Dersini almış da ediyor ezber
Surmeli gozlerin surmeyi neyler
Aman aman ben yarelendim aman

Bu dert beni iflah etmez del'eyler
Benim dert cekmeye dermanım mı var
Aman aman surmelim aman

Kaşın ceymelenmiş kirpik ustune
Havada bulutun ağdığı gibi
Aman aman ben yarelendim aman

Ciğ duşmuş de gul sineler ıslanmış
Yağmurun gullere yağdığı gibi
Aman aman surmelim aman

Yozgat'ı sel almış Soğluk'u duman
Sıtkınan severim billahi inan
Aman aman ben yarelendim aman

Olunce mezara girdiğim zaman
Ben susuyum kemiklerim soylesin
Aman aman surmelim aman

Nida Tufekci
Akdağmadeni

​


Yozgat şehri 1760 yılı başlarında Bozok Yaylasının, yeşillik, etrafı ormanlarla cevrili icinde binbir ceşit kuşun otuştuğu bir sahada kurulurken; Yozgat halkı o zaman yarı gocebe ve surulerini besleyerek hayvancılıkla uğraşır, hayatlarını bu yoldan sağlarlardı. Bu ozanların coğunluğunu Sorgun ilcesindeki ozanlarımız oluşturmaktadır.

Bozok yaylasında otlayan bu surulerin birini de Surmeli Bey adında bir Turkmen Yoruğu otlatırdı. Halk tarafından sevilen bu yanık sesli halk ozanı elinde kavalı, sırtında sazı Yozgat'tan Akdağmadeni'ne uzanan ormanların icinde surusunun icinde dolaşırdı. Bazen bir camın dibine rastlanır. Sazının tellerini konuşturur bazen bir derenin kenarında kavalını calar, aşık olduğu gonlunun sevgilisini duşunurdu.O sevgili ki guzelliği Bozok yayla'sına yayılmış, ahu gozlu, surmeli kaşlı, ay yuzlu bir dilberdi. Babası bir Turkmen beyi idi ve cok sert bir adamdı. Surmeli Bey, ailesini salarak, babasından sevdiğini istetir, mağrur adam, kızını bir cobana vermeye yanaşmaz. Araya beyler, ağalar girer ama boşuna, bir turlu gonlu olmaz kızın babasının ve iki sevgili birleşemezler.

Uzuntusunden surusunu bırakan Surmeli Bey alır sazını eline beşcamlar mevkiinde kendine bir dergah kurar. Aşkını, yanık turkuleriyle dağlara ağaclara anlatır. Kuser otağına, obasına ve Akdağlar'a kadar uzanan camların arkasında onu bir daha goren olmaz. Dertli kavalına uflediği, işli sazına soylettiği nameler kalır geriye. O gun bu gundur dillerde yankılanır Surmeli Bey'in turkuleri.

Alıntıdır.