Elektrikli şarj istasyonu şirketi Eşarj'ın Genel Muduru Barış Altınay, AA muhabirinin elektrikli araclarla ilgili sorularını yanıtladı. Elektrikli araclara gecişte kendisinin de başlangıcta tereddutleri olduğunu dile getiren Altınay,
"Ben hibrit bir arac uzerinden elektrikli araca gecmeyi tercih ettim. Pek cok kullanıcı gibi elektrik altyapısının beni ozellikle şehirler arası yollarda ne kadar destekleyeceğinden emin değildim. Ama hibrit tecrubem cok kısa surdu. Bunun iki nedenle olduğunu soyleyebilirim. Birincisi elektrikli bir aracın suruş keyfine alışanlar icin geleneksel araclara donuş cok zor. İkincisi ise kullandıkca belli bir planlama sonucunda hem şehir icinde hem de şehirler arasında aracı rahatlıkla kullanabildiğimi gordum." dedi. 2023'te elektrikli araclar icin yuksek hızlı şarj istasyonları 81 ilde yer alacak - İstatistiklere gore Turkiye pazarının yeni buyuduğune dikkati ceken Altınay, dunyada son 4-5 yılda elektrikli arac pazarının katlanarak buyuduğune işaret etti.
Altınay, gecen eylul ayında Turkiye'de bir rekor kırıldığına işaret ederek, toplam satışlar icerisinde elektrikli aracların satışının ilk defa yuzde 2'lere dayandığını vurguladı. Altınay,
"Gelecek yıl bu rakamların cok daha artacağını duşunuyorum. Cunku hem milli aracımız Togg gelecek hem de buna benzer pek cok arac Turkiye pazarına girmiş olacak." diye konuştu.

Elektrikli araclarda fosil yakıt ve emisyonların olmaması sebebiyle cevreci ozelliklerine dikkati ceken Altınay, klasik icten yanmalı bir aracta surtunme kaybından dolayı, motordan alınan toplam enerjinin yuzde 15 ila 20'sini maksimum tekerden enerjiye donuşturebilirken, elektrikli bir aracta ise en kotu senaryolarda bile bu oranın yuzde 70-75'in uzerinde olduğunu anlattı. Altınay, dışarıdan araca gelen enerjinin de cevreci ozelliklerine dikkati cekerek,
"Biz E-şarj olarak burada onemli bir adım attık. Biz muşterilerimize tedarik ettiğimiz enerjinin daha fazlasını yenilebilir enerji kaynakları ile uretmeyi taahhut ettik ve şu anda bu doğrultuda butun altyapımız kurduk." dedi. Ulkelerin imzaladığı uluslararası cevre anlaşmaları sebebiyle fosil yakıtlı aracların ileride daha da sınırlanacağını belirterek, bu surecin elektrikli araclar icin hızlandırıcı bir faktor olacağını soyledi.

Elektrikli aracları evde hic bir aracı olmadan prizden dolum yapmanın teoride mumkun olduğunu soyleyen Altınay, ancak bunu yontemi hem yaratabileceği guvenlik riski hem de 25 saate varan uzun dolum sureleri sebebiyle tavsiye etmediklerini vurguladı. Altınay, ev icin en ideal cozumun wallbox ismi verilen duvara monte edilebilen acık veya kapalı otoparklarda kullanabilecek alternatif akımla calışan uniteler olduğuna değinerek, bu cihazların ise aracı 7,5 - 8 saatlik bir ortalama ile şarj ettiğini ve guvenlik kaygılarını ortadan kaldırdığını belirtti. Uzun yollarda tam bir şarj tecrubesi yaşamak icin DC adı verilen doğru akım ile calışan hızlı şarj istasyonlarını tercih etmenin daha isabetli olduğunu anlatan Altınay,
"Burada unitenin gucune bağlı olmak uzere yarım saatin bile altında arabayı şarj etmek mumkun olabiliyor. Şu anda bahsettiğimiz 30 dakika gibi sureler orta vadede once 15 dakika sonra 5 dakikanın altına kadar inebilecek. Yeni bir elektrikli aracla akar yakıtlı arac dolum tecrubesi sure olarak eşitlenecek." değerlendirmesinde bulundu.

