Son gunlerde ekmek ceşitlerinde olan artış bircok kişinin kafasını karıştırmaya başladı. Beyaz ekmek, kepekli ekmek, tam buğday ekmeği, tahıllı ekmekler derken raflarda yerini alan yulaflı ve cavdarlı ekmekler birden ekmekler dunyasında gercekleşen populerlik savaşında galip konuma gectiler. Ulkemizin bircok kısmında hala en sağlıklı ekmek kepekli ekmek olarak biliniyor olsa da, yapılan yeni bilimsel calışmalar yulaf ve cavdar ekmeğinin diğer ekmeklerin pabucunu dama attığını gosteriyor.
EKMEKLERİ YAKINDAN TANIYIN…
Beyaz Ekmek: Soframızda en sık yer alan ve beyaz buğday unundan yapılan ekmek ceşididir. Buğday ununun mayalanması ile yapılan beyaz ekmeğin diğer ekmeklerden temel farkı, yapımında rafine edilmiş buğday ununun kullanılıyor olmasıdır. Tahıl urunleri rafine edildikce posa ve vitamin icerikleri azalır. Buna bağlı olarak tahıl urunlerinin sağlık acısından yaratıları olumlu etkilerde azalır. Beyaz ekmeğin glisemik indeksi diğer ekmeklere nazaran daha yuksek olduğundan oturu kan şekerini daha hızlı yukseltir ve daha hızlı duşurur. Bunun yanı sıra, diğer ekmek ceşitlerine gore daha kısa sure tokluk sağladığı bilinir. Diğer ekmek ceşitlerine gore daha az sıklıkta tercih edilmesi sağlık acısından daha olumlu olacaktır.
Kepekli Ekmek: Genellikle rafine edilmiş buğday ununa sonradan eklenen ham kepeğin karıştırılması ile elde edilen kepek ekmeği, her ne kadar beyaz ekmeğe kıyasla sahip olduğu duşuk glisemik indeksi ve yuksek posa değeri ile avantajlı konuma gecse de, aslında durum tam olarak gorulduğu gibi değildir. Ham kepek icerdiği fitatlar nedeni ile vucutta kalsiyum, demir ve cinko gibi bazı minerallerin etkin kullanılamamasına neden olur. Bu nedenle tam tahıl ekmeklerinden daha sağlıklı değildir. Ayrıca sık yapılan beslenme hatalarından biri de, cocuklara kilo almasın diye kepekli ekmek verilmesidir. Buyume ve gelişme cağındaki kişilerde minerallerin etkin kullanılabilmesi icin kepekli ekmek tuketiminden kacınılması gereklidir.
Tam Buğday Ekmeği: Rafine edilmemiş olan buğday unundan (tam buğday unu) yapılmış olan tam buğday ekmeğinin beyaz ekmekten ve kepekli ekmekten daha farklı ve sağlıklı olduğu bilinir. Kepekli ve beyaz ekmekte olmayan vitaminlerden zengin buğday ozu tam buğday ekmeğinde vardır. Tam buğday ekmeğinin sağlığa bircok faydası olduğu bilimsel calışmalarda defalarca gosterilmiştir. Kalori yoğunluğunun daha az olması ve icerdiği posanın sindirim sisteminde dolgunluk yaratarak daha uzun bir sure tokluk hissi sağlaması, tam buğday ekmeğinin zayıflamak isteyen bireyler tarafından tercih edilmesinin nedenleridir. İcerdiği posa ve sahip olduğu duşuk glisemik indeks nedeni ile tam buğday ekmeği kan şekerinin daha dengeli olmasını sağlar. Bu nedenle şeker hastalarının dostudur. İcerdiği cozunmez posa ile kabızlıktan koruyan ve barsak kanserlerine yakalanma riskini azaltan bu ekmeğin kan kolesterolu uzerinde de olumlu etkiler yarattığı bilinir. Fakat cozunur lif iceriği tam buğday ununda yuksek oranda olmadığından oturu bu etkisi yulaf ekmeğine gore daha azdır. Ekmek ceşitleri icerisinde olumlu sağlık etkileri en yuksek olanlardan bir tanesidir.
Tam Cavdar Ekmeği: Tam buğday unu ile cavdar ununun veya tanelerinin karıştırılarak uretildiği ekmek ceşididir. Kilo kontrolunde, kan şekerinin dengelenmesinde, kalp sağlığının korunması, kabızlığın onlenmesi ve barsak sağlığının korunmasında tam buğday ekmeği ile benzer etkiler gosterir.
Yulaf Ekmeği: Genellikle tam buğday unu ile yulaf kepeğinin karıştırılması ile uretilen yulaf ekmeğinin kendine has lezzeti gibi kendine has sağlık yararları da vardır. Yulaf, diğer tahıl urunlerine nazaran daha yuksek oranda cozunur lif icerir. İcerdiği beta-glukan adlı cozunur lifin kalp sağlığı uzerinde olumlu etkileri olduğu bilimsel araştırmalarca da kanıtlanmıştır. Kan kolesterolunun dengelenmesinde olumlu etkilere sahiptir. Yapılan bircok bilimsel calışmada, yulaf ezmesi, unu veya kepeğinin kotu huylu kolesterol olan ve kalp sağlığını tehdit eden LDL kolesterolu azalttığı gosterilmiştir. Ayrıca Tip 2 diyabet (şeker) hastalarında da oğun sonrası kan şekerinin hızla yukselmesini engeller.
TERCİHİNİZİ DOĞRU YAPIN…
Ekmeğin sanıldığı gibi duşman olmadığını tam tersine vucudumuza enerji sağlayan karbonhidratların yeteri kadar alınmasında başlıca rolu ustlendiğini unutmadan beslenin. Her oğunde kişinin yaşına, cinsiyetine ve fiziksel aktivite durumuna gore ortalama 1-2 dilim ekmek tuketmesi gerektiğini aklınızdan cıkarmayın. Pilav, makarna, borek gibi tahıl urunleri ve unlu gıdaların ekmek yerine gectiğinin bilincinde olun ve bu tur yiyecekler sofranızda yer aldığında ekstra ekmek tuketmeyin. Sağlığınız icin trendleri değil, uzmanları dinleyin. Keyifli bir yaşam icin tam buğday veya tam cavdar ekmeği ile yulaf ekmeğini tercih edin. Haftanın yarısında tam buğday veya cavdar ekmeği diğer yarısında yulaf ekmeği tercih edebilirsiniz. Ya da oğunlerinizde tukettiğiniz dilimlerin yarısını tam buğday veya cavdardan diğer yarısının ise yulaf ekmeğinden oluşmasını sağlayarak beslenme zevkinizi farklı lezzetler ile ikiye katlamayı deneyebilirsiniz.
Beslenme programınız parmak iziniz gibidir, sadece SİZE ozeldir… Sağlık ve sevgiyle kalın…

[h=2]İstanbul Diyetisyen uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]