Bilgiyi değerli kılan da bu zaten: “teknolojisi…” Bilgi yaşayan bir canlıdır ve sınırı yoktur. Değişime uğrayabilir; yenilenebilir. İnsanların var olduktan beri arayıp bulmaya çalıştıkları bilgi kadar, bu bilginin saklanması ve korunması da önemlidir. Bir zamanlar bilgide kıtlık yaşanıyorken şimdi ise var olan bilgi haznesinin ve onlarca ansiklopedinin içinde insan nerdeyse yok oluyor. İşte burada önemli olan konu bilginin toparlanması; saklanması ve işlenmesidir. Bu yazımızda da sizlere bilgi teknolojileri hakkında va rolan bilgileri sunacağız; bilgi teknolojisi nedir ve bilgi teknolojisi hangi amaçla kullanılır gibi sorulara umarım cevap alabilirsiniz.
1. Bilişim Teknolojilerinin Eğitimde Kullnılmı
1.1. Teknoloji Nedir?
Yşmın çeşitli lnlrdki üretim üreçlerinin, girdi e çıktı ereleri rınd kullnıln tekniklerin, gereçlerin, mkinelerin e öntemlerin mc en ugun en ekonomik biçimde değerlendirilmei. Teknik bilim, mühendilik bilimleri d üretim üreçlerinin bilimi olrk d dlndırılmktdır. Dr nlmd ie çeşitli tekniklerin inceleen e eni teknikler rştırn bilimdir.
Bir nt d bir bilimde kullnıln öntemler bütününe teknik denir; tekniklerin tümü ie teknoloji die dlndırılır. Teknoloji terimi rıc bir ni dlınd, belirli ürünlerin ımı için gerekli rçlrın, işleme öntemlerini incelemeini belirtir.
Sninin çeşitli dllrınd kullnıln tkımlrın, işleme uullerini e metotlrını incelenmei. Bilimlere, ntlr e meleklere h teknik terimlerin tümü.
1.2. Bilgi Teknolojileri Nedir?
Bilgi teknolojiini bilginin rtılmı, tolnmı, biriktirilmei, işlenmei, eniden elde edilmei, ılmı, korunmı e bunlr rdımcı oln rçlr olrk tnımlbiliriz. Bunlr her ln için geçerlidir. Burd rç gereç değil innın önemi e bu teknolojii oluşturmk için belirlenen hedefler urgulnmktdır.
Krmşık e rışmcı bir dünnın üei oln inn şmd klmk e rlığını ürdürebilmek için önemli nitelik e nicelikte bilgie ulşm, bilgii kullnm kıcı bilgie hi olm gerekinimi içeriindedir. İnnın bu gerekinmeini gidermede en önemli orun, bilginin nıl elde edileceği, nıl dğıtılcğı e nıl klncğıdır. Bud bilgi teknolojilerinin hızlı gelişmeinin en önemli nedenini oluşturmktdır.
Günümüzde gerekinmemiz oln bilgi üretmek, tolmk, deolmk e dğıtmk için bir çok teknoloji geliştirilmiştir. bunlrdn birkçını şöle ırlbiliriz:
- Bilginin elde edilmeinde, dğıtılmınd ideo kmer, ket çlr, teleizon, udu itemleri
- Bilginin deolnmınd otik dikler, elektronik rşilerle eri tbnı rogrmlrı
- Bilginin işlenmeinde bilgirlr
Teknolojilerde hızlı gelişmeler onucu ort çıkn en önemli ürün kuşkuuz bilgirlrdır. Anck bize bilgii ulştırn, bilgii ii kullnmmız rdım eden tüm öteki rçlr, teknolojilerde bilgi teknolojilerinin kmın girer.
İnnlr rınd hberleşmei ğlm önelik oln iletişim teknolojileri günümüzde oldukç çeşitlidir. Bunlr mtbnın bulunuşundn bşlrk düzenli ot itemlerinden, telefon e telgrf, teleizon, rdo, inem gibi rçlr dek birçok örnek erebiliriz. Kimi iletişim rçlrı lnız zılı embollere olnk erirken , kimileri e ile birlikte görüntünün iletilmeine olnk ermektedir. Yzılı embollerin iletilmeinde kullnıln iletişim teknolojileri mtbl gelişmee bşlmış zmn içeriinde ot hizmetlerine önelik telgrf gibi rçlr üretilmiştir. Sein iletimi için grmofon, telefon, teliz, rdo gibi rçlr üretilmiştir. Görüntü e ein birlikte iletmede de teleizon, ideo gibi rçlr ön ln çıkmıştır.
İletişim rçlrının gelişimini kronolojik olrk incelediğimizde, eni teknolojilerin dh çok ıd duu orgnın elenmediklerine e dh etkili olduklrını görüoruz. İletişim teknolojiini bilgir teknolojilerinin ktılmıl önemli nitelikel ıçrmlr olmuştur., bilgi teknolojilerinin kullnımı d hızlnmıştır. İletişim teknolojiile bu gelişmeler bireleri edilgen bir lıcı olmktn çıkrmış ortm ktmıştır. Bu özellikte de eğitim üreci çıındn çok büük öneme hitir.
