Basketbolu kim icat etti?
Antrenörler ve oyunu sevenler olarak, biraz basketbol tarihini ve hepimizin kalbimizde tuttuğumuz oyunun kökenlerini bilmek önemlidir (ve eğlenceli!).
Basketbolu kim icat etti?
Basketbol oyunu, Aralık 1891'de James Naismith adlı Kanada doğumlu bir adam tarafından ortaya çıktı.
Naismith, Massachusetts, Springfield'deki YMCA eğitim okulunda öğretmendi. Yeni açılan YMCA merkezlerinde eğitmen olmaları için genç erkekleri eğitmesi gerekiyordu.


James Naismith
Sınıfı içeride tutan soğuk hava nedeniyle, Aralık 1891'de okulun Beden Eğitimi Müfettişi Dr. Luther Naismith'e sordu. H. Gulick, genç erkekleri soğuk kış aylarında aktif tutacak bir salon oyunu yaratmak için.
Bu istek üzerine Naismith, sınıfının keyif alacağı bir oyun yaratmak için gergin bir şekilde yola çıktı. Yıllar sonra bulduğu bir günlükte şöyle yazmıştı…
Karısının yardımıyla ve çocukluğunda 'Duck on a Rock' oynadığı anılarıyla, güçten çok beceriye odaklanacak bir oyun yaratmaya karar verdi.
Merak edenler için… 'Duck on a Rock', oyuncuların büyük bir kaya veya ağaç kütüğünün üzerine yerleştirilmiş belirli bir hedefe taş attığı bir oyundu.
Sonunda icat ettiği oyun, bugün hepimizin bildiği ve sevdiği oyundur: basketbol.

Basketbol İlk Nasıl Oynandı?
Basketbol oynamak için çok az ekipman gerekiyordu… yerden 10 fit yükseklikte asılı duran iki şeftali sepeti ve bir futbol topu.
Oyunun amacı, rakip takımın şeftali sepetindeki bir skoru savunurken, futbol topunu rakip takımın şeftali sepetine atmak veya tokatlamak için bir takım olarak çalışmaktır.
Tahmin edebileceğiniz gibi, bir takım nihayet basket attığında topu şeftali sepetinden çıkarmak büyük bir sancıydı. Bazıları topu dışarı atmak için uzun bir anket kullandıklarını söylüyor, diğerleri ise topu almak için birinin merdivene tırmanması gerektiğini söylüyor...
Her iki durumda da, ilk oyuncular harika şutörler değildi, bu yüzden bu konuda çok fazla endişelenmelerine gerek yoktu! Kahretsin, şimdiye kadar oynanan ilk oyunda, tüm oyun boyunca sadece bir skor vardı! Ama bu makalenin ilerleyen kısımlarında bu oyun hakkında daha fazla bilgi vereceğim.
Başlangıçta oyun her takımda dokuz oyuncu içeriyordu… Ne! Neden dokuz oyuncu? Çünkü Naismith'in sınıfında 18 kişi vardı.
Ayrıca 'Basketbolun 13 Kuralı' olarak bilinen oyun için kurallar geliştirdi.

