Viral pazarlamada amaclanan hedefe ulaşılmasını kolaylaştıracak bazı temel unsurlar bulunmaktadır. Bu kriterleri viral pazarlamanın ilkeleri olarak adlandırabiliriz. Kullanıcıya ulaşmanın ve onların aksiyona katılmasını sağlayacak olan bu viral pazarlama ilkeleri, doğru bir şekilde uygulandığında sonucta istenilen gibi olacaktır. Peki, bu viral pazarlama ilkeleri nelerdir? Ayrıca bir onceki yazımızda viral pazarlama ile ilgili temel bilgilerin aktarıldığı ve viral pazarlamanın ne olduğunu anlatan Viral Pazarlama Nedir? Viral Pazarlama Nasıl Yapılır? başlıklı yazımızdan faydalanabilirsiniz.
1- Ucretsiz Urun veya Hizmet Verme
Pazarlama alanında en etkili kelimelerden ve soylemlerden birisi hic şuphesiz ucretsiz kelimesidir. Yuksek başarıya ulaşmış olan viral pazarlama calışmalarına bakıldığında, onemli bircok urun veya hizmetin kullanıcıya ucretsiz olarak sunulduğu gorulmektedir. Ucretsiz programlar, katılım biletleri, eğitim setleri ve benzeri iceriklerin ucretsiz olarak verilmesi kullanıcıların bir anda oldukca ilgisini cekebilmektedir. Bu da sizin viral iceriğinizin hızla yayılmasını sağlayacak bir unsurdur. Ucuz, uygun, indirimli, sınırlı ve benzeri kelimelerde viral pazarlamada oldukca etkili bir stratejidir. Ancak ucretsiz kelimesi en etkilisidir.
2- Verilmek İstenen Mesajın Herkese Kolaylıkla Ulaşabileceğinden Emin Olun
Cok şiddetli bir soğuk hava dalgasının ulkeyi etkisi altına alacağını duşunun. İnsanlara peşi sıra yapılan uyarılar ile neleri yapıp, neleri yapmamaları gerektiğine dair bircok acıklama yapılarak, alınacak onlemler anlatılmaktadır. Bu uyarılar kısa surede ceşitli ortamlarda insanlar arasında hızla yayılmaktadır. Bu ornekte olduğu gibi viral pazarlama calışmalarının da hızla yayılabilmesi icin doğru ortamın kullanılması ve doğru anlaşılır mesajın oluşturulması gerekir. Fazla sayıda kullanıcıya, en hızlı şekilde ulaşabileceğiniz internet mecralarında hedef kitlenizin anlayabileceği mesajlar oluşturmalısınız. Boylelikle yapacağınız calışmaların başarıya ulaşmasını sağlayabilirsiniz.
3- Kucukten Buyuğe Doğru İlerlemek
Eğer bir virus gibi yayılmak istiyorsanız, calışmalarınızı hızla kucukten, buyuğe doğru yukseltecek stratejilere sahip olmalısınız. Yani viral pazarlama surecini, diğer pazarlama metotlarını kullanarak alt zemini hazırlayıp, sonrasında ustune katarak buyutmelisiniz. Once hedef kitle oluşturmalı ve uye kazanımı elde etmelisiniz. Sonrasında kazanılan uyelerin elde tutulması ve sonrasında bu kişilerin diğer kullanıcılara mesajı iletmesini sağlamalısınız. Viral pazarlama stratejinizi oluştururken bu unsura oldukca dikkat etmelisiniz.
