Eminiz neredeyse tum okuyucularımız başlığı gorduğu anda yaşamıyor olsa bile boğaz yanması hissinin rahatsızlığıyla urpermiştir. Normal, cunku bu rahatsızlık yaş fark etmeksizin herkeste bir donem ortaya cıkabiliyor. Mevsimsel geciş nedeniyle ozellikle kış aylarında daha sık goruluyor olmasına rağmen pek cok farklı nedeni olduğu icin guzelim sıcak bir yaz sabahı da boğaz yanması ile uyanabilirsiniz.
Merak etmeyin, coğu zaman boğaz yanması son derece basit bir nedenden dolayı oluşur ve kendi kendine bile gecer. Ancak bazen farklı hastalıklar nedeniyle oluşur ve bu durumda bazı yontemler uygulamanız ya da doktora giderek ilac tedavisi almanız gerekebilir. Yine de genel olarak endişe yaratmayacak bir durum olduğunu soyleyebiliriz. En iyisi gelin boğaz yanmasına ne iyi gelir, neden olur, nasıl gecer gibi merak edilen sorulara yakından bakalım.
Kısaca tanımlayarak başlayalım; Boğaz yanması nedir? Boğazınızda bir şeyler icerken, yerken, yutkunurken ve hatta ileri seviyelerde nefes alırken oluşan acı hissi boğaz yanması olarak adlandırılır. Pek cok farklı hastalığın bir semptomu olarak ortaya cıkabileceği gibi, herhangi bir hastalık olmadan da yalnızca boğaz yanması olarak kendini gosterebilir. Coğu zaman zararsız bir durum olarak gorulur.
Boğaz yanmasına eşilik eden belirtilerden bazıları: Oksuruk Burun akıntısı Boğaz akıntısı Seste kısılma Gozlerde kızarma Ateş Kırmızı ya da beyaz renkte bademcikler Boğazda kırmızı noktalar Boyunda şişme Balgam Salya akıntısı Genel olarak kişide boğaz yanması ile birlikte gorulen belirtilerden en yaygın olanları bu şekilde. Elbette tum bu belirtilerin mutlaka gorulmesi beklenmez ancak genel olarak boğaz yanmasının nedeni bakteriyel ya da viral bir enfeksiyon olduğu icin bu belirtiler de ortaya cıkacaktır.
Boğaz yanması neden olur? İşte boğaz yanmasının neyin belirtisi olduğunu gosteren hastalık ve durumlardan bazıları: Farenjit Bademcik iltihabı Reflu Soğuk algınlığı ve grip Alerji Sigara kullanımı ya da pasif icicilik Farenjit: Boğaz yanmasının en yaygın nedenlerinden bir tanesi olan farenjit, yutak bolgesinin iltihaplanması ile oluşur. Daha sık kış aylarında gorulse de cok konuşulan meslek sahiplerinde, sigara icenlerde, alerjisi olanlarda, reflusu olanlarda, yeterli sıvı tuketmeyenlerde ve cok sıcak ya da cok soğuk icecek tuketenlerde yaygın olarak gorulur. En sık gorulen farenjit belirtileri şu şekilde:
Burun akıntısı Boğazda yanma Yutkunma gucluğu Ateş Boğazda tıkanma hissi Halsizlik Oksuruk Bademcik iltihabı: Tonsilit olarak da adlandırılan bademcik iltihabı, boğazımızdaki ilk savunma hattı olan bademciklerde oluşan virus ya da bakteri kaynaklı enfeksiyondur. Cocuklarda daha sık gorulse bile yetişkinlerde de ortaya cıkabilir. En sık gorulen bademcik iltihabı belirtileri şu şekilde:
Baş ağrısı Şişmiş bademcikler Boyun ve cene altında şişlik Bademcik uzerinde sarı ve beyaz lekeler Kulak ağrısı Yutma gucluğu Seste kısılma Yutma sırasında acı hissi Kotu ağız kokusu Boğaz ağrısı Bulantı Boğaz yanması Kusma Yuksek ateş Geniz akıntısı Oksuruk Halsizlik Yorgunluk Reflu: Gastroozofageal reflu hastalığı olarak da adlandırılan reflu, mide sıvısının yemek borusundan yukarı cıkması durumudur. Herkes zaman zaman bu durumu yaşıyor olsa bile obezite, gebelik, one eğik durma, aşırı baharatlı yeme gibi durumlarda reflu kacınılmaz olabilir. En sık gorulen reflu belirtilerinden bazıları şu şekilde;
Surekli geğirme hissi Midedekilerin ağza gelmesi Oksuruk Karnın ust bolgesinde yanma Seste kısılma Yutma gucluğu Kotu ağız kokusu Yutkunurken ağrı Diş curukleri Boğaz tahrişi Soğuk algınlığı ve grip: Soğuk algınlığı ve grip belki de acık ara boğaz yanmasının en yaygın nedenidir. Viral bir enfeksiyon ile oluşan bu hastalıklar direkt olarak boğazımızda kendini belli eder. Oksuruk ve burun akıntısı zaten vazgecilmez eşlikci belirtilerindendir. Genel olarak kış aylarında kendini gosterse bile maalesef olur olmadık zamanlarda da ortaya cıkabilir.
