Herhangi bir eseri gorduğunuz zaman donup bir daha bakıyorsanız, ya cok derin ya da cok ilginc bir şeyler gormuşsunuz demektir. Bu ilginc gorunumun altına gizlenmiş derinliği gorebilmek ise bir bakıştan fazlasını gerektirebilir.
Dunyanın dort bir yanında bulunan ilginc heykeller her ne kadar ilginc gorunseler de aslında kulağa cok da ilginc gelmeyen hikÂyelere sahip olabiliyorlar. Bu listede, ilk gorulduğu zaman varlığının sorgulanma olasılığı yuksek ancak onyargı ile yaklaşılmaması gereken bazı heykelleri derledik.
En ilginc heykeller: Appennine Colossus – Floransa, İtalya Feltépve – Budapeşte, Macaristan The Black Ghost – Klaipeda, Litvanya Les Voyageurs – Marsilya, Fransa Hippo Square – Taipei Hayvanat Bahcesi, Tayvan Man Hanging Out – Prag, Cek Cumhuriyeti Support – Venedik, İtalya The Caring Hand of Glarus – Glarnerland, İsvicre Viccisitudes – Lanzarote, İspanya Maman – Şanghay, Cin Golun kenarındaki yaşlı dev adam heykeli; Appennine Colossus – Floransa, İtalya Ronesans sanatcısı Giambologna tarafından yapılan, İtalya'nın Toskana bolgesine bağlı Vaglia komununde yer alan Apennine Colossus heykeli yaklaşık on bir metre boyutunda. Bir deniz canavarını boğmaya calışıyormuş gibi gorunen, yosunla kaplı, orta yaşlı bir adam goruntusu verilmiş bu heykelin icerisinde gizli odalar ve mağaralar bulunuyor.
Heykelin zemin katında, Yunan tanrıcası Thetys'e adanmış sekizgen bir ceşmenin bulunduğu bir mağara, kafasının icerisindeki kucuk odada ise yakıldığında dumanın burun deliklerinden dışarı cıkacağı şekilde tasarlanmış bir şomine saklanıyor. Dev Colossus ilk yapıldığında arka kısmında bir nevi heykele “doğallık” katacak bir mağaraya sahipti. Bu haliyle heykel, yaşlı dev bir adamın mağara icerisinden canavara doğrulduğu anda taşa donuştuğu izlenimini veriyordu.
Cimenlerin arasından yukselen, “selfie” cekilmeden terk edilmemesi gereken heykel; Feltépve – Budapeşte, Macaristan
2014 Art Market Budapeşte Festivali sırasında Gresham Sarayı'nın arazisinde sergilenen heykel, festivalin bir parcası olarak başlayıp ilginc gorunumu sayesinde gozleri uzerine cekmeye başladı. Polistirenden oluşturulması sebebiyle gecici sayılan heykel, internette viral olmaya başlayınca beklenilenden cok daha unlu ve değerli bir hale geldi. Yeraltından cıkmaya calışan bu devin heykeli, Gallery Out of Home tarafından “ozgurleşme arzusu” olarak yorumlanmıştı.
Liman hayaletinin eski yıllara dayanan efsanesi; The Black Ghost – Klaipeda, Litvanya
Sol elinde tuttuğu fenerle limana cıkmaya calışan, urkutucu The Black Ghost (Kara Hayalet) heykeli aslında gorunduğunden cok daha zıt bir anlam taşımaktadır. Yuzuklerin Efendisi serisinden fırlamış gibi gorunen The Black Ghost heykelinin yapımındaki ilham kaynağı 1595 ’ten kalma bir efsaneye dayanıyor.
Muhafız Hans von Heidi, limanın yakınında gece turlarını yaparken su kenarında bir hayalet belirdiğini ve tahıl stoklarının yeterli olmadığına dair bir konuşma yaptığını one surer. Hans von Heidi, bu gorduklerinin uzerine tahıl stoğunun arttırılması icin bildiride bulunur. Olayların ardından izleyen kıtlık yılları, Hans ’ın gormuş ve inanmış olduğu bu hayaletin kurtarıcı olarak ilan edilmesine sebep olur. Boylelikle, Svajunas Jurkus ve Sergejus Plotnikovas isimli iki sanatcı tarafından hayaletin gunumuze kadar korunacak bir heykeli yapılır.
Bu heykeller tamamen boyle gorunmeleri icin tasarlandı; Les Voyageurs – Marsilya, Fransa
Farklı gorunumleriyle one cıkan “calışan insanlar” temalı bu heykellerin buyuk bir bolumu eksik gibi duruyor. Ancak bu eksiklik, tam da bir butunu oluşturmak uzere şekillendirilmiş. Bu calışmalar "Les Voyageurs" (Gezginler) isimli akımın altında, 2013 yılında Avrupa Kultur Başkenti secilen Marsilya'da sergilendi. Heykelleri ilginc yapan kısım ise altındaki eşsiz tasarım fikri.
