Yaşanan olay, ozellikle de sosyal medyada "darbe emici tampon" tartışmasını bir kez daha başlattı. Pek cok kişi, bu tur kazalarda can kayıplarının onlenebilmesi icin TIR ve kamyonlarda darbe emici tampon bulunması gerektiğini savundu. Peki neydi ki bu darbe emici tampon? Turkiye'de bununla ilgili herhangi bir zorunluluk var mı? Gelin hep birlikte tartışılan bu konuya yakından bakalım.
Darbe emici tampon nedir? Neden bu kadar onemli?
Kamyon ve TIR'lar, otomobillerle kıyaslandıklarında oldukca yuksek araclar. Bu yukseklik, ozellikle de arkadan carpma durumdalarında buyuk sorunlara neden oluyor. Zira otomobil, yuksek bir hızla carptığında onundeki TIR'ın altına giriyor. Hız yukseldikce kazanın şiddeti artıyor ve yere daha yakın olan otomobil, kelimenin tam anlamıyla "biciliyor".
İşte darbe emici tamponlar tam olarak bu noktada devreye giriyor. Zaman zaman celik alaşım, zaman zamansa demir olarak karşımıza cıkan darbe emici tamponlar, TIR ve kamyonların cektiği dorselere takılıyor. Boylelikle dorsenin yuksekliği harici bir ekipman ile duşuruluyor. Yere yakın bir otomobil arkadan vurduğunda, bu tampon sayesinde aracın altına girmiyor.
Birkac TIR kazasına ait fotoğraflar:
Tiyatrocuları taşıyan aracın son hali ise şoyle:
Yukarıdaki trafik kazaları fotoğraflarında, darbe emici tampona sahip olmayan TIR'lar ile otomobillerin karıştığı kazaları goruyorsunuz. Otomobillerin ortak ozelliği, dorselerin altına girmiş olmaları. Bu tur trafik kazalarından sağ cıkmak, coğu zaman mucize oluyor.
Peki darbe emici tampon olsaydı, bu kazalar nasıl sonuclanırdı? Yukarıdaki videoda, darbe emici tamponu olmayan (ustte) bir TIR'a arkadan carpmak ile darbe emici tamponu olan (altta) bir TIR'a arkadan carpmak arasındaki farkı goruyorsunuz. Bu goruntuler, darbe emici tamponun ne kadar onemli olduğunu gozler onune sermeye yetiyor...
Turkiye'de darbe emici tampon zorunlu mu? Aslına bakacak olursak Turkiye'de darbe emici tampon zorunluluğu var. Hem de 2008 yılından beri. Resmi Gazete'de yayımlanan "Motorlu Araclar ve Romorklarının Yakıt Depoları ve Arka Koruma Donanımlarına Dair Tip Onayı Yonetmeliği (70/221/AT)" ulkemizdeki kamyon ve TIR'lara darbe emici tampon uygulamasını zorunlu hale getirmişti. Ayrıca Karayolları Trafik Kanunu ve Aracların İmal, Tadil ve Montajı Hakkındaki Yonetmelik'te de konuyla ilgili detaylar bulunmaktadır.
Madem zorunlu, bu kazalar neden yaşanıyor? Denetim mi yapılmıyor?
Aslına bakacak olursak yetkililerin bu noktada yapabilecekleri pek de bir şey yok. Zira zorunluluk kapamına alınan TIR ve kamyonlar, muayenelerde detaylı bir şekilde inceleniyorlar. Standartları karşılamayan darbe emici tamponların muayeneden gecmesine izin verilmiyor.
Ancak burada tartışılması gereken esas mesele, uygulanmakta olan standartlar. Orneğin; kullanımına izin verilen ekipmanların bazıları icin Avrupa Birliği'nin "ECE R-58" standartları goz onunde bulunduruyor. ECE R-58, 55-60 km/sa hızlarda cok etkili ancak daha yuksek hızlarda o kadar da etkili değil. Hal boyle olunca kağıt uzerinde uygun olan ekipmanlar, gercekte cok daha acı sonuclar doğurabiliyor...