Yiyeceğinizden bir parca ısırdığınızda ya da bir yudum ictiğiniz anda başlayan burun akıntısı hic eğlenceli olmasa da bu durum oldukca yaygındır. Hatta bu durumun bilimsel olarak bir acıklaması bile var.
Burnumuz yalnızca nefes ya da koku almaya yaramıyor.
Burnumuzun icindeki sinirler, icerinin nemli kalması icin mukus uretmeye ve hava akışının duzenlenmesine yardımcı oluyor. "Trigeminal sinir" adı verilen bu sinirler acı biber, sarımsak gibi bazı yiyecekler tarafından uyarılıyor ve bu da burun akıntısına sebep oluyor.
Bu surec tam olarak şu şekilde gelişiyor:
Burnumuzun ic yuzeyi, mukoza olarak adlandırılan bir hucre tabakasıyla kaplıdır. Burada yukarıda da bahsettiğimiz gibi cok sayıda sinir hucresi yer alır. Ayrıca mukozada mukus olarak bilinen sumuksu bir madde salgılanır.
Bu madde hem aldığımız nefesle akciğerlere giden havanın nemlenmesini hem de yabancı maddelerin dışarı atılmasını sağlar. Kendisine bir nevi koruyucu ya da duzenleyici diyebiliriz.
"E peki bunun acıyla ne alakası var?" diyecek olursanız onu da şoyle acıklayalım.
Acı yiyeceklerde kapsaisin adlı bir madde bulunur. Bu madde, burundaki sinir hucrelerimizi uyarır. Hucreler de mukozayı uyararak mukus uretilmesini sağlar. Bu sayede mukusla birlikte kapsaisin de dışarı atılır. Yani burun akıntısı meydana gelir ve yabancı madde dışarı atılır.
Bilimsel olarak besinlere bağlı (Gustatuar) rinit olarak adlandırılan bu durum, genellikle 50 yaş uzeri insanlarda gorulen bir durumdur. Oldukca sinir bozucu olan bu burun akıntısı, yemeği bitirdikten sonra kendiliğinden durur. Ancak yemeği yedikten sonra da devam ediyorsa yediğiniz yemeğe ya da başka bir şeye alerjiniz olabilir. Bir uzmana gorunmenizde fayda var.
Bonus: Turkiye'nin en acı biberini tadan bu ablamız, konuya en guzel ornek. Kaynaklar: Medical News Today, Health Cleveland Clinic