Bataryaların omru hakkında net bir bilgi vermenin henuz mumkun olmadığının altını cizen Altınay, elektrikli aracların cok yeni olduğunu ve elde sağlıklı veriler olmadığının altını cizdi. Altınay, buna karşılık elde tuketiciler icin rahatlatıcı unsurlar olduğunu hatırlatarak,
"Hemen hemen butun arac ureticileri 8 yıl ve uzerinde batarya garantisi veriyor. Ureticiler 8 yılın sonunda da bataryanın kullanılamaz olduğunu ongormuyor. Performans olarak yuzde 70'lere duşmesini ongoruyorlar sadece. 8 yıl icerisinde de her turlu sorunda değişim yapıyorlar. Gelişen teknolojilerle birlikte de batarya surelerinin giderek uzayacağını on gorebiliyoruz." diye konuştu. Arac bakımı konusunda da akaryakıtlı araclarla elektrikli araclar arasında ciddi farklar olduğunun altını cizen Altınay, icten yanmalı motorlarda her bakımda motor yağı değişimi ve 3-4 filtre değişimi gerektiğini ancak bu maliyetlerin bir coğunun elektrikli araclarda olmadığını dolayısıyla bakım maliyetlerinin cok duşuk olduğunu soyledi. Altınay, ortalama bir icten yanmalı aracla 0'dan 100 km'ye cıkmanın 8-10 saniyeler arası surerken, standart bir elektrikli aracta bile bu surenin 4-5 saniyenin altında gercekleştiğini belirtti. Elektrikli aracların altyapıları ile ilgili bilgi veren Altınay, Turkiye'de kamuya acık istasyonların sayısının 4 binin uzerinde olduğunun altını cizdi. Bu rakamın Avrupa ve Dunya standartlarının oldukca iyi bir noktasında olduğuna değinen Altınay, şunları soyledi:
"Burada iyi ornekler dediğimiz Norvec ve Hollanda gibi Batı Avrupalı ulkelerin seviyesindeyiz. Ayrıca bu rakam, hedeflenen Avrupa ortalaması olan 10 araca bir istasyonun da oldukca uzerinde. Burada geliştirilmesi gereken temel nokta istasyonlar aracları uzun surelerde şarj ediyor. Bir de genel olarak belli şehirlerde yoğunlaşmış durumdalar. Bu noktada da devletimizin cok onemli programları soz konusu. Ozellikle 2023 yılında 81 ilde yuksek hızlı şarj istasyonlarının kurulumu icin devletin verdiği onemli destekler var. Keza biz de onemli bir operator olarak bu programa katkıda bulunuyoruz. 2023 sonunda hem bu program hem de farklı operatorlerin yapacağı yatırımlar sonunda coğrafi anlamda yuzde 100 kapsama erişmiş olacağız." Altınay, elektrikli araclarla ilgili en merak edilen konulardan biri olan yakıt performansı hakkında da konuşarak, elektrikli bir aracın 100 km'deki elektrik tuketiminin 15-16 kW civarlarında olduğunun altını cizdi. Altınay,
"Meskende yapılan bir şarjda kW ucretinin 3 ila 4 lira arasında olduğunu duşunursek bu, 100 km'de yaklaşık 45-50 liralık bir tuketime tekabul ediyor. Bizim istasyonlarda kW maliyetleri 6,5 TL ile 7 TL arasında değişiyor. Bu da 15 kW yaktığını duşunursek 100 TL'nin altında bir maliyete denk geliyor. En ekstrem ornekte ise cok hızlı bir istasyonu tercih ederseniz 150 TL civarında bir 100 km'de maliyeti oluyor. Benzinli arabada bu maliyet 200 TL civarı, dizelde ise 260 TL civarında oluyor. Yani ozetlemek gerekirse evde yapılan şarj en ucuz maliyetli olan. Daha sonra kamuya acık alanlardaki elektrikli şarj istasyonları geliyor. En son ise benzin ve dizel geliyor." şeklinde konuştu.