İstanbul’da yaşayan, İzmirli, yalnız, 23 yaşından buyuk, Fransızca bilen kadınları Facebook’ta bulma mı istiyorsunuz? Bu cok yakında mumkun olacak. Facebook’un yeni servisi Graph Search sayesinde artık mukemmel aramalar yapabileceksiniz. Teknologunuz Erdal Kaplanseren, dunyada ilk kullananlardan biri olarak sizler icin Graph Search’u yazdı.

İş seyahati icin Paris’e gideceksiniz diyelim. Orada yaşayan arkadaşlarınızla goruşmek veya henuz arkadaş olmadığınız uygun kişilerle haberleşmek istiyorsunuz. Veya insanları bir kenara bırakın; sadece o şehirle ilgili fotoğraflara ve mekÂn bilgilerine ulaşmak istediniz.

Şimdiye kadar gorulmemiş bir detayda, aradığınızı bulmanıza olanak sağlayan servisin adı “Graph Search”. Facebook’un bu yeni servisi, size yeni bir dunyanın kapılarını aralayacak. Facebook’ta şehirler, kişiler, mekÂnlar, ilgi alanları ve fotoğraflar bazında arama olanağı sunan ozel arama motoru Graph Search test yayınına başladı. Turkiye’den test eden birkac kişiden biri olarak Facebook’ta hayatınızı değiştirecek bu mucizeyi sizler icin kullandım ve one cıkan yonlerini yazdım.

Hicbir şeyi kacırmayın

Facebook’ta yığın olarak bulunan bilgiyi en iyi bicimde taramak icin şuphesiz ki mukemmel bir araca ihtiyac var. Daha acık ve tamamen bağlantılı bir Facebook eminim hayatımızı daha da kolaylaştıracak. Bunu gercekleştirmek icin ise temel olarak insanlara; onem verdikleri kişilerle ve diğer şeylerle ilişkilerini duzenleyen araclar sunmak gerekiyor.

Facebook işte buna “map the graph” diyor. Bu kavram, buyuk bir oluşum ve yeni insanlar, icerikler ve bağlantılarla surekli olarak genişliyor. Şimdiden bir milyardan fazla insanı, 240 milyardan fazla fotoğrafı ve bir trilyondan fazla bağlantıyı kapsıyor.

Facebook’ta yığın olarak bulunan icerik icinde işe yarayanları hızlıca bulmanıza olanak sağlayacak bu yeni ozelliği henuz dunyada sınırlı sayıda uzman, analist ve gazeteci test edebiliyor. İlk kullananlardan biri olmanın ne kadar keyifli olduğunu anlatamam ama sunduğu avantajları size yazabilirim.

Karmaşanın onune gecebileceksiniz

Facebook’un ilk zamanlarını hatırlayın. O zamanlar Facebook’u genel olarak kullanma amacımız, insanlar hakkında bilgi almak ve farklı konularda bağlantılar elde etmekti. Sonra durum değişti, Facebook neredeyse anlık yaşanan bir yer halini aldı. Graph Search Facebook’u asıl olması gereken haline, yani yine esaslı bir bilgi kaynağı olmaya goturuyor. Gectiğimiz yıl buyuk tepkilere rağmen hayata gecen zaman tuneli (timeline) ozelliği de bu amaca hizmet ediyor.


Graph Search’un arama cubuğu sayfanın ust kısmında yer alıyor. Herhangi bir şeyi aramak istediğinizde oraya yazmanız yeterli. Siz yazdıkca sonuclar altta satırlar halinde cıkmaya başlayacak ve istediğiniz sonuca tıklayarak detaylara erişebileceksiniz.

Google’da aramaktan cok daha avantajlı

Arama dendiğinde akla elbette Google geliyor. Şunu soylemeliyim ki, Facebook’un Graph Search’unun Google veya diğer arama motorlarıyla herhangi bir ilgisi yok. Web’de herhangi bir şeyi ararken karşınıza, belli kriterleri karşılayan tum sonuclar yığılı bicimde cıkar. Orneğin İstanbul’da Japon restoranı arıyorsanız “istanbul japon restoranı” yazarsınız ve web sitesini en iyi optimize etmiş ve diğer algoritmalara en uygun sonuclar sıralanır.

