
Ust dereceli (1-4) akademik kadrolara atamalarda hizmet suresi şartı aranmasının ilgili mevzuatımızda hukuken hicbir temeli bulunmamaktadır. Bu yazımızda, universitelerde ust dereceli oğretim elemanı kadrolarına atamalarda 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nda aranan hizmet suresi şartının aranıp aranamayacağını ele alacağız.
Bilindiği uzere, oğretim elemanlarının atama usulleri ve diğer duzenleyici hususlar başta 2547 sayılı Yuksekoğretim Kanunu olmak uzere 2914 sayılı Yuksekoğretim Personel Kanununda ve bunlara dayanılarak cıkartılan ikincil mevzuatta duzenlenmektedir.
2914 sayılı Yuksekoğretim Personel Kanunu'nun "Uygulanacak Diğer Kanun Hukumleri" başlıklı 20 inci maddesinde "Bu Kanunda hukum bulunmayan hallerde 2547 sayılı Yuksekoğretim Kanunu ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hukumleri uygulanır." hukmu bulunmaktadır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun ust dereceli kadrolara atanmada aranan şartları duzenleyen 68/B maddesinde; "Eğitim ve Oğretim Hizmetleri Sınıfı ile Sağlık Hizmetleri ve Yardımcı Sağlık Hizmetleri Sınıfı haric, sınıfların 1, 2, 3 ve 4 uncu derecelerindeki kadrolarına, derece yukselmesindeki sure kaydı aranmaksızın, atanmasındaki usule gore daha aşağıdaki derecelerden atama yapılabilir.
Ancak, bu şekilde bir atamanın yapılabilmesi icin ilgilinin;
a) 1 inci dereceli kadrolardan ek gostergesi 5300 ve daha yukarıda olanlar icin en az 12 yıl,
b) 1 inci ve 2 nci dereceli kadrolardan ek gostergesi 5300'den az olanlar icin en az 10 yıl,
c) 3 uncu ve 4 uncu dereceli kadrolar icin en az 8 yıl,
hizmetinin bulunması ve yuksekoğrenim gormuş olması şarttır.
Dort yıldan az sureli yuksekoğrenim gorenler icin bu surelere iki yıl ilave edilir. Bu surelerin hesabında; 8/6/1984 tarihli ve 217 sayılı Kanun Hukmunde Kararnamenin 2 nci maddesi kapsamına dahil kurumlarda fiilen calışılan sureler ile Yasama Organı Uyeliğinde, belediye başkanlığında, belediye ve il genel meclisi uyeliğinde, kanunlarla kurulan fonlarda, muvazzaf askerlikte, okul devresi dahil yedek astsubaylık ve yedek subaylıkta ve uluslararası kuruluşlarda gecen surelerin tamamı ile yuksekoğrenim gordukten sonra ozel kurumlarda veya serbest olarak calıştıkları surenin; Başbakanlık ve bakanlıkların bağlı ve ilgili kuruluşlarının musteşar ve musteşar yardımcıları ile en ust yonetici konumundaki genel mudur ve başkan kadrolarına atanacaklar icin tamamı, diğer kadrolara atanacaklar icin altı yılı gecmemek uzere dortte ucu dikkate alınır." hukumleri bulunmaktadır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanununda ust dereceli kadrolara atamalarda aranan hizmet suresi şartının oğretim elemanlarına uygulanıp uygulanamayacağına dair Devlet Personel Başkanlığı tarafından verilen 26 Aralık 2016 tarihli goruşte ozetle; "Oğretim elemanlarının başlangıc derecelerinin 2914 sayılı Yuksek Oğretim Personel Kanununun 3 uncu maddesinde ayrı ayrı gosterilmesi, derece yukselmesinin ve kademe ilerlemesinin ne şekilde olacağının ise mezkur Kanunun 7 nci ve 8 inci maddelerinde acıklanması sebebiyle 657 SAYILI DEVLET MEMURLARI KANUNUNUN 68/B HUKUMLERİNİN UYGULANMASININ MUMKUN BULUNMADIĞI mutalaa edilmektedir." ifadesi yer almıştır.
Kanuni duzenlemeler ve mulga Devlet Personel Başkanlığının goruşu birlikte değerlendirildiğinde; oğretim elemanlarının atanma şartları, derece yukseltilmesi ve kademe ilerlemesi gibi hususlar 2547 sayılı Yuksekoğretim Kanunu ile 2914 sayılı Yuksekoğretim Personel Kanununda acıkca duzenlendiği icin hukum bulunmayan bir halin varlığını ifade ederek 657 sayılı Kanundaki hizmet suresi şartını akademik kadro atamalarında zorlayıcı unsur olarak one surmek doğru bir yorum değildir. Nitekim, universitelerde profesor kadrosuna atamalarda dahi docentlik unvanını aldıktan sonra beş yıl ilgili bilim alanında calışma şartı koyulmuş, bunun bir universitede gorev yaparak yerine getirilmesi ongorulmemiştir.
Dolayısıyla, universiteler tarafından ilan edilen 1 ila 4 dereceli oğretim elemanı kadrolarına başvuran adayların yeterli hizmet sureleri bulunmadığı gerekceleriyle elenmelerinin yururlukteki mevzuat hukumleri ile mulga Devlet Personel Başkanlığının goruşu dikkate alındığında hukuka uygun olmadığı değerlendirilmektedir.