İlkinden başlayalım. Aslında tiyatro salonları kapsamında bu rengin secilmesinde opera binalarının rol oynadığı duşunuluyor.
Opera sanatının merkezi İtalya, Venedik'te yapılan ilk opera binasında kırmızı ve altın renkleri kullanıldı. Bu renkler de ozellikle kırmızı kadife, kraliyet ailesini temsil ediyordu. Bu sanat, Avrupa'nın geri kalanına yayılmaya başladığında da Avrupalılar, bu binalarını taklit ederek aynı renk paletlerini kullanmayı tercih ettiler. Sadece Fransızların kırmızı yerine kraliyet ailesini temsilen mavi rengi tercih ettiği biliniyor.
Yuzyıllar icerisinde operaya ilginin azalması sonrası eğlence sektorunun parlayan yıldızları tiyatrolar ve akabinde sinemalar oldu. Onlar da bu geleneği surdurup salonlarında kırmızı rengi kullanarak izleyicilerine hitap ettiler.
Kırmızı rengin gunumuzde hala kullanılmaya devam edilmesinin arkasında ise bilimsel bir neden yatıyor. İnsan gozunun retinasındaki gorunur ışığı algılayan hucreler; cubuklar ve koniler olmak uzere iki tip fotoreseptor hucredir. Normal ışıkta renkleri koni hucreleri algılarken duşuk ışıkta renkleri algılama işi cubuk hucrelere duşer.
Bilim insanlarınca yapılan deneyler; cubukların en cok 498 nm civarındaki ışığın dalga boylarına duyarlı olduğu bunun uzerindeki dalga boylarına karşı duyarsız olduğunu gostermiştir.
Aşağıdaki gorselde gorebileceğiniz uzere cubuk hucreleri en iyi yeşili gorurken kırmızı ışığı algılayamazlar. Koniler ise butun renkleri algılar.
Dalga boyunun yuksek olması sebebiyle kırmızı, karanlık ışık koşullarında gormeyi kaybettiğimiz ilk renktir.
Yani, tiyatro ve sinema gibi kırmızı perdelere ve koltuklara sahip bir ortamda; ışıklar kısıldığında kırmızı renkler, mavi veya yeşil renklere gore daha kolay gorunmez oluyor. Ve bu da izlediğimiz şeye daha kolay odaklanmamızı ve adapte olmamızı sağlayarak iyi bir izleme deneyimi sunuyor.
Madem oyle, neden siyah renk kullanılmıyor diye soranlarınız olacaktır. Kullanılmıyor değil, daha az tercih ediliyor diyelim. Eğlenmek, iyi hissetmek, kafa dağıtmak, sosyalleşmek icin bir mekana gidiyorsunuz. Bu mekanda sizi depresif bir ruh haline, bunalıma sokacak siyah renkleri mi istersiniz? Yoksa mutluluk, coşku, canlılık hissi veren kırmızı rengini mi? Bu salonları işletenler de renklerin bu psikolojik etkilerini bildikleri icin kırmızı rengi kullanmayı tercih ediyorlar.
Yukarıda bahsettiğimiz bilimsel nedenden oturu kırmızı rengin bir avantajı daha var. Kırmızı renk; karanlıktan ışığa veya ışıktan karanlığa gecme surecinde gorme hucrelerinin adaptasyonunu hızlandırıyor.
Pilotların ve radyalogların kırmızı renk gozluk kullanmalarının nedeni de budur.
Uzun sure karanlık ortamda kalıp ışığı actığımızda gozlerimiz kamaşır, gormekte zorluk cekeriz. Aynı durum ışığı kapattığımızda da gecerlidir. Her iki olayın oncesinde gorduğumuz kırmızı renk ile bu alışma surecini hızlandırmış oluyoruz.
Kaynaklar: Junkie, Wikipedia 1 2, Opereyşın, Quora