Hareket etmemizi sağlamak gibi son derece onemli bir işlevi olan eklemlerimiz bazı hatalı alışkanlıklarımız nedeniyle hasar gorebiliyor. Bunun sonucunda eklem kireclenmeleri, bağ ve omuz yaralanmaları gibi bircok sağlık sorunu ortaya cıkabiliyor. Ozellikle yaz mevsiminde kadınların sıkca tercih ettikleri yuksek topuklu ayakkabılar ise eklemlere hasar veren alışkanlıkların başında geliyor.
Hayatımızın kalitesiyle doğrudan ilişkili olan eklemlerimizin sağlıklı olması oncelikle duşmanlarını tanımak ve onlara karşı tedbir almaktan geciyor. Aksi halde eklem kireclenmeleri, bağ yaralanmaları, meniskus yaralanmaları, omuz yaralanmaları ve bazı eklemlere ozel hastalıklar gibi bircok sorun ortaya cıkabiliyor. Ustelik eklem hasarlarına bağlı gelişen hastalıkların gorulme sıklığı modern yaşamın olumsuz şartları nedeniyle gun gectikce artıyor.
Obezite: Fazla kilolar bircok sağlık sorununa yol actığı gibi mekanik ağırlık oluşturarak eklemler uzerinde de hasara yol acıyor. John Hopkins Artrit Araştırmaları Merkezi’nde yapılan calışmalara gore: fazladan her 5 kilo, attığımız her adımda dizlerimiz uzerine 15-30 kilo ekstra yuk anlamına geliyor. Fazla olan 5 kilodan kurtulmak eklem kireclenmesi riskini kadınlarda yuzde 50, erkeklerde ise yuzde 20 oranında azaltıyor. Dolayısıyla eklem hastalıklarının cozumu oncelikle fazla kiloların verilmesinden geciyor.
Hatalı egzersiz ve ağır spor yapmak: Egzersiz eklem sağlığı icin iki tarafı keskin bıcak gibi. Dengelisi yarıyor, aşırısı zarar veriyor. Yaşa, cinsiyete, genel fiziksel kapasitemize uyumlu olmayan ağır ve yuksek tempolu egzersizler yarar yerine zarar getiriyor. Araştırmalar kick-boks ve tempolu step egzersizlerinin eklemleri zorladığını ortaya koyuyor. Bunun aksine kas gucu ve kitlesini arttıran iyi planlanmış ağırlık calışmaları ise eklemlerimize destek veriyor. Yuruyuş ve yuzme gibi aerobik egzersizler kan dolaşımını da duzenleyerek kas ve eklemlerimizi guclendiriyor. Denge uzerine odaklanmış yoga gibi egzersizler, germe egzersizleri ve pilates eklemlerde oluşacak sertlikleri onleyebiliyor.
Bilgisayar ve televizyon karşısında uzun sure oturmak: Vucudumuz hareket etmek uzere planlandı. Dolayısıyla İşleyen demir misali hareket etmek eklem sağlığına iyi geliyor. Televizyon veya bilgisayar karşısında oturarak gecirilen uzun saatler ve genel hareketsiz yaşam tarzı ise eklemlerimiz icin en az ağır egzersizler veya obezite kadar zararlı oluyor. Kaslarımız, kemik ve kıkırdak dokumuz gucsuzleşiyor, eklemlerimiz sertleşiyor ve metabolizmamız yavaşlıyor. Ayrıca kemik kitlesi nitelik olarak bozuluyor, bu durum da osteoporoza davetiye cıkarıyor. Temiz havada yuruyuş yapmak, bahcede ciceklerle uğraşmak, aşırıya kacmadan yaş, cinsiyet ve kondisyon ile uyumlu her turlu egzersiz ise eklem sağlığı uzerinde mucizevi etki sağlıyor.
Yuksek topuklar ve kotu ayakkabı secimi: Ayak yapısına uygun ayakkabıların secimi eklem sağlığı icin cok onemli. Surekli yuksek topuklu ayakkabıları tercih eden kadınlarda ayak, ayak bileği, diz ve bel omurgasına ait eklemlerde kronik zorlanmalara bağlı kireclenmeler erken yaşlarda ortaya cıkıyor. Ayrıca yuksek topuklar bacak kaslarının eklemlere uygunsuz yuklenmesine neden oluyor ve kısa donemde ağrı, uzun donemde ise kas gucsuzluklerine yol acıyor. Aynı şekilde tabanı tamamen duz topuksuz ayakkabılar da ayak eklemlerimizin sağlığı icin makbul olmayan ayakkabılar. İdeal ayakkabı topuğu ise 3-4 santim civarında olmalı. Yapılan calışmalara gore 9 santimlik topuklu ayakkabılar 3 santimlik topuklulara gore ayak eklemlerine 7 kez daha fazla stres yukluyor. Ayağın genel anatomisine uygun olmayan dar veya sivri burunlu ayakkabılar da ayak eklemlerinde erken donemde ağrılı deformasyonlara neden oluyor.
Kotu beslenme alışkanlıkları: Dengesiz, fast food gıdaların kemik ve eklem sağlığımız acısından da zararlı. Liflerden, antioksidanlardan zengin sebze ve meyve ağırlıklı bir diyet eklem sağlığı icin gerekli. Balık icerdiği yuksek omega 3 yağ asitleri nedeniyle eklemlerimizin dostu olarak belirtiliyor. Yapılan araştırmalar eklem rahatsızlığı olan hastalarda omega 3 yağ asitlerinin ağrıyı ve yangıyı azalttığını gosteriyor. Kalsiyum, E, K ve D vitamini, folik asit iceren gıdalar da eklem dostu beslenme icin olmazsa olmazlardan. Son araştırmalar da C vitamininin eklem kireclenmelerinin tedavisindeki olumlu rolunu gosterdi.
Sigara: Bilinen tum zararlı etkilerinden sonra araştırmalar gosterdi ki sigara tiryakilerinde daha kucuk travmalar ile daha kolay kırıklar oluşabiliyor. Gercekten de sigara icmek kemik kalite ve kitlesini azaltarak osteoporoza neden olabiliyor. Aynı şekilde sigara alışkanlığı olan hastalarda kemik ve eklem sağlığını ilgilendiren hastalıkların tedavisi de daha zor oluyor.

[h=2]İstanbul Ortopedi uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]