hurşit ungay kudum aleti muzik aleti hangi muzik aletine benzer nakkare hangi aletine benzer
KUDUMUN FiZiKi YAPISI
Yanyana koyulmuş birbirinden farklı buyuklukteki tas bicimli 2 ayrı govdeye deri gerilmesi ile oluşur. "Zahme" adı verilen yumuşak veya orta yumuşaklıkta ağac sopalarla calınır.
Govdeyi meydana getiren 2 canak, dovme bakır veya ağactan imal edilirler. İki canağın buyukluğu birbirinden farklı olmasının nedeni, icra sırasında farklı tını elde etmek icindir. Kalın tını veren canağın adı DUM, tiz tınıya sahip olanın adı TEK tir. Capı 15-16 cm olan dumun derinliği 30-32 cm., capı 14-15 cm. olan tekin derinliğiyse 28-30 cm.dir.
Bu iki canağın ustune gerilmesi icin kullanılan deve veya keci derisinin kalınlıkları da, dum ustune 2 mm., tek ustune 1 mm.olmak uzere birbirinden farklıdır.
Govdenin altına kudumun yerle temas ederek tınısının değişmesini onlemek ve calan kişiye icrayı kolaylaştıracak eğimi verebilmek icin "simit adı verilen ortası boş silindirler konur.
AKORDU
Kudumun vurmalı calgı olarak belli bir akordu yoktur. Ancak ustadlar Dumun icra edilen makamın karar sesine tekin ise makamın guclu derecesine cekilmesini uygun gorurler.
TARİHCE
Mevleviler ayinlerinde kullandıkları sazların bazılarına, halkın kullandığı isimlerden farklı ve kutsallaştırıcı isimler takmışlardır. Kanuna rutum, defe taife gibi...
Kudum adının anlamını ve etimolojisini bilemesek de, kudum sazına isim babası olan gurubun ve bugunku kişiliğini kazandıranların Mevleviler olduğunu soyleyebiliriz.
Gerek calınış, gerekse yapı olarak nakkare isimli sazla aynı olmasına karşın, boyut olarak nakkareden buyuk olan kudum, 20. yy.'a kadar klasik musiki topluluklarının icine dahil edilmemiş, bazı tarikatlar tarafından (en cok bilineni mevlevilerdir) kullanılmıştır.
Kudumun 20. yy.'da ki gelişimi ise şoyledir:
1947: Kudum'un ilk defa bir konserde calınması. (Konser Uskudar Musiki Cemiyeti tarafından duzenlenmiştir.)
1957: Radyo yayınında ilk defa icrası. (Bir saatlik canlı yayında Kudumzen Hurşit Ungay tarafından.)
1964: Saz yapımcısı Cafer Acın tarafından kudumun derisini vidalarla geren sistem geliştirildi. Saz, trampet sehpasına benzeyen bir sehpaya monte edildi.
1984: Saz yapımcısı Cafer Acın, sazın kase kısımlarını karpuz dilimi şeklinde kesilmiş ağaclardan kıvırarak yeniden tasarladı. Daha once yapmış olduğu vida sistemini de ağac malzemeden yaparak geliştirdi.
Mesud Cemil Bey'in korosunda bir kac kez ritm saz olarak kudumun kullanıldığı bilinir. Bugun kullanılan velveleler, Hurşit Ungay ve Sadettin Heper tarafından duzenlenmiştir.
alıntı.......
Kudum
Enstrümanlar0 Mesaj
●61 Görüntüleme