Bundan 150 sene kadar once bir tarihi eser mufettişi olan Carl Gustav Heraeus ’un eline, Transilvanya ’da kazıdan elde edilmiş birkac altın sikke geldi. Antik Roma doneminden kalma olduğu bildirilerek verilen bu altın sikkelerin uzerinde ‘Sponsian ’ ismi yer alıyordu.
Kendisi sikkeleri inceledikten sonra ‘Sponsian ’ diye bir Roma İmparatoru ’nun hic var olmadığını, dolayısıyla altın sikkelerin sahte olduğunu soylemiş ve o gunden beri Sponsian diye bir Roma İmparatorunun var olmadığı bilgisi genel gecer hale gelmiş.
Birleşik Krallık ’tan bir grup araştırmacı, bu genel gecer bilgiden şuphe duymuş Carl Gustav Heraeus ’un Sponsian sikkeleriyle ilgili durumunu okuyan Paul N. Pearson isimli bir araştırmacı, sikkeleri araştırmaya başladı ancak sadece siyah beyaz eski fotoğraflar bulabildi. Bunun uzerine Pearson, Glasgow ’daki Hunterian muzesindeki gorevlilerle iletişime gecip Sponsian sikkesinin renkli bir fotoğrafını istedi ve ekibiyle calışmalara başladı.
Araştırmalarında ekip, sikkeyle beraber aynı kazıda bulunan diğer sikkelerle (Bilinen, varlığı kanıtlamış Roma İmparatorları Gordan III ve Philip I ’e ait sikkeler) var olan benzerliklerini veya farklılıklarını teste tabi tutmuş.
3 farklı imparator suratı olan sikkelerin sahip olduğu fiziksel ozellikler birebir aynı cıkmış
Sponsian sikkesinin de dahil olduğu 4 sikkedeki aşınma izleri ve toprağın oluşturduğu kir aynıydı. Yani bu Sponsian sikkesi gercekten de Antik Roma donemine aitti. Ancak bir sorun vardı: Bu sikkeler sadece Transilvanya ’da yapılan kazılarda ortaya cıkıyordu, başka hicbir yerde yoktu.
Peki nasıl oluyor da tarih kaynakları hic Sponsian diye bir Roma İmparatorundan bahsetmiyor? Bu sorunun cevabı icin sikkelerin kazıldığı bolge Transilvanya ’nın tarihine bakmamız gerek
Biliyoruz, Antik Roma ’da sadece imparatorların adına sikkeler yapılırdı. Ancak Sponsian ’ın durumu biraz farklı. Sponsian sikkeleri, bir zamanlar Roma İmparatorluğuna ait olan Transilvanya ’nın dağlık bir bolgesi Dacia şehrindeki kazılarda ortaya cıkarıldı.
Tarihi kaynaklar, Dacia'nın İmparator Gallienus (MS 260-268) doneminde savaşta kaybedildiğini, ancak İmparator Aurelian (MS 270-275) tarafından geri alındığını soyluyor. Araştırmacıların hipotezine gore arada gecen bu surede ayrılıkcı bir rejim hukum surdu.
O zaman zarfında imparatorluk, bir sivil savaşın icerisindeydi ve Dacia lejyonlarının (yerel yonetim liderleri) kendi kaynaklarını bulmaları gerekiyordu. Dacia, bunun icin bicilmiş kaftandı zira orada gumuş ve altın madenleri bulunuyordu.
Olay da burada kopuyor: Sponsian Roma ’da hukum surmemesine rağmen adına sikke yapılmış birisi
Yine araştırmacıların hipotezine gore madenciler, onceki imparatorların resimlerini koydukları sikkeler de urettiler ancak bazıları, lejyonerleri olan Sponsiyan ’ı tasvir eden madeni paralar da urettiler.
Aurelian, Dacia ’yı geri aldığında da belirli bir sure ticarette kullanılmış olan bu illegal Sponsian sikkeleri eritilip tekrar Aurelian adına basılmış. Ancak her sikke teker teker bulunup eritilemediğinden gunumuze kadar gelmiş. Sonuc olarak, hukumdar olmadan kendi adına sikke basılan ilk insan olmuş Sponsian.
Soylediğimiz gibi, bu son kısımlar araştırmacıların hipotezinden ibaret zira Sponsian ’a dair neredeyse hicbir tarihi belge yok. Ancak kendisi gercekten Antik Roma doneminde yaşamış olmalı zira adına yapılan sikkeler gercekten de Antik Roma doneminden. Siz ne duşunuyorsunuz? Duşuncelerinizi yorumlarda bizlerle paylaşmayı lutfen unutmayın.