1.3.Bilgi Teknolojileri e Eğitim
İnnoğlu roluşundn bu n bilgi üretmekte e dğıtmktdır. Geçmişte bilginin dğıtılmınd güercinden, dumndn, mor lfbeine dek bir çok rç kullnılmıştır. Gerçekte bunlrın tümü bilgi teknolojii örnekleridir. Günümüzde ie bunlrın erini bilgirlr, udu ntenleri, çğrı cihzlrı, ce telefonlrı gibi rçlr lmıştır. Anck unutmmk gerekir ki rtık lnızc bilgirlr değil, iletişim ğlrı, çoklu ortmlr, elektronik hberleşmee dlıdır. Eki teknoloji ile eni teknoloji rınd temel frk bilginin dğıtımındki hızdır. Yeni teknolojilerin ğldığı ükek hız bilgi miktrının rtmın d ol çmıştır. Bütün bu değişimler mikro elektronik teknolojinin büümeinin onucudur. Bşk bir deişle, bilginin elde edilmeinde e kullnımınd meknik rçlrdn elektronik rçlr geçiş ılmıştır.Eğitim şmımızın her lnınd, nide, ordud, ticrette, tıt, ikolojide e öteki bilim dllrın tümünde er lmktdır. Eğitim, hem beceri kzndırn hem de bilgi ktrıln bir üreçtir e bu üreçte bilginin dğıtımı temel olmktdır. Genelde bilgi teknolojileri, özellikle de bilgirlr, öğretme e öğrenme ürecinde rdımcı rç olrk işle görmektedir.
Eğitim kurumlrı, toluml değişme e gelişmeleri hem bşltn hem de önlendiren kurumlrdır. Bu özelliklerile eğitim kurumlrı, teknolojik gelişmeleri de izlemek, bu teknolojileri de kullnmk e bunlrın nıl kullnıldığını öğrenmekle ükümlüdür. Dh çık bir deişle eğitim kurumlrının tolumun gerekinmeleri doğrultuund, öğrencileri bilgi çğın ugun, bilgi tolumunun özelliklerini göz önünde tutrk geliştirmelidir.
1.4. Aru Ülkelerinde Bilgi Teknolojilerinin Eğitimde Kullnılmı
Günümüzde birçok Aru ülkeinde bütün eğitim bmklrınd eni bilgi teknolojilerinin öğretilmeine e kullnılmın er erilmektedir. İlköğretim bunlr içeriinde özel bir ere hitir. Bir çok Aru ülkeinde eni bilgi teknolojilerinin hngi mçlrl, nıl e hngi oğunlukt öğretilmei trtışm e rştırm konuu olmuştur. Bu trtışm e rştırm onuçlrın dnrk ilköğretim kurumlrının rogrmlrınd eni teknolojilerinin öğretimine önem erilmiştir.
Türk eğitim iteminde eni bilgi teknolojileri ile ilgili ıln e ılck oln çlışmlr, eğitimcilere e özellikle öğretmenlere ışık tutmı mcıl Aru ülkelerinde ilköğretim kurumlrın önelik olrk neler ıldığını incelemekte rr rdır. Bunun için Almn, Belçik, Dnimrk, İngiltere’deki ugulmlr n çizgiile bklım.
Almn’d ilköğretim okullrı, temel kültürel becerilerin kzndırıldığı kurumlr olrk kbul edilmektedir. Bu nedenle de, bu ülkede eni bilgi teknolojilerinin ilköğretimde öğretilmei e kullnılmı konuund büük bir titizlik göterilmektedir. Bunun için hem öğrencilerin hem de öğretmenlerin kullnmlrı için hzırlnmış kıluzlr kullnılmıştır. Öğrenciler bu kıluzlr rdımıl bilgir kullnrk zılı bilgilere, grfiklere e görüntülere erbetçe ulşbilmiştirler. Öğretmenler de kıluzlr rdımıl derlerle zılımlr rınd ilişki kurmd önerilen öntem, teknik e rçlrı kullnmışlrdır. Ugulm onund bilgirın belirli bir üre öğretimde kullnılmının rrlı olduğu ort çıkmıştır.
Autur eğitim iteminde teknolojik gelişmelerin izlenmeine e bunlrın öğretimde kullnılmın önem erilmektedir. Bu mçl bütün okullrd uulmı için bzı ilkeler belirlenmiştir. Bu ilkeleri şöle özetleebiliriz.
- Genel eğitim içinde eni bilgi teknolojileri de er lmlıdır. Bilgirlrın erenel bir rç olcğın innılmlıdır. Öğretmenler öteki detek gereçlerini kullndıklrı gibi bilgirı d öğretimde kullnbilmelidir.
