MCHC ’nin bir diğer acılımı ise ortalama korpuskuler hemoglobin konsantrasyonudur. Bu değer hemoglobinin hematokrite bolunmesiyle olculur. Hematokrit ise kırmızı kan hucrelerinin oluşturduğu hacmin toplam kan hacmine oranıdır. MCHC ’nin yuksekliği hemolitik anemi, vitamin B ve folik asit eksikliğinden kaynaklanabilirken; MCHC ’nin duşukluğu ise demir eksikliği anemisi ve Akdeniz anemisi taşıyıcılığı gibi rahatsızlıklardan kaynaklanabilmektedir. Şimdi hepsine detaylarıyla birlikte bakalım.
Kan tahlillerinde karşılaştığımız MCHC kan değeri nedir, ne demek? MCHC, ingilizce olarak “Mean Corpuscular Hemoglobin Concentration” ifadesinin kısaltmasıdır. Turkceye “Ortalama Eritrosit Hemoglobin Konsantrasyonu” olarak cevrilebilir. Kan tahlillerinde bu değer alyuvarların yani kırmızı kan hucrelerimizin icinde bulunan hemoglobinin yuzde olarak ortalama miktarını hesaplayarak gosterir. Tabii MCHC ’nin MCV, MCH ve RDW olarak kısaltılan alt parametreleri de bulunur. Bu alt parametreler kanımızdaki alyuvarların yapısal değişikliklerini olcmektedir.
Peki MCHC ’nin yuksek olması ne demek?
MCHC değerinizin normalden daha yuksek olması hiperkromi yani koyu kırmızı kan hucrelerinizin olduğunu gosterir. Bu test, testin alındığı zamana, mevsime hatta kişiye gore değişkenlik gosterebilmektedir. Eğer hafif bir yukseklik ise klinik olarak onemsenmeyebilir. Aşırı bir yukseklik varsa tıbbi ozgecmişiniz, ailenizin tıbbi ozgecmişi ve diğer MCHC alt parametrelerinizin kontrol edilmesi gerekmektedir. Bu tarz bir durumda derhal en yakın hastanedeki doktora başvurmanızı oneririz.
MCHC yuksekliğinin nedenleri nelerdir? Hemolitik Anemi: MCHC yuksekliğinin en sık rastlanan nedenlerinden biridir. Bu hastalıkta kırmızı kan hucreleri yani alyuvarlar omurleri bitmeden kendi kendine yıkıma uğrar. Kırmızı kan hucrelerinin dışından kopan parcalar nedeniyle hucrenin şekli ve yapısı değişime uğrar. İcindeki hemoglobin sıkışıp yoğunlaşarak hucre olduğundan daha koyu gorunur. Duşuk B12 ve folat eksikliği: Bu durumda kırmızı kan hucresinin uretim dengesi şaşmaktadır. Bu da hemoglobin yoğunluğunu etkilemektedir. Kalıtsal Sferositoz: Bu hastalıkta ise kırmızı kan hucreleri yani alyuvarlar doğal şeklinin yerine kuresel bir yapıdadır. Bunun sebebi ise alyuvarların yapısındaki bazı proteinlerin eksikliğidir. Alyuvarlar bu yuzden parcalanır, boyutu kuculerek kuresel bir hale gelir. Bu da konsantrasyonu yani MCHC yuksekliğini etkilemektedir. MCHC yuksekliğine ne iyi gelir?
Nedeni hemolitik anemi yani kırmızı kan hucrelerinizin parcalanması ise buna sebebiyet veren şeyi bularak ona gore bir tedavi onerecektir. Eğer otoimmun bir şekilde hemolitik anemi iseniz size kortizon, bağışıklık sistemini baskılayacak ilaclar, dalağın alınması yani splenektomi gibi tedaviler uygular. B12 ve folik asit eksikliğine bağlı bir durumsa omur boyu takviye kullanmanız gerekmektedir. Kalıtsal sferositoz icin ise yine dalağın alınması yani splenektomi uygulanmaktadır. Ancak bu tedavide kalıtsal sferositoz tam anlamıyla tedavi edilemez. Sadece alyuvarlarınızın omrunu arttırmaya yardımcı olur. Doktorunuz MCHC yuksekliğinin nedenini oğrenecek şekilde tetkikler yaparak bu nedenlere gore tedavisini uygulamaya başlayacaktır.
MCHC duşukluğu ne demek?