4- Ortak Kullanıcı Davranışı ve Motivasyonunu Hedef Edinin
Pazarlama calışmalarında başarıya ulaşabilmek icin ortak motivasyon ve davranışların hedeflenmesi gerekmektedir. Boylelikle belirli sayıda bir kitleye ulaşabilirsiniz. Peki, bunu nasıl yapacaksınız? Şuphesiz oncelikli olarak hedef kitlenizin kim olduğu ve bu kitlenin en yoğun nerede olduğunu saptamanız gerekir. Ardından kullanıcı davranışlarını analiz etmeli, kullanıcıların nelerle ilgilendiği, nelerle ilgilenmediği gibi faktorler değerlendirilmelidir. Bu değerlendirme surecinde insanların duygusal bir yapıda olduğu ve duygularına hitap edecek faktorlerin neler olduğunu da analizlemek faydalı olacaktır. Tum bu gerekli on hazırlık calışmalarını yaptıktan sonra, hedefinizdeki kitlenin gostereceği ortak davranışları ve motivasyon sağlayıcı faktorleri, viral iceriğinize entegre ederek, pazarlama calışmanızın başarıya ulaşmasını sağlayabilirsiniz. Temelde farklı kişiler olmasına rağmen, insanları aynı masa etrafına toplayabilir ve onları aynı icerik icin aksiyona gecmeye teşvik edebilirsiniz.
5- Sosyal Ağların Gucunden Faydalanın
Gunumuzde insanların en cok vakit gecirdikleri alan şuphesiz sosyal medya platformlarıdır. Facebook, Twitter, İnstagram, Pinterest, Linkedin, YouTube ve benzeri sosyal medya ağları insan hayatının birer parcası haline gelmiş durumdadır. Ozellikle mobil cihaz kullanımının ve mobil cihazlardan internete erişimin de yaygınlaşması ile insanların her an bu mecralar icerisine dahil olabilmektedir. Bundan dolayı viral pazarlama calışmalarında, sosyal medya ağları mutlaka calışma stratejinizin bir parcası olmalıdır. Şuphesiz viral iceriklerin en hızlı ve en kolay yayılmasını sağlayacak ortam sosyal medya platformlarıdır. Ozellikle de video icerikli platformların kullanıcıları daha kolay etkilemesinden dolayı bmoyle alanların daha efektif bir şekilde kullanılması gerekir. Bugun sizin Facebook uzerinden paylaştığınız bir video iceriği hesabınızda ekli olan kişilerden bircoğu gormekte ve gorenlerin de bir kısmı bunu paylaşmaktadır. Bu surec bu şekilde ilerleyerek kartopu misali buyumektedir. Bunlara ek olarak ise son zamanların populer iceriklerinden olan GIF calışmaları da viral reklamlarda firma ve markaları başarıya ulaştıracak bir stratejidir. Viral icerik oluştururken, GIF icerik oluşturarak etkisini bir denemekte fayda var.
6- Populer Kaynaklardan Faydalanın
Viral pazarlama calışmalarının etkisini arttırabilmek icin bircok unsur vardır. Bunlardan biri de başka populer kaynaklardan faydalanmaktır. Ozellikle son donemlerde sıkca duyduğumuz fenomen kelimesi ile une kavuşmuş olan sosyal medya fenomenlerinden bu anlamda faydalanmak oldukca etkili olacaktır. Her sosyal medya ağının yaratmış olduğu ve one cıkan populer isimleri, hesapları vardır. Bu kişiler diğer kullanıcılar tarafından kısa surelerde benimsenerek, surekli takip edilmektedir. Takipci sayıları oldukca yuksek olan ve paylaşımlarına gelen etkileşim yuksek olan bu fenomen hesaplardan yararlanmak, viral reklam calışmalarınızı hızla başarıya ulaştırabilecek bir yontemdir. Yani bir Twitter ya da İnstagram fenomeni ile anlaşabilir, reklamınızı o kişinin hesabı uzerinden tanıtabilirsiniz. Bir başka secenek ise bir Facebook fenomeni ile anlaşabilir, viral reklam iceriğinize o kişinin tesadufen ulaşmış izlenimi yaparak kendi sayfasından paylaşmasını sağlayabilir ve boylelikle bir anda bircok kişiye iceriğinizi ulaştırabilirsiniz. Bu fenomen hesapların katkısı, bu hesapları takip eden kişilerin paylaşılan iceriklerle hızla etkileşime gecmelerinden kaynaklanmaktadır. Bu unsuru da viral pazarlama stratejinizin icerisine dahil etmeyi unutmayın.