- Modern inn değişime k udurmk, özel şmınd e melek şmınd kendini geliştirmek zorunddır. Eğitim temel becerileri kzndırmlı e geliştirmelidir. Arıc eğitim rtıcı e enilikçi düşünmei de öğretmelidir.
- Gelecekte her öğrenci eni bilgi teknolojilerinden rrlnrk eğitim lmlıdır. Böle bir eğitim çocuklrı temel bilgir teknolojilerinde uzmnlştırmk erine onlrın bu teknolojilerin tüm bilimler için gerekli olduğunu nlmlrını ğlmlıdır.
Öğretme-öğrenme ürecinde bilgi teknolojilerinin etkilerinin büük ölçüde öğretmene bğlı olduğu kbul edilmektedir. Yeni bilgi teknolojilerinin ii bir öğretmenin erini tutmcğı bilinmemektedir. Dh çok bu teknolojiler okuld öğretmene e öğrencilere rdımcı rçlr olrk görülmekte e değişik mçlrl kullnılmktdır.
Belçik’d ilköğretimde çocuklr kzndırılmk itenen bilgi e becerilerin düzeinin ürekli olrk rttırılmı mçlnmktdır. Bu bğlmd eğitimi dh etkili kılmd ni bilgi teknolojilerinden rlnmnın birincil önem tşıdığı kbul edilmektedir. Tmmen tht e der kitbın dlı eğitimde öğretmenlerin eterince etkili olmdıklrın innılmktdır. O nedenle eğitim uzmnlrın öğretmenleri eni bilgi teknolojilerinin nitelikleri e eçimi konulrınd bilgilendirme görei erilmiştir.
Dnimrk’d bilgi teknolojii deri, çocuklrın bilgir kullnrk orun çözmei denemeine e orun çözmei görmeini ğlmktdır. Anı zmnd ine bu derle, bilgir kullnmnın olnklrını, etkilerini e onuçlrını değerlendirmede lt ı kznmktdır.
İngiltere’de eğitimin temel işlei, çocuklr e gençlere ilgileri doğrultuund etiştirme e mutlu bir şm geçirme olnğı ğlmktdır. Çocuklrın e gençlerin gelecekte mutlu bireler olrk şmlrınd d eğitimde bilgi teknolojilerini kullnmnın on derece önemli olduğun innılmktdır.
Bilgi teknolojii derinde şu etkinliklere er erilmektedir:
- Ugun oln her erde çocuklr bilgi teknolojii ile ilgili düşünce e bilgilerin ktrılmı,
- Bilgilerin elde edilmei, kdedilmei, ulşılmı, değiştirilmei e orumlnmı,
- Veri tbnı itemlerini de içeren değişik knklrdn bilgiler unulmı e bu bilgilerin eleştirel olrk değerlendirilmei,
- Gerçek d imgeel bir durumun bilgirl unumunun çıklnmı,
- Çizim , trım gibi etetik etkinliklerde bilgi teknolojii itemlerine ugun biçimde kullnılmı,
- Bilgi teknolojiinin nınd, ugun oln öteki knklrın kullnılrk çereel değişkenlerin ölçülmei e değerlendirilmei,
- Bilgi teknolojii kullnımı ile ilgili etik konulrın e kimi ol değişimlerin ele lını trtışılmı.
1.5.Teknoloji Detekli Eğitim
Eğitimde ı değişikliği ğlnrk roblemimizin dece bin e rç olmdığı bilinci tüm uluumuzc kbul edilerek çğdş eğitim için bilinçli bir kmuou rtılmlıdır. Bşt bilişim teknolojileri olmk üzere tüm teknolojik gelişmelerden rrlnrk eğitim eniden orgnize edilmelidir. Diğer trftn eğitimimiz içerik olrk d ele lınrk ezberden uzk, orguln, rştırn bir nelin rtıcıı olrk düşünülmelidir. Teknoloji detekli eğitim; çğdş eğitim e iletişim teknolojilerinden olbildiğince rrlnn, (CD-ROM’ dlı eğitim, kişiel bilgir detekli eğitim, erel iletişim ğı detekli eğitim e ideo eğitimi) otniel öğrenci kitleinin ilgi e eteneklerine en ugun bilginin, ü üze eğitimde dhil en ugun öntem e tekniklerle en kı üre içinde en etkili öğrenme olnklrıl erildiği bir eğitim itemidir. Diğer bir deişle öğrenci if bir lıcı durumundn öğrenme üreince ktif olrk ktıldığındn öğrenmenin dh ii olcğı eğitimcilerce de kbul edilen bir gerçektir.
Örneğin ünieritelerde eni bilgi ortmının oluşturulmı 3 şmd oğunlşmktdır:
- Zmn lşımlı itemler erine mikrobilgir ğlrını içeren eri lşımlı bilgir ğlrını gerçekleştirilmei
- Ünierite bilgir ğın bğlnck kullnımı kol, ütün grfik etenekli, ükek erformnlı mikrobilgirlr geliştirilmei.
- Bilgirlrın öğretim için kullnılmı eğitim ile tümleştirilmeidir.