Alerji: Alerji, kişinin patojen olmamasına rağmen herhangi bir maddeye karşı aşırı reaksiyon gostermesi durumudur. Ozellikle bahar aylarında pek cok kişide yaygın olarak gorulur cunku polen alerjisi son derece yaygındır. Bunun dışında kişiye ozel durumlar da oluşabilir. En sık gorulen alerji belirtilerinden bazıları şu şekilde;
Burun tıkanıklığı Boğaz yanması Burun akıntısı Boğazda ağrı Tat almada bozulma Seste kısılma Huzursuz uyku Gozde kaşıntı Horlama Gozde kızarma Boğazda kuruluk Sigara kullanımı ya da pasif icicilik: Evet, biz yazmaktan bıktık tiryakiler icmekten bıkmadı. Sigara boğaz yanmasına da neden oluyor. Zaten niye olmasın ki? Boğazınızdan ciğerinize yanık duman cekiyorsunuz elbette yanacak. Kotu olan ise icmiyor olsanız bile pasif icicilik nedeniyle de bu sorunları yaşayabilirsiniz. Bir an once bırakın ve şoyle derin bir nefes alıp sağlığınıza kavuşun.

Gelelim herkesin merak ettiği konuya: Boğaz yanmasına ne iyi gelir? Tuzlu su ile gargara yapın. Yiyecek ve icecekleri ılık olarak tuketin. Odanızın havasını nemlendirin. Papatya, ıhlamur, melisa gibi bitki cayları icin. Acı ve baharatlı yiyeceklerden uzak durun. Alkol tuketimini sınırlandırın. Sigara icmeyin. Cok konuşmayın. Boğaz yanması hissettiğiniz durumlarda yaparsanız kendinizi cok daha iyi hissedeceğiniz yontemler bu şekilde. Maddelerin hepsi aslında ortak bir noktaya değiniyor; boğazınızı tahriş etmeyin, ılık tutun, nemli tutun ve yormayın. Bu noktalara dikkat ederseniz kolay kolay boğaz yanması yaşamazsınız.
Peki tam olarak boğaz yanması nasıl gecer? Yukarıda bahsettiğimiz yontemler emin olun daha uygular uygulamaz etkisini gosterecek ve boğaz yanmanızın acısını bir nebze olsun azaltacaktır. Ancak tam olarak nasıl gecer sorusunun bir yanıtı maalesef yok. Cunku gecme durumu, neden ortaya cıktığına gore değişir. Hastalık kaynaklı ise iyileşmeli, bir etken kaynaklı ise o etkenden uzak durmalısınız. Yani once neden olduğunu bilmelisiniz.
Ne zaman doktora gitmek gerekiyor? Boğaz yanmasının sık sık yaşanan ve genel olarak zararsız gorulen bir durum olduğundan bahsetmiştik. Fakat eğer ateşiniz cok yuksekse, nefes alırken zorluk yaşıyorsanız, tukuruğunuzde kan gorduyseniz ya da bunların hicbiri olmasa bile bu durum iki haftadan uzun surduyse mutlaka uzman bir hekime giderek muayene olmalısınız.
Pek cok farklı hastalık nedeniyle ortaya cıkabilen bir rahatsızlık olan boğaz yanmasına ne iyi gelir, neden olur, nasıl gecer gibi merak edilen soruları yanıtladık. Anlattıklarımız yalnızca bilgilendirme amaclıdır. Tum sağlık konularında olduğu gibi boğaz yanması konusunda da en doğru ve size ozel bilgiyi uzman bir hekimden almanız gerektiğini unutmayın.
Kaynaklar: NHS, Mayo Clinic, CDC Webtekno'yu Threads'de takip et, haberleri kacırma