Meridyenler, aslında bazı konuları daha rahat belirlememizde bizlere yardımcı oluyor. Mesela konum oğrenmede ve daha bircok konuda oldukca buyuk bir rehber niteliğindeler. Bununla birlikte, meridyenlerin gectiği bazı bolgelerde yerel saatlerin aynı olması gibi oldukca ilginc detaylar da bulunuyor. Dilerseniz lafı hic uzatmadan meridyen nedir, ozellikleri nelerdir, Dunya'da kac meridyen var sorularını cevaplayalım.
İcindekiler Meridyen nedir? Tanımına bakalım Dunya'da toplam kac meridyen vardır? İki meridyen arası mesafe ne kadardır, kac dakika? Başlangıc meridyeni nerededir? Meridyenlerin ozellikleri nelerdir? Butun meridyenler kutup noktasında birleşirler Uzunlukları birbirlerine eşittir Aynı meridyen uzerindeki noktalarda yerel saat aynıdır Doğusuna doğu yarımkure, batısına ise batı yarımkure denir Antimeridyen Dunya'nın donuşune gore yerel saat farkları Başlangıc meridyeni Greenwich ’tedir Doğudan batıya doğru gittikce derece buyur Başlangıc meridyeni aynı zamanda Koordineli Evrensel Zamanı ayarlar Turkiye ’de kac meridyen var? Meridyen ve paralellerin farkı nedir? İlk olarak, Meridyen nedir? Tanımına bakalım:
Meridyen ile ilgili detaylar ile boğulmadan once, meridyenin ne olduğunu bilmemiz gerekiyor. Meridyen, bir kutup noktasından başlayıp, diğer kutup noktasına kadar uzanabilecek buyuklukteki yarı cemberlere denir. Meridyenler, genel olarak konum belirlememizde buyuk rol oynamakla birlikte, Dunya uzerindeki yatay cizgilerin kesilmesini sağlayan hayali cizgiler olarakta bilinir. Dunya'nın yuvarlak olduğunu ispatlamakta buyuk bir rol oynayan meridyenlerin hepsi aslında birbirleri ile aynı uzunluklara sahiptirler.
Dunya'da toplam kac meridyen vardır?
Meridyenler, Dunya'da oldukca fazla sayıya sahipler. Başlangıc noktasının doğusunda tam olarak 180 adet meridyen bulunuyor. Bununla birlikte, yine başlangıc noktasının batı bolgesinde ise 180 adet meridyen daha bulunuyor. İkisini topladığımızda 360 adet meridyen mevcut.
İki meridyen arası mesafe ne kadardır, kac dakika?
Bir onceki başlığımızda Dunya'da toplam 360 adet meridyen olduğundan bahsetmiştik. Bu meridyenlerin arasındaki mesafe ise Ekvator'da 111 kilometre gibi uzun bir mesafe olmakla birlikte, meridyenler arasındaki saat farkı ise yalnızca 4 dakika.
Başlangıc meridyeni nerededir?
Meridyenlerin başlangıc noktası, Birleşik Krallık ’ta bulunan Greenwich olarak bilinmektedir. Hatta, 180 meridyen Greenwich ’in batısında ve 180 meridyen ise batısında bulunuyor. Başlangıc meridyeni ise, Baş Meridyen olarak biliniyor. Aslında başlangıc meridyeni istediğiniz herhangi bir yer olabilir. Yani, Greenwich olmasının bilimsel olarak hicbir nedeni bulunmuyor. Ama, Dunya genelinde başlangıc meridyeninin resmi konumunun Greenwich olması hakkında uluslararası anlaşmalar bulunuyor.
Her hukumet, doğal olarak Greenwich meridyeninin ana meridyen olduğu konusunda aynı fikire sahip değildiler. Hatta, bu uzun mesafeli rotalarda navigasyonu oldukca zorlaştırıyordu. Bununla birlikte, bazı ulkeler başkentlerinden gecen meridyenlere gore boylamlı haritalar hazırladılar. Mesela Fransa, başkenti Paris ’ten gecen 0 derece boylamlı haritalar yayınladı. 1884 yılında ABD ’de gercekleşen uluslararası bir kongrede, tek bir meridyen secmeye karar verdiler ve İngilitere ’deki Greenwich bolgesi secildi.
Peki meridyenlerin ozellikleri nelerdir? Butun meridyenler kutup noktasında birleşirler
Butun meridyenlerin birleşme noktası, kutup bolgeleridir. Bununla birlikte ardışık meridyenler arasındaki mesafe ise Ekvator ’dan başlayıp, kutuplara doğru daralıyor.
Uzunlukları birbirlerine eşittir
Greenwich ’in doğusunda 180, batısında 180 olmak uzere toplam 360 meridyenin hepsinin uzunluğu eşit. Bununla birlikte, bu meridyenler paralel uzerindeyken birbirlerinden aynı eşit uzaklıkta bulunuyorlar.
