Daha once bir kuşun yuva, kunduzun baraj yaptığını gordunuz mu? Ya da orumceklerin ağ yapıp kedilerin tuvaletini doğrudan kuma yaptığını da gormuş olabilirsiniz. Tum bunların nereden geldiğini hic duşundunuz mu? Bir yavru kedi bile siz cok fazla uğraşmadan tuvaletini kuma yapacağını bilir. Peki bunun sebebi ne?
Aslında bu doğuştan gelen yetenekler; cok karmaşık bir evrimsel surecin sonucu olarak karşımıza cıkan genlerden gelen bilgiler ışığında oluşur. Cevrelerindeki faktore gore de yeni yetenekler oğrenip adapte olabilen hayvan dostlarımız, nesiller boyunca elde ettikleri genetik bilgilerle hepimizin ağzını acık bırakacak şeyler yapabilirler.
Hayvanlar ortam şartına gore farklı davranışlar sergilerler.
Bir hayvan, bulunduğu ortamın şartlarına adapte olmak zorundadır. Mesela hava cok soğuksa titreyerek vucutlarını ısındırmaları gerekir ya da sıcakken terleyerek vucut sıcaklıklarını dengelerler.
Evrimsel surecte sadece başarılılar hayatta kalır.
Aslında evrimi anladığımızda hayvanların davranışlarını da daha iyi anlayabiliyoruz. Mesela orumceklerin evrimleşme surecinde başarılı ağ kuranlar hayatta kaldı. Cunku ağ kurma yeteneği olmayan orumcekler ac kalarak oldu. Milyonlarca yıl boyunca suren evrim surecinde ağlarını kurup yemek yiyebilen orumcekler ise ureyerek genetiklerini sonraki nesillere aktarabildi.
Kedilerin gizlenme ozelliği tuvalet eğitimini kolay hale getiriyor.
Kedilere baktığımızda eğer secenekleri arasında kum varsa tuvaletlerini bu kumlara yapıp ustunu kapattıklarını goruyoruz. Cunku onların da milyonlarca yıllık evrim sureclerinde diğer yırtıcılar tarafından fark edilmemesi gerekiyordu. Bunun icin de yaptıkları dışkıların kokusunu usta bir şekilde kapattılar.
Bu sebeple de ozellikle toprağı ya da kumu kazıp tuvaletlerini yaptıktan sonra aynı dışkılarını yine toprak ya da kumla kapatmaları gerekiyordu. Bazı kedilerin mamalarını alıp aynı şekilde kuma sakladıklarını gormuş olabilirsiniz. Bunun sebebi de aynı şekilde kokuyu saklamak olarak gosterilebilir.
Buyuk yırtıcı kediler tuvaletlerini dışarıda bırakıyorlar.
Kedilerin aksine aslan, kaplan gibi buyuk yırtıcı kedilerin dışkılarını dışarıda bıraktıklarını goruyoruz. Bunun sebebi de bulundukları ortamın liderleri olma cabalarıyla alakalı. "Burası benim alanım" demek isteyen bu hayvanlar tuvaletleriyle kokularını bırakabiliyorlar. Bu noktada benzer bir davranış kopeklerde goruluyor.
Bazı hayvanlar ebeveynlerinden oğrenebiliyor.
Orumcek gibi bazı canlılar genetik olarak bazı şeyleri biliyorken bazıları ise ebeveyenlerinden oğrenebiliyor. Orneğin kunduzlar; ebeveyenlerinden baraj ya da yuva yapmayı oğreniyorlar. "Gerekli yapı malzemeleri nerede bulunur?", "Bu yapılar nasıl bir yuvaya donuşturulur?" gibi soruların cevabı kunduz anne ve babalarda bulunur ve yavrular bu bilgileri oğrenerek buyuduklerinde kendi yavrularına aktarırlar.
Kuşlar da yuva yapmayı ebeveynlerinden oğrenebilecekleri gibi icgudusel olarak da bilebilirler.
Kuşlar ebeveynlerinden yuva yapmayı oğrenebilirler ancak bazen bu kadar şanslı olmayan yavru kuşlar vardır. Ancak buna rağmen kuşlarda da icgudusel bir yuva yapma yeteneği bulunuyor. Bunun icin yuva yapacakları yere once bir dal taşırlar. Sonra o dala yenisini eklerler ve yuva olana kadar buna devam ederler. Kendi doğdukları yere benzediğinde kendilerine bir yuva yaptıklarını anlamış olurlar.
Bugun sizlere bazen ağzımız acık bir şekilde baktığımız hayvan yeteneklerinin nasıl gercekleştiğini acıkladık. Bu tarz iceriklerin devamının gelmesini istiyorsanız bizlere yorumlar kısmında yazabilirsiniz.
Kaynaklar: Library of Congress, Wonderopolis, PetMeds