Pek cok binanın yıkıldığı ve yuzlerce insanın evsiz kaldığı 2011 Van depremi, can kayıpları ve ciddi yıkımlarla sonuclanan 1999 Duzce depremi gibi Turkiye ’yi derinden sarsan depremlerden cok daha buyuk bir deprem duşunun. Hazırsanız bu depremle ilgili kayıtlara gecmiş rakamları birlikte inceleyelim.
Depremin kurbanı bir Guney Amerika ulkesi oldu!
Buyuk Şili Depremi ya da diğer bir adıyla Valdivia depremi, takvimler 22 Mayıs 1960 ’ı ve saatler 15:11 ’i gosterdiğinde 6 milyonluk nufusa sahip ve Şili ’nin yaklaşık 700 km guneyinde kalan Valdivia şehrini ansızın vurmuştu.
Binlerce insanın bu ani yıkımla hayatını kaybettiği gun Şili, Richter skalasına gore tam 9,5 şiddetiyle sarsılmıştı. Dunyanın kayda gecen en buyuk depremi olan Şili Depremi, ardından diğer felaketleri de beraberinde getirmeye devam etti.
Bilinen en guclu atom bombasından 750 kat guclu deprem, geleceğine dair işaretler vermişti.
Guney Amerika ’da ve nufusu 17,5 milyon olan Şili ’nin başkenti Santiago ’nun merkez ussu olduğu deprem, gercekleşmeden bir gun onceden gelecek felaket konusunda adeta uyarıda bulunmuştu. Şiddeti 6 ila 8 arasındaki oncu depremler bir nevi bu akılalmaz doğal afetin geleceğini hissettirmişti.
Gunduz saatinde başladığı icin daha fazla can kaybı olmamasının yanı sıra yaklaşık 10 dakika boyunca devam eden buyuk sarsıntı sırasında, tam 34.3 trilyon kilogram enerji acığa cıkmıştır ki Hiroşima ’ya atılan atom bombasının 56 milyon kilogram enerjiye sahip olduğu goz onune alındığında bu gercekten dehşet verici bir boyut!
Ulkemizde kaydedilen en buyuk depremin 100 katından daha buyuk bir deprem!
26-27 Aralık 1939 ’da Erzincan ’da meydana gelen deprem yalnızca 7,2 buyukluğundeydi. Buna rağmen 30.000 civarında can kaybı yaşanmış, 116.720 bina yıkılmıştı. Turkiye ’nin en buyuk felaketlerinden biri olan ve Fatsa ’da tsunamiye sebep olan bu depremin 100 katından daha buyuk bir depremdi, 1960 Şili Depremi.
Deprem, ardından beklenmedik felaketleri suruklemeye devam etti.
9,5 şiddetindeki deprem; şehirde 7 şiddetinde artcılar meydana getirerek hayatta kalmaya calışan vatandaşları korkutmaya devam ederken depremden tam bir saat sonra Buyuk Okyanus ’ta tsunami meydana geldi.
6-7 katlı bir apartman boyundaki dalgalar; Hilo, Hawaii ve Guney Afrika'nın sahil bolgelerini tahrip etmiş, 191 kişinin olumune yol acmıştı. Tsunami o kadar şiddetliydi ki neredeyse depremde yaşanan can kaybı kadar can kaybına sebep oldu.
Sarsıntıdan 2 gun sonra yanardağ patlaması!
Yeryuzundeki depremlerin yuzde 81 ’inin gercekleştiği 1. Pasifik Deprem Kuşağı'nda yer alan Şili ’nin, Goller Bolgesi ’nde yer alan Cordon Caulle Yanardağı, tam 40 yıllık hareketsizliğin ardından aktifleşerek patladı. Patlama sonucu 8 kilometre yuksekliğinde bir kul bulutu oluştu.
Yaşanan felaket sonrası Şili ’den geriye ne kaldı?
Valdivia depremi iki milyon insanı evsiz bıraktı, 3 bin kişinin yaralanmasına sebep oldu, binlerce kişinin canını aldı. Ekonomisi madenciliğe bağlı olan Şili ’de 550 milyon dolar ekonomik hasar meydana geldi.
Puerto Montt ’un %90 ’ının, Angol ’un %82 ’sinin, Puerto Saavedra ’nın ise tamamının yıkıldığı depreme şahit olan Şili vatandaşlarının en buyuk temennisi, bir daha boylesine buyuk bir felaket gormemek.