Aynı meridyen uzerindeki noktalarda yerel saat aynıdır
Bir meridyen uzerindeki noktaların hepsinin yerel saatleri aynı. Bununla birlikte, oğle vakitleri de aynı saate denk geliyor. Lakin, guneşin doğuş ve batış saatleri buna dahil değil. Cunku eksen eğikliği aydınlanma cemberi kutup noktalarından gecmiyor.
Doğusuna doğu yarımkure, batısına ise batı yarımkure denir
Meridyenlerin doğu tarafı Doğu Yarımkure, tam tersi olan batı tarafı da Batı Yarımkure olarak bilinir. Bu, onları ayırmada oldukca buyuk bir rol oynuyor.
Antimeridyen:
Antimeridyen, yayını tam cembere tamamlayan meridyenin karşısındaki meridyene verilen isimdir. Mesela, başlangıc meridyeni 0° ise, antimeridyen 180° oluyor.
Dunya'nın donuşune gore yerel saat farkları
Dunya tam olarak batıdan doğuya doğru donduğu icin, doğu tarafında bulunan meridyenler ile batı tarafında bulunan meridyenlerin yerel saat farkları, batıdan daha da ileride.
Başlangıc meridyeni Greenwich ’tedir
Başlangıc meridyeni, Birleşik Krallık ’ta bulunan bir kasaba olan Greenwich ’te bulunuyor. Bununla birlikte, Greenwich kasabasının doğu tarafında 180 ve batı tarafında ise 180 tane olmak uzere Dunya'da toplamda 360 adet meridyen bulunuyor.
Doğudan batıya doğru gittikce derece buyur
Başlangıc bolgesi Greenwich ’ten doğuya doğru gittiğinizde, 0 derece ile başlayan meridyenlerin dereceleri daha da buyuyecektir.
Başlangıc meridyeni aynı zamanda Koordineli Evrensel Zamanı ayarlar
Koordineli Evrensel Zaman (UTC), saatlerin değişimlerinden etkilenmez. Orneğin yaz saati veya kış saatleri, UTC saat dilimini asla etkilemez. Başlangıc meridyeni, UTC icin zaman standardıdır. Dunya genelindeki tum ulkeler, zaman dilimlerini UTC ’ye gore ayarlarlar. Guzide ulkemiz Turkiye ’nin ise Koordineli Evrensel Zamanı UTC+3 ’tur.
Başlangıc meridyeni bununla birlikte Uluslararası Tarih Cizgisinin oluşturulmasında da oldukca buyuk bir rol oynuyor. Dunya ’nın boylamı 360 dereceyi olcer ve bu nedenle başlangıc meridyeninin orta noktası 180 derece boylam cizgisiyidir. 180 derece boylam cizgisi, Uluslararası Tarih Cizgisi olarak biliniyor.
Turkiye ’de kac meridyen var?
Gelelim en merak ettiğimiz sorulardan bir tanesine. Ulkemizde kac tane meridyen var sorusunu da merak ediyorsanız, ulkemizde toplam 19 meridyen bulunuyor ve 6 paralel bulunuyor. Turkiye, 36-42 kuzey paralelleri ve 26-45 doğu meridyenleri arasında bulunuyor.
Peki meridyen ve paralellerin farkı nedir? Meridyenlerin paralellere gore en buyuk farkı, meridyenlerin yay şeklinde olması dolayısıyla sayılarının paralellere gore 2 kat daha fazla olması. Meridyenler, kutupları birleştirdiği icin boyları birbirine eşit. Paraleller ise haritadaki tum yerleri birbirine bağlayan ve doğudan batıya doğru uzanan sanal cizgilerdir.
Meridyenler, zaman kavramı da başta olmak uzere aslında bircok detaya sahipler. Meridyenlerin belirli bir alana gittikce değişen dereceleri, iki meridyen arasındaki mesafe, meridyenlerin isimleri ve daha bircok detay, meridyenler uzerinde oldukca buyuk bir merak uyandırmasına neden oluyor. Eğer meridyenler ile ilgiliyseniz, meridyenlerin ne kadar onemli olduğunu da en ince ayrıntısına kadar biliyor olmalısınız.
Sizler icin meridyen nedir, meridyen ozellikleri nelerdir, Dunya'da kac meridyen var da dahil olmak uzere meridyenler hakkında merak edebileceğiniz tum soruları yanıtlamış olduk. Meridyenler hakkında bildiğiniz ozel detayları, yorumlarda bizimle ve diğer takipcilerimizle paylaşmayı unutmayın. Ayrıca, meridyenleri henuz yeni keşfediyorsanız, meridyenler hakkındaki değerli yorumlarınızı da aşağıya yazabilirsiniz.