Ancak otomatik vites arabaların fiyatları, manuel vitesli arabalara kıyasla oldukca yuksek. Hatta bir ornek verelim: Turkiye'deki en populer modeller arasında yer alan Renault Clio'nun manuel vitesli baz model fiyatı, bu iceriğin yazıldığı an itibarıyla 448.000 TL. Otomatik vites seceneğini duşunduğunuzde ise en alt seviye Clio icin 516.000 TL'yi gozden cıkarmanız gerekiyor. Aradaki fark, kucumsenebilecek turden değil.
Peki ucuncu bir seceneğin daha olduğunu biliyor muydunuz? Debriyaj pedalı olmayan manuel vites arabalar!
Evet, bu tur otomobillerde vitesi kendiniz atmak zorundasınız ancak debriyaj pedalına basmak zorunda değilsiniz. Aslında, basabileceğiniz bir pedal da yok. Peki bu nasıl mumkun oluyor?
Manuel vites otomobillerde neden debriyaj pedalı var? Yukarıdaki animasyonda, vites değişimi sırasında neler yaşandığının basit bir gorsel anlatımı yapılıyor. Dikkat edecek olursanız, sistem tamamen dişlilerle birbirlerine bağlanmış durumda. İşte debriyaj dediğimiz pedal, tam da bu noktada devreye girer.
Debriyaja bastığınızda dişliler arasındaki bağlantı kesilir, bu sayede de vites değişimi yapabilirsiniz. Debriyaja basmadan vites atmaya calıştığınızda ise bu dişlilere zarar verirsiniz. Halk arasında "şanzımanı dağıtmak" olarak gecen durum, surucuye yuklu miktarda masraf olarak geri donecektir.
Pedala yeterince basmamanız durumunda da dişliler birbirlerine surter ve tabiri caizse "gaarc" diye bir ses duyarsınız. Bu sesi duyduğunuzda, vites kutusundaki dişlilerin az da olsa aşındığından emin olabilirsiniz.
Debriyaj, dişlileri ayırıyorsa debriyajsız manuel vites araba nasıl oluyor?
Aslına bakacak olursak debriyaj pedalı olmayan manuel arabalar ile debriyaj pedalı olan manuel arabalar arasında tek bir fark vardır. Bu fark, pedalın ta kendisi. Ancak vites kutusuna doğru gittiğimizde, bu farkın ortadan kalktığını goruruz. Yani debriyaj pedalı olmayan manuel otomobillerde de debriyaj sistemi vardır. Yalnızca şofor tarafından yonetilmez.
Otomobil firmaları, geliştirdikleri pedalsız debriyaj sistemlerine farklı farklı isimler vermişlerdir. Bu isimler Intelligent Manual Transmission (iMT), sensonic, selectronic, automated manual transmission (AMT) veya quickshift olarak karşımıza cıkarlar. İsimler farklı olsa da vites kutusundaki teknoloji her zaman neredeyse aynıdır.
Pedal, elektronik sistem ve sensorler tarafından yonetiliyor!
Debriyaj pedalı olmayan manuel vitesli otomobillerde, debriyaj sistemini vites kutusunun icinden yoneten elektronik sistem ve sensorler bulunmaktadır. Yani şoforun yaptığı iş, bu tur arabalarda otomatik sistemler tarafından gercekleştirilir.
Arabanın belirli bir devre geldikten sonra vites yukseltmesi gerektiğini zaten bilen yazılım; şofor, vitesi değiştirmeden once harekete gecer ve aracı boşa alır. Surucu de hicbir pedala ihtiyac duymadan vites değiştirir. Aslında bir robot, bu tur arabalarda debriyaj pedalına surucu yerine basmaktadır.
Debriyaj pedalı olmayan manuel vites arabalar, cok da yeni teknolojiler değil! Debriyaj pedalı yerine gecen elektronik sistemlerin yeni teknolojiler olduğunu duşunuyorsanız, yanılıyorsunuz. Orneğin şimdilerde otomobil uretimi bile yapmayan Saab, 90'lı yıllarda debriyaj pedalı olmayan otomobiller uretiyordu.
Ote yandan, sektorun dev isimleri arasında yer alan Mercedes-Benz de 90'lı yılların sonunda, başta A Serisi olmak uzere ceşitli modellerinde debriyaj pedalı olmayan manuel vitesli araba uretimi yapmıştı.
Hyundai Bayon'da da debriyaj pedalı olmayan manuel vites seceneği var!
Guney Koreli otomobil ureticisi Hyundai, bundan birkac yıl once Intelligent Manual Transmission (iMT) isimli debriyaj sistemini kullanıcıların beğenisine sundu. Bu sistemi ulkemizde de satılan Bayon ve Turkiye'ye gelmeyen Venue isimli modellerde gorduk. iMT'ye sahip versiyonlar, surucunun vites atacağını anlıyor ve aracı vites değişimi icin hazır hale getiriyor.
Peki sizin bu konudaki goruşleriniz nelerdir? Manuel vites arabalar ile otomatik vites arabaların arasında yer alan debriyaj pedalsız manuel vites arabaları tercih eder miydiniz?