Basketbolun 13 Kuralı

1. Top, bir veya iki elle herhangi bir yöne atılabilir.
2. Topa bir veya iki elle herhangi bir yönde vurulabilir, ancak asla yumrukla vurulamaz.
3. Bir oyuncu topla koşamaz. Oyuncu topu yakaladığı yerden atmalıdır, iyi hızda koşan bir adam için izin verilmelidir.
4. Top eller tarafından tutulmalıdır. Tutmak için kollar veya vücut kullanılmamalıdır.
5. Rakibi herhangi bir şekilde omuzlamak, tutmak, itmek, vurmak veya çelme takmak yok. Bu kuralın herhangi bir kişi tarafından ilk ihlali faul olarak sayılacaktır; ikinci oyuncu, bir sonraki basket atılana kadar veya kişiyi yaralama niyeti varsa tüm oyun boyunca diskalifiye edecektir. Oyuncu değişikliğine izin verilmeyecektir.
6. Yumrukla topa yapılan bir faul, Kural 3 ve 4'ün ihlali ve Kural 5'te açıklananlar gibi.
7. Taraflardan biri art arda üç faul yaparsa, bu rakipler için bir basket olarak sayılacaktır (arka arkaya, rakiplerin faul yapmaması anlamına gelir).
8. Basket, kaleyi savunanların kaleye dokunmaması veya rahatsız etmemesi koşuluyla, top yerden sepete atıldığında veya sepete çarptığında ve orada kaldığında yapılmış olacaktır. Top kenarlarda durursa ve rakip sepeti hareket ettirirse, basket sayılır.
9. Top saha dışına çıktığında sahaya atılacak ve ona ilk dokunan kişi tarafından oynanacaktır. Anlaşmazlık durumunda hakem topu doğrudan sahaya atacaktır. Topun oyuna girmesine beş saniye izin verilir. Daha uzun süre tutarsa, rakibe gidecektir. Herhangi bir taraf oyunu geciktirmekte ısrar ederse, hakem onlara faul çalacaktır.
10. Hakem erkekler hakemi olacak ve faulleri not edecek ve art arda üç faul yapıldığında hakemi bilgilendirecektir. Kural 5'e göre erkekleri diskalifiye etme yetkisine sahip olacaktır.
11. Hakem, topun hakemi olacak ve topun ne zaman oyunda, sahalarda olduğuna, hangi tarafa ait olduğuna karar verecek ve süreyi tutacaktır. Bir basketin ne zaman atılacağına karar verecek ve genellikle bir hakem tarafından yerine getirilen diğer görevlerle birlikte basketlerin hesabını tutacaktır.
12. Süre, aralarında beşer dakikalık dinlenme olacak şekilde on beşer dakikalık iki devre olacaktır.
13. Bu süre içinde en çok basketi atan taraf galip ilan edilecektir.

Oynanan İlk Basketbol Oyunu
İlk basketbol maçı 21 Aralık 1891'de Massachusetts, Springfield'deki YMCA eğitim okulunda oynandı.
Spor salonu inanılmaz derecede küçüktü. 94 fit x 53 fit olan günümüz kortlarına kıyasla yalnızca 50 fit x 35 fit.
Naismith o gün erken geldi. Basketbol tarihi yaratmak üzere olduğunu çok az biliyordu…
Spor salonunun ilan panosuna 'Basketbolun 13 Kuralı'nı astıktan sonra, spor salonunun her iki ucundaki balkonun alt korkuluğuna şeftali sepeti çiviledi.
Oyuncular geldiğinde, Naismith on sekiz öğrencisini dokuz oyuncudan oluşan iki takıma ayırdı ve onlara basketbolun 13 kuralını öğretmek için elinden gelenin en iyisini yaptı.
Artık sporu sonsuza dek değiştirecek bir oyuna başlamaya hazırdılar…
James Naismith veya oyuncularından herhangi biri, bu yeni oyunun çok kısa bir süre içinde ne kadar büyük hale geleceğini çok az fark etti.
İlk basketbol maçında yer alan oyuncular;
1. Takım:
John J. Thompson, Eugene S. Libby, T. Duncan Patton, Frank Mahan, Finlay G. MacDonald, William H. Davis, Lyman Archibald, Edwin P. Ruggles, William R. Chase.
2. Takım:
George Weller, Wilbert Carey, Ernest Hildner, Raymond Kaighn, Genzabaro Ishikawa, Benjamin S. French, Franklin Barnes, George Day ve Henry Gelan.
Maçın final skoru 1 – 0 sona erdi. Kazanan 1. takım oldu.

William R. Chase maçın tek basketini potaya 25 fit uzaklıktan attı… basketbol tarihinde bir maçta basket atan ilk kişi oldu!