Viral Pazarlamada Sosyal Psikolojik Etkenler
Herkes yapılan kampanya ya da paylaşılan iceriklerin viral etki yaratarak buyuk kitlelere yayılmasını istemektedir. Tabi ki her calışma guclu bir etki yaratmamaktadır. Yanlış planlamalar, yanlış zamanlamalar ya da yanlış ortamlarda yanlış hedeflemeler ve benzeri faktorlerin hepsi bu duruma etki etmektedir. Ancak bazı kampanyalar vardır ki icerdiği guclu psikolojik etki o iceriğe katılımı ve etkileşimi bir hayli arttırmaktadır. Bir iceriği paylaşma gudusunu tetikleyen faktorler genelde kendini iyi hissetme, dikkat cekme ve cevre ile iletişim halinde olmayı istemekten kaynaklanmaktadır.
1- Duyguları Harekete Gecirmesi
Bir iceriğin insanı etkileyebilmesi icin kuvvetli bir şekilde bir duyguyu tetiklemesi gerekmektedir. İceriğin aşırı mutluluk, eğlence, huzun, acı, korku ve benzeri şekilde duyguları hareket gecirmesi gerekir. Mevcut iceriğin bu bahsedilen duygulara yonelik bir etki icermesi, insanlarında etkileşim konusunda harekete gecmesini etkilemektedir. İnsanları mevcut iceriği beğenmeye, paylaşmaya iceriğe yorum yapmaya veya iceriğin altına arkadaşlarını etiketlemeye itmesi ile kısa surelerde icerik belirli bir yol almaktadır. Orneğin aşırı eğlenceli bulunan bir iceriği, insanlar genel olarak cevresiyle paylaşmak ister. Mutluluğun paylaştıkca artacağı duşuncesi bilinc altına sinyaller gondererek, kendimizi bir anda iceriği paylaşırken bulabiliriz. Hatta Coca Cola, Ulker gibi markalar paylaştıkca artan mutluluk sloganı ile başarılı reklam calışmaları yapmışlardır. Duygular insanları acılı, huzunlu icerikleri paylaşmaya da itmektedir. Ancak eğlenceli ve mutluluk veren yani pozitif icerikler, negatif iceriklere gore daha cok paylaşılmaktadır.
2- Sorumlulukları Yerine Getirme İcgudusu
İnsanlar yapmak uzere soz verdikleri işleri ya da kendilerine yuklenen sorumlulukları yapıp, ustune duşeni gercekleştirme yonunde bir eğilime sahiptir. Bu durum ozellikle sosyal sorumluluk projeleri gibi hassas konularda, insanların katılım oranlarını arttırmaktadır. Gunumuzde ozellikle sosyal medya ağları, sosyal sorumluluk ya da toplum faydasına olan konularda insanların bu sorumluluğu yerine getirebilmesi icin bir ortam sunmaktadır. İyi bir şeyi ya da sonucunun olumlu bir durum yaratacağı bir iceriği herkes hem vicdanen hem de bilincaltının tetiklemesi ile başkalarıyla paylaşmak ister. Cunku mevcut sorumluluk farkında olmadan bilincaltının etkisiyle insanda bir baskı yaratmaktadır. Bu yuzden sosyal sorumluluk ve toplumsal duyarlılığa yonelik icerikler, kısa surede viral iceriklere donuşebilmektedir. Buna iki iyi ornek verilebilir. Birisi Samsungun engelsiz bir dunya sloganıyla, goruntulu cağrı merkezi uygulaması samsungduyaneller.comun tanıtımı icin Muharrem isimli işitme engelli bir gence yapmış olduğu gizli kamera surprizidir. Eminiz bu videoyu izleyen coğu kişi Muharremin mutluluğu karşısında duygulanıp, bu videoyu paylaşmıştır. Bir diğer iyi ornek ise ALS hastalığına dikkat cekmek icin başlatılan kampanyaya destek vermek icin Ben ALS kampanyasına destek veriyorum, seni de bu kampanyaya destek olmaya davet ediyorum diyerek, insanların video cekmesi ve cevresindekileri de buna davet etmesidir.
