Yuz siniri, yuz bolgesindeki mimik kaslarını calıştıran sinirdir. Beyinden cıktıktan sonra işitme ve denge siniri ile birlikte seyrederek kulak kemiği icine girer ve ic kulak kanalı denilen bolgede seyreder. Bu bolgedeki patolojilerde, yuz sinirinin işitme ve denge siniri ile birlikte seyretmesine bağlı olarak yuz felcine işitme ve denge şikayetleri de eşlik edebilmektedir. Yuz siniri kulak kemiği icindeki kanalda ilerler iken orta kulaktaki kemikciklerden birisinin kasını uyaran, gozyaşı bezini uyaran, dilde tat duyusunu alan ve bazı tukruk bezlerini calıştıran dallar verir. Sinir kulak kemiğinden cıktıktan sonra one uzanıp kulak onundeki buyuk tukruk bezi (parotis bezi) icinden gecerek yuzdeki mimik kaslarını uyaran dallar verir. Sinirin bu seyrinden dolayı, yuz felcine eşlik eden gozyaşı salgısında azalma, dil tat duyusunda azalma, ve uzengi kemikciği kasının fonksiyonunun olup olmamasına bakılarak hastalığın oluştuğu seviye belirlenebilir.
Yuz felclerinin en sık nedeni genellikle nedeni bilinmeyen ve kendi kendini sınırlayan, Bell Paralizisi denen hastalıktır. Ayrıca kulak kemiğinde tahribat yapan iltihaplar ya da sinirin seyri boyunca olan bolgede oluşabilecek tumorler gibi patolojiler de yuz felcine neden olabilir.
Bu bolge hastalıklarının tedavisi KBB hekimliği alanına girdiği icin yuz felci geciren hastalar mutlaka bir KBB uzmanınca değerlendirilmelidir.
Tedavi
Tedavi yuz felcine neden olan hastalığa gore değişir. Amac; istemli hareketle yuz bolgesindeki kasların işlevlerinin normale donmesidir.
Bell Paralizisi: travma, tumor ve enfeksiyon gibi belirli bir neden olmayan ani başlayan yuz felcleri Bell Paralizisi olarak adlandırılır. Nedeni belli değildir. Viral bir enfeksiyona ve immun bir mekanizmaya bağlı oluştuğu kabul edilir. En sık gorulen yuz felci ceşididir. Hastaların %80-90 ında felc tamamen duzelir.
Bell paralizisinin tedavisinde, ilk 3 gun icerisinde başvuran hastalara, engel oluşturacak bir durum yoksa kortizon tedavisi uygulanır. Etken virus olarak duşunulur ise antiviral ilac eklenir. İyileşme doneminde yuz kaslarında incelme olmaması icin sıcak tatbiki, yuz egzersizleri ve masaj uygulaması onerilir. Gozde acık kalmaya bağlı kuruma oluşabilecek ve buna bağlı goz ile ilgili istenmeyen rahatsızlar ortaya cıkabilecektir, bu nedenle gozde kurumaya karşı da ek tedaviler başlanır.
Hastanın takibinde uc hafta sonunda duzelme varsa destekleyici tedaviye devam edilir. Duzelme olmayan hastalara elektrikle kas uyarım testi (EMG) yapılır. EMG de iyileşme bulgusu var ise izleme devam edilir. Eğer iyileşme bulgusu yok ise ileri incelemeler yapılır ve uygun hastalarda cerrahi tedavi planlanabilmektedir. Felc suresi uzadıkca iyileşme şansı duşmektedir, bu nedenle gerekiyor ise cerrahi mudahalenin en kısa zamanda yapılması gerekir.
Travma: Yuz felci nedenleri icinde ikinci sırada travmalar yer alır. Kulak kemiği kırıkları ya da cerrahi travma (cerrahi sırasında oluşabilecek hasarlanmalar) olabilir.
Travmadan hemen sonra oluşan yuz felclerinde sinirde kesi ya da zedelenme olduğu kabul edilir. Bu durumda mumkun olan en kısa sure icinde ameliyat yapılmalı ve patolojinin durumuna gore uygun cerrahi teknik ile sinirin uzerindeki baskının kaldırılması ve gerekiyorsa onarımı gercekleştirilmelidir. Travmadan bir sure sonra başlayan felcler ise sinirin kanalı icinde şişmesine veya kanamaya bağlı olarak oluşabilmektedir. Bu durumda tedavi Bell paralizisi gibidir.Tedaviye cevap vermeyen durumlarda cerrahi gundeme gelmektedir.
Akut ve kronik orta kulak iltihapları: Akut orta kulak iltihabı sırasında da yuz felci oluşabilir. Tedavide antibiyotik başlanmalı ve kulak zarına delik acılarak orta kulakta biriken iltihap boşaltılmalıdır. Ek olarak kortizon tedavisi uygulanabilir.
Kronik orta kulak iltihabı ile birlikte gorulen felclerde ise kolesteatom denilen kemiği eriterek buyuyen iltihap kitlesi bulunabilmektedir. Yuz felci kolesteatomun sinire basısı ya da o bolgedeki inflamasyona bağlı oluşabilmektedir. Bu vakalarda acil cerrahi mudahale gereklidir.
Herpes Zoster Otikus: (Ramsey Hunt Sendromu) Varisella Zoster denilen viruse bağlı oluşur. Genellikle beraberinde kulak kepcesinde, saclı deride, yuzde veya dudaklarda ucuk benzeri kabarcıklı lezyonlar bulunur. Tedavide bu viruse ozel anti viral ilac kullanılmalıdır. Diğer tedavi protokolu Bell paralizisindeki gibidir.
Kulak kemiği dışı patolojiler: Genellikle travma ya da yanak tukuruk bezinden (Parotis) koken alan tumorlere bağlı olarak oluşmaktadır. Tedavide nedene bağlı olarak farklı cerrahi yontemler kullanılmaktadır.

[h=2]Denizli Kulak Burun Boğaz uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]