YİYİP İCTİKLERİMİZ ULSERİ NASIL ETKİLER?
Ulser, mide salgısı ile temas edebilen herhangi bir yerde, sınırları belli doku kaybı ile karakterize olan yaralardır. Peptik ve doudenal ulser ceşitleri vardır.
Ulser nedenleri cok yonlu olmakla birlikte bu yazıda beslenmeyle ilgili kısma değineceğiz.
Yapılan araştırmalar, ulserli kişilerin coğunun daha onceden gastrit gecirmiş olduğunu gosterir.
Savaş yıllarında, kıtlık donemlerinde yaşayan insanlarda ulser belirtileri daha sık gorulmuştur.
Gunluk diyetinde protein ve niasinden yetersiz beslenen kişilerde asit salınımının arttığı gorulmuştur. Protein yetersizliğinde hucre yapımı ve onarımı engellendiği icin mide-barsak sistemi ic zarlarında(mukoza) bozukluklar ve yaralar oluşabilmektedir. A,B grubu vitaminleri yetersizliğinde de benzer etkiler oluşmuştur. E vitamininin antioksidan ozelliği nedeni ile mukoza bozulmasını onlediği dolayısıyla ulser oluşumunu azalttığı bildirilmiştir. C vitamini yetersizliğinde de mide-barsak sisteminde yaralar ve kanamalar gorulebilir. Ulserli hastaların serum askorbik asit duzeyi de duşuk bulunmuştur.
Yemek yeme zamanlarının duzensizliği, uzun sure ac kalma, cabuk yemek yeme, birden aşırı yemek yeme, yorgun, uzuntulu, sinirli iken yemek yeme gibi durumlar mide fonksiyonlarını olumsuz etkiler. Diş ve diş etlerindeki bozukluklar nedeniyle yemekleri ciğnemeden yutma da mide mukozasını tahriş edebilir. İyi ciğneme, bol mukus ve tukruk salgılanmasına neden olur. Bu maddeler mide asidine karşı mukozayı korur. Ayrıca iyi ciğnenen besinlerin mekanik etkisi az olur.
Mide ulser tedavisinde değişik diyetler kullanılmıştır. Bu diyetlerin ozelliği, hastaları sık beslemektir. Daha sonraları midenin istirahat etmesini sağlamak amacıyla ilk 3-4 gun hastalara hic yemek verilmemesi, sonra 10 gun sulu besinler verilerek yavaş yavaş katı besinlere gecilmesi şeklinde diyet tedavileri uygulanmıştır. Sonraki yıllar uygulanan değişik diyetler; bol proteinli, bir kısmı bol yağlı, bir kısmı sulu ve yumuşak besinler icermektedir.
Uzun yıllar diyet posası azaltılmış veya hic verilmemiş, mideyi uyarmayan, tahriş etmeyen yumuşak diyetler uygulanmış, bu diyetlerde sut onemli bir yer tutmuştur.
Ulserde gunluk yeme programlarının;
Enerji ve besin oğeleri yonunden yeterli ve dengeli olması, Yemek saatleri duzenli belirli aralıklarda 3 ana oğun ve ara oğunler olması, Şekerli gıdaların yanmaya neden olması nedeniyle azaltılması, Proteinin yeterli olması, Yağların asit salgısını azaltıcı etkisinden dolayı yeterli alınması, Kullanılan ilacların kabızlık yapıcı etkisinden dolayı posanın yeterli alınması, Cinkonun yara iyileştirmesindeki gorevinden dolayı yeterli alınması, Antioksidan vitaminlerin hucre membranını koruyucu etkisinden dolayı A,C,E vitaminlerinin yeterince alınması onemlidir. Tuzu aşırı tuketen toplumlarda ulser gorulme oranı fazladır. Acı baharatlar odem ve harabiyete neden olacağından sakınılmalıdır. Kahve gastrik asit salınımını arttırır. Alkolunde bu gibi etkileri olduğundan tuketilmemelidir. Asitli meyve suları karnın ust bolumunde rahatsızlık hissi ve reflu yapabileceğinden dikkatli tuketilmelidir.

Dyt. Gulşen Lukel

[h=2]İstanbul Diyetisyen uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]