Türkiye’yi sarsan deprem felaketinde 500 yýldýr Kahramanmaraþ’a ekonomik ve kültür alanýnda büyük katký sunan tarihi ticaret alaný da büyük hasar gördü. Türkiye’nin üstü kapalý beþ çarþýsýndan biri olan alan, bünyesindeki Kapalý Çarþý, Saraçhane, Bakýrcýlar, Semerciler, Mazmanlar, Kazzazlar, Demirciler Çarþýsý ve bunlarýn etrafýnda toplanmýþ çok sayýda atölye ve dükkan ile Türkiye’de geleneksel el sanatlarýnýn en yoðun þekilde icra edildiði merkezlerden biri konumundaydý. Temelleri Dulkadiroðullarý dönemine dayanan tarihî çarþýlarda yer alan mülkiyeti þahýslara ait dükkanlar, 2008 yýlýnda tescil edilerek koruma altýna alýnmýþtý.



Siftahsýz daðýldýlar

Yaþanan depremlerde alandaki yapýlarýn bir bölümü yýkýlýrken, iþyerlerinin büyük kýsmý da aðýr hasar aldý. Kentteki genel yas havasýný yansýtan görüntüsüyle yürek burdan alanda, önceki günden itibaren kepenkler birer birer açýlmaya baþlandý. Hasarlý da olsa iþyerini açan esnaf, “Kente bir enerji gelsin, millete motivasyon olsun dedik” diyerek, para kazanmaktan çok kentin normalleþme çabasýna destek için orada olduðunu ifade etti. Günün sonunda çoðu siftahsýz daðýlýrken, “Zaten dostlar alýþveriþte görsün diye açtýk” diyordu.

Ýþyerlerini açanlar için en zoru ise kaybettikleri esnaf komþu ve arkadaþlarýnýn kapalý kepenklerini görmekti. Çünkü çoðu depremde yaþamýný yitirmiþti. Saraçhane Çarþýsý’nda paçacý olan Sýddýk Duymaz yaþadýðý acýyý, “Burada çaycý Recep, Niyazi Abi vardý. Karþýda þapkacý Þükrü, çaycý Hilmi’nin dükkaný; az ötede fýrýncý Ýzzet ve Osman Abi’nin iþyerleri. Osman Abi dükkaný daha yeni satýn almýþtý. Bu çarþýda büyüdüm ben. Bir çok eþ, dost ve arkadaþým öldü” sözleri ile anlattý.

‘20 yýl geri gitti’

Çarþý esnafýndan Hakan Akçakale, deprem sonrasý psikolojileri düzelsin diye aile bireylerini Antalya’ya göndermiþ. Kardeþi ile birlikte kentte kalmaya devam ettiklerini söyleyen Akçakale, çarþýnýn þimdiki durumuna bakýnca içinin acýdýðýný belirterek, þöyle konuþtu:

“Çarþýmýz, Kahramanmaraþ’ýn gözdesiydi. Þehir dýþýndan gelenler çarþýya girmeden gitmezdi. Þu an tabir yerindeyse sinek avlýyoruz. Burasý 20 yýl geriye gitti. Hiçbir þey artýk eskisi gibi olmaz. Çok hasar görse de burayý baþka bir þekilde deðerlendireceklerini düþünmüyorum. Devlet burayý tekrar restore edecektir.”

Lokantalar hareketli

Çarþý merkezinde ayakta kalmýþ iþyerleri arasýnda yiyecek ve içecek sektöründe hizmet verenlerde diðerlerine göre kýsmen daha bir hareketlilik göze çarpýyor. Açýk havaya atýlan masalar eski günlere özlemin iþareti gibi. Ocak baþýna geçerek kebap piþiren Mustafa Yeniavcý, “Gýda þimdi en büyük ihtiyaç olarak öne çýkýyor. Elimizden geldiði kadar yardýmcý olmaya çalýþacaðýz. Bugün birlik beraberlik günüdür” dedi.