Surrealizme somut bir bakış acısı kazandıran hipopotamlar; Hippo Square – Taipei Hayvanat Bahcesi, Tayvan
Asfalt zemini suya ceviren hipopotam heykelleri, Asya ’nın en buyuk hayvanat bahcelerinden olan Taipei ’nin eski muduru Chen Pao-chung ’un yaratıcı fikriyle oluşturulduğu gunden beri Taipei ’nin simgesi olarak anılıyor. Asfalt uzerindeki hipopotamların yarım heykelleri, hipopotamların gercekten yuzuyor gibi gorunmelerine sebep olmakta.
Olum korkusuyla yuzleşmeye calışan Sigmund Freud ’un ikilemi; Man Hanging Out – Prag, Cek Cumhuriyeti
En ilginclerinden olduğu inkÂr edilemeyecek olan Man Hanging Out, ozellikle bilmeyenleri icin cıplak gozle gorulduğu zaman korku uyandırabilecek bir heykel. Ve belki de en felsefi anlam taşıyanlarından biri.
1996 yılında heykeltıraş David Černý tarafından yapılan bu heykeldeki adam herhangi birisi değil, unlu psikanalist Sigmund Freud ’un bir yansıması. Elleriyle direği umarsızca tutmaya calışan ve bir elini cebinde olan bu figur, olum ve yaşam arasındaki caresiz korkuyu hisseden Freud ’un kararsızlığını temsil ediyor. Her ne kadar tartışmalı olsa da, bu heykel ile Freud ’un olum fobisine gonderme yapıldığı duşunuluyor.
Dev ellerin kuresel ısınmaya dair mesajı; Support – Venedik, İtalya
Zamanında 57. Uluslararası Sanat Sergisi icin unlu heykeltıraş Lorenzo Quinn'in yaptığı anıtsal heykel, Ca 'Sagredo Oteli'nin bulunduğu binayı destekliyor gibi gorunen ve kanaldan yukselen iki dev elden oluşuyor. Support ismi verilen heykel, kuresel ısınmadan kaynaklanan su seviyelerine yonelik farkındalık uyandırmak amacıyla yapılmıştı.
Doğanın insan icin onemi; The Caring Hand of Glarus – Glarnerland, İsvicre
Eva Oertli ve Beat Huber ’ın yapmış olduğu The Caring Hand of Glarus heykeli, arka planında guzel anlamlar taşıyan bir başka ilginc calışma. Toprağın icerisindeymiş gibi gorunen el heykelinin ortasında bulunan ağac, insanoğlunun doğayla bir oluşu ve cevre bilinci gibi anlamları temsil etmek icin tasarlanmış.
Mercanlarla kaplanması icin yapılmış sanat eseri; Viccisitudes – Lanzarote, İspanya
Farklı etnik kokene sahip cocukların gercek kalıbıyla oluşturulan, alcıyla yapılmış bir grup cocuğun heykeli. Molinere Sualtı Heykel Parkı'nda bulunan heykel, Jason deCaires Taylor isimli sanatcı tarafından oluşturulmuştur. Suyun akıntısına direnmek icin daire oluşturan, el ele tutuşan cocuk heykelleriyle birlik duygusunu canlandırmak istemiştir.
Heykeller, cimentonun pH'ını duşurme teknikleri kullanılarak ve dokulu bir yuzey uygulanarak mercan buyumesini desteklemek icin tasarlandı. Bu tasarıdaki asıl amac, zaman ve cevrenin insan bedenini nasıl etkilediğini sanata yansıtmaktı.
Heykel, aynı zamanda orta gecit ticaretine yorumlanmaya devam etmekte. Asıl amacının kolelik ticaretine gondermede bulunmak olmadığını belirten Jason deCaires Taylor, yaptığı heykelin kole ticaretine farkındalık yaratmış olduğu icin rahatsızlık duymadığını da belirtmiştir.
Fantastik bir diziden fırlayıp gelmiş gibi duran; Maman – Şanghay, Cin
Cin ’de bulunan bu uzun bacaklı orumcek heykeli ne Stranger Things dizisine ne de Dali ’nin surrealist cizimlerine ait. Ancak tek bir ortak yanları var, o da hepsinin birbirinden urkunc bir gorunume sahip oluşu.
Bronz, paslanmaz celik ve mermer karışımı heykel, 9 metre boyuyla dunyanın en buyuk heykellerinden biri. Birkac katlı binaya eşdeğer olarak gorebilirsiniz. Orumceğin govdesinin altında bronzla işlenmiş bir kesesi, kesenin icinde de mermer yumurtalar bulunmaktadır.
Sanatcı Louise Bourgeois, heykeli annesiyle bağdaştırdığını, orumceklerin sivrisinek yediğini, boylelikle de orumceklerin annesi gibi yardımsever olduğunu soylemiştir. Genc yaşta annesini kaybeden sanatcı annesine karşı olan sevgisine ithafen, Fransızcada “anne” anlamına gelen “maman” isimli orumcek heykelini yapmıştır. Orumceğin zarif ve anac şekilde yorumlandığı 1999 yapımı heykel, 2018 senesinden itibaren Long Museum ’da sergilenmektedir.
Dunyada olduğu kadar bizim ulkemizde de epey ilginc heykeller bulunuyor. Ulkemizdeki bu ilginc heykelleri yapay zek yardımıyla yeniden yaratmış olduğumuz iceriğimize de goz atabilirsiniz; Webtekno'yu Threads'de takip et, haberleri kacırma