3- İnsanların Urun ve Hizmetleri Kendileri ile Bağdaştırması
Tum insanlar bazı karakteristik ozelliklere sahiptir. Bu karakteristik ozelliklerimiz, kişiliğimizi oluşturan unsurlardır. İnsanlar bazı durumları, objeleri, olayları ise kendi karakteristik ozellikleri ile bağdaştırabilmektedir. Zaten markalar tarafından da bazı urun ve hizmetler bazı karakteristik ozelliklere gore toplum icinde ceşitli kişilik tipleriyle eşleştirilmektedir. Ornek verecek olursak, cevre ve doğanın korunması ile ilgili bir sosyal medya kampanyasına katılım gosteren bir birey toplumda duyarlı, ozverili, yardımsever bir kişi olarak algılanmaktadır. Cunku duyarlı ve yardımsever insanlar sosyal sorumluluk projelerine destek veren kişiler olarak eşleştirilmektedirler. Elbette bunun birde bilincaltı faktoru vardır. Bilincaltı kişiye eğer sende kampanyaya katılırsan sende duyarlı ve yardımsever bir insan olarak gorunursunuz diye mesaj vermektedir. Bu cercevede eğer ki sosyal medyada etki yaratacak bir kampanya oluşturmak istiyorsanız, oncelikli olarak hedef kitlenizin ve markanızın kişilik ozelliklerini iyice analiz etmelisiniz. Sonrasında ise hedef kitlenizi markanız ile ozdeşleştirerek, iceriğinizin paylaşılmasını tetikleyebilirsiniz.
4- Ayrıcalık Sunun
Herhangi bir konuda kişilere ayrıcalık sunulması, onları ozel hissettiren bir durumdur. Yani eğer bir şey kişiye ozel, sınırlı sayıda ya da nadir bir durumsa o konuya karşı daha fazla aksiyon alma eğilimi gercekleştirilmektedir. Buradaki aksiyonu satın alma, katılım ya da paylaşım gibi durumlarla gormekteyiz. Yine ALS kampanyasından bir ornek vermek gerekirse, ALSde kampanyaya katılım icin meydan okuma soz konusuydu. Meydan okurken bahsedilen isimler, aksiyonu alma eğilimi gosterirler. Cunku o video kişiye ozel bir icerik, mesajdır. Bundan dolayıdır ki pazarlamacılar sınırlı sayıda, hemen, tukenmek uzere ve benzeri kelimeleri sıklıkla kullanmaktadırlar. Sınırlı olan bir şey her zaman daha cazip gelir.
5- İyiliğe, İyilikle Karşılık Verme
İnsanlar genel olarak kendilerine yapılan bir iyiliği karşılıksız bırakmak istemezler. Yani hem vicdanen hem psikolojik olarak iyiliğe, iyilik ile karşılık verme eğilimi gosterilmektedir. Bu da bazı iceriklerin viral etki yaratma gucunu arttırmaktadır. Mesela kullanıcıların ilgilendiği, onlara fayda sağlayacak bir analiz, rapor gibi bir şeyi ucretsiz olarak sunduğunuzu varsayın. Kullanıcıların bu raporu indirecekleri sayfaya sosyal medya ağlarına ait butonları ekleyerek, kullanıcıların bu raporu paylaşmalarını sağlayabilirsiniz. Boylelikle iceriğiniz daha fazla kişiye ulaşmış olacaktır. Neden mi? Cunku siz raporu ucretsiz olarak sunarak, ona ihtiyacı olan kullanıcılara bir iyilik yapmış olacaksınız.