştir.
Rutbeler
Meslek Dereceleri
Gorev Unvanları
Emniyet Amiri
6
İlce Emniyet Amiri, Burolar Amiri, Birlik Amiri, Cevik Kuvvet Grup Amiri, Ekipler Amiri, Tim Amiri, İlce Emniyet Mudur Yardımcısı, Buro Amiri, Trafik İstasyon Amiri, Sınıflar Amiri, Oğretim Gorevlisi, Pilot
Başkomiser
7
Karakol Amiri, Buro Amiri, Cevik Kuvvet Grup Amiri, İlce Emniyet Komiseri, Birlik Amiri, Tim Amiri, Trafik İstasyon Amiri, Trafik Kayıt ve Tescil Buro Amiri, Karakol Amir Yardımcısı, Sınıflar Amiri, Grup Amiri, Oğretim Gorevlisi, Pilot
Komiser
8
Grup Amiri, Ekip Amiri, Tim Amiri, Buro Amiri, Karakol Amir Yardımcısı, Sınıflar Amiri Yardımcısı Sınıf Komiseri, Trafik İstasyonu Amir Yardımcısı, Oğretim Gorevlisi, Pilot
Komiser Yardımcısı
9
Grup Amiri, Ekip Amiri, Tim Amiri, Buro Amiri, Karakol Amir Yardımcısı, Sınıflar Amiri Yardımcısı, Sınıf Komiseri, Oğretim Gorevlisi, Pilot
Kıdemli Başpolis Memuru
10
Ekip Amiri, Tim Amiri, Grup Amiri, Buro Amir Yardımcısı, Grup Amir Yardımcısı, Buro Memuru, Ekip Memuru
Başpolis Memuru
11
Ekip Amiri, Tim Amiri, Devriye Amiri, Grup Amiri, Grup Amir Yardımcısı, Ekip Amir Yardımcısı, Buro Amir Yardımcısı, Buro Memuru, Ekip Memuru
Polis Memuru
12
Buro Memuru, Ekip Memuru, Tim Memuru, Karakol Memuru, Nokta Memuru, Devriye Memuru, Koruma Memuru, Trafik Memuru, Telsiz Memuru, Memur
Yukarıda yer verilen tabloda hangi rutbe ve derecedeki polisin hangi gorevleri yurutebileceği acıkca belirtilmiştir. Buna gore rutbesinin karşısında gosterilen gorev unvanlarından farklı bir gorev unvanında gorevlendirme yapılması kanuna aykırılık oluşturacaktır. Orneğin polis memurunun ekip amiri, grup amiri, buro amiri olarak gorevlendirilmesi mumkun değildir. Yine tabloya gore bir komiserin de buro memuru, buro amir yardımcısı olarak gorevlendirilmesi yasaya acıkca aykırılık oluşturacaktır. Tabloya gore orneğin polis memuru kadro unvanı, karşısında belirtilen unvanlar da gorev unvanıdır. Buradaki gorevlendirme 657 sayılı Kanundakinden farklı olarak vekalet veya tedviren gorevlendirme yada ikinci gorev olmayıp, kaynağını 3201 sayılı Kanundan alan polislik mesleğine ozgu bir gorevlendirmedir.
Peki, polislere aynı zamanda 657 sayılı Kanunun 86. maddesi kapsamında vekalet gorevi veya 88. madde kapsamında ikinci gorev verilebilir mi? 3201 sayılı Kanunla getirilen sınırlama ve ozel duzenleme karşısında bunun mumkun olmadığını anlıyoruz. Bu durum oğretmenlerin okul muduru veya mudur yardımcısı olarak gorevlendirilmesine benzemektedir.
Sonuc olarak, polislik mesleğinde hangi rutbedeki polisin hangi gorev unvanları ile gorevlendirileceği kanunda acıkca belirlendiğinden kanuna uygun bir şekilde gorevlendirilmiş olanlar gorevlendirildiği unvanın her turlu yetki ve sorumluluğunu haiz olacaktır. Rutbesinin karşılığı olmayan unvanlarda yapılacak gorevlenirmeler ise kanuna acık bir aykırılık oluşturacaktır.