MCHC değerinizin normalden daha duşuk olması hipokromi yani daha soluk renkte kırmızı kan hucrelerinizin olduğunu gosterir. Bu durum hemoglobinin az olduğunu ifade etmekle birlikte vucudunuza gereken oksijen ulaşmadığından bunu ulaştırabilmek icin kalp ve akciğerinizin normalden daha fazla calıştığı anlamına gelir. Bu tarz bir durumda derhal en yakın hastanedeki doktora başvurmanızı oneririz.
MCHC duşukluğunun nedenleri nelerdir? Demir eksikliği: MCHC duşukluğunun en sık rastlanan nedenlerinden biri olan demir eksikliği hemoglobininizin daha az uretilmesine neden olur. Aynı zamanda bu duruma colyak hastalığı da neden olabilir. Enfeksiyon: Bunun sebebi ise enfeksiyonun neden olduğu iltihabın hemoglobin uretimini azaltmasıdır. Enfeksiyon anında hemoglobin, kırmızı kan hucrelerinde daha hızlı azalır. Talasemi Sideroblastik Anemi: Bu rahatsızlıkta kemik iliği sağlıklı kırmızı kan hucresi uretimi yerine sideroblast denilen hucreleri uretmektedir. MCHC duşukluğune ne iyi gelir?
MCHC duşukluğunun en bilindik nedenlerinden biri demir eksikliğidir. Doktorunuzun onerdiği demir ilaclarını yani takviyelerini kullanmak iyi gelebilir. Beslenme tarzınızı sağlıklı ve dengeli bir hale getirmeyi ihmal etmeyin. Demir alımına yonelik bir diyet programı oluşturun. Doktorunuza C vitamini almak istediğinizi soyleyebilirsiniz cunku C vitamini vucuda alınan demirin emilimini sağlar. Ancak bu durumu tıbbi ozgecmişinize bakmasını soyleyerek uygun olup olmadığını sorun. MCHC duşukluğunun tedavi edilebilmesi icin once buna neyin sebep olduğunu oğrenmek amacıyla tetkikler yapılmalı ardından bu rahatsızlığı giderebilecek tedaviler uygulamaya gecilmelidir. Bazı ilaclarınızın da MCHC ’yi duşurebileceğini unutmayın. Bu yuzden doktorunuza başvurarak tıbbi ozgecmişiniz, ailenizin tıbbi ozgecmişini gozettirerek gerekli kontrolleri yaptırın.
MCHC normal - ideal oranı kac olmalı?
Yetişkinler icin MCHC değeri 33 – 36 g/dL aralığında olmalıdır. Yeni doğan bebekler icin MCHC değeri 30 – 36 g/dL aralığında olmalıdır. Cocuklar icin MCHC değeri 31 – 37 g/dL aralığında olmalıdır. MCHC ’nin olcum birimi hastaneden hastaneye değişiklik gosterebilmektedir. Bu yuzden tahlilinizdeki değerin birimlerine dikkat ederek ya da gerekli birim donuşumlerini yaparak kontrol etmenizi tavsiye ederiz.
Peki kan tahlilinde karşılaştığımız diğer değerler MCV, RDW ve MCH nedir?
MCV: ingilizce olarak “Mean corpuscular volume” cumlesinin kısaltmasıdır. Turkceye ortalama alyuvar hacmi olarak cevirilebilir. Bu değer kırmızı kan hucrelerimizin yani alyuvarlarımızın şekli ile ilgilidir. Bize alyuvarlarımızın gercek boyutuyla ilgili kıymetli bilgiler sağlar. RDW: ingilizce olarak “Red blood cell distribution width” cumlesinin kısaltmasıdır. Turkceye alyuvar dağılım genişliği olarak cevirilebilir. Bu değer kırmızı kan hucrelerimizin yani alyuvarlarımızın boyut ve hacim olarak ne kadar ceşitli olduğunu olcer. MCH: ingilizce olarak “Mean corpuscular hemoglobin” cumlesinin kısaltmasıdır. Turkceye ortalama hemoglobin miktarı olarak cevirilebilir. Bu değer kırmızı kan hucrelerimizdeki yani alyuvarlarımızdaki hemoglobin miktarını olcer. MCHC ile arasındaki fark ise MCHC ’nin ortalama “yoğunlaşmış hemoglobin” miktarını olcmesidir. Bugunku iceriğimizde kan tahlillerinde karşımıza cıkan MCHC nedir, normal değeri kac olmalı, duşukluğu ve yuksekliği ne anlama gelir sorularını yanıtladık. Anlattıklarımız yalnızca bilgilendirme amaclıdır. Tum sağlık konularında olduğu gibi MCHC değeriniz hakkında da en doğru ve size ozel bilgiyi uzman bir hekimden almanız gerektiğini unutmayın.