Tıbbi olarak “Fasiyal Paralizi” olarak adlandırılan bu durum, yuzun bir kısmında veya tamamında meydana gelen hareket kaybını anlatmaktadır. İnsan yuzunun her bir yarısındaki kaslar, o taraftaki “tek bir sinir” tarafından calıştırılırlar. Bu sinirin hastalandığı veya hasara uğradığı durumlarda, o sinirin calıştırması gereken kaslarda felc meydana gelir. “Fasiyal sinir” olarak adlandırılan bu sinir (7. Kranial sinir), kulak kemiği icerisinde cok dar bir kanaldan gectikten sonra kafatası dışına cıkar ve o taraftaki yuz kaslarını calıştırmak uzere dallanma gosterir.
Neden olur?
Yuz felcinin onlarca değişik nedeni olabilir. En sık rastlanan yuz felci “idiyopatik periferik fasiyal paralizi” olarak isimlendirilen durumdur. Burada, ortada gorunur bir neden yokken birden başlayan tek taraflı bir yuz felci soz konusudur. Hastaların bir coğu oncesinde gecirdikleri bir gribal enfeksiyon olduğundan veya yuzlerinin soğukta/ruzgarda kaldığından bahsederler. Ve bu gibi bir nedene bağlı olarak “fasiyal sinir” in kulak icindeki dar kanalda şişerek sıkıştığı ve calışamaz hale geldiği duşunulmektedir. (Sinir sıkıştığında, sıkıştığı noktadan ileriye akım iletemez ve kendisiyle bağlantılı olan kaslar da calışamaz)
Bunun dışında kulak ve kafa travmaları, kulak ameliyatları, kulak tumorleri, fasiyal sinir ve beyin koşe tumorleri, tukuruk bezi tumorleri yuz felci yapabilen nedenlerdir.
Belirtiler Nelerdir?
Başlangıc belirtileri dilin bir yarısında uyuşma ve tat almada azalma, kulak kepcesinde ağrı, yuzde / goz kenarında uyuşma, karıncalanma veya seğirmelerdir. Bazen de bu belirtiler gece uykuda gecirilir ve hasta sabaha tam bir yuz felci ile uyanabilir. Genellikle ilk anda aslında yuzun “sağlam” olan yarısında carpılma olduğu, dudakların o tarafa kaydığı zannedilir. Daha dikkatle bakılınca diğer yuz yarısında kasların calışmadığı fark edilir. Hasta, o taraftaki gozunu kapatmakta, kaşlarını kaldırmakta gucluk ceker veya hic yapamaz. Burun kenarından aşağı inen oluk silikleşir. Ağız koşesi aşağı kayar. Hasta ıslık calma hareketini yapamaz, dudak kenarını oynatamaz, gulerken o taraf hareket etmez.
Nasıl teşhis edilir?
Teşhis esas olarak muayene ile konur. Rahatsızlığın şiddetini ve iyileşme potansiyelini belirlemek uzere bir takım testler yapmak mumkundur. Ancak test sonucları ne olursa olsun, esas olan klinik duzelmedir. Yuz felci, Kulak Burun Boğaz, Noroloji, Fizik Tedavi Rehabilitasyon ve Goz Hastalıkları bolumlerinin birlikte takip etmeleri gereken bir durumdur. Hatta gec donem tedavisinde Plastik ve Rekonstruktif cerrahinin de konusudur.
Nasıl Tedavi Edilir?
Yuz felci %80-85 oranında kendiliğinden duzelir. Ancak kendiliğinden duzelmeye bırakılmamalı, teşhis koyulur koyulmaz derhal tedaviye başlanmalıdır. Cunku iyileşmediği takdirde ciddi estetik kusura yol acar. Ayrıca goz kapağı yeterli kapanmadığından gozun kornea (şeffaf) tabakasında zedelenme ve yaralara neden olabilir. Bu da korluğe kadar giden goz rahatsızlıklarının başlangıcı olabilir.
Tedavi 2-3 hafta kadar surer. Tedavide amaclanan sinirdeki şişmeyi azaltarak sıkıştığı kemik kanal icerisinde rahatlamasını sağlamaktır.
Tedavide pek cok ilac kullanılagelmekle beraber, temel ilaclar kortizon ve anti-virus ilaclardır. Etkin bir tedavi icin kısa sureli yuksek doz kortizon verilir. Ozellikle şeker hastalığı olanlarda dikkatli olunmalı, gerekirse hastanede yatırılıp kan şekeri kontrolu sağlanarak tedavi verilmelidir.
Anti-virus ilaclar ozellikle ilk 3 gun gibi erken donemde değer taşır. Gec donem tedavisinde cok etkili olmaz.
Bunların yanı sıra B-vitaminleri, mide koruyucu ilaclar gibi destekleyici ilaclar da verilebilir.
Uygun ilac tedavisi ile duzelme sağlanamadığında, bir takım testler yapılarak kendiliğinden iyileşme şansı olup olmadığı araştırılır. İyileşme şansı azsa cerrahi tedavi duşunulur. Cerrahi tedavide amaclanan siniri sıkıştıran kemik kanalın alınarak sinirin rahatlatılmasıdır. Uygun teknikle yapılan cerrahi tedavinin başarı şansı oldukca yuksektir.

[h=2]Ankara Kulak Burun Boğaz uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]