Facebook’un yeni arama ozelliği cok daha fazlasını sunuyor. Benzer bir aramayı yaptığınızda karşınıza İstanbul’daki Japon restoranları cıkarken, bu restoranlara giden arkadaşlarınız ve varsa goruşleri de detay olarak beliriyor. Veya Fransızca şarkılar konusunda yeni keşiflere ihtiyac duyuyorsunuz diyelim. “Şanson hayranı arkadaşlarım” olarak arama yaptığınızda, karşınıza şanson seven arkadaşlarınızın listesi cıkacak. Profillerinde de ilgili şarkı ve şarkıcıları sonuc olarak gosterecek. Benzer aramaları kişilerin kendisi, fotoğraflar ve mekanlar icin farklı kriterlerle yapmak mumkun.

Peki ya guvenli mi?

Bu soruya şimdilik temkinli bir ses tonuyla “evet” cevabı verebilirim. Esasında guvenli cunku mevcut gizlilik ayarlarınızı aşan bir durum soz konusu değil. Zaten hÂlihazırda paylaşılanlar cıkıyor arama sonuclarında. Yani Google’da arama yapar gibi, insanlar Facebook’ta her şeyi karşısına dokemiyor. İzin verilen icerikler uzerinde arama yapılıyor.

Profiliniz herkese acıksa, bu durumda tanımadığınız insanlar da sizin Facebook deneyimlerinizi arama sonuclarında goruntuler. Şayet profilinizde esaslı gizlilik ayarları yaptıysanız, sadece arkadaşlarınız ve paylaşımına izin verdiğiniz oranda arama sonuclarında sizin iceriklerinizi goruntuler. Facebook arama ozelliğinin hayata gecmesiyle birlikte, eminim herkes gizlilik ayarlarını tekrar bir gozden gecirmek durumunda kalacak.

Facebook’un ilgi cekici Graph Search’u henuz gelişim aşamasında ve şu anda sadece İngilizce olarak kullanılabiliyor. Fakat cok yakında tum yaygın dilleri destekleyecek. Ayrıca arama unsurları da artırılacak.

Yeni bir copcatan servisi mi?

İnternetin ilk ortaya cıkışından beri insanlar sosyalleşmek ve laf aramızda yeni ilişkiler yaratmak icin teknolojinin bu nimetlerini sonuna dek kullanıyor. Bildiğiniz gibi online tanışma servisleri hÂl cok populer ve insanlar yeni aşklara yelken acmak icin bu servislere hem zaman hem de para harcıyor. Facebook’un arama servisi bu amaca da hizmet eder mi dersiniz?

Sohbet yazılımı ICQ’nın populer olduğu zamanları hatırlayın. Yazılımın arama bolumunde ulke, dil, cinsiyet, yaş, ilgi alanı, cevrimici durumu gibi kriterlerle arama yapılabiliyordu. Bu yolla tanışan, sosyalleşen ve ilişkilerini gercek hayata taşıyan cok insan tanıyorum. Facebook’taki kişi arama ozelliği de tamamen bu amaca hizmet edebilir. Oyle ki, Facebook’taki kişi arama kriterleri, arkadaşlık sitelerinden de fazla ve etkili.

Arama yaparken karşınıza cıkacak sonuclar elbette arkadaş listenizle sınırlı kalmamalı. Facebook’ta profillerinde ilgili bilgileri gizlememiş cesur kişiler işte bu arama sonuclarında karşınıza cıkacaktır. Duşunuyorum da, Graph Search’le birlikte yeni insanların kendisini bulması ve tanıması icin gizlilik ayarlarını acanlar da olacaktır. Bunları hep yaşayarak oğreneceğiz. Fakat emin olduğum bir şey var ki, Facebook’ta arama yapma ozelliği sandığımızdan buyuk